Proferre & cladaaTfacro de peyote luccm.
Semper in ore Deus.femperniifcratio; Paeem
Confilio &r vototenuit. Nam fiepe folebat
I Inuidia infedas fauces liuore veneni
Armare opprobriis.iptofque accendere viro
Felle faccrdores, vt Unguis carppre mallenr
Q u d m f e d i s squarepiutn: necficquoquefandum
ïraanimum Taltira reddendiad votacoegit.
Quin & frarernos pro tanto cnmine fletus
Fundebat madido clcmens miferatio vultu, »
Exorans Dominum lacbrymarum flumine Chriftum
Parceret vt verbis veniam tribuendo dplofis.
Sicftabili fcroper contra omnia vulneracorde,
Non odium furor exciuit,led cauladolorem:
Qualis ledatus Domini veftigiamartyr
Excipiens fieuam faxorum nube ruinam, ^
Cum tcnuemefflaret benedido pedore vitam
Dimitti infa*o pofcebat crimina vulgo,
Plus péccata dolèns plebis quam vulnera carnis.
finit in Cbrißolib. IILbabens verfut
C C C C . LÏX.
Intclligit
iibrumi.
Sulp. Scu.
fcripcû de
vita Mar-
S. P A V L IN I DE V IT A
M A R T IN I L I B . IV .
FInierât fumptum translatio ceepca volumen
_Percurrens fandi puraexemplarialibri,
Cumfubito oblata eft obftrufie gloria nobis
Hiftoriae,noftri ftimulans raolimina voti,
nm ucm Non vt de mifero melius clarefceret ore
Wcaaftor'. Quod t*m perfpicui lignaflct pagina cordis. .
Y'erfir.red-, Cum vis verborum viua virtute cotufcans
Perderet ingenitum rr**tro mollira vigorem.
Sèd quia non omnes liquidi penetralia'fontis
Interius fcrutanda petunt,pars magna petentis
Stepe bibit proprios negledo frigore riuos.
Nos quoque qui dignum nilpofl'umusederedodis,
Turbida non longe purgerons poculalibris»
Saepe & clanguentum voces square turbarum
Emifla implicito conantur fibila libro.
Et qusfiib cellà fueuitrequiefcerepinu, > *
Interdum vilis pénétrât virgulta (alidi.
T u quoque qui gratis'malles fuccedere lueis,
Si longe amoti nemoris via forte fatigat
Comminus oblatum propcrans iri^mpe frutedum.
PergebatSandus-benedidfeddimina templi,
V t folitasrcrno ferret myfteria Chrifto. -
Ecce autem tremulusglacialifrigore pauper
Collidensmilerosnudanti vertice dentes
Admotafque mahus malispaUentibusaprans
Captabat tcnuem flatu adfpirantqteporem.
Durabat crebros concrefccns ftiria flatus, ■
Vox quoque non totiesrefonanslachrymabile verbis
Flebilibus prscila fonis gemituque locuta
Signabat totam caufa clamante querclam.
Hscquamuisdurum molliflent forte rigorem
Ne dum Martini pietas iam inota valeret
Diflimulare iftam miferiplangentiserumnam.
»Protinusadftanri Diacono'quem morepriorum
Antilles fands cuftodem legerat arcç,
Imperat vt Dominifûmpku nummilque coempram
Aptaret properansalgenti in corpore veftem.
Ergo hæcqu^ fieri voluit quâfi’fadareliquit.
Exro fecrcts penetrans habitacula cells
Quæprogreflurum facraad myfteria fandum
Hie quoque vicinis fucratfciungereturbis,
-Excipiens monaehummoxemifluraminiftrum.
Sedqttid non penetrent miferi quos cogit erpmna
Attrirsexpofitumfrontis vulgarcpudorem ?
Quod neeprefbytetis patuit, perrumpit egeftas______
tunica cxperem
vc-
ftic. vide
Sul. Scu.
dialogo 2.
dc, virtuti-
bus Mart.
c.i.&For.
D
Allcgans qucrulam dilato munere caufarry
Turn verb inuafit totum miferatio fenfum, -
Nec placuit rurfum mandati adferrepericlum.
