
c
ÎÎ94B-W.
ofFenfaregula veritatis,vt, quorum vnuin nomen eft,nok f c
fiteorumdiuerfaconfeflïo, & q u iin coelo apudfevnum
funt,ànobis non feparentur in terris, nam fictit diuinitari
nihil de creaturis æquari poteftrita omné diuifionem &in-
æqjialitatem naturadiuinitatisexcludit. (ècundumehim I«w.15.
euangelicam veritatem, Sicut filius à patre exiuit,ita &(pi-
ritus à patre procedin& vnigenitus ficut filiusDei eft,ita&
SpirirusS.Deieft:&ficut!pacer,cuivult,miferetur,&.filius
cui vult,patrem reuelat,ita etiam fpiritus & infpirare legi- Ioa„i3,
tur prout vult, & dcma coeleftiü gratiarum diuidere prout
vult. Quo modocrgoné vnunveflè cum patre filioqj cre- ,
dendus eft(piritus#cuiæq;adiacetpoflè,quod vult?S. Ic-
clefiam.y ere fanétaeftEcclefia confitenda, per qua ^ fan*
ótificatio eft data•mortalibus,&crefcente credentium numero,
omnium pene linguis in Dei laudes fanófcior mun-
dus pxultat.Sandaeft Eeclefia,quæ,baptifmi facramento
pcccarorum contagione deterfa, terrarüincolastranfmit-:
titad coe 1 u m'.Rewifiionem peccat-orum. Cre dé d a e ft prçcipue,
ftatres,peccatorum remilfio: quia hoe vnum eft remediu,
quodhominumgenusalêntenriaperpetuifemOrtisabfol*-
uit.iccirco vnigenitus altiflïmi (umere dignatus eft carné,
cotentus eft crueem.vt te,qui crimina tua euadere & pec-
catanon poteras,indulgentiafacerétinnocetem:ideoim-
macularusocciruseftagnus,vt dus cruorehumani generis
macula-tergerctur.Videte, fratres, prpfunditatefn myfte-
rij.-yidete altimdinem facramenti; vbi mors reddidit vitâ,
&peccantiü lordesfanguine font innocentisablutæ.Hçc
autem remiflio né te ad peccatum nutrit,4èd admonet vt
peccare iam metuas.qui te intelligis fine venianonpotuif-
fe faluari. Bonitas enim Dei indulgentie fuæ munere non
nos armat ad culpam,fed abluit adgloriam. Garnis refurre-
ftionem.Hic religionis noftraç finis,hæc fuma credendieft.
Et reuera quis credensDeopoflïr de rcfu.rre&ione dubita-
re, cùm manifeftum fit hanc lolamChrifto caufâm fiiifte
nafçendi?quæ enim alia ratio, quæve vtilitaserat, vt perpetuus
camem dignareturadfumere, nifi vt carnem per-
petuitatedonaretîquægloriaeflètjDei filium crucem non
refugere,mortem expetere,perpeti fepulturam,nifi vitam
mortalibÿs præftita refurreétione conferretîPoflè aut h o c ,
fieri,facit diumitas fidem,cui totum,quod vult,poiïe (ùb-
fiftit.Denique,vtjndul»tatarcfiirgendi exéplacapiamus,
ipfçhic mundus, amiflareceptaq; decoris fuilpecie,& oç-
ciditj&refurgit.Documentü nimirumfuturæ refurreâio-
nis accipimus, cum comendata fulcis firumenta in ftipulâ
fuam redeunt,& renouatis ftondibus fpoliata gelu nemp-
rareuirefcu ntjcu n éfcaeni m, qu ç terra producit,aut ïèmine
aut radice njultiplicata reddütur.Quæ autem duritia cordis
eft,non credererefórmari hominem, cum omma* quæ
fàéfca funt,reparétur ?Hoe eft,chariffimi, iymbolum, cuius
fignaçulo, ficut in primordio didtum eft,fideles ab infidc-
libus (ècernuntut.hoc eft (ÿmbolum,cuius veritas vnum-
quemq$ credeptem efficit Chriftianums hoceft fymbolu,
quod & viuentesfanétificat, & mortuos reduçit ad vitam.
venontimendis boflibuscayi/tlibus, & degratiùpott cïbtim
agendis,bomiüaprima.
