
liore diciicilïe memoratu. Quocircagaudeotc, quid aga, membris malefortibusexplofumeflc lâgorem.Poftquæ
cupere cognolçére : nam que huiufeeifrodi ftudium ex af- coeleftis expérimenta patroeinij,éonduâ:i diuerforij par-
fe<ftuintcriore proficifciWr. IlfCet, & fi fecus quæpiam, refufeeptus, atqueetiaranunçiftahæc interiacendum
fub opétamen Dei ordiat diècundïs j qui bus primordijs j fcriptitans.^uietipauxillulum operam impendo. Ncque
màiores noftrîëtiam fiuiftetîtatürn fuarum relatio'nes e- i adhucPrinè'ipis.aulrcorumqi tumuhuqfisforibusobuer-
uoluereaulpicabanriir. EgrefFomihiRhodanufiænoftræ | for. Iriterttfeni efenifnnuptiispatriciiRiCimeris,euifilia
mmuibuspliblicuscurfus vfui fuit,vt petefacrisapicibus j perennis Augufti ift fpem publics fecuritatis copulaba-
accito, &quidem per domicilia fbdaifum, propinquo- i nir.lgitut fttinciniftanonmodo perfonarum, fedetiam
rum que. vbilatiemoram vianti non veredorum paiici- ordinum, partramqjlætitia,Ttan(alpihotuolatere con-
! tas, fed amicorum mul citudofaciebar : quæ mihiaiâo
implicitacomplexû, itum reditumqucfelrcem certanti-
bus votis comprecabatur. Sic Alpiumiugisappropin-
quatum : quarum mi hi ci tus & facilis a fcenlus, & inter v-
trinque torrentis latera prsrupti c-au at is in callcm niui-
bus itinera molli ta. Fluuiorum quoque fi qui nonnaùi-
gabileSyVada com moda,vel certe peruii pontes, quosan-
tiquitasàfundamentisad vfque aggerem calcabili nlicc
cruftatum Ètypricisarcubüsfornicauit. Ticini curforiam
( ficnauigio nomen Jafcendi.-quain Eridanum breui de-
latus, & cantatas fièpe comeflâlicer nobis Phaethontia-
dasv& commentitiasarborei metal li lacrymasrifi. Vittb-
fum Lambrum, coerulum Adduam, veibçëm Athefim,
pigrum Mincium, qui Ligufticfe y Euganeifque moirti-
busoriebantur, paulum per oftiaaduerfa fubueâus, in
fuisrtiamgiirgitibusinipexi: quorum ripie torique paf-
ïim quernis acernifque nemoribus veftiebantur. Hie a-
uium feibnâns dulce cOncentus , quibus nuncin conca-
uis arundinibus, nunc quoque in iuncis pungentibus,
hunc&infcirpis enodibus, nidorum (trues impofitanU-
tabat.quæ cundta virgulta tumultûatim fuper amnicos
margines foli bibuli fucco fota fruticauerant.Atque obiter
Cremonam pemeftusaduenii cuius olim eft Tityro
Mantuano larium fufpirata proximitas. Brixillum dein
Oppidum,dum fuccedenti Æmiliano nauts decedit Ve-
netusremex,tantum vteXiremus,intrauimùs,Râuennam
paulo poll: curfu dexteriefte fubeuntes : qüo loci veterem
ciuitaterti »nouumqueportum » media via CsE&risambi*
gas vtruifi conne<ftat,an (eparet. Infuper oppidutn duplex
pàrs interluit Padi certa,pârs alluit.-qui ab alueo principal!
