illiepacis tempora prolixióra, quaiaSalörriöft'habuk>qui j dinemeïipir, velut barbam radie . cjuos'tànj'éovèrü sD a-
X L . rcgnauicaîirioSi nam fub cb iudiceyqnicft appcllà“ i uid, Dominus .fifili<feë&fe:luatornôfter, dementi tefpe-1
tas Aoth, L X X X . pacisannifuerunt.Abiic ergo vc Sa- . 6tu àpænicentiæ indulgenria non excluhr. q.uos&in Ic-
iomonis tempora in haepromifliooe prçdiéta d ie credan- j richo, hocëft, fubanathematepænitenciæ refidetëiirbet»
B
tur, malto miuuscu-iaslibec regisaltedus.; non enimquiC-'
quam eor u m ifetahta, quanta ille > pace regnauit, nec vn-
quam omnino genstHarffgimmccnuif,vcibllieita nofae-
rit,ne h o (ti b lisTu b d e r e tur: quiamtanta mutabilitace rerum
humanarum nulli aliquando poptiloconceflaefttan
taiecUricas,vcbuias^it!^hoftiksnonft*PlSjlidafetincurius.
Locus ergo ifte qui promittitiirtarn p&cat* ac fecur* ha-
bitatiqnis,«cernus efty«tefnbquedebeturiniliaHierura-
Jein libera, vbieritVeraeiter populus Iftael. hocenimno-
roen interprecatur>'Videns Deuni, cui us prxmij'delide-
jio praperfidem'vitainhacaerumnolaperegiinationedu-^
jeendaeft.
( »Niincianteverbaharc Nathan adDauid: Jngrejfuseftrex
I Dauid, & [edit coram Domino* ] Qh.td inhaefeflieme intelli-
gendum efttnifi quiaTcdii in confpc&u Domini | fine vbi
Leratrarea reftamenti pet quam iamfecretior&fcorrffrien-
I datjpf prsefentia qusedam Domini aecipi pore'ft: fine quia
! oraturus fedit » quod non fit rette niii in confpcdtu Dei,
jhoceft, ininrimis cordis'JpGCcitenirfrficaeeiptquoddie'
I dtunieftante Dominum’i.vbi nulius eflet hominum, qui
audicet qraintem. ' Siue ergo propter arcam teftamentii fi-
j ue propterfeeretum re fnotisarbitt is j flue propterintimu
i cordis, vbi crat orantis afl^usyeunuenienrer ds&ntn eft :
Sedit ante Dominura^ nififorte quodfedens Orauit j- hoc
mouet-, cum Sc landtus Heiias hoc fececic , quando' plu-
uiam orando-impetranit; Quibus admonemur exempiis,
non efle-prsferiptum, quo modo corpusconftituaturad
orandum,dum'aniraus-Deopr*fens peragatintentiOnem
Luc. 18, fuaro. nam &.ftamesoramus, ficutTcripeumeft: Publica-
\Attor. 1». ‘ nus autem delongeftabat. Ex fixfs genrbus, ficutin A&ibus
Appfeolorum iegimus. Et fedentes^vt ecce Dauid & He-;
liaSv Nifi autem etiamiaeentesoraremus, hon'fcriptum
eflet iupfahnis: Lauabo perfitigulas noctes leettim mettni | lacry-
mis tnekfimtwn meunnigabo. cum enim quifque orationem
quaerit^coliocat membrajficut ei occufrerit,- pro tempore
politicorporis ad-mouenduraanimum; cum aucem nonj.
quaerfe, fed infercurappetitusorandiv& aliquidrepen,te-
venit in mencem^ quo fupp licandi moueatur aftedtus, ge-
micibus inenarrabiiibus, quocunque modo inuenerit ho-
minem, non eft ^tique differenda oratio, vtqujeramus
.quofeeedamus, auc vbiftemus,aut vbi profternamur. gi-‘
gnitenimfibimentisintencio folicudinem,& lazpe eriam
oblhiifeitur ic,:velquame£eii-partem»velin-quapofinone
corporis membraillud cempusinuenetit.
donecfacramença fpiritalia, & forfitudincm memis,^ii
peccaridoperdiderunt', (atisfaciendp recipianttf§ficde-M
mum in cohfpedtu eibs ftare vaiéânt.