FRequenteradmonui vos,fratres, vt.duth licet,dfi tempus
in fpatio eft.faluri noftrç omnibus modis confule-
retis, &in hac vitabreui vitam vobis prouideretis aetcrnâ.
fapiens enim quifq-, intelligit.quod hæc vita hominü notl
ad quietem data fit,fed adlaborem>hoc eft,vt hic laborer, j j
& in pofterum requieicat:hic autem requies nulla eftitan-»
tis enimmalis hæc vitarepletaeft , vt comparatione eius
„mortis remedio putem refiè,non poena.nam ideo breuem
illamDeusfecitjVt moleftiæ eius,quia profperitate nô po-
terant,temporis exiguitatefinirentur. Deniq-, S.lob dicit: toi.T
V'tvaterium eïlviM bominwfuper terrain^hoc eft,fiuc quod homines
in hac vita omnia experiantur mala: pirateriû enim
latine experimentum dici potèthfeu cette pirateriû, quod
in hac vita circa homines diabolus, tanquàm pirata,defas-
uiat.piiaterium enim habitaculum piratarum eft.Tamdiu
ergo in picaterio fu mus, quam diu in hac carne pofiti præ-
donum fpiritualium tenc^tiopibus fubiacemustquamuis
in hacipià vita etiam carnales nobis,qui funt barbari,pira-
I tæ non défunt s minus camen eos timeo, qui etfi auferunt
veniinbuncmundum.Qui natus eft de Spiritu S.exMartaVtrgine.
5>piritumS.audis,vt pattutp illummirabilc fimhl& incul-
pabilem recognofcas.Coefêfte eft enim,quod (piritus agit.*
inuiolatum, quod fandtus operatur.nam cum, vnigenit-û
Dei fieri nominem,redemptionis noftrç neceffitas flagita-
ret,hoc natiuitati fuæpriuilegium propriæ diiiitiitatis in-
uexit,v de virgine naiceretur. qui enim yeniebat inuete-
ratam beccatis hominû reuocare naturam, nouam legem
vpluit nâbere nafeendi. VnigenirusigiturDeifàétus eftfi-
lius hominis,vr,qui creator mundi erat,fieret & redéptor.
Qui fui> Pontio Pilato crucifixus eïiy&fepultus.Nu lia nobis fit de
Chrifti cru ce confufio.-quiahabemus de eius pafiione vi-
étoriam.ficut enim fcmpicernusDei filius non fibi,(cd no.-
bi^èft natùs.'ita immaculatusDei agnus non fibi,fed nobis
eftpafius.Quis autenonon mirificüm aduertatelïè myfte-
rïum,vbi ipfe homo prædicatur, qui Deus eft,& vbi idem
Dominus annunciatur,qui afleritur crucifixùsîNec incp-
gitataei,quod peremptuseft,autimprouifaresaccidit-qui
diuinitatisfiiaE^onfilioiccircofiifcepir hominé,vtpro homme
poflit occ^li.Siipplicium autem cruciselegit,vt fub*
; limiorem viâoriam pareret poenadeterior,& quivniuer-
fitaris bono patiebatur , quafi in confpedtu mundi in
altum fiibleuatus occumberet, fimulyt qui crucifixum
videbanr,mirabiliacernerent ctucifixi.nam fac^-^b un deque
gloriam patientis oftenduntrepentina folis oblcu-
ritas,tremor terrarü.faxorrfm diuifio,refurre<ftio mortuo-
rum.Illud autem quantieflrseftimbnij,quod'etiam packer
crucifixus lacro memoriam'fui in coeleftiregnofieri à conforte
fùpplicij precabatur?Hînceft,car^fimi,q) iilufiones,
& probra,quæ perrulitChriftus,cruc5 mortemq-, eius non'
fufpiriisingemi(îimus,fed côtinuislaudibus eelebramus.
Sepultus éfta^icem, quia confequenserar,vt,qui morcuus
fuerat,acciperetfepillcurâm.Sepul tus ell Dominus,vt ad
confolationem fêpultorumbenediâionem corporis eius
& tetfà fiifeiperet. Sepultus eft, vt,qui veremortûus cèr-
nebatur,vere rediflè à mortuis crederetur.Trrfw,inqifit,<fic
refurrexit a niêrtuis.Si credidifti de Chrifto,quod dedecoris
eft,crede quodgloriæ etf,fi credidifti quod mortiseft,çre-
de quodvicæ eft,fient enim m pafiione myfterium pic tatis
eft;itain refurretftione operatio poteftatis,vt ait ipfe :Pote-
fiatem habeoponendi animam meant, &poteftatem babes iterufu- ,
mendieam. Qu o modo itaq; non illi fuppetebat vita poft
mortem,cui mori n é fuit condicip,(èd pote (tas? N ec ma-
gnum fane eft,û dicamus:pptuitGhriftus refiirgere:cüim-
poflibile fueritjVt auélor vit* no rediret ad vitam.aut quo
m odo po terat inferni legibus detineri,qui iccirco eftmor*-
tuus.vc m o r^m itte re t poteftaté? Nihil ergo vitra de eius
paflipnibus côfundamur,nihil de eius morte trepidemus,
cui &refiirgeû di p o céftas er ar, &n at u ra viuendi. Cuiusau-
témdementiaeeft,ilium non credererefurrexifie,ad cuius
præceptum de tumulo fepultus emfütîAfcenditjn coelum.
