A
C
D
E P I S T O L A IV.
' Sidonius domino Papa Po'Hteiofaluttfn.
TNfihuareqnofcumqueiampaueö, quia commendatis
X nos darnus verba, vos numeral ranquàm nop principa-
litasfitcenfèndabeneficij, quod à me peccatore digreffis
fim&æ.communionis portio patet. Teftis horum eft Vin-
diciusnofter , qui fegnius domum pro munificentiae ve-
ftræfafceremcauit, quoquolocieftconflanreraffirmans,
cum litis opinio ne magni, gradu.maximi, non tarnen eflè
vos am pli us drgn irate, quamdignationelaudandos.Prç-
dicat fauélas-,melleas, & florida$,qu« procedunt de tem-
perata conununione, blanditias : nec tarnen ex hocquiC
quampontificalidepcrireperfonae; quod facerdotij ralli-
ginm non frangitiscomitate|fèdfleélitis. Quibus agpitis
ficinardcfco.vt rum me fimfeiieiffimummdicaturus,cum
“mihi coram pofito fub diuina ope contigerit.tam fecurum
de Deo fuo pedlias, licet prxfumptiofis, a rd istarnen foue-
xe complexibus. Accjpireconfitcntem.-fufpicio quidem
nimisfeueros*, & imbccilliratis me* confcius, «quanimi-
ter fero afperos mihi : fed, quod fatendum ell, hilce mori-
busfacilius humilitate fubmittimur , quam familiaritate
föciemur. lafumma,viderit qua confcienti* dote curge*
fe a t,q u ifcambientibusrigidum reddit : ego camen mo-
rum illins emulator eflè præelegerim, qui etiam longé po-
ütorum incitare in ie affedat afreâum. Illudqupquc mi-
Ki inter maxima granditer cordi eft, quod apoftolatus ve-
ftri patrocinium copiofum veriffirais aominis anira* m'eç,
Simpficio& Apollinari, interminairiterceffiohe conferrc
vpscomperi.Si verum eft,rogo vtnbn habeatvefttacari-
tas finem : filalfutn eft, peto vt non différât habere princi-
piura. Przterea comraendo geruluin literarum, cut iftic,
id eft,in Vafionenfi oppido quiddam neceffitatis exortum
fanariveftix audoritatis reuerentiæ poudere po teft. M«-
mor noftneilè dignare,domine Papa.
E P I S T O L A V.
Sidonius domino Papa Agracio falutem. .
BIbtricasdeeretO curium petitusadueni.caufafuiteuo-
cationis titubans Ecclefia: flatus : quxnuper fummo
viduàtapontificè , Vtriufq'ueprofcffionisotdinibusam-
b'iendi facerdotij quoddarn ciamcum cccinit. Frémit po-
pUlusperftu.diadiu.ifus: pauci altcros, multifefe non of-
ferunt folum , fedinferunt. Si aliquidprovirili port tone
fecuftdumDeuraeenfulas , veritatemqué, omniaoccur-
runt leuia,varia,fucata.&quid dicam? fola èft jUic.(implex
impuderrtia. Et nifi me iminerito queri iudicaretis,dice-
re auderem, ram prscipitis anfmi eflè plerofque, tamque
periculofi, vt facrofandam fedem , d.gnitatcmquc affe-
dare pretio oblato nonreformident : & rem iam dudum
in nundmam mitti audioucmque potuiflè, fi quam para-
tusinuenituremptor, venditor tain defperatus inuenirc-
tur. Proindc quæfo, vt officij mei nouitatem, pudorem,
neCeffitatem,fpedatiffimi aduentus tui ornes contufeer-
n io , tureris auxilio. Nec te,quanquam Senonix caput es,
inter hxe dubia fubtraxeris inter, tionibus medendis Aqui-
tauorum: quia minimum refert, quod nobis eft in habitat
i o n diuifa prouincia, quando in rcligione cau fa eoniun-
gitur. His accedit, quod de vrbibus Aquitaniç* prime
folum oppidum Aruetnorum Romanis reliquum parti-
bus bella recerunt. Quaptopter inconftituencîopræfacæ
. ciuita'risantiftite , prouincialium collegarum deficimur
numéro, nifi mctropolitanorum reficiamur aflènfù. Dc
' c«tero, quod ad honoris veftri fpedat praerogatiuam,nul-
i lus dme hadenus nominatus,nullus adhibitus.nullus ele-
du s eft : omnia cenfurz tue falua, iilibara, fofida fèruan-
tur. Tantum hocmeum duco t yeftras inuitarepferfbnas,
'expediare volantates, laudare fêntétias : & cum in-locum,
ftatumqUe pontificis quifcfue fufficitjur, vt ^vobispræce-
Iptum-, à me procedat obfequium. Sed fi( qùod tarnen
jarbitror minime forê)ptecibus mets apud vdsmalefuadus \
obllitcrit interpres; poteritis præfcntiam veftram potius
exeufare, quam culpam : fïeut e diuerfo, fî.yenitis ,oftcn-
ditijquiaterminus potucric poni vefhæquidem régioni,
fed non potuerit caritati. Memor noftri eue dignare, do-
mine Papa.