. TaftumèftAttiXdumfurgeretDauid dejlratofttypâfrmridkm,
&deambtiUret infolario domus regia,vidttmulierehyfilauamm, Kl^.l
miiteiis<fctulttedm,&dormmtcumea, & cotti^vymji c<igno- U'|j
itijfei DaUtdjntfitadloabdwm: MitteadmfiVriam Ethaum, ve-
ntens V.rias ad D/tuid^mifireptftotam Dauid perVriam ad Dt
jroneret triam vltfortipriium proeliüm effet;9fecit^l6abïtâ^mor-
timeftVriaiEtham. ] Piérumquequædam rester hiftpriam
vu tus eft, per figuifieationem culpa : ficut aliquando res
gbftain cauflalaétadàmnatio eftjinfcripto au t^m prophet
fiavit'tutis^ quod vtrumque citius oftendiraus', cum hu-
ius facrae feriptur* teftimonium ad vtraqüe approbanda
ad medium deducimus. Quis namque audiens non ïb-
liitnfidelium ^fed etiam-infidelium i'non ornnimodis de-
iefte tur, quod Dauid in folario deambulans, Berfabee V-
riæconcupiùit-vxbrem ? Quern tamenàproelio reuerten-
tem ire ad?domuma.dmonet, pedes làuare r qui protinus
refpondir, dicens : Area Dominifub pellibus eft ;& ego in donio
mearcquiefcam i Quem Dauidadmenfam prppiiam fufee-
pit^ëiquèepiftoias, per quas moridebeat, tradidtr.'Ctiius!
Dauid1^ folario deambulânSj typum ténuir, niifi*eius j de
quoferiptum eft : In Sole pofurt tabernaculum fuum ? Ecquid 11
cft Beriabcc ad fe producerc, nifi legem litter* cacnakpyo.
pùlo coniunétam j'lpinta'li fîbi intelledla fociart? Bëtlà-
beeeniih Puteus feptimus dicitur, quia nimirum per;co-
gnitionem legisiniufionelpiritalis gratiteperfecSla nobis
làpientia miniftratur. Quern yero Vrias n ifi Itidaicum po-
pulurn fignat, cuius nomen intcrpieEatumifliciciûr: Lux
mèa DominuSi- Iudaicus autem po.puliis, quia de accepta
lègis icientia extollii:ur ,:quafi de Dei lucegloriatur. Sed
huicDauidvxoremabftulitjfibiqueeoniunxitlquràvide-
licet mahufortis quod Dàuiddieitur ÿinçàrnéfedemptbr
riôfter appatens, dum fpiritaliter loqui legem innotuit,
perhocquodiaxcalkteram tenebatur,han'caIudaicdpo-
pulo extraneam mçn ftiauit-,libique co niun xi t,quin fern-
per illâm prædicando declarauit. Vriam ramen ad do-
tïfufûDaùïdireadmonet',pedeslauare: quia infcarriatus
Dominusveniens Iudaieo populo ptæcipic vead cénfeien
ciarrïtëdeat, & for des ope rumfle 11 bust ergat ,'%^rîïâli-
termandata-regisintelli'gat, vt-pofttantam duritiam præ-
cëptorum fontem'bàptilmatis îPueniens, adaquampoft
1 abb'rcm deeurrâr. Sed-Vrias qui àrcam dommi ëffe feb
pellibusmehunitj-reipondit , quod domum fuam intrarë
non poflit. Ae fi.Iudaicus populus dicat; Egoufandata
Dei in facdfiçijs earnalibus video , & rediread confëien-
-fecit quoqueDauidftbinomen, cumreuerteretur capta Syria in
fVnlgata Valle Salinarum uji$ $ XI I. Quid per péiCuflain
- cdit.haeét-mulïitudinem a Dauid in'SaliParuvn Valle fignatuEi nifi
iS.miU. ' I quiaredemptornofterfuo vidfelicetdiferetionisexamine, jtiamper fpiritalem intelligehtiam’non requiro. q'Uafi e-
•in hisjqui de illopraira fentiunt,ftultitianvimmoderatife- | nim arcam Tub pellibnsdi cite fie ,quiapr*eeptis Dei non j