Amphibalo caput pcculit turn tefteremoto
Subtraxic Istus paulatim ad membra lacertos,
Colledam excutiensadclini pedore veftem,
Nec patuit nudum veftito paupcrc corpus,
Tam propere exterior Ipohatum texit amidus,
Vt votum antidpansfeftini pauperis, ipfum
Ignarum fadifacerer, quern munertlstum
Fecerat oceul to,tefti manifeftus egenti.
Dicite qui fpreti calcanres gaudia mundi
Abiedo vitam voluiftis qusrere cenfii, ~
Quis nudum proprio texit nudatus amidu?
Quis quod ferrealium doluit non iple refugit ?
Quis mifer efle volensraiferum miferandorefeciti
■ Yicifti veterum Mardneexemplavirorum,
Tuque ipfum mirandus eras turn paupere tedo,
Vel cum diuifie remaneret portio veftis,
Cedetibi antiquam geminafti hoc munere palmatn.
Interea,quodmoris erar, (ollemhibus hoi am <
Efle monct Diaconus conueiituin plebis agendis.
Il le ait,implenda eft fandi dodrina prophetar,
Præcedat Miflàm miferatio, gratior haeccft
. Hoftiamandatum facienspnusobtege nudum.
Egrefluspauium quæfîrd paupere curium
Suggerit abientem, nec largitione repertumi
Promc age fandus air, munirsnon décrit egenus
Turn veftem odaua iblidi vixparte coemptam
Nodofisxextamfetofiï-vçllere filis •
Ante pedes Sandi ftomachatus ptoipcit ille
Amoto paulum Diacono preciofa coardat
Congaudens propere tain vili tegmine membra.
Sic altare petens & multo comprior heros
Hoc habitu,qualis Regi pöftbèua reuerfo
Occurricmadidus fudore & pulneremiles,
Pulchrior hoc ti tubs,quo membiis turpior horree.
Nam fpeciem virtutisopus praetedit, vcalta!
Radicisroburfoliorum tempora rranfit.
Necdubiahócvotum moxconiedura probauit:
Nam dum folemni cumulât pia dona rogatu
Prosequitur que facris vota iinmortaliaverbis,
Eftulfit rutilans claro dc vertice flamma
Splendorem capiti infundens innoxia crini,
Pecfpicuo furfum porttda atque édita tradu
Igninuo liquidum perrumpens aera fuieo.
Perge age continuo-titulorum impulfarotatu
Gloria, Uc facilivirtutum concitacurlii
V t penituslaxis curie ns in gaudia fænis
lucipicndaprius fubeas quàm claulà relinquas.
11 Quidam vir Locuples Euanitus in licet litis
Adftndus mundi per vincla tenacia curis,
A teamen ilhefae fidei cordifque benigni
Confer uans puni m terreno à crimine ienfum,
Exefis penitus vehementi febre medullis
Concutienscrebro trepidantia vifccraflatu
Et fingulcanti rumpens fufpiria pulfu,
Supplex arentis confufo murmuré linguae
Et pledrum vocis ficcati glute palati
Impendens, fradis enifus iæpe loquelis
Affedutnfignare fuum rogat ociusad lb
Aducncum Sandi obcinear roiferanda precantum
Ambirio,fi quae ftimulct vel cura doloris,
Vel pietatis amor quserens fomenta falutis,
Huncadcatfolumrenouandæadcemporavir*,
Martiniafpedum cuni^as fuperare medellas.
Nec carda iniuftu m faltim dilatio votum
Credidit, obluis diuino munere fignis,
Hanc lacis eflè fidem mox & resipfa probauit.
Vixdum vel medij nanicuifa parte laboris
Reftabac pars magna via:,prseaenit eutitcm
Gracia, pratmifit fperatæ Dona falutis
Praecederis tard osvirtus pernicior arcus.
Occurric validus medicogratanturvterque
Corpore fanato transfufamjneorde falutem,
£ [Saerifiean
I lig'obs
ignis in
capitf fiai
' znlcat.Sd«
1 Scu.d:a*o*,
g02.
.foriunJt
• [i.f. c. I.
(Huioiet*
' [ïam it
; Itneminit
Gregorio*! •
[ jTur l.il'
'gloria coni
, jm m
-jEuantiu«!
ï'egroru«
; 'W ,
'Suip.Scii
w g ä
, Jjortmut'
■ s.ilp .
Wieda
| l i &
H i b u s
H r e n -
■ Martil
Sulp.
