
Homilia quinta,vndefup ra. diaconatus fungeretur officio, puritate innocentis yits,
forti flimsque mortis triümphó , Apoftolicó fè confbrtio
l i l
II
I I I
Vm omnes beatiflitni Apoftoli parem gratiam ajpud co^u]âuiç.Necimmeritaeum-Àpoftoloru fuppàrtm prs;
dqminum fanólitatiSobrineant, nefcio quo tamé pa- I diçaipuj/cui &caftitas aninwleuiricumittihifterium dedit
tto Petrus,& Pauftis yidefitur p ric ste rfs peeuliari quada
in faluatore fidei virtute prscellëf e'. quodquidé ex ipfius
don*ini‘iudicio poffiïmus fipprobare.nam Petro,ficut bo-
taó difpenÊtÓri»tlauëm reghiccèlefiis dedit: Paulo,tan^
quam idoneö'do'Äori, magifteriüra Eccléfiaftioe itiftitli-
§ tionisinidnxitjfalicetvt.qubsiaeemdierit ad faiutévilte
fuftipiac ad quietemvt, quorum corda'PauluSpatefecit
dodtina verb’oru,éorum änimabus Pe’trfis apériac regna
ccelorum.clauém.enimquodam modo ffChrifto fcientis
ét Paülus accepit.claüis etftm diceftdi eft,qiia ad fide pee--
catofumdura cord* referantur ymeritiiim fecreta pandü-
tur,&,qüidquid intrinfècus elaüfum teftetur,in palam ra-
tionabUi manifcftatione producitur’;clauisJinquain>qu£e
& confcientiam ad corifeifionem pèccati aperit, & gratia
ad «térnitatemiyfterij faïücaris inctudir. Ambo igitur clar
uesddomin<^eriéperünt,fcienti*ifte,illepótcntiae. jfli-
uitias immortalitatisille difpenfat: fcientiäthefaurös ifte
lar^tüftfüntenim fderiti* tbefaurijficut fcriptü êjfaw qttö
fiihfMmsthefaurifipienm&fcientiaabfcodiii.htgo B.Petrus
& Paulus éminent intety riiuerfos Apoftolo'^& pécüliari
* quadamprérógaciuapraecellunti Verum inter ipfös quis
cui prsponaturi tócertüffi eft.pütfo enim ilios aiquales efle
roeritis,qmasquale's funcpaffione, &fimili eos fidei de1-
uotioaevixiffe, quösfimul videmus ad'martyrijgloriam
perueniflè. honenimfirie caufa fadfcum putemus,quod v-
na d^e,vnoinlbco,vniustyranni colerauerc fententiam.
Vna die palfi fSntïytadChiïftum paritèr peruenirent:vno
in löco,ne«üteri Röma deeflet.fub vnoperfecutore,vt s-
qualis'Crüdelitas'vtrumqüe eonftringérétiDiès ergo',putó
pro merico, locus pro gloria f perfecutór decretus eft pro
I virtüie.Et in quo tandem loco msmyrium pertuleruntJln
vrbe Roma,qusprirtciparum, Sc caput pbtinet nationü,
fciliceryt^vbi caput fuperftitioniseracjillic caputqüiefce-
je t fanditätis,& vbigéptiliumpnricipes babitabanr-, illic
EccleViarum principes mÄerenrur. Cuius aUtem meriti
fint b vtiffimi^etrus&^ aülUSjhinfc^öfiumus iritélligerej
quodjéum dqmiriusötietttrs regfonem pröpria iflüfttaue-
: rit pafiïone, oflddentis plagam, nequid minus eflet,vice
‘ fui Apöftotbrüm (anguineilluminare dignatuseft.&licet
illins pafeonobls fumciat ad falutem: ramen etiam höfu
ilaätfyrium nobis contulit ad exempliim.Hodierna igitüt
die B. Apoftoli fanguincm profuderüt. fed videämus caü-
(am, quar ei fta perpeflffimt, fcilice t quod inter cetera mi-
rabilia & iam magümillum Simonem orationibusfuis de
aëris vacuópriéciipia ruina proftrauerunr.Cum enïm idem
Simon fe Ghriftum diceret, & tanquam filium ad patrem
afièreret volando fe pofte confcen^ere, atqueeläcus fubi-
ro raagicis artibus vólare caspiflèf:tune Petrus fixis gènib..
