Eufebij Gallic ant
omnibus hominibüs ration.em & inte’lle&um, iriernorf
am & ing'chîum largitus eit. Conftatigitur ,'hiihc feruutnj
nequam aduerfus eum efle mcntitpnv, de quo
ferens air; Auferte ab iüo minam,&date ills,qui decern m);as fc,, J
bet. Per quod intelligere poffiimus, folos bonos ëànvbca-
ticudinem poÏÏîdere.quam fîmul Cum dis & malipoflide-
rent,fiinboniratepciftitiflent.
Et dixerunt tili : Domine,habet decern mittete. Decénï vtique
iamhabebat j quibus vrialupecadditaï vndecim fiunt.
Quid eft quodnonvndecim>fi decern tantrimhaberc di-
citur : nili hoc quod fiiperius diximus, quia idem fignifi-
cant decern quod omnes. Secundum quam fignificatio-
ném magis fuit decern dixiflequàm vndecim,quia vndecim
fignificant’nifi vndecim, decern vero fignificant omnes.
Poteft autem & fic ihtelligiquod dicitur : Domine,
habet decern minas, acfidiceretur : ODomine, decern
quidem minas habet, fatiseifufficerepofltmt ; Curetiam
plus dariiubes? Quibus Dominus ait ; Dicoautemvobis,qu'ta
omni habenti dabitur,&abundabit : ab to autem qui non habet, &
quod habet,auferetur ab to. Omnis enim quifidc habet,&di-
gnam fidei operationem,ficutiftc,qui talenta fic multipli-
cauit,dabitur eiÈcçlefia; multitudinis fêtributio. Abeo
verb qui non habet, etiam hoc, quodin opinione homi-
fium habet,id eft,hoc quod videtur Habere,vt alius Euan-
gelifta feribit, auferetur ab eo.
Veruntamen inimicos meosillos, qui noluertwt me regnarefuper
fe,adducite huc,& interficite ante me. Mifeti Iudaii, aduerfus
quôs ifta dicuntUr, de quibus fupra dixeràt : Craes enim
eius oderantilldm; Iftilenimtunciriterficientur,quando
dicetür eis; Ite rrtàledirSbi in ignem æternum.qui praepara-
tus eft diabolo 6c ahgelis eisi Tunc & boni audiènt ; Ve-
nite benedidi patris mei ipcrcipite regniimiquod vobis
paratum eft ab origine ittundi.
Vnde & de templo eos eiecit,qui male negociantes.iflici-
taibi vendebant & emebanr. Hoc autem de feruis di-
dumeft.nuncde ciuibusaudiamus. •
Ciues autem eins oderant ilium , &miferunt legationempoU
tüum,dicentes,nolumm huncregnarefuper nos. Ifti ciues' luHæi
funt.qui fuperfe omnium regem 8c Dominum Chriftum
lefum regnare noluerunt,dicehres: Non habemus regem
nifi Cæfarem. Et ifti quidem hanc prauaro legationem
poft eum mittunt, quia ex quo ab eis receflit,in hpc mala
voluntateperfeuerarit. Quae voluntas,qua Chriftus earn
cognofcit&audit,quafiquædamlegatio inilliüs femper
auribus fonat.
Etfaättm eH,vt rediretaccepto regno,& iußit vocariferuos,quibusdeditpecuniam,
vtfciret quantum qutsquenegociatus effet.Höc
autemeritiniudicio, quandoboni& mali ömnesadfta-
bunt ante tribunal Chrifti , vt vnusquisqueprq,fe ratio-
nemreddat.