Seue.dial.
■ z.For.
i at' '•
DumSdeimeiicis Crcfcit curatio carnis.
Ergo vtfublacaeftcundarum cauls morarum
ConKftim remearevolens cunda precé vicias
Prteftititvniusipatiaexorata dici.
Sedbrcue quod fueraripanojvirtutibusampluin eft,
Ardum compeniat non ada operatio tempus.
Nampuerum quern forte malus Icchaliter idum
Perculerat ferpens infedum fellevcneni,
Cum iam liuentes virus diftenderetartus
Atq; ipfis etiam penitus viralibus hauftum
Serpenris fcrale malum quafi morte perada
Solueret inferno marcencia luminalomno:
Ipie herusinfledens mftopia cordalabori
Pcrtulicad veri veftigia fanda Patroni,
Non dubitansmcritis per tot documenta probacis
Qnod praefcnspofliccadudepellere virus,
Qui veniens morbos folo terrore fugaflet.
Necmora,contadumdextramedicabile vulnus,.
Purgauit retro figentia membra v'enéno,
Ecquacunq; manus per corpus fanda cucurrit
Mors fugit,fed vita reditjrcmeauitad vnum
Mox pelliscolleda locum. T urn vulnere lolo
Sripauit iuflum confeftim cru mpere virus,
£r puer intrepido firmans veftigia nifu
Greifibiis impauidis domino gaudente cucurrit.
Hac diucs mercede redis,hæc muncra fumis ^
Adiedæ nunètans fælicia dona falutis.
Quod tempus vacuum yirtutibus egit in ipfol
Qua: via non coelumpetijt licet hoipita terris l
Luftrabat caulas commilli pallor ouilis
Queis pia rureftrem claudebat ecclefia plebem,
N«furum fortafle dolirabieivciuporum *
Incauraspecudes raperent tuftoderemoco.
Intcrca foeijs paulum fortafle relidis
Carpebatprægreflus iter,quapublicus agger
Porrigit eredam per plana iacen tia nvoltm.
Vt via co nftratis fob data atq; édita faxis
Vergcrct effufos in cpncaua fubdira nunbos
Ergcauis in duro non lidcret orbita colic,
Merfaq; neluceum lorberenr plauftra profundum ,
Sed fummævixdorfaviæ vertigo rotarum
Raderet,haud vllo iignans veftigia fulco. /
Sed proculimpaditinnituprodereferri,
Hoc Martinus iter paulum prægreflus agebat,
Gum fubito irigenci properantem turbine rhedam
Obuius afpexitjtumidos quæ forte vehebat
Militias terrore viros: non ordofurorem, .
Non ratio infanam poterat componcre mentem,
Ambitio,ebrietas,clamor, furor, ira, tumultus
Mifcebant varijs incondita pedora m onftris,
Exanimefq; inter mulas crcpidofq; magiftros,
Verbera cædentum refonabanc, verba clamantum
Nec ftandi lex vllainerat,nec cura pericli
Tardabac cclerem per plana,per ardüa curfum.
Talibus ergo viris habitu diuerfus & ore
Obuius occurrit Sandus, timucre verendam
Iumenta aduerfi facicm,ceflcre trementes
Aggere demedio mage fano pedore mulse
lnnexæimplicicis trepidantia corpora loris. .
Vt quondam fandævetitum maledicereplebi
Lediofertafinam dominum templi flè profanum
Elifam adclini preflàntem corpore planram.
Turn vero infan o fuftufi corda veneno
Defiliuntjfpes eft voti data caufiifurendi,
Aufi & facriiegasinSandurn extenderedextras
V crbcribulq; pium certatim elidere corpus.
Infonrem,foIum,mitcm,placidum,paticntem,
lrati inftabiles,multi,tumidi,furiofi,
Obuia verberibuS prorfus pec vèrba ferentem
Impcllunt,retinent,elidunt^amadelcunt
Sanguine,confufum rumpunt fpiramina pedus,
Liuenter frado nigrefeunegutture fauces,
Languentelq; oculi folo de lumine Ghiifti
Prælcntes penlân t tçnebrascaligine nodis,
Deficit aipedus,(edfpes in pedore lu cet:
î Talem igitur focij poltqua m alpexere màgiftrum
Exanimes,yilb' pallelcit turba parrono,
( Extendens humilesad fuftentacula dextras;
î Blandaq1; fanguincisadfigensofculamembris;
T urn properanr dineloca triftialinquere csedis;
Subditusexcepitvenerabilepondusafellus
Adluetum vedurus onus. Sed corporeflexo
Nuratfemianimesadclinis larcina membris,
E t dubios calus iamiam lapfura minatur.