precatuseft dominu, &precatióné ländä vielt magicäle-
uitatem.priorenim afcendi t ad dSminüm oratio,qua vo-1
latus,& an te peruenit iu fta petitió; qüam iniqua pracfu m -
, ptiorantePctruS,id terrispofitus, obrinuicquod petebat,
qua Simon perueniret in cceleftibus,quo tendebat. Tune
igiturPëttusvelüt^indum illü de fublimiaëre depoluit,
l &q*ódam prxcipitióin (axo elideh^eius cturä Confregit
& hoe in opprobrio fa&i illius \ Vt qiiipaulo ante vülare
tentauerat, fiibito ambulare non poftèr, & qui pênnas af-
lumpferar,plantas amitterfeti - Sed he'förtë Hö'c mitum-vi-
dèatur, quod magus ifte pr&fente Apoftoló pef aerem ali*
'4t^'^^oUcaueri^nqcpac&riäFeitifieinpermrfit.emni*
ijlum fubliipius a(gendêre,vtaitius cadéretrvoluit eüm in
excelfiim leüari ad cön(|»e£l:um omniu m, vt ruetirèm illü
de ekdèlfoObuli omnium peruiderent.' fi^ c igitiir iniqui-'i
raris eft elatio4vtin altum (c ferat, infublimcfe érigat.fed
fanda oratioom ncmhumiliatfuperbiam \ vniuerlam dénat
vanitatem.
; InnatalidiuiLaurentij martyrif,homliaprima. t SAndum eft.fratreSjacDeo placitü»vtnara^em B.Lau-
reiitij prieciptla deuotione yeiieremur: cuius radianti-
bus flammisividrix iii huric quoque die ra tbro brbeGhri-
fti corufcàt Ecclefiaiqüi cüin féde glöriöfiftlmipatriärch^
ÔC pleüitüdofidei m arty rij èoü tuli t d ignitate m.qüèm Ve-
nerabirrs;^iftus,Romanæ Vr^isantifteSiCurh impietatéin
(æuientis m ûdiper tofmehta luperaret,& feg'niS effet ebè-
leftibusiarh vicihus,vidèretqùe eum patètna cfé ‘morte tri-
tti(fimum, ira illütn Fpftitupi ÿfcientiæçbmpellaHé hârra-
tur.-Noli filimdEft'ûs-effe,poftWduuipmefequëris. V ndé
apparer1charj!ïfimi3-Èaurentium non de(acerdotis(uivi
d o rià habuïffe triftitiâm, (èd'doluilïè'quianon etiam fpfe
mundü cumfu'ô paritër faeerdote vincebat. Nqli, inquit,
fili mdeftus eflè,poft triduUm me fequëris:hbceft: rioli cjri-
.ftiseffe,velut apüd feculum derelicftus^ nam nec te fides,
vitaque tuàtali morte priuàbit : nullatc dèmeô tranfitu-,
qùo ego gaudeO i perturbef anxietas:qùia rhbx & tu habi-
turùs es;dé tua paflionerætitiam. Verè B.Laurentij gloria
fingularis,quitantumde.Deofüoconfeeùtüsëftgratiæ,vc
ci martyr de màrtyrio ptophetarét,qüem pro fuorumpræ-
rogat iua metitorum ante vidoria lætificàuit/qüam pugna
cerrerer.ErgOjVtcoperitorefaçerdbtiS&mattyriSjlequÔ-,
q ü e o mni'modis aflumehdum',congrégatisïnopumturbis
Edclefiafticumcëufum religiofa liberalitatediüifit.quam
profûndumfpintallsviri,& quam ttfelcfte confilium,vt&
égehis‘confiMeret,& mutti'füdine cônfumbtite quæ dede-
rat,inuénirinonpo(îitqu6draperetpèrîècutor, illâïrini’-’
mirumfecümsieïitefitiam' : défit paupéribm:^
mis wanct inaternum. Milèricc»rdiæfuit,quodalimoniani
pauperibüs dedit : iuftitiàè autëm, qubd v t vir pruden'ti flî-
mùsptocurauit, ne (àndorûfûbftantiàmauaris manibus
{àcriiegusocéuparetdàfti:tia,inquit,èiüsmanetirnaètefnü»