E P I S T O L A V I.
Sidonius domino Pap&Bafilio falutem.
SVnt n o b is, munere Dcj, nouo noftrorum temporum
çxemplo ,amicitiarum vetera iura,diuque eft quod in-
uieem diligimus ex xquo. Porroautem,quod ad commu-
nem confcientiam pcrcinet^tu patron us : quanquam hoc
ipfum præfumptiofê, arr oga n terque loquar. Namquc ini-
quitas mea tanta eft , vtmederidelapfuumeiusaflidui-
taçe vix etiam tuæ fupplicationis cfHcacia queat. Igitut
quia mihi es tarn patrocinio, quam diledionebis Dominus;
pari ter & quod memini probe ; quo polleas igné fên-
fuum,fonteverboruro j qui viderim M odahariumciucm
Gothum, Arrianæ hærefeos iacula vibrantem, quo tü fpi-
ritualium teftimoniorum mucrone confoderis j feruata
ceterorunx tamreuerentia, quam pace pontificumj non
iniuria cibi defleo, quali ter ecclefîafticas caulas ifttus aeris
lupus, quipeccatis pereûtium faginatur animarum, clan-
deftino morfu n eedum in telledi dentis arrodat. Namquc
hoftis antiquus, quo facilius in fuite t balatibus oui um dc-
ftitutarum, ptiusdormitantum incipit ccruicibus immi-
nerepaftorum. Nequeego ira rnei mcftiinéns non fum,
vt nequaquam me hunecfle rcminifear, quem longis ad-
hucablucnda fletibus confcientia premat : cuius ftercora
tarnen, fub ope C hrifb, quandoque myfticis orationum
tuatum raftris eruderabuntur. Sed quoniam fupereminet
priuati teatus verecundiam publica falus, non verebor,et-
ft car pat zelum in me fideifinifter interpres , fub vanitatis
inuidiacaufamprodereveritàris. Euarix rexGothorum,
quodlimitemregnifui, rupto dilTolutoque feedere anti-
quo, vel tutaturarmoruhn iure, vel promouet; nec nobis
peccatoribus hic accufare, nec vobis fan d is hic difcutece
permiflum eft. Quin potius fi requiras, ordinisres eft* vt
6c diues hic purpura byfloque vëletur,& Lazarus hic vice •
ribus & paupértateferiatur. Ordinis reseft,vt,dümin hac
allegorica verïamutÆgypto, Pharao.incèdat cum diade-
mace, Ilradi ta cum cophino.Ordinis rts eft,vt dum in hac
figuraræ Bab y lonis fornace decoquimur, nos cumleremia
fpiritualem Ierufalenv fufpiriofîs plangamus vlulatibus,
6c Affur fallu regio tonans fandorum fanda proculcec.
