
S. Prodi ad Armen.
I -a A etiam .laeptnii i Hane ob caufam cumGabrirfnàlcrtmsuttormtém t
Â É É a g ^ É Â t S aç.potenrïamâ'nnunciarer,dixit ad Mariam:« M f c . fumûspcophèrica oraeuîadarrtantia., Deds nùper in terris
Vrfus eft, & ciim hominibps çbniterfaras am Vtito-
ncm d id th o a ip fu iïi, quodetttojcarncmatrifeftatus: &
tonuerfationem appellat illam ipËim ad temper cum ho-
minibuscommotationem,ul qua die tnmmVe înuidus, Vt
S W N M deciararet.èftehdir qùod tanquam
ômnipotens, & i’d quöd eràt^n.iàa|it ProP * ^ ‘ f ’
acpotenriamahnunciarer, Ipfefaluum |
facict populum luum ape’ccatis corutri'. Populus autem
nbh hominis; fed Dei eft | neque mundum a peccads liberate
pOtcftjquisquisin hatic vitam petcorruptionein-
trauerit, & no habueriteXpers culpaenatihitatis exordiu.
iSed hecefiaiio idem cum Deus&homo eflet, non in duo
diuifus ,fed vnuS permanent, per id quodexmulierena-
• QuodCy-
8 riilus dis.;
turà Dei
/ vetbi in- .
catnaca,&
item ÂcHa
, hocifte
dicitjvna
hypoftaÜ
S . f i
•om n ip o r c n .» » ™ ^ - - .- - j— fio_- tuscft lehominemeiredertionftrauir.:peridiutemquod
Voluh,^^rweftpropt«rlos.t^od|lnonnulhs oeaalro ^ €cJ njUT1^ jonen^tusJ&qoodmatremvjrginemletua^
hemfcandaliprM>emfelciae, &lllannP * P & a jt quod'Deusetfec,declantiueft,'aiuataicmhqidaliik.
erinntempore, & quttcanque f i ^ Q ^ a d It Chriftus purus homoeft, &non ipft Dcus
temhomimconaeniuntinoaertnt e, p v^m^qaornodo inp rirrcipioc re auitomnta fliUitnn ft
aent,negarenamram:damq«e ^ * 4 J f nrarion£): vtipfidieuDrinoneratiNamCpoftremuslncreathtisho.
reuerafirdusefthomojcutqUinatura _.„riure-- I bumfracapud Deum.&Deuserac Verbum, hoceratin
fionesirrrderu > “ “ “ S & cumMa-! p u n ^ a f f l ld ^ ^ ^ m a p « * p ^ f a % l a iM ;^ ® -
Etrangelifta dicit, omnia effe per Verbum t a l l &
hichaasconfentienres.mten p , - ^ „ f l i o n j - ' hue ipfom bearus Paulus interpretans ait i Vnus Domitrum
exincarnatroncPr“ conueniunt Mirorau- nns lefts Chriftus,perppremomnia-,liquet ChriftumeffeI
busnonetubefcant.qnsnaturicConueniunt. ^ Verbum: Quod fiVocesptofetunt exdiprnislitem
homihum amentiam amG^i^eti~ j terisT in ^ ib u sh ^ o e f t a^pellatus;, cu m 'dicat Petrus:
DionjC,
Saiuumf
cit popu'r
:fuÜ.t]U:ä
'bfiisCki
veoitif
F
J V-tjCUIlit liras.aai — , .
fteret,permanendo quod erat, fa&um eue c a rn em ,« in“
fanrera,&h'ominem,tantoSacrâmento nullamutatiqne
violât©;,idem ip le perficiebat miracula, & fùftmcbat pal-
fiones, per ligna qüidem fe manfiflè quoAèrat, iignihcans,
perpaffionesautèni id fe fa&um efle , quodtormaueraCjConfirmans.