molium publicarum difeerptus obieâu, Sc pereàf-
dëm deriuatis tramitfbysexhauftus , ficditfidùa flüenta
parfitùr.vt prsbeant moenibùs circurofufa præfidiuro,in-
ruia commercium. Hie bum peropportuna cundta mer-
catui, turn prscipue quod efuicompeteret deferebatur;
niu quodv cum fc(e hinc falfum portis pelagusimpinge-
tetjfenccloacalrpultefoflarum difeudu lintriumventi-
lata,& ip(e lentati laftguidus lapfiis-humoris nauticis cuf-
pidibus fôrâminato fundi gIutino{brdidaretur-,in medio
vndarutn fitiebarnus: quia nufquam vel aqusduâum liquor
integer, Velcifternadefscabilisy vel fopsirrigups,
vel puteus ilHfnis. Vndeprogrefsis ard Ru biconem ven-
tum,quiôriginëîft'n<jmini deglarearum pùniceo colore
müruatur.-quique olim Gallis cifalprnis7Italifque veteri-
buS termihuscrat j Curnipopulis vtrifque Àdriatièi maris
oppidadiuifuiïuere.Hrnc Ariminum, Fanumqueperue-
ni,illud Iuliana'rebellione memotabile, hoc Afdrubàiia-
nofunere infêiftum.Siquidem illic Meraürus, cuiusuain
ducibiliusVifum,quippe ciim hoc ipfo tempore, quo hsc
•mihi exarabantur,vix per omnia theatra,macella, prsto-
ïia,fora,'templa,gÿmnafia, thalaflio fcfcenninUs explicate
tur. Atq"i etiathnum è contrârio ftudia fileant, negotia
quiefcant, iudiciaconticefcant, differanturlegationesj
vacet ambitus, & inter feurrilitates hiftrionum totui a^-
«ftionum fètiarum ftatus peregrinetur. Iam qüidem Virgo
traditaeft >lam corona fponfirs, iam palmâta confularisj
iam cyclade pronuba, iam toga fenator hoftoratur, iam
penulamdeponitinglorius : & nondum tarnen cunfta
thalamorum pompa defremuit -, quia néedum âd mariti
dornum noua nupta migraüit. Qua feftiuitatfc decürfa,
estera tibi laborum meorûm molimina referabuntur,fi
tarnen velconfiimmata foïemnitas aliquâdo terminaue-
rit iftam totius ciuitatis occupatilîïma vacationem. Vale;
E P I S T O L A VI.
Sidohius Eutropio fuo falutem.
OLim quidem feribere tibitoncupifcebàm(ed nuftc
vel maxime impellor, id eft, cum mihi ducens in vr-
bem,Ghrifto propitiante.via carpitur.Scribendi caula vel
(bla , vel maxima , quate fcilicet àproftindodomefticæ
quietisextradlum ad capefienda miliriæ palatins mtrnia
vocem* His additur, quodmunere Dei tibi cohgtuit sui »
corporis,ammi vigor integefcdein quodequis,armis,ve-
fte,iumptu,famulitio inftrudus, folium, nifi fallimur,in-
cipere formidas : & cum fis alacer domi, in aggredienda
peregrinationetrepidum te iners defperàtio facitrfi tame
(cnatorij feminis homo,qui qûotidie trabeatisprauorum
imaginibusingeritur,iufte dicere poteftlèmet peregrina-
tum,fi femel& in iuuéta,vident domicilium legum^gym-
nafium literarum j curiam dignitatum, verticem mundi,
patriamlibertatis, inquavnicatotiusmundi ciuitäte foli
barbari & ferui peregrinantur. Et nunc ( prohpudorl j f i
relinquare inter bunequastlifti canos, firbuleofijue ron-
chantes.Quippefi & campum ftiuatrcmenteprofcindaSj
autprati floreas opes panda curuusfalce populeris , aut
Vineampalmitegrauem -, ccrnuus raftris fofibr inuertas,
tunçefttibifummavotorum beatinldo. Quin potiusex-
pergifcere-j&ad maiora fepingui otib marcidtiS, & inner-
uis animus attollat. Non minus eft tuorum natalium vi-
to,pérfonam,.fuam excolere,quam villam. Ad extremum
quodtutibi muentutisexercitium appellas, hocéftotiü
Vetcraîiorum, inquorum manibus effoetis en (es rubigi-
nofi feroligone mutanfur.Eftb,multiplicatisribifpuma-
buntmufta vinet'is j innUmerosquoque cumulosfrugi-
busruptacottgeftis horrea dabunt, denfum pecusgraui-
dis vberibus in mulftramper antra olidà taularum pin-
IongumfclicitasTOö-afcpdrt^pDmgitii'riacfi’etiämhuiic! gaistibipaftOrincladet,qnofp4aattainfeculentOpatri-
TN 1 ■ 1 - •' * monium promoui(lecornpendioj&non folum inter ilia,
fed quod eft turpius propter iftalatuifiè? Non nequitcr te
concilij tern pore,poll fedentes,cenfentc fque iuuenesjin-
glorium rufticum, (ehern ftahtem,mobilem latitabudum
pauperishohorati (ententia premet, cumeos ■, quoséfict
indignum fi veftigianottra fcquerentur, vidéris dolens
antecefilfiè. Sed quid pluta? Si pateris hortantem,cona-
tuum tuorüm focius,adiuror,prsuius, particeps erOi Sin
autem illecebtofis deliciarumcaffibiisinuolutus, mauis.
vt aiunt, Epicuri dogmatibus copulari, qui iatftura virtu-
tisadmifia^fummuna bonum fola corporis voluptate de-
tèrminat , teftoreccemaiorès, teftorpofteros noftros,
hulcmcnoxsnoneflcconfinem.