Interea expier© lâtiati corda furore
Ad rhedaim rediere viri,pej?nicius inde
Præcipiticogunt iumenta erumpcrefaltui
Vtquicquidfueratfuneftaincaede morarum
Confeftim celebrispenfarenr turbinecurfusiÄ
Verum h x ç feuftra adhibenc moll mina, fixa t^Rllant
Imperio iumenta truci.riguere ligatae
A rbitrio domini ftatuarinn in imagine muls.
Tum veroinfanopropiuscaletiratumuiru. *
Nil voces,nil flagra valent,contufa relultant
Illia,vicinas rapiunt ad verbera lyltias; v
Saxa,(udes,fuftes,ftimulos,quod cuiq; repertunj
Rimantitelum ira fecit confumit in idtts; 7
Nec tarnen hsepoflunt neruos laxare rigentes
Aut fixos mutate artus,frigenria credas
Æra,vel e^cprclfes faxis riguilFe figuras;
Tandem ednfumpto penitus fradoq; furor#
Admifit fanum væcors dementiafenlum,
Vt feirent nexasinter tot verbera mulas
Iudicio torpere Dei,caufemq; morarum '
Non fine diuino miferis contingerenutu. *
T urn demumadmonici roonftris,pofitoq; furore
Peccati memores quærunt,quifnam ille verendo
Gorporc facrilegospullantum exccperitidus.
Ecce autem audito Martini nomine proni-
Accurrun t laceros turpati puluere crin es,
Rorantefq; genas lachrymarum fonte rigantes »
Innedunthumil'esplàntisfoelicibus vlnas
Polcentes veniam parirer,paricerq; Ären res.
Nec fane dilara diu eft mileranda precantum
Ambitio,excl ufic longos dementia fletus,
Et veniæ donum præuenic Yotarogamum»
Nec mora liber cas abeundi red^ica, verb o
Laxauit ccleri iuflàrum fræna morarum.
Dicite quid veftri velox euedio Regis
Effi ciat tardante Deo,conferre corufcas
Gemmarum radijs fron res,& tegmina fetis
Hilpida,virtucum riculos.pompafq; iubentum j
T um feltim edodi mericorum pondéré landi
Imperium veftro melius præponite Regt. .
Perge,age,continuofirtutumflemmara tradu
* Hiftoriampangendorefeifvia * verfaSaccrdos
Ingeniumq; me um, tu cordis pledra vel oris
Auxilio contjbge tuo,velana loquentes
Dementes rapiant furiofa ad pedora Mulas.
NosMartinusagat,calismutatiolènfiis
Grata mihi eft,talem fitiunr mca vifeera fontem,
Caftalias polcandymphatica pedora lymphas,
Altera pocla decent homines lordane renaros.
Rurliisitcrgreflus venerabile Sandus agebat
Garnotina iacenc paru lis qua mceniacampis.
Ergo hie fcecundi dumprartericauia ruris
Vicinum impleuit iuftaadmlratio vicum*
Innumeri pafli m coeiint ik fexus ÖC æras,
O nines denudat vacuos culcoi ibus agios
Gloria tanta vici; minor eft iam cura domorum,
Martinum vidiflefet eft, hoc nomen & ipfi
Pro laudistitulo rede ftupuere profani.
Er qnahqUamnecdum fidei virtute rccepta «
Ad fam am tan ti rapti m adfl u xere magi (hi,
Stipabatdenfumpopulis r u reftrib u s ag men.
Texeratexpofirosiuftaadmiratio campos,
Quern frudum tant* fegetis fatione falutis
Commilfiscupidosgauderescondereclauftris -
Relpiciens vacuos granorum pondéré culmos.
Cum fabitoexanimum nati complexa c&daucr
E q a i r h e [
Ax
immubi- I
Veniar
j rogâtdcli-1 ;
: (ftlS & imp
e t r a n t .
Martini o-p
- pem inuo- î I
cat auiSor.
H: 1
oppidum !