Venit auttmprimus,dicens: Domine,mina tua decem minas ac-
quißuit. T une enim vnum talentum decem acquirit,quan-
do ali qua gratia nobis à Deo concefla in multas virtutes
cr.eicit : aut multos peccatorcs ad fidem & iuftitiam con-
uertit. Et ait illi ï Euge boneferue,quia in modicofuifti fidelis, erts,
potefiatem habensfupra decem ciuitates. Et hoe quidem alius
Euangelifta manifèftius pofuitdiefens ;Supra multate có-
ftituara,intrain gaudium Domini tui. Itemqj ; Beatusfer-
uus ille, quem, cumvenerit Dominus,inueheritvigilan-
tem : Amen dico vobis, fuper omnia bona, qua:: polfidet,
cönftituet eum. Hoc eft igitur fupraj decem ciuitates po-
teftatemei dare,quod eft mper omnia quaepoflidet, eum<,
conftituere ; dixi enim per decem minas omnes fignifica-
ri. Et fupra omnia quidem quae Dominus poffidet^vnus-
quisque.conftituitur,quia omnia ei obèdiunt -, eiusq, vo-
luntatem omnia faciunt. Tanta enim ibi concordia erit,
vt vnusquisq*, quad mai or venerctur ab omnibus, & quail
minor venereturomnes.
Et alius venit,dicens : Domine, mina tua fecit quinquè ininat. I-
fte quoque in talento fibi ereditooperatuseft ; led non
tantum,quantum ille,de quo modo diximus, in eo lucra-
tus eft., Nam etfi om nes laborent bene,non æqualiter tarnen
omnes laborant. Vnde Apoftolus; Ego,inquit,plus
omnibus laboraui , nonautem ego, fed & gratia Dei me-
cum. Qua in rein tialénto, & ingratiafibi data,leplus cæ-
teris laborafteoftendit. Ethuicait: Et tu eßo fupra quinque ciuitates.
IN NATALI CONFESS.
; Homilia.
Sint lumbi veßripracinäi, & lucernttardentes,&vosfimiles
hominibüs expeäantibm Dominum fuum,quando reuertatur a nu-
ptiü : Et cum venerit & pul[auerit,confeßim aperiantei,& catera.
Lucxiz.
QVod enim lumbos prædngere nos Dominuspræci-
Sicut enim nee in labore, itaneque in mercede aequales
funt. Quienim plus laborauerit, plusmercedisae- -------- -------Vi » r r , . \ ,
cipiet. Stella enim,vtApoftolusait,différtd iftellainclari- V^pit,I"càftitatisgloriam& obferuantiamcommendat,
u ! ■
tate.fic & refurreóHo mortüotum. Quamuis igitur om- Inliitnbis enim luxuria dominatur; Vnde & ded|abolo
nes beati èrunt, non tarnen omnes tequaleserunt. Quod , dicitur :' Virtus(eius in lumbiseius, &fortitudoillms in
quidem in eo fignificatur, quod alii fupra decem, alii fu- i vmbilico venttiseius.De Ecclefta qüoque djeitur: Accin-
pra quinqueciuitaies conftituti dicuntur. . xitfortitudinelumbosfuos.&roboraUit brachium iuùm.
Etaliusvenit,dicens: Domine,ecceminatua,quamhabuirepo- j Itemque:Sindonentfecit,¥didit,& cingulum tra i-
fitaminfudario. Timui enim te, quiabomo außerus es,tollit quod 1 dit Cananæo. Inde eft quod facetdotesin lege!baltc°s öc
nonpofuißi,&metis quod non/«»ftiM/li.Inludarionamqueta- j femoralia habere iubentur, line quibus ad altâre non ac-
lentumreponit,qui gratiam fibi datam in hac carne labo* ! çedant,nequetabernaculum ingrediantür. His igitur
ribus & fatigationibus tradita tqrpelcerc Unit« Mentitur fimilibus comprobatur, quantum Deo placcat oblctuan
autemiftemalusferuusjdumeumaufterumvocat,decu- tiacaftitatis.Scquitur;
ius dulcedine Pfalmifta loquitur,dicens ; Dulcis & re élus Et lucerna ardentes in manibusveßris. Ardent enim lucerna:
Dominus, propter hoc legem ftatuitdelinquehtibusin