Qu o modononbæc iiiæternum maneDiciû(btià,qu6d&
(an 6to împleuic ope re,&rgiorio Ûïfi rhb màft'yrio cOnlecra-
uit? H oc ï taque dolbrefurorgentilis a ccen iüs craticulàin
continuQparat ignicam, luper quam çrëmàn du m Lauren-
tium per menib ra diftiiideïët, vt fndigfiâtionisfu^ft^ n j
mas impiisigrübus yindicàtét. AtdetprôFebtQtotisvifce-
ribüs.fô*tîffimusmartÿr, & vritur, (edregnumçbélipro^
tnillaqucDei fôlplî rricnfë p è rtràdans, refrigefio confci*
entiæ yidricls exultât, nec poe nali fle'xusin'cendioeftjcu.-
ius in pêdoreinfuperabili S.Sprritusfiamniaferüebat.aut
nunquid cedefé p'oterat m bment*n^® cbi'pori^ vftionij
cuiusfides æternùhâ gehènnéfcxtihguebat-ardorem î (u-
peratis itaqüeflammâmm miniftris jom n em u n d an iin -
faniæ refrixitincendiüfti:&ad hqic vfque diabolica profé-
citrintentio, vt & vit fidélis ad Défi ruum gldriôfiis afeen-
déret,& crudelitàsperfèquentiüm cum luis i'gnibiis con-
fulâtorpeîceret. . .
Homtlïafectindadeeodem. SIcut pàtrum hoftrum, fratres charilfimiihoin ceïta relatione
didicimus jcum veherabilis Xiftus apoftolicæ
(edis facerdotio fuhgétetnr,6clanâ:iflimo Laurentij afchi
diaconi minifterib RomàdafloreretEc'clefia ». inuidia ardente
diaboliv àduerfds n.Oüïëii & fi de m Chrifti flam m a ?
dürimmai perfëcutfônis^incâniiuit, atqué,ytperhicidfiùs:
do miriieum grege m feralis beftiæ rabies infauat a 1 aniare t,
nocendi arciréxj inimicus jpefuigilis prias molitur Cüftb-
diam paft'oris eripere.Êt idëbXiftum ante pmné$ fummü
dominilacerdotem Futdrgentilis aggrediturj vt Ècclefia-
fticamëmDrâitam Validpcruncata capitejvelütmunimi-
rte præfidijrcûéleftis amoto, crüéntus perîècutor inuade-
ret.fed magnus illéXiftusVqui cômiftîs fibi à Débouibus
affuerâtpaftor in terris,aderatpatrpnüséboeloi Dehique
(àiidtimLaurentium, quafiiam pofitificis fuilolatiode-
ftitUtum,ad fubeundafupplici a mart us paganaperquirit:
qUeni mirabilis Xiftus adüërfuSbniriia lkuiericis mundi
malà vatîciriio propfiétici fêrmonis ârrhauit. nam cum
idem Laurénti us pafiibne m patériiam, vtpiiffimüs films,
ihconéblâbilimærôredefîeret : Xiftus,præfcientia Candi
S pintus ëdp'cente,FucUrâ d ign o fee ns,ai t illi : Depone om-'
fiera, fili,demeamottetr-iftitiam : necenimdiumeate
contriftabrt abfentia.'poft triduum me (èqueris. Qüore-
fponfomensdeuotaperceptq, indubitatam fufeipiens,oi-
ptimqab antiftite,Chrifti martyre,veritatem»nihil magis
wm
prae omnibus curat, quam vt auaritia perfequentis, quod
de morte fabdorum contrifl^bat Ecclèfiam,de prtedaEc-
clefiaegaudium non,haberec. Inuenit virprudentiflimus
vndeacrius fump pqffettorquere tortor'em. omnemigt-
tpr Ecclefi* cenfiim,cündaqa'é (acri va(a minifterij,nc ea
(acrilegusmaeulareta^ediis,conuocatis'inopum curbisi,
piaerogatiorte diftribuir, vcfuturus martyrin Le^tributio1-'