Decebac,fratres, talis,gIona hominem, qui de virgine na-
fcebâtur.-nec impo(îibileeifuiccoehimafcendere,cuipol-
fibilëfuir mferos triüphare.Et ne celle erat,vt qui ad mortem
de regno venerat,poft mortem rediret ad regnu. Fuit
hoc,chariflïmi,(àIutaris&incomprehenlâ mentib.hu-
fnanîs inter ccelum terramqj communiot&ficuc terra Dei
fiîiu (ê fuftepiflè lætyaeft,ita coelum filium hominis feac-
cepifiagau deret, vt cantatum eftperPgpphepam : -Lttentur
(oelii&_ exiiltet femt.Nam-ficut manifèftum eft,terram exul-
tare de Deo:ita dubium non eft,coelum gauderede homi-
ne.Sedet addexteram patrie. Quod (edet Ghriftus,vi6loris
munuseft ; quod ad dexteram patris (edet, diuinitatis eft
;priuilegium,-&indifi:ret¥CQnlortium charitatis. Et bene
ac^dexteràm patris annuciatur lèdere,in quo nihil voluntatis
fuæ diaboluSiquitotus eft finifter,inuenit.iw^ve»t«-
• rasiudicarpviuos & »wrt«w.Necefle eft,fratres, vt hominum
genus ille difcutiat,qui creauit,&iple iudket,qui redemitj
iuftumqi eft,yt omnipotensDominus mortaies fiios.quos
diuinitatis virtuce formauit, patris pietate faluauit, iudicis
examinatione diicernat.nam quid ellepoteft çquius anud
1 peum,quam v t , quprum in fæçulofuitvita diuerfa, eorü
pofthocfeculum,méritadiftinguantur ? ¥iuiautemiudiÆandi
referuntutjacfmottui.-vt omnium hominü eflè apud _________________________________ } _______ ______
IP e um cura credarur.Eri»^)i»fflfflls.HîEC eft, chariffimidh^patrimonia,non poffuntauferre iuftitiam, fiaurum tqlluc, '
- : . ; : Chtiftum
De diuerps.
j Chriltumtollerecerte lon pofiunt, li diiipiunc a tgentu,, epularum multiplex &c copiofà collatio, meliufq; pafeat
nopoflUnt diripere làluatoré. Quis igitur non feftinar ha- çfürientem religio, quam fagina. Oéntajmmt, in gloriam
•here fibi C hriftum, quem non poflit ab eo nec prædo di- Deifacite.Omnes ergo aétus noftros Ghrifto vult focio vel
E
Ibidtm.
ripere,nec hoftisauferreineccaptiuitasfeparareîqui enim
habet Chriftum,hominem pon yeretur inimicum. Quid
enim fa(5lurusiàpienti?pecora eius abducat?hoc etiâ mor-
bi lues facére eonfueuit.armenta diripiet?i(luddamnum,
abaâores colerando,iam didicir. Ipîum fôrtaflis non illi
; admouettædia,fédremouet : hocenim:iHiintulic,quPd
maiorecummolcftiafebrisafferret, præfertimcumdicat
*• Dominus : lHolttetimereess,qui occtduntcorpus,animam autem
nonpttfuntoccidere.Üliigitar fpiritualesplüs métuendi pira-
tæfunt, qui nonfolum corpora hominum,(èd & animas
(poliare confueuerunt,quinon cam aurum mundi,quam
aurum fidei auferre nituntur, qui non tam fæculifubftan-
riam,quam Chrifti lapientiam deprædantur.nâm ipfino-
bis (pirituales hoftes hos carnales inrmittût, vt probemur
in tribuiationepofiti,quam fimusconfidentëÿ in Deo,qui
de folo ipfo remedium poftulemus.fiintenim quidam|qui
in tribulatione pofiti dicant,malis artibus hoftes vincere,
iifdeTneos artibus debere fuperari, defperantes de Deo, d
dçmonibus vidoriam flagitantes.miferihqmines nefciür,
tefte compleri,hadcilicetratione,vtbona ipfo agdore fa-
ciamus, mala propter ipfius coptubernium declinemus.
erubefeit enim malafaccre,qui fçit Chriftû fe habere participera.