j Quibus præfentium ego , futurarumque beatitudinum
viciftitudinibus înfpedis , communia patientius incommoda
fero. Primum , quod mihiquæmercarintrofpicien-
ti,quæcumqueaduerfaprouenennc, lcuiorarepUtabun-
tur. dein quod cértumfcio, maximum eflè remedium ip-
terioris hominis ^ fl in hac area m undi varijs pafllonura
flagéllis trim re tur exterior. Sed quod fatendum eft, præ-
fatum regem Cothorum, quanquam fit ob virium mérita
tertibilis , non ram Romanis moenibus 4 quam legibus
Chriftianis infldiacuru m pauefco.T antum, v t ferunt, ori,
tantum p edori flto catholici,mentio pominis acet, vt am-
bigas,ampliusne fuægentis, an fax fèdacteneatpri^ieipa-
t um. A d hôc,af mis potés,acer ani mis,alacer annis.hûc fo-
lüparieurerroré, quod putatfibitradatuü confiliorumq;
fucceiliim tribui pro rcligione legitjma, quem potius aflè-
quiturpro felicitate terrena. Proptèr quod difeitè cito ca-
tholici flatus valctudinèm oecul tarn, v t apertam feftinet is
adhibere medicinam, Burdé^ala, Pctrbcorij, Ru ten i, Le-
mouiceSjGab^litanijElufàni,Vastes, Conuenæ, Aufceh-
fes, multoqueiam maiornumerus ciuitatum, (ummisfa-
cérdotibus ipforum morte truncatis , nec vllis deinceps
Epifcopis in defundorum officia fuffedis, ( per quos vti-
que minorum ordinum minifteria fubrogabanrur ) latum
fpirttualis ruinælimitem traxit. Quam fere confiât fie per (
fîtîgulos dies mdrifcnrâm patram proficere defedu,Vt non
fblum quoslibet hæretieosprcefentum , verum etiam Üæ-
refiai chas priorum temporum potuerit infledçre. ita-pô^
pulos exceflu poncificumj orfaaros | triftis intensif« fidei
, I I defpe-
M S B f te™ V Wul1“ in dî r° k «> e u t. Jioeccïibas, I fflio, q u o pofaftiiï tam c b n c d rd iæ tàm turpis incidiFe!
Upliis .m » a lü arumcatdinibuS.a u l& , balilicarumadi- | tçdelcclar. Si veto tia d f hm r .ïf r n üX o .ï.m g ï viribüs
tus hiljndorutn vuptium ftuncibus obiliufloS. ipfa, proh 3 hr,r*rSi,nh-nip vos cermracft'.qüitlbarbaru m ftiadvi^
dolqri vtdeasarmenta, non modo femip à tc n tib u sia c e re ......................
veftjbulis, fed etiam herbofà viridantiüm altarium latera
depafei. Sed iam nec per rufticas folum folitudo paro-
chiasiipfainfuper vrbanârum Ecclefiarum conucndcula
rarefeunt. Quid enim fidelibus folatij fupèreft, quando
clerical« nôn modo difeiplina,verum etiam memoria périt?
Equidem cum clericus quifque dcfungitur, fi benedi-
dibne fticciduanon accipiàt dignitatis hæredem , in ilia
Ecclefia facCrdotium moritur , non facordos. Atqueita
quid fpéi reftare pronunties , vbi facit terminus homihis
ijq u id b a i
ÉisignauLSedcurdqlorinimiofrenalaxamus? Quinpo-
tiüsignofcitcafflidfisjnecimputate boercntibus. Namq-
alià regiotradità(cruiiiumfpcrat,Aruernafüpplicium Sane
fi mcdicari noftris vltimis non valetis, falcem hoc effic i-
te piece fedula,, vt'languis viuat, quorum eft morirurali-
bertàs. patate exulibus terram, capieïtdis redemptionem;
viàticum peregrinaturis.; Si murus ndfter aperitur hofli-
bus „honfit claufus vefterhofpitibus. Memor noftri eflè
dignare, domine Papa. -
^ finem religionis ? Aldus irtfpicite fpiritualium membro-
rum damna f profedto intelligéds, quand fubripiuntur E-
pifeopi, tâtorüm vobis populorum fidem periçlitaturanu
i Taceo vcftrdsCrocumjSimpliciumque collcgas, qüos ca-
thedris fibi tradids eliminates , fimilisexilijcruciatpoenâ
dilfim ili s .Namque vnus ipforum fè dolet non viderc,quo
redeat: al ter Te dolet videre, quo non redit. T u fàcrâdfïï-
morum pondficum Leontij, Faufti, Gr«ci, vrbe, ordine,
câritate médius inuenirisi per vos mala foédcrüm currunt,
per vos iregni vtriufque padla , condidonelqUe portantur.