Vnumigitur& euttdem filiumconn-
temuE » & lempiterrmm, & in nouiflimis remporibus m-
eârnatum> diuinàè naturaè nihil adulterinum adijcienceS.
nihil enim iuperuaCuùmeftin illo th rono .S èd illad p ro r-
fus mukorum rermönediuulgatumdicent,&iyllogilmös
aranearam telis infirraioreS texettt. Si Tnnicasefteius-
dem eflentiæ,profeMTfinitas eftimpaffibilis * lcd Deus
Verbum inTrinitate fpeftatur : V erbum igitur eftimpalfibile.
Quod fi Deus Verbum eft impaflibilep colligitür
ergo, crucifixö alium elle præter DeüVerbum , quod eft
impaflîbile. Verètelum araneæ texunt.qui hæc dicunt,&
feribunt in aquïs, qui has inanes propofitiones meditan-
tùr. Diccnresenim le eflè l^pientesjftulti fafti lunt,cc ob-
feuratum eft infipiensçoreorum. Nam lippus oculus lo-
lis radios non recip.it, & mens infirma fublimitatem fidei
non admirât. Quid igitur nos ad ifta dicimusî Nimirum
qnçd ad rationém attinct diuinitatis1conlubftantialem&
iînpalflbilem eflè Trinicatem : neque enim cum ipfiim di-
citnus pafliim fuiflè, ratipne diuinitàcis paflum dieirous:
; natura namque diuina nullam recipit paffionem. Scd
cpnfitentes Deum Verbum vnam Trinitatis perlbnam
incarnatam,ijs qui cum fide fcifcitantur.caufâm afterimus
intfïUigendi , quare fit incarnatus. Nam quia Deus Verbum
paflioncs deftruereyplebat, quarum finis mprserar,
feripeurae intelligentiam, aut per malitiam quarfiene ftp-
pta lunt,ad fuam improbitatem neruertere. Nam & homo
& immorràlis ilia natura palfiones in le admittere non
poterat : fienim omnis paffip compofitarum rernmtm-
gna eft atque feditio , in immatfcriali autem &, fingulari
lubftantia nulla efteompofitio, non igïtur.eo pertingit
palfio, vbinon eft compofitiof y olens igitur, vtprædixi-
mûsjideftrùere pafliones, quae rationalem carnem oppri-
mebant,quarumfumma arxetatinteritus.,incatnaturex.
-virgijie, vtttouitipre Deus Verbum, & habitu formatur.
vt homo, id enim ipfi placuit, & exinanit femetiplum in
formaierui;, nullam fiiæ Deitatis circutbicriptipnem ad-
raittens: & hoçmodofalutemvriiuerfohominumgenc-
n cribuit, in.fua quidem carne pafliones deftrUens, led fu-
4 iàm Deicatbtn feruans impalfibilem.
eft reueraChriftus» fed hoc faftiis eft, cum prius non
eflet,nifi cantummodo Deus. ^ Sicut enim I)eus eft non
creacus, fic idem quoque homo eft non imaginatione h-
d u s: & quemad modum Patri fecundum diuinitatem co-
lubftantialis , fic idem ipfe matri fecundum carnem co-
gnatus,ita vtvbique Veritas myfterij prafulgeat,omnis-
que deceptionis fraus remota lit. Quod li Virgo non
Deum genuit.nec magno dignaerit illainuiolata miracu-
lo s multae fiquidem & aliae mulieres iuftos homines huic
leculo prdfuierunt. Si aurem Prophetarum voces niyfte-
tium adeo ineffabile prsecinentes clamant i Ecce yirgoin