pOrisexringuit ? P f ’- •* ' • 'nifi^dhibendum mimftetium facuficipcaina'ijs intclhgit.|
Deiniuria^ Eathirtfettpoft hae,vtmorereturrexfilforum Amnton,&fegfid- HunetamerietiararedireacidomumnolentémDaUidad
Anmioni- ret Annonfilv.u vim pro so. Dixnq, D.aijd: Eaciam mifencordiam ‘menlam vocat, quia quamuis Iudaicus populus ad con-,
J tarumin curdAnnonjihuNods ,ftcu?fecit pdtereius niecumtnifencordiam. feientiam reuerticOntemnat,ei tamen redemptorveniens
ergo Dauid cohfolans eumperferuóifuosfuperfatrkinterïtit. mandataTpiritalia praedicatdicens: Sicrederetis MÓT SI,
Ul ' 1- CumautemveniffentftruïDauïdïniertamfiliorüm Aintnon^di- crederetis forfttan & miln, de tnt enim iUeftripfity Lêgem
xerunt principes ftliorum Ammon ad Annon donunumfuiim: Pu- j itaqüe Iudaicus pópülus'tëneti quse feite diuiniratefti lo-
:tasquodproper honorempatris tut Dauid nitferitad te~confolatores, 1 quitur, cui ifdem populus credere dedignatujv Vndc &
&■ non pot ms, n tnucjhgant & exploraret emtatem, & euerteref Vriasad Ibab cum epiftolis, ex quibus oceidi debeat, mit-
D
eam, mïfitferuuosfuos Dauid ad tel Tulït itaqueAnnonferuos Dauid,
rafitifc dtmidiampartem barbàeorum,&pracïdit vefteseorum
mediasvfque ad nates, & dimifiteos. Quod cum nkneiatunt fuïf~
fet,Dauidmi fit inocCurfum muni, erantentm vinconfufiturpi-
tervaldti EtmandauïtevDauid: Manete inlericbàdoneclçrefcit
barbarveftraf&tu ne reuertmïni.'fS i c u t ënim Annorrrex Artimon
feruos Dauid adfëWÎTosdetiirpauit, atqufe ltfdibri-
terfeedatos ad eu.ndëm Dauid retnifitÿta & diabbhis ptin
çeps'haihsmundiplerorque feligiQÏbT-pérfübrepènïiavi-
tia deturpare confueuit. sQüi dum eorum larentiàlmala
in a per ta & flagitiofe perpetratàqueluxu ria detegit’lquafi
eorum indiïmentis vlque ad nates àbfeifîi, ùudosd dignltitur
: quia idem^pfe1 ütfdaicuspopulus legem portât, qüa
conuincente moriatur. dum edim mandata legisretidens
impiéténtcirur, ipfenimirum defert iutliciumjvndedani-,
netür. Qufdergôpé'ifëdtô ifto Dauid fceleftiüs,quid Vria |
mundius dicipôtèft î Sed rurfüs'pér myfteriùtri qiïidDa- j
uid fetfatius, qtfid Vtiâ ift fidelius inuënîtur | quand o Sc
ille per viræ culpamprèphëtiæfignatihnocentramv&iûe
per viræ innocéntiàm/in prdpbctia eXprimit culpâm?Vii-
tUs naitiqùelacri* eldqü>j fie rranfeblatlarrat ^'yt Vcntüta
exprimât'; ßc irfßf&a ré â^prôbat,vt in m-y ftèri oeOrt tfed i-
eat: (Icgeftâ damnar, vf hæc myfticc gerendâperfoadear. •
Ad hocinferipcïiVâ l'a cr a v i r o v u m t à 11U m, i d e ft DaividSC |
täte caii; taris relinquir : & dum priftinâm éoiurn foicitu- • Pétri, pêccvifa filne in dira y vt cautela minOtümfil'ïdin^
n^ibrum. Adhoe veró vtróriimqueiliicetiam paeniten-
tiainfinuatur, & venia, vt fpes pereüntium fit réeuperatio
petditorum. De ftatu ergo fuosDaüid cadente hemofu-
perbiatjde lapfu etiam fuoDauid furgente nemodefperet.