Chriftus autem inbonisadiutoreft,inm#lisno-
fter eft confcruatoi;.Ergo cü diluculo furgimus,debemus,
priusquam procedamus ècubiculo.gratiasagcrefaluato-
ri, & ajite omnesatâu^fæculi, adus habere pietatis, qui
nosquiefeentes &dormientes in leduliscuftodiuif.quis
enim,nifi Deus» dormientem euftodit hominem? qui ira,
refolutus in fomnùm.&oblitus fui vigoris hutnanfià fea-
lienas efftciturjvt nefciatquid ipfefit,vbinam demoretùr
adeflè fibi certe ipfe non poffic.neceiîàrius igitur Deus adr
eft dormientibusrquia dormieïites fibi adeflè né poflunr,
&anodurnisinfidiisgenushominumipfccuftodiarJquia
id temporis ad cùftodiendu alter nemo peruigilat.Debeo
ergo illi gratiam,qui,vt ego fecurps dormiiftn,ille peruigilat.
ip(e enim nos Deus ituros cubitum c^fcjodam gremio
quietis fiifcipit,& thefauro pacis recondito lèruat,& cali-
ginum quadam tuitioneinlucem défendit, vtmalitiajniquidfaciunt,
quid loquanrur. dum enim rebus fuis me- micorum hominum repellatut tenebris, quæ non poteft
tuunt, t»i>liti (ûntreligionis,açfidei^ qui resquidem fuâs benignitatftdepelli,& pacemfeflis præftetobfcuritas5qua.
fotte non perdac,fed,quod eft amplius,iùas animas perdi- ! non præftabat humanitas.duménim nefeit hon)o,ybi fuu
derût. Dicit S.Iob:Siboita excipimus demanu Iÿmini, quare no aduerfarium perlequatur,pacé,quam volens prÇftare no-
mala tolerabimusi hoceft:fi bonis (upemenientibus iucun- i luit,præftat inuitus.Debemusergo furgenresgrariasGhri-
damur,quare non & aduerfis accidentibus confortemur? I fto agqre,&omne diei opus in figno facerefaluatoris.No-
Aduerfa tolerare,ïàpienti virtüfis exercitm,infipienti prç-1 ne,cum ad hue gentilis efiès,folcbas fignaperquirere quæ
uarica tio n is eft occafio. Dixi ergo frequenter,vt in hac vi- figna quibus reb. eflent pro(pe,ra,magnaigquïfitio:,*e col-
ta breui vitam vôbis prouideatisæternam:quod dolco cur ligere?iam nunenolo erresin numero:fcito,quiain vno fi-
hoc facere contempatis.cum enim ieiunandum dicimus, gno Chrifti omnium return eft nuta prolperitA.qui in hoc
præter paucos nemo ieiunat. cumeleemolÿnasfaciendü, j fignolèmmare coeperit,vitçfrudum conlèqueruræternç.
inaiorauaritia vosconftringic.Orare aureiln,&grariasDeo Lqui in hoc figno icer fasere aggre^ietur, adcoelûvfq»per-
agerequid fir,plerofque de vobis etiam arbitrer ignorare: j ueniet.in hoc igitur nomine omnes àétus noftri dirigendi
qui (urgentes primo diluculo non niftde prandio cogitét, func,& ad ipfiim totius vitæ noftræ coramocio referenda:
cum pranderintjfomnofe tradent,nunquâ diuinitatigra-
tiasreferentes, quæ illis & prandium ad refeéfcionem , &
fomnumdederitad quietem. Vtiq-,tu,Chriftiane*fi es vtilis,
mensiniflè debés, cuius panem comedis,& ei laùdç di-
cere. Dicpiihi,num, fialiquidde tiîo cuicumquelargiris,
expeâas vt eibigratia« agat, vt benedicat demum, de quo
ei humanitasfit tributaîqui fi forte gratias nôagit, quem-
admodumire denotatur ingratus. Ita ergo & ä nobis ex-
peétar qui nos pafeit Deus , vt pro præftitis ab eo efcis illi
gratias referamus,& (aturati don is ipfius laudes di camus,
hæc enim benefîciorumeft retri bu tio diuinorum,vtjcüm
refeéti fuerimus,bene nos confiteamur acceptos.ceterum
fiaccipientes diuina munera, taeiti, & immemorèsfueri-
mus,tanquam ingratr,& indigni eorüpi fubminiftratione
fraudabimur.vt Deum,quem beneficiis né cognouimus,
riialis tngruentibus requiramus,& aduerfis ftimùlemurad
rogandura, qui profperis gratias non egimqs adfruendü:
ficur nunc conringic,vr,qui in pace pigrifuimus ad laudes
referendas,modo in tribulatione trepfdi exiftamus adpe-
riculadeploranda.,
Uomiliafecunda eïufdem vndèfupra.