vtero habebit, & pariet filium , & vocabunt npmen eius
Emanuel t quodinterpretatuseft'Gabriel.dicens rNphiscum
Deus; cur propter nalcentis inclinatipnem, gioriam
parientes amputant? Sedprorfus illud opponent aedt-
cenr : Omne quod nafeicuryciusdem generis eft ciim ge-1
nerante. Si igitur homo eft qu* genuit»nec^l^^fthonu
nem quoque efle,quiex ea natus efts Refte equidem di ■*
citis s led tunc pariensciusdem gencris partum edit, cutn
fecundum natutam progrediturpartus: natural«autem
partus exordium corruptio: eft, quia commixtio qupque
corruptionem praecedit - ■ hie verb cum huius iniuri«ne
* i r.cogitatio quidem.fu eric , lre. dJ miraculum ./fiumprrua rraattiiopmniss
ccaapp ttuurinn eeffffeeólum f i t v b i lupra naturam eftpattus,ibi qui
nafeitur, Deus eft : Gonfitemut igitur eundem & mundum
condidifle, & legem dediflp, Prophetas quoque m-
fpirafle, &c in nouiflimis temporibusincarnatum, oC
pro f«t ol. os adI fi-atl utem. g_e_n_ t:i_u_m1 &o . p_ _o_p_u»loo ri fur amt u mëpifpatum
fiiifle. "
Fuglamus igitur turbidos & çoenolbs decçptionum ri
uos,hgrclès,inquam,cum Deo pugnantes : Arijinlan(am
diuidentem indiuilàm Trinitatem : Eunomij audaciam »
quaeintra cognitionis noftraî terminos naruram inpom
prehenfibilemincludit : Macedonjj rabiem, qua:Spui
tum infeparabiliter procedentem à Deitate lèiungit* an^
quoque nupet fabricatam nouamque blalphemiam, qu
ludaifmum,quodadblafphemias magnitudinem, long
fuperar. Uli namque^ dura cum,qui filius eft, reproba0 »
ramoradicempriuant, hivevo vitra hune,qui eft nlws>a
lium adijcientes.intemerabilem naturam tanquam mu
;:;tigenam
4
w & ■
£>e P,idtJy. J S 3
tigefiàm dènotanr. Dicaniu's ergb cum Paiilo : Ghrlftus
eftpax noftraiquifeeic ytrümquc vhum; Namludæum
Sc Græcum per ba^ptifmùni ih vhum nouum hominem
condidit'V vniënà potentià , quæ, coiiuerîatiPne dilude-.
bant.Horrèan tdàm natio ri é nouæiiopietatis aü;«ftoreis ^fi%
quidem cùm diflidentia in vnàm cdnçordiarn vnica fint,
is q ui v n iiiîr , qu an t u m i h i 11 îis fui c , iri,dù o eft diùilu'Si led
jam omiflà lèrmonislpngitùaine ^ adcompcndiüm veri
dogtnatis veniàm.; wSi quis cupitverè cogn'qfçètè , ilium
eflè vnum aeiplutfi filium jqùi/eft| antequain Abraham
fieret , 5c innôuimmis proficîebac ætate àc lâpientialè-
cundum carnem,nairveiusjdiùinitaSlempe'reftperfewâi
Înterroget, Paülum.qui pietatem peffonabit, oftèndehs»
eum etiâm,pbftqùam ex ludaeis fecuridüm carnem ëxti-
tit.Dcum eileântefecula j cùni enim d;é Iufiafis loquere- j
tur,&ingratam, illàm Deoquercbellem gentèm propter
Abraam gentisradicem -, & eins lèmeii Chriftum Dbmi-
numj collaudarerv fic dixit : [ Quorum eft àdoptîofifiO“ :
ru tri,]] clamabat enim Deus perprophetas : Filiùs hieu$.