Agite qua te nus harefit amicitia, concordia principalis, Vt
epifcopali ordinadoiie permiflàipopulos Galliarum,quos
limes Gothic« fortis inclüTerit,teneamus ex fidë j etfi non
‘ tenemus ex feedere* Memor noftri eflè dignare * domine
Papa.
* Ë P I S T O L À V it
S idon iu s d om ino P a p a Groeco fa lu t em . .
ECcciterün^ Amandushiigigerujus nofter Maflîliàm
fi nobis haberentur quam térritbria vicina, tam moenia.
P e minimis videlicet rebus coronam tuam maximifque
cbnfulerem: fieretquéàéijohum méarum quafi ciiiufpiam
fluuijplacidiffimuscurfus, atqueinoffenfus; fî è tra&artl
tuo velütièfàlùberrimb fonte manârët.Proculdubio tune
illenoneflètaut fpumofiis per iadrahdam y aut tufbidus
per fupetbiam,aut«oenofus per confcientiam,autpræceps
per iuuehtutem. Quin potius iri illo fqualidum liquid; ac
putre forderet j tbtum id admixta confilij tui veria dilùe-
ret; Sed quod hurufeemodi vous fpàtià finit lbiiga inter-
pqfitapræpedimento , fedulo prëcor, vtconfulentem de
fcrupuloincürfæambiguitâtis expédias; & quiaSimpliciü
fpetftabilemyirumEpifcbpumfibiflagitat populus Bitur
rixordinari , quid fiiper tanto debeam negotid facefc,
décernas.1 Huius es, namque vel erga me dignationis ;
vêl ërga reliquos audoritatis , .v t fi quid heri/voles
( voles àutem , quicquid «qùiffiitiiimeft) non fuaderé
fâm debeas ; quam iubere. De quo tarnen Simpli-
eiö feitote narrari plufimabonà, atqtie ea quidem à pliiri-
misbonis. Qu^fcèftimbnia mihi pritoà fronte collöquij
non fatisgrata, qfiia fktii gratiofa, iudicabantur. Àt poft-
quam æmulos eiüs nihil vidi ampliils,quam filete,arq; eos
maxime, quifidem fouent Arrianbrum ; nèqué quippiatri'
j nominate,licet needum iloftr« profeffionis,illicitum op-
poni:animum adiiërd exaâiflimum virùm poflèccnfèri;
de quo ciuis malus loqui, bonus tacerë non poflet. Sed
cur ego ifta h«c ineptus adicci,tanquam darem confilium;
qui popofei ? Quin potius omnia c i Veftrö nutü;arbîtriôj
literifquedifponcntnrjfacerdotibusjpopularibusmanifè-
flàbuntiiriNequeèhîm ira defipimus intotum, vteuocari-
dum te primum,fi venire poffioile eftjdeinde fi quid fècus;
certe confulédumdecememus, nifi in omnibusobfèquil-
t uri.Memor noftri eflè dignare,dominé Papa.
fiiam repetit; aliquid, vt mods eft,de manubijs ciuita-
tis domum tèportaturus j fi tàihen auc cataplus arrifèritj
per quëm iocularitcr plurâgarrirênl, fi paritér vnus,idem-
queyaleret animus exercerc læca j & triflià fùftinere/ Si-
quidem noftri[hic nu ne eft infèlicisariguli flatus; cuius, vt
fama confirmât,me]iorfüit fub bello, quam fub pace conditio.
.Fadtàeftferuitus noftrapretium fecuritatis alieiiæ.
Ê P I S T O L A V I I I .
Sidonius domino Papa Euphronio S.