E P I S T O L A V I I . '
Sidonius Vincetttio fuo falutem.
A Ngit me cafus Aruartdi, nccdiflimulo qqinangat.
-Z A.Namqüehicquóq; cumulusaccedit laudibuslm-
DaljmatiCo (alócadauera(inguinolenta decoloratis guc-
gitibusinlerreh HincesccraFlamimhêoppida, ftafim vt
jngredic'bar.egtcftiiïdsuoPicentes.dextro Vmbros latere
naniuuli.Vbi mihi feu Galaber Atabulus,(eupeftilens
regio 1 ufcqrum, (jriritu aeris venenatisflatibus ioebria-
to,& iliodo calotfes alrernante.modofrigora, vaporatum
corpus infccit.Intereafebris, firifque peniti(fimum corr
dismedulIarumquefecretumdepopulabantur.Quarum
auiditati non (olitm amcena fontjumjautabftrufa puteo-
ri,ni ( quanquarn hsc quoque | (ed totailla vel viejna vel
obuia Hiteuca,id cft.vitrea Fucini,gelida Clicumni, Anie-
nis ccerula, NarisfuLphurea, pura Fabaris, nlrbida Tibe-
cisjiiiecu t.vm-rndëGdtfiumfallente> polHcebamur.Inter
hsepatutt Roma confpcdhii» cuius mihi non foltl'm
formas,verum,etiaai naiimachiaS videbar eporarurus-V-
bi priulquam vel pomceria contingerem, criumphalibus
ApoftolocumIjminibusaffufus , ómnem protinus(enfi
pcracoris,quod amarepàlam liept | «pire d?mnatos.A- natu,de Principe fe nonpnuT^ua^TdifcutcmIeushqmin
ih il, fupr^quarn mqrumeius fàcilirasva- rent,vkifcerçntur. Paucim;èdii dies; nincraZl^toritim
rie cà.l que pa c i e bant il r ., l e liât lit ho‘c,propter jpïummihi î freqUens fenatUs. fiepoft corn péri : nam inter ifta difee!
.nuperiinvîdw connarajCuius mepaulq inc^utiorem flam- feram . Procedir no’fter ad cunam paulo ante détordus
irKidetonûic.SeJ quod ui a mi ci cia lleti,mihi dcbui.Por- pumicatufquc, cum accu (à toies fernipullati atque con
ro a ipm .in natura ille non h a buit diligent iam perfeue- creti,nuntiosà Decemurris opperiTentur, 8c ab induftwa
randî vh;ber^ q\ieror,npn ihfnîtatoriè:quiafideliüm con- , fqualidi præripuifiènt reo debiram mifc-racionem fub iii-!
^4^î!-^P-^*?-IVrfa fR(lÿî.u4,b1trum-peromniaFuic, denir uidia fordidatpruin.Gitati uiiiomitthntur:partes,vt mo-j
qutnoii eum aliquando ctcidilïè , fed ram diu fterifle . ris ell. èregipne confiftunr. Orfemir piæfccloriis, ante
plus miror. O quotiens fepe îpfe fe aidueifa peipeflum ptopofinonisexoidium,ius fedendi. Aiüandusiam rnne
gloriabatur! ciun tarnen nosab affcblu profundiorerui-. . infehci împudentiaeonciçogreiramediis propc îudicum I
turameius quandoqueremeiirafemmiferaremurtaefini- ' fimbusingericuh,.;Feu'epius,ciieunfiftcntibaslateia coi-
ences non effe fefic’em Vquiho.cfrequentbf pbtius'elTc, lcgis,verccundè aclehicer inr'mbfubfe-lliorum capitecé: I
cjuam (empçr iiidicaretur. Sed gubernariohis (uæordi- I ledit,ira vt non min us 1 egatunr le q u a m fe n a t o r e m r c m i - 1
|M | expofcis. Salua fideireuerentia , qusatnicöetiam ! mfeeretuf: plus ob hocpofteakudacus.honoratufqhe. I
àtnidto debet u r , rem b i; cuire r e x o o n a m. Piçfeétutâm Dtim hæc,&qui procerum defuerant, affnerunt, conlur-
priinam gubernauit eu m in agn a p b p u la rirae.e:, confe- gunt partes,legariqueproponunt. Epiftola,poftprbuin-J
quentemque etim maxima popùlatione. Pariter onerc I ciale m andatum, cuius fupra mëntiô fadaell,profcmu-.- !