ne cceleftipariter & mercede fui fangu in is, St tan tra liberar
lijatiSpraemio dit'arerafr;non dubitans&infémetipfófe
fidem Chriftofuo , & Ecclefiafticasopesiri pauperiBus
feruaturum.propterquodprqtinus ad tcibunal rapitur im
pioru m, y ir fi mplicitatéinn oces,Vi«utefortiffmus,nihil
fane aliud deferens iudicanti,quarn vibae mcntisconftan-
tiam & illaefe confcientiae puritatem, deuocam Deo ofre-
re ns animam, & caftifli muni tradehs perfequenti corpus
ad pcenam,illud Euangelicum fetu&nsitiolite timere (os>qtii
öccidunt corpus,animam aittem nónpbffurit occidere.Excogkatut
itaque'm Laurehtium feralë tqrmentü.m, v t , qui metu
momsnonmouebatur,acerbitatefupplicijfrangeretur.
fedqiiem fuarumconfortabat multitudo virtutum »non
poterat vincere rnagnitudo p’cenarum.Faratur ergo eratir
culaigrie fuccenla, quaetriumphalis martyris & anitrium
fatigaret.& corpus exureret. 'led ignara veri turbaperfe-
quentiUm , Sc diabolicis obcaecara tenebtis, non videbat
quod aduftio ilia membrorum, fidebs aöiipiefletaïtetna
purgatio,& corpus, quod corrumpentibus flamniisprse-
(ens vitadefereret, ad incorruptio'nem viuenqi qamnata
morte tranfiret* Vere incomparabile(aluraris fidei huius..
facramenturn , qiio per torménta beatitudo quaeritur,&
fla m mis refrigerium praparaturyt ait Patriatcna Dauid
verbismartyru m dicens: Tranfiuimusper ignem, & aquam:&
induxiftinosm refrigertum. Tranfibat per igneiri, &:aquam
beatusLaurentius,cum hinc eum mortifera mundi flarrt-
raa tqrreret, hinc cosleftis irrigui vitalis vndaperfunde^
ref. Tranfibat per ignem,& aquaih,cum vim furentisih-
cendir.diuinifontiselementia temperaret. Ardebatergo
Laürentius,(ed vincebatignis illeide quo ait (aluator:/g«e
venimittere in terrain, & qiumvolovt ardeat. O nouummi?
randumque certamen vriiuseiufdemque viri!&flammis
corpus vreb at ur, Sc ardentis fidei cal°re mènsigniAfer-
uebar, ficutloquebanturadinuic^mEuangelici viri di-
ceiïtes:Nö«»e cornoftrum trat ardenis in nobis trivia i y Hi. ergo 9
cor ardet, flam mam mëbra non (ëntiüiit: vbi Chrifti ignis j
operatur,diaboli necefle eft vjncaturincendium ; & vbi
Déi fpiritus réruec^frigida fit flam ma mortalium. Ethine
eft,chari(fimi, quodtriumphumbeat^Laurentij totus y i »
biqüe mundus confona hodie déuódóne cqncêiebrat,
hinc,quod infuperabilem Adem éiüs liöórRomamiriaf-,
tun.quia radiisaterni folis accenfus, ignem fieciili patien-'
ter fuftinuit ,& confldenrer euafic. ;
BUomdiatertiadeeodcm. Eatifli.mi Laurentij,.fratres chari ffimi, annua femper-
que noua feftiuitas Ecclefiam Dei,iiigiier in gaudia
. B.Laurentius tranfiuitper ignem, quo non aduftus inhor-
{ r ui t,fed il lu mina t u s efful fi t : tranfi uit per igii era momen-
tanéum atqi terrenü, (èdflamamgehenna:perpetuo exu-
fehtis euafit.Q^idhocbéatius vito,qui miferantisDei di-
fpéftntegratiaarfir,nëarderec,vtnevreretur, exuftuseft?