Eccoquam mirabiliter fcriptüra lacra eódemverbo fuper-
bospremit,quo humiles leuat-, vriamquamque rem ge-
ftam retulit,& diuerfo niodo \ fuperbos quidem adhumi-
litatis formidhiem ■, humiles vèrb ad fiduciamreüöcauit.
Oin*ftimabile noui generis medicamenrumyquodvno
eodemque ordinê pofitum, Sc premendo tumentiaexfic-
cat, &iubleuando arentia in^indit. De maionim nos lap
fu terruit, fed de reparatione robórauit. Sic quippe fern-
per fic nos diüinae difpenfationis mifericordia & fuper-
uj'entes reprfrait, & he ad defperatiofiém cprruamus Tul-
cit. Sed quia exigentc caufa Dauid ad medium dedu&o
tanti facinoris metrioriam fecimus,le6toris fdttafle animus
mouetur, tur omnipotens Deuseosquos in perpetuum
elcgit, quos ad dondrum quoque fpiritalium cul-
adDauid: Tuesillevir. Et dixit Dauid ad Nathan: PeccaUiDe-
mino. DixitfaNatbanadDauid: Ddmintu qucquetrdnftuHtpec-
catum ilium,non morieris. 3 Si peccatum Dauid tam detefta-
bile Dominus trahftulit, quid eft quodomnia quaedeeo-
dem peccato per Prophetam ei a Domino di<fta funt poft-
modum tolerauit? Sed proculdubio Dominus dclitlum
fine vltione no deterit; aut enim ipfe hoc hom o in fe paeni-
tens punit, aut hocDeus cum homine vindicans percutit.
Nequaquarh igiturpeccato parcit', quod nullatenus fine ,
vindi&adimittit. fie fenirtrDabid audire poft confefiio-
nem rheruit, Dominus tranftulit peccatum tuurn: Sc tamen
men afliimpfit, illsfbsdcorporalibuxyitijs non euftodit.
Vnde quia Tatis fieri citius credimus, breuiter refponde-
mus. nonnullienim percepto dono yirtutum petimpen-
fam gratiam bonorum operu in fiiperbiaevitiumcadunt,
fed tarnen quo modo ceciderirtt non agnofcunt. Proinde
contra eos hoftis antiquus, qui iam interius dominatur
exterius etiam fieuire permittitur, yt qui in cogitatione e-
lati funt, perCarnis luXuriam pirofternantur. Scimus autem,
quia aliquando minuScftin corporis corruptione ca-
dere, quam cogitatione tacita ex deliberata elatiohe pec-
carè. Sed cum minüs turpis fuperbia creditur, minus vi-
tatur: luxuriamvetoeomagiserubefcunthomines, quo
poft ctuciatibus aftlittus ac rugiehs-, reatum culpas
quam perpetraiierat exfoluit. Sic nosfalutis vhda a culpa
primi parentis abfoluit, fed tamen reatumeiufdem culp*
diluentes, abfoluti quoque adhuc catnaliter obi'mus :
quiadelitta noftrafiuepcrnosfiueper femetipfum refe-
cat, etiam cum relaxat. ab elettis enim fuis iniquitatum
ftudetmaculas tempOrali afflittione tergere^ quas inper-
petuum non vultvindicare. Quod vero dicit: Duo homines
erant in ciuitatevna, Vrias& Dauid intelligirur. Et ad-
difee perlonas. Pauperculi ouem meliorcm dicit, hoc eft,
vxorem eius qiias adulterata eft, quas de menfa eius vefee-
batur, Sc de calice eius potabar, Sc in gtemio eius cubabat:
Confiderapauperem incentiua pietatis habere fulcimina,
in diuitibusautem multafuperbia. Apudpauperes vxor,
Sc an cilia Sc mini ftra eft, & procreat filios, & ipfe mater Sc
nutrixeft: apud diuites autem non eftita,fed cumgetie-
rauerit filium, ftatim eum traditfbris, & pietatis infignia
abfeindit fuperbia.Erubefcit fieri nmrix,qu*fatta eft mater.