fibi o- atque Ctim fënfim recitaretury Aruandus hecdum imer-
ptijiatcs æmulabatur. Omniumcolloquiaridere,con- rogatusfeditft'alTeproclamât. Refponderelégâri, quan-
riiti ari »officiacon t e n\ n ere ,pa ti dëoccurreütiumrari qùàim valdc nequiter conftarët.qubd ipfèdiélafîet. At |
i tare(lifpicionem,dea(îiduk-arefà,ftidinm:dbnec odiipü-1 vbi (êfùtensille,.quantumqûëcaderët ignarqs, Bis térq«
; b I i ciin o le va 11 a t us, &.p fi us-Cinbtus eu (lo d i aquàm pote-:], repëdtabonfeflîohe transfodit, acclamätiuabaccufato-
I ftatèdr(ciiiAus,capcus,deIlinatnfqu?p.eriieintRomam : ribus,conclamaturàiiidicibus, réuni larfæ maieftâtis ConJ
ijliço cuinens,quod prbfperocurfu procelloftim Tulciæ * fitentem teneri.Ad hoc& m i 11 i bus for m u lar u m iuris id
littusenanigafièt, *tanquam-fil>i‘benc cohfcioipfàquo- ! làpcientumiugulabatur. Tumden\um laboiio(ustarda
J dammodo elementa famularenrur. In GapifoJio eufto- poenitudineloquâcitadsimpallûïflè pethibetur, feto co-J
diebatnr ab hofpite Flauio Afello ,'Gomite(âcrarüm lar- gnofeens pofle retim maieftatis pronuhtiari etiam cum^
| gitionunvquiamutfineolcmifuniantemprçfetftütaBmi-1 quyiQn'affe&aflèt habi’tûmpurpiiratorum. 'Confeftim
; perextorrædtgnitatem Venerabatur. iriterëalë-gati'prd- [' priuilegiisgeminæpræfellurîe,;qùàin perquihquennihni
| LimaæGailiæ Tonantius Ferrcolus præte£ioriuSj Afranii j rcpetitislaicibus rcxerat,exaugHratus,&plebeiî2familiæ
} %g*hcbnfiilis è filia nepos, Tlîaumaftus quoque,& Pe- j non vtaddituSj/èd vt reddituSjpublicp càrceri adiudicà-
j trobuh:imjxu^arerum'verbóramque (ciencia praditi,l&: '- FUseft. ;,Illud faneasrumnofiffit1r.um ,ficut narrauere qui
ihterprincipaliaparri* noftra:deebràponend^prjfcuium j viderant,qubdquialèfubatratis aceufatbribuséxorna-
j Ar.uandum publico nomine açeulâtuticumgeftisdecEe^ i tumilie^pqlitumqueiüdicibusintiileratipaulo pbftcum
tajtbns infèquuntur. Quiilirer estera quæ fibiprquin- t;’.diibereturâddi61us,miler,nécmiIèrahiliseratvQuiseniiti
ci a! es ag.e n d am a n d au e ra n t i .interceptas lirterfts déféré- ' fuper ftatu eiusnrrriisinfleifteretur,quemvidèreç aCCfirâ- i
bantj q u as Ariia ndi (cuba co ne p t u s d o ni i n u m diôtàfle ■ rum delibutumqùe latomiis, aut ergaftulo inferri ? S e d 1
pfqfitebacur,* Hsc ad regem Gochorum chartavideba- i &iü,dic!q vix pef hebdomadem dupiicem comperendi-
tu^emhr^pacëin cum GrçcoInTperarorediflTuadens^Bri- ' natOj capite multâtUs» ininfiilamcôôiçiftus eft ièrpcntiç
(hper Ligërim (itosimpugnari opôrtèrê demon- Epidaurijr vbi vfqiïe ad inimicqrum doiprcra deii'enu-:|
(h.ans., eu rq l'ucgundionibus lu re gen tiu m Gallias diutdi ^ a tu S j& à rebus humants veluti vomitu fortunæ naii-