qui fiinullis effet ignibus, ac(uppliciis tfaditus.fu^rar qui^
'dem (ecuritas libertad^, (ed nulla extiteratgloria dimyS-
tis.ad hoc enim nósfcxéplis atque dobtrinis in Ecclefia (ha
Chriftus erudit,nón y t nihil malipatiamur in mundo,fed
yt mundu multimoda palfione vin cam us .Cccin i t qubn-
dam variis tribulationibus coartatus ille clariflirhus pr?-
phetarum patriarchaDauid dicens: Concaluitcor meutntra
me,& in meditattonemaexqrdefcet ig»».Quam (ententia etia
venerabili Lauren cio cqnuenire mahifeftum eftrcuiuScof
tan ta in fide Chrifti magnanimifate:c6c*luit,vt,de(pe4 is
proprij corporis cfuciatibus, inlaniflimo tortorifuo,triu-
pharis eiusignib. lStus illuderer. vete in meditatio ne eius
inluperabilisexarfitigni^, qui odio perftdïs &amöre ve-^
ritatisaccenftis, appbfitlfibi excrinfecusflSir^mautnon
ienfit,auc vicit.Proprer quqd,eharilnmiiexulKraus,iSc lstemur
laetitiae fpiritualis accendit, ad m one ns vniuerfitatem cre-
dentium,vt,ficut ille pérfeólae deuotionisardorefurenci-
busnon ceflitincendiis, itanps.diuerlafum tribula|iqnu
ignis, & malorum fieculatium flamma a Chrifti focietate
non moueat, y t air ille myfteriorum cmleftiuin do<ftor,ac
totius virtutis exemplum gloriofiflimus paulus : Qüis nos
feparabit a tbantate£bnfti,tribulatio,dri anguftia, anperfecutio,
an fames,an nudttas,an penculu m,angladiusl E t v ere n ullis p rae
fentium perfecutionum poteft inclinari pericqlis., quile*
mel promifla omnipbtentis Dei sterna largiffimiredem*
ptorispracmia, fide ftabili, & inconcuffa mehteconcepib,
neque e ni m poteft arduum illud pr^celfuraqile bonqrum;
immortaliumiter debilis animus oCfides claud^conlceh-
der e; Ideo &fortiflimum martyremincumbentiurn tor-
men ta p oenar ü ,& isuiifi ro i p e r (e cu tor is (^perare jam in a
non potuir,quia longe atdentius yeriraris tadiis meris eius
accelaferuebat. vnde necpotuitdeinfatigabilieiuspeflo
re calorem diuinitus infufum corporeus i.1 le, Sc mbrtaliu
miniftratus manibus ignisexcludere; De Hqc yalidiflimo
ChriiÜmilitéilludcredendum eft di6lu,qUod ante mul-
taannorummilliapra:nunciattitneftperprophetadicen-
tem:Er fttranfeasperigne,fiamma tenoncomburet. Êcceëhim
in domino, non dubitantes,& perfecutorem martyris
pro ignibus , quos acce'ndic,p.rsparata impiis iircen-
dia fuftinere, &ipfum beatiliimurti martyrqm pro flam-
ma,quam pergalit, apud omnipotentem Deümin.corru-
pts lucis illuminatione fulgeré. ~
In natatidiui Eufebij,Ep'tfcopi V crcellenfii,cuius (ollcmmt as kalaidis
,Augujliagitur,bomiliaprima.