Ç? Atis abundeq; dixiflème çredo (uperiore dominiça ad
iD côrreptionem eorum,qui diuinis muneribus perfrué-
tes gratias non referimt creatori, & vpences beneficiis coe-
leftibus tanquam ingrati & indigni beneficiorum non rer
muneranturau<5torem:ingrati,inqôaifi,qui-Deünecquafi
feruimetuuntDominé,necquafi filij honorificantvtpa-
rcntem.Dick per ProphetamDeus.-Sidowi«:«fum,vbi timor
meuslfipater,vbiainormeus}Hoceft:ß feruùses,reddeDomi-,
no, timorisoblèquium :fi fiîius, exhibe patri pietatis affe-
duro.Tù autem cumgcatiasnon agis , Deum neediligis,
nec vereris : vnde aut cqntumax feruus,aut fuperbusesfi-
lius.QuieftigiturvtilisChriftianus,femperdebetpatriac
Domino fuo laudesdicere, & in eius gloriam omni%pro-
curare,fieu tait B.Apoftolusdicens : Sïue manducatis,ftue bi-
bitü,fiuealiudquidfacitis,omn'iaingloriam Deu Vidéte quale,
viri Chriftiäni, Apoftolus volui t eflè conuiuium, vt magis
fides Chrifti,quamprandij (àgina comedatur,& plus refi-
ciat hominem dominicinominis frequensinuocatio,qua
quia,ficut ait Apoftolus: In ipfo viuimus, & moiïemur,érfu-
mtu.Sed & cü vefperadieiifclaÿditjpfi debemuspçrpfal-
teriumlaudem dicere, &gloriam eius modulatafuauicate
concinere, quo, operum noftrorumconfummatocerra-
mine veluti viétoresrequiem mereamur,&laborisquædâ
palmaficfpporisobliuio. hoc autem vtfaciamus,frarres,
nonfolum docemur ratione, (èd etiam admonemurexé-
plis.nonneenimvidemus3minutiflîraasaiies,eüillucefcctem
dîeqi aurora producic, in quibuftlam nidorum cubi-
culis varia duleedine përfonare,&id ftudiofe agere,priu(-
quam procédant , vt creatorem fiiilm, quialdtjuelanon
poflunt,fuauitate demulceant,& quemadmodû vnaquæ-
que earum,quoniam confellione nequit,modulis prodat
obfèquium.ita vt videatur fibi deuotiusgratiasagere,quç
dulciusperfonauitjhoc^tiam peÿtfto dieicurfuiimihter j
facere? Quid ergodibi vultifta certis temporibus difpofita
cantilena, & iugis intenÿo, nifi giÿtiarum quædam litim-
moderataconfeflîo ? paftoriénim fuo auisinnoxia,quia
fermone non poteft,(ùauitateblanditur. habent enim &
aües paftoÈèm fiium,ficut ait Dominus : Rejpicitevolatiha
c«li,quontam nonferunt, nequemetunt, & pater vefier,qui eft in
ccelis,pafeit ilia. A t quibus tandem cibis^afeuntur aues? vi-
b(fimisfcilicet,& terienfs. auës ergo jp])ter viles efeasgra-
tias agunt.tu pretiofiflimis epulis palceris, ,& ingratus es?
Quis igitur non erubelcat, (enfum hominis habens, fine
pfalmorum ëeleb;ri|:atc diem claudere, cùm ip(æ auesad
gratificandum pfalterij fuauicateperfulcent,&eiusgloriâ
né verfuum dulcedineperfonare, cuiuslaudem volucres
modulatacantilena pronunciàht?Imic3te ergo,fracër,mi-*
nutiflimas.aues, marie ÔZ veipere creatori graciasreferen-
doi&,fi«s deuorior,imirare lüfciniaro,cui quoniam ad di-
cendaslaudes dies fola né fufticit.rioéfeurnatpatia peruigi
li cantilena decuri:ic. & tu igitur laudibus tuis dié viricens
op«ri tuo adde noótumacurricula,&in(omriemfqfcepci
laborjs indufttiam pfalterij (èrie confolare. Et quia de his
auibusmeriçioné feci.quæ noélibus vigilant, nolo ce imi-
ta'toiem eflè. noôtuæ, quæ licet per noâem vigiler, pér dié
tarnen pigra, vel cæcaeft, quægrandibusoculis renebrarü
laliginés d digit ,fplendorem (élis hprrefcit. miré enim in