Ouis ergo in gremioeius cubabat. Auxitparabolaui
fimul örrmes turpeitt houerunt. Vnde fit pleruraquc*vt j narratione pietatis. Vcnit ergo peregrinus homo ad re^
nonnulli per fuperbiam in luxuriam corruentes,ex aperto
cafu malum culp* latentis etubefeant, & tunc etiam majora
conigunt, cum proftratiin minimis grauius coofun-
duntur. reos enim fe inter minora confpiciunt, qui fe li-
beros inter grauiora credideranr. piaenim domini difpen-
fatione laxatus nonnunqua malignus fpiritUsdeculpa ad
cujpâ trahit ‘ & dum plus percutit> inde ëüm, que ceperat,
amittit.-atque vndc vicifle cetnitur,inde fupetatur. Con-
fiderate'libet, iritramunitümgrati* finum quanto Deus
mifericordiîe fauore nos côtinet. Ecce qui de virtute fe ex-
tollit, pervitium ad humilitatem rédit, & quide acceptis
virtu ti bus extollitur, non gladi o, fed (^vt ita dixetim^ me-
dicame nto vulneratun quid eft enim Virtus, nifi medica-
mentum? & quid vitium, nifi vulnus ? Quia crgonos de
ttiedicamentovulnusfacimusjTacit illedevülncre medir
gemillum. Quis itacpie eft peregrinus ? Concupifcëntià
videlicet. Vtergoilliusoftenderetcaftitatem,peregrinam
concupifcentiam nominauit. nunquam enim aliénas nuptias
difîîpauit, ncqiie iniquis cbnfpexit oculis, fed per-
cùfiùsin illamuliere perdiaitcaftitatem, quiapaululurri
fereddideratremiffiorern fecuritatepacis. Venir peregrinus,.
iniqua &agreftis concupifcentia ad ilium ditiirem;
Venir&ille, accepitnondegregibusfuisvelarmentis,vt
peregrinopararet epulas, fed mifit Sc rapuit ouem pauperis,
qute in finu eius cubabat, Sc de menfa edebar. H*c igi-
tur cum audiffet Dauid, irattts eft valde aduerfus hominem ilium,
& dixit ad Nathan: V’tuitDominus, quoniamftliusmortk
eft vir qui fecit hoc. ouemreddetin quadruplum,Sc ipfe gladio pii-
nietur. Oiudicij fupereffluentem iufticiam; nori ettihiér
ratillaamorisfibra.vtiuftenondiceret: iuBet quidem in
camentum,1v t qui virtute percutimur,vitiocüremur. N o s j quadruplum fecundum legem; lexenim præcepitfuran-
namque virtutû dona rerorquemus in vfiimvitibrÜ,ille il- j tem quadrupli reftitutione Vinciri : ifte autem & leg em e ft
lecebras aflumitin arce virtutum, & falutis ftàtiim perçu-1 prætfergreflüs. Iubet quidem & ipfum interimi,& in qüà-
tit, vt (eruet; vt qui humilitatem cutantisfugimus,feluti druplum obnoxium detineri. Prompfit itaqué fenten-
cedentis hæreamüs. Sèd inter hæc feienduih quod pferr4, tiam, &iudicium'elimatum. ■ Cum hocâudiuètprophë-1
que hominum, quoin multis corruuhe^acâiusligantur:_ tâ}iaâatoirinemvrâbràthimagiiiisjoéiriihedium profert
cumque eos antiquus hoftis ex vno vitio percutit, vt con- gladiUm^cum fiducia dicit : TU'estex, quihocopusfe’cifti;