QVândoquidem me clericalis officij vincula ligant,fe-
liciffimum médiocritatisme« (latum pronudaremi
Atuernorum y proh dolor ! feruitus : qui , fi prifcareplica-
rentur,audebantfe quondam fracres Latio dicèté, & fan-
gume ab Iliacopopulos computare : fi récfentid memora-
buntur j ijfilnt ,'q u i viribüsproprijs hoftiüm publicorum
armaremorari funt.cui fiepepopuloGdthus non fuit clau-
fointra moeniaformidini, cum viciffim ipfèfietctoppu-
gnatoribus'jjofîtis intracaftia terrori. Hi fiiilt.qui fibi ad-
ucrfiis vicinorumaciem tam duces fuere , quam milites.
Dcquorupitamenfortecertaminum , fi q u id profperum
ccffit, ■vosfècùridafqlàtafiint : fi quid contràrium, illos
aduetfafregerunt. IlH'amoreteipublic«Serdhatiim,barj:
baris prduinciàs p ropi n an te m j hoirti m ue re legibus trade-
re j q u e b corîuïctùm deinceps refpublicà vixpræfumpfit
J E P I S T O L A ÏX.
oecideré. HoCcine meruéruntinopia, flamma * fertumi
.peftilendà, pirfiues cædibus^glidij, & rtiaéri iéiunijs præ-
Sidonius domino PapaPerpeiuo falutem.
liatores ? ' Proptèr huiüs tàttieri inclyt« padséxpçâadô-ï
netti; auulfàs muralibus rimis herbas in ciburn traximus:
DEfiderio fpiritualium Ieélionum j quârüiii tibitam
Crebro pér ignorantiam venehiatis graminibus infe6ti,quæ
indifcrcdsfolijs, fuccifque viddantia, fiepe manUS famé
concolor legit. Proijs tor,tantifqùë deüotiohiséxperimé^-
tis noftri ('quantum aûdio)faiftà‘ia<ft:uraeft.1 Pudcatvos
precamurhuiüSfo&deïis,necvtiîïs^hecdeedfi. Pervos Ie,^ ___ _______________ ____
gadones meartt.Vobis prirntftti, quamquam Principe ab- ! tus,tibidirigatn : cui non thetoricàpardtio, non oratori«
fente, non’ folum traiftataycférâÉÙr, verum étiarh traiftan- \ mitt«^ don grammaticales figur« , cdngruchfçm deco-
dacommittunfuti Veniabilis'fit, q uæfumus,apudaures J rémy(fifcïplïnamqüefiippeditaueruht. Nequèiilic,vtex-
vcftras véritads afperitas.cuiuè çonuidj inUiHiàni dolor e-T pèrdrântiîSus tùos eft, ànrpQhdeta'hiftoricijaut’poe«
rÎPfc*Paruria in'f c ° u n e cônfuîièïs':££ciirri iti côcilidcon- | feifitillafùé contreüerfàïiüm dàiifulariinl
uertitis, non tàpS‘ çutæeflpirblfcis mederipericülis, quàm libuft aptâri* Nam cum me parrium fcditiohes.ftudiâjVa*
priuatisftiïdërefortunJS.q'iidtlVtiquef«pe diùqÜèfticièn^ riètàtesi(:indiuèrfà raptarênti fiediftandiirçihjmateriam
tes,iam nonprimi comprouincialium ceepiftis eflè, fed vlj fuggerèbàt ihiuria , qubd ternpüs ôécupatio fubtrahebat.
^tinfi. Àt quoufqueift« potetunt4 urare præftigixf Nôtfc-* Etënlim tânt<|eratturbacompetitorum,vttarhedr« vniuS
nim'diutiùsipfimaioresnoftdhôë’nominë ghiriàbubtur, numêrôfîflîmbiscàndidatdsnécduo tecipere featanaipo-*
qui minores infopiunc noh habere. ' Quaproptèr vel con- 1 tülflènt. Omrics plâcebant fibi; omries omnibus difplicc-
per authenticos,quam per difputatores bibliotheca
fidei catholic« perfamiliaris eft, etiam ilia, quæ maxime
tuàrum fcilicët aurifim minime dignaf un t occuparecen-
filram , liofcerë cupis. Siquidem iniungis, vtorationem
qôaniyideôràd plebeni Biturigis in Ecclefia fèrmocinà
•■MiMMb.Vtt.Pat.Tm. j. 7 ~ 7 —R r r r i baritT "