SAn&orum patrum memorias religiofis conuentibus
honorantes^frfittes chari(lin!)i,<8cpropria eorum ineri^J
ta,& m unera in eis diu ina miramunqui lccirco nobis fi^n t a
venerabilesjqqia,praé (entisvit« luce dé(péö:a jCotempto-
que fuorum corporum cruciatu;(aeuientem murdumDei
pró amore vieerunt: ficut J>eariflln?us hit paternofter,du
pro aflertione indifputabilis deitatis fpiritu feruentiore
confurgenSjArrianisimpfetatibus obluóèatur,&Ecclt(ïas
Dei cohcernentium hsreticorüm ptoéellis acturbinibüs
perturbatasjftrenaefidei traquillitatepacaüic.&fibister-
.na prsmia multimoda pafiione qushUit'i illi us nimirum
i n cocufla fequens veftigia,ad quindo min us aitiT« es Ptirus,
,<&fuperbanc petramadificabo Ecclefiam meami&pWta inferi non
praualebuntei.Veie^ merito cumftispofteritatibushonö-
randus ille, qui firmiflimae petrs foliditatetniècutuSjinji.
inicós Chrifti óe cceleftis fpiritus auiftqrirate confudit, &
infatigat^patienti^forticudine triumphauit.Necinferni,
ficut ditftü eft.aduerfuseurn porta prsualuit, qui fibi ports
sternaliS"ingreflumiregé-gloris confeffus,aper ui t .au t
quomodo ei non paperet portaillavitalisjquipi<ppitudine
euangefles leékionis edo^us>in paprqfilioqueieius inïcru-
tabile vnics maieftatis allèruit faaamencum, edocens &C
oftendens quseflètin vno.eodemqueDeifilio &fu(cep,tf
cam is ratio,dtnaturalis p*tuilegium deitatis?Sciebat prq-
feifto faluatorem dixiflè: Ego ér patervnumfumus : &, qui me,
vii(ef,vii(etÓf'/'4trtJM.H^cillumcqnfeffio&hónorabilé cer-
ris,& ccelo reddidi tgloriqlum.S ed neceflarium nu nc efle
reor, vt occalione bëati huius patris hoftri,qüéin.tantam
gloriam catholicarumecclefiarum fides jindeclinabiliter
ab; eo feiuata,prpue)cit,nqsquoquejpropitio largiëte Deo
faiutarib.dqiftrinsdommicsteftimonii^mbuamur. Ait
ergo dominus:%o & paur vnum fumus. Quid dieit,Sumiisi
folitarius non eft •• qui dicit ^ VnUm (umuSjVtique ab eo,
cum quo y num eft». non poteft efle diuifus. Qqidmihi
nünc hsretice.in patre & eius filio diUerfitatem conaris
aftruere,cumfiliusfubftanti«fusnqs edocensveritatem
di^ceritiEgo 6c pater vnuTumus? Qui St Vnum dibit,& Su-
mus,nec feparationcfe.diuidirjnec vnionjcöfundk.
vnum.cu patre eft.necperpetuitateapatre differt jnecvlt-
tute difeordat,cUmq', (it cum patre Vnum,.de patre tarnen
hatusaiïeritur,<nej vtimpius bialphematArrius, aut crëa-
tura quscumque filins, aut patri impfir efle cred4tur.Au-
discKOjO liotno.Deu deÖeo natum,(èd in cantuhocpro
fundo habes,q, fidecrëdas nó habes,quoddifqjrias argu- i
mentisI’Audis filium de patry,natum:(edne fexum aliqué |-
pqffis in diuirfifate riiq’ari , ipfe filius Sc verbum diciturj&s LCfa»,
lume ri. ■ Didtur;etiam Dei vntus, & Deifapiefltia, vt adueT ] f
tas non quaff pet .liheamen,ta genitalium corporaliter 1 |
creafle
JoartAit
loan.14.
H