cidant, ex alio quoque ligat, neftirgant. Confidcretita- O.feâurà non gladio fecansfenfumdolotfej fedcompcn-
quehomocum quoaduerferio bellum gerat, Sc fiiamin dioaccufetionis. cum enim bportuic;ocCultauit narratio-
fealiquid deliquific perpendit, feltemperculpam pertra- nem ; cuin verb tempusi.huënit, ftatim percUlfit 8c abfei-
hi ad culpam pettimefcat, vt ftudiofe vitenturvulnera, dit» finëgrandiplagævulnerei hoç fplummbdo dicensi
quibus frequ.enterinterficitur: quia valde ritum eft,quod Tact rex. At ille velbciter ad confeientfem rediens j tanhoftis
nofter ele&orum felutcm etiam vulneribus leruet. quam fidelis&idoheus fetuus,culpam fimplicitcrconfite-
erudietidos enim, ficut diximus, eledos fuos Dominus tur,& .dicit; PccM«ii)owi»ff,&prophetarefpbndit} EtDo-
tepe tentatori fubijeit, ficut poft paradifi clauftra > poft minus tranftulit peccatum tuurn. Velox confeflio yelocibc
tertiacælifecreta, ne reuelationum magnitudine Pauluà medicina. Faéko pfeccaùit, verbo pænituit. ÂnnuitDeus.
Pthäti
Dauid
|iliis.VIl
extolli potuiflèt, ei Satan* Angélus datus eft : fed vt pr*-
fati fumus, ipfe hactcntatioiie difponitur, vt qiii elati pe4
rite poterant j humiliari d perditione feruentur» Secteto
ergo difpehfetiohis orditic vnde f*uire permittitur ini-
quitas diabolii inde pie perficitiir beriignitas Dei ; quid
aduerferiùs noftëtinde obtempérât riutibiis fupern* gratis,
vnde exereçt iram nequiffimS voliintatiS fuS. His ità
gcftiSi mifit Dumihus Nathan ad Dauid. Et veiiiens Nathan
prOpofiiit fimilitudiheni dè diuite &paUpete ; vriüs
habens odes & boues, alter tàtitumniûdo ouem vnatri ,
hanc vnani ôueni pauperi tülit dines. Audito hoc Dauid,
indignatus ait aduerfus lioininem ilium: ViuitDomi-
dui, quia filius mortis: éft, vir qui fecit hoci Dixit autem Nathan
Biblioth. Vet.Patf.Tom. $.
Sc córre&iö faéiaeft: vulnus apparuit, & fenitas iredijt.
Sed nöfuit his propheta fcoiitetitUs.ham pöft cörreériöné;
poft pSnitentiarri, poft peccatorum abfölutiönëm , pfal-
mum eam öb caufiam feripfit; ita vt etiarh poftër^ ge-
rieratidni fiat illius paflio medicina ; & illius naufra-
gidm fit alijs pdrtus, Sc quibiis iilé vulneratus feft & emért-
dauit, alij inijfdtfn irtcidentibus ipfe pofïïntvti medicina
& emendatiohe fariari; Fugiehs Dauid Abfeloh filium
fiium,nudisquëpedibus incedenstrtihfgreflusèfttóiTêri-
tèhi Cedrod, & cühétus popiilüs cüm eo , &përuchërurit
vfqiiè Baurim. Sc ecce ëgreÖuS Semei, filius Geri, de tó-
gnafcione ddmus Saül, mittens lapides nialedicêbat ré-
gem.dicehsi Egredèrë, egrédetèvir fdnguinum&vifÈelial.3
i3e Dauid
ft,g3t° &
filium.IX:
Qmlquis