primogeriipuslfrael. []&gloria.]] narri îjs, quôsDèus tan-
quam nutrix geftafiat, immenïâm gloriam àflidua mira-
'culàconFérebarit. & teftamehra y pér quaî ipfi Abràam
mültiplicatio & benediiftio cft promifla. & legislatio,ilia
in monte digitoDei Icripta. & obfe'quium y quo dir
uirib eultüileruièbàht. & promifla, tum ilia terra Palæ-
ftinae, tum omries genres pér femeri Abrahæ bcnedicen-
dx. qûoLurn patres , qui in errorisino&e tanquàm fidei
luminaria(unt exorti, neque verè hucvlque ftetit beatus
Paulusï rioh enim ex quo fui t ille ex Maria partuS , ex eo
Icoepit Verbiprincipio carentis iriitiüm, fëd inoxintulitj
ffecundum carnem ] vt niànifeftationem illara fadtarn
iri carne , nongenerationem fçGüridüm diuinitatem in-
4icaret. - ,/^V 1
Qùisriam igitur Ghriftushic fitcxVirgine natus,hiciri
Ipelun ca,yt i pie nouir,collocatüs, hic i n prarlèpi reclina-
tùs,-hic tempore fecundum carnem aüclus, hic qui vfque
ad irifimas partes terne defeendit, hie, qui omnia, quæ
cainisfurit/ubijt, v.tfidem facereti verè iè hominem fà-
âum fuiflè,hic qui non alius eft ab eo, qui delcendit, lèd
quidefcendit,iplè:eft, &quiâfcendit : npnenimpriUs
afeendit, lèddcfcendic, vtpotequi non lècundum pro-
grelfionem Deus eft, abfir, led propter fuam milèfieordi-
arnhomo, nam hacreindigebamus : hic, inquam, qui-
riarn fit, noli à me aut ab alioaliquo difeere, lèd a beato
Paulo j qui Filium ab ipfo Pâtre per reuelarionem didi-
cft, àcdixit: Gum .a. placuit Deo, quilègregauit mee3c v-
terômatris meæ.& vocauitper grafiatri'luarn , vt reuela-
retfilium liium in me , rs namque quinam fit Icfus Chri-
ftus, verètedocebit, damans : Ex quibus Chriftuslè-
cùndumcarnem,qui eft luperomniabencdidfcusin lècu-
la‘Quem aditum calumniæ hæc ficati Pauli verbaijs,'qui
conuiciari ftudènt, non obftruanc î Dixit eum Chriftüriï,
vt oltenderet, verè hominem taduïrv: dixit eum ex lu-
dæis fecundum carnem,yt iudicaret,ndnex quo incarnatus
eft,exeo,effe co:piflèï-dixic eum eflè , vt initium noh
habere d%clararet. dixit eum laper omnia , vrcreaturie
totiusefleDominum praedicarër: dixitiplum Deum, ne
illius pafllonibus & lîabi tu deceptr, immortalem eius naturam
negemus : djxit benedidum, vt eumtanquam ô-
mnipotentem adoremus ; non tanquam conièruum ca-
uvmniemùr: dixit eutninlècula, vtoftendat.qui ea fè-
culàverbo condidit , perpëtuo jn ipfis vt Deum prtedica-
• Gum igitur habeamus Chriftum & Deum eflè&be-p
nedi^um,jpfum adoremus,fiicamusque aduètfus ëos,
qui aliter lènciurit. Si quis Spiritum Chrifti non haber,
hic non eft eius; nos autem fenfum Chrifti habemus,id-
eoque expeétamus gloriam magrii Dei & faluatoris no-
tri Iefu- Chriftf, qui redder his quidem, qui pie fendant,
uæ hdei præmia ; ijs autèniquieum reprobant, fute au-
aciæ'mercedem. Hæcveftræclîatitatidireximus,vefti'is
permqtilibellis, quos ad nôs mififtis , fignificantes pefti-
erqs quosdam homines ac Vérborum porteftea prb'fe,-
fentesm Veftram regionem irr'uifle , ftuderites pëtuèrfis
cciptis, & qppofitionihus falii noininis fcientiæfimpli-
acpuram reda; Fidei fpëciem'peruertére. Sed ego
Bibltotb. Vet.Pat.tom.ÿr~ ' . .
............_........................ f ■
vositerum bead Pauli vërbisâdmoneo : Videte ne qni®
Vos ‘deçipiat per pnilôlbpb iàm & i n an e m failadâm le-
cundom. tradidènfem nugacium homihum y & hoïi fc-
cundûmChriftum. Fundamentum enim aliud piæFi-
deidemp poteft pôriërë y prærer idy quod pofitum efty
quod eft Ghriftus IefijS. Statelgitur In vno fpirîtü vnani-
méis,collaborantes fidei Euahgelij, & in nulfo terrëamini
àb adùe'rlàrijs y lèd euftodire traditionès y qùas accepiftis -
àlànètfS at beads Patribus, quiap'ud Niciamtedlàmfi-
fièmèdidéruiil, & à lanâis ac beads viris: fiafilio & Gre^-
gorio, &reliqüis y qui cunYîllis eadem lènftiiunf, qup-
rüm nomina funtin libro Vitæ. Omriem vobiscüm fra-
ternitatem ego, & qùi mecumfunt>falutamus. .