(lebeie cön fi rmaiis/& in hune ferme uiodum plurima in- (eaiïti.s exputiis,nunç ex veterë (ènatusconfuitoTiberia-,
hma.qmc iram regt feroci , plaeido verecundiam infei- ? noniginta die tum vitara poft feuten ci am trahit, vn eu roi
fetixv- Hanc ëpiitojâmiiclâ: maiMtatii crimineardenter &gemonias, &laqueunV]per hbtas turbulenri'carnificis
i u iis con t ni t i i n te rp ré ta b a ut u r . Me & Anxanium j pire- 1 horrefeens. Nos. quidem j'prout vàlemus, ab fentes præ-
(lantifihnum viriim.tracfatusifte non lacu;r,qui Aruandi fentelquè votafacimus, preccs (upplicatione(quegemi-
ainiciti is,cjuoquoge n ère i n cur ( as, i n t e r i p fi u s aduerfavi-*• nàmus,vcfu fpenfo i<5tu iamiamq;: mucronis exerti,prêtas
tà rc/péifidu m ,bat baru rà/ignaù u m cômpu tabamus; De- A u gu fta fe m t n e ee m, q u a n qu a m p u b 1 i ca ris b o n is, v el c x -
hrimusigtturnihiltalemetuencitpramperimaichiam, ifio mrtneretür,Illptamen,feuexpeâatextrema;quæq;,
quaip (uintuq artificio,arces 8c flammer viri occulere in feu-fuftmetjinfçliciusnihileft,fipoft totnotas.inuftas coiï
tempus iudiciimeditabautur:fcilicervt aduèrfarium in- -tu meiiafque, aliquidn une ampli us, quatïi Viuereuriiét*
cautum, 6c confiliis fodalium repudiafisfibi foli temere1 Vale.'
fîdentem prbfefiione refponfipiçcipitisinubluerent Di- j E P I S T O L A V I I I
cimiïsergo, •quidnobis>quidamicis(êcretionbüstU’rum/ , , r ■ r v >
pu ta recul. Suademus nilquafi leuç fatendum.fi quidab ! \ Sidomh> Candi ditino fuofiliitem.
3 1 * i i » « 1 \ V x 4 < •
petfiw- &:ftr!gario n f » I ^ Â q i i r ü . A isc m i j i S Ï k r l
Uiinis fecUJiratenrïnt:ircnt. ’1Q u ^ ? â g q i.ij%;prôrijyt fô- f f t, quôdâliquàn4o neccjlàrius vjdeamTQlem,qüéiti
(tîa ïq u t i ^ W ^ 6 b j t a p r .^ p i iEen»,AtitedPge«i=-, [V tjU w M ic SÆ î-.r aiMn’ fpweu^ mi J
« Â q a it,S £ .prrfeaon^pawibusuj.Jigni, Gamhatfu-; U
Pfrçq^neat'epiaa.nGaé.qnfhijqûiaqihiTiqreliigitisiïianè ! riö^sntarunnV^JigiVe^ölifeu^ftvix’merid^fiü^^i&re'
negqti. partçnrfin.itç^uran<Jam. Suis jSmahâô’tqnreî- ! g i g
ïntia Tua lu iîla :. viïiil:.Lld!gn„bofad!nirrere, vr adao- ' 0[)pid(vcrnadcbiat;era5?Dt cnniî'n,iCô!istlhiïoti,vcI:ia-
M B S Ç l ' j n î f rajafum Iqijüàx tiilba çircuiifflît j(" î * B fa i ' ]
Wbus jiäfci ,
4»nt,i»çd^iq'ccnt
q»c^ucmpl^ » a ( « R >m » t tK a « nM ^ ^ ^ a iA p 9A t v ( ^ i ia ^ '% a i i^ I a n ( < i^ d o n n i t iu % ö t e ^
l ’iicicactirut inlpictrC) prt-nfaïc, depifriarc.clenuiaaic.jl (hucs,fa:neranrutclencib'ynp!ariiihr1negociarorcs rarli:
murtim de Irgibu^da tcmpoiabua.de.ic- ■talac.alditcariegbTiaiKar.tlL^dpAe.pirelèpc^.alpj ibuencs.'