E I V S D E M
P R O C L I HO
mil ia d e Domin i
N ÖST R I I ES V G H k l S T I N A T IV I-
T A TÉ : Q vod D £ i P ÄRA S i t B É AT A
Virgô Maria*, Sx. ex ea nacusyheq; Deus
tantum, neq; pur us homo, fed
Émanüeiihcönfiisè 6i in com-
murabiliter Deus &
homo.
In terf reie Theodore Peltano.
Irginea panegyris frequensq; ac Celebris hic.
co n uent us tres,fefta h ac 1 u ce linguam ad
laudem proùocat, praelènsq;fôlennitàs prç-
fenticoetui vtilita'tis rarionem opdmo iüre
conciliât^ Goridneteriimcaftimôniæfanaritatisqjmatè-
daifiiipftamq; foeminei generis gronâtionem.Neqj ^ënihr
vulgaris muliebrilexui per virginem,& màbrfem ih tepÔrê
âccëlfitglôrià. Defiderabilis lànè planeque inaudità èft.
hæc yirginis 5ç marris copula. Ecce enim & terra Sç mare
virgmemhorioranC j & ôbfequij eau fa;tan quanyratellités
ftipanrur ; hoc quidèm mitia nauigandbus dorialubfter-
héns,illayèrÔviatôrùmveftigiainofféhsèdir|ge,ns.Exul-
retnaturà; hpriorantur fcfeminæ: choyos humanà ducat
tiatura, & carminà catitet; glorificantur virgines. Vbi e-
nim abundauit deliâum, fuperabundauit & gratia. Sacra Rom- s‘
Deipara Maria in vnum nos coëgtt.' Hæc illibatæ virgini-
tatis purus ille thefâurus, dccusq; ornamentum : fiæo
fpiriralis fecundi Adami pàradifiis : hæé vnicarum inter fe |
naturarum officinathæcfalntâdsrfeconciliadonis pane-,
oyris : hase thalamus, in quo Verbüm hurnanam carnem
libi dé^i'onlauit: hæcahimatysnaturérùbusfquem dïui- Sxod.fi
ni partus ignis non combulfit : hæç vèrèleuis ilia nubés,
quæfuper Cherubim ^dehtem in corpore fuo geftauit :
hæc vellus mundiifimum coelefti pluuia madens, ex quo
paftor ouem induit : hæc àncillàelt & mater, Virgo & çoe- j ,
lum : hæc fola pons eft, per quem JDeus ad hommes dé- j p
feendit: hæcadmirandæilliusoeçonomiætela,in quain-^
effabili quodarn modo admiräbilis illius vniqnis tunica
conféra eft. cuius quidem textor extitit Spiritus fandus; ^ K
netdXjVirtusexaltóobumbransylanavetuftaAdaroipellis;
trama; impollutavirgihiscaroj radius rextorïûsyim-
menla geftan tis gratia j arrifex /verbum per auditum ilia- :
pfurp. Quis vidit,quis audiuit talia ? incircumfcriptus
Deus vrerum inhabitat, ^uem ccelinpn cà'piunt, venter
complexus eft virginis. , x
Attamen, qui exvirgine nâfcitùr, nec^blus Deus eft, ■ %
hec purus rurfiim homo, idemque natus mulierem,quæ,|
quohdâmpecçatiianùaextiteratjfilûtis èftiuimeddidic. :
Nam vbi ferpens per iriobedientiamyirusfuunvinfiide-
ratjibivefbum per obédientiam ingrëflum ,viuum fibire- Gtn ^.
plum exædificaùit : ynde peccator- Cain primus emer.üf, •.
inde genëris noftri aflèrtor Chriftus fine femme pro ^ r. I-
^Clemens Deus ex muliére nafci non crubiiit. quod^’nijm :
agebatur,vitaerat. Nullam inde ille contrahitlabe, qtfèd
intrà vifeera'; quæ cihao'mném dédecoris nota rôndidë-
rat,inhabitat. Quod fi ea^qùægènôitÿvirgonô pè|mah\| t-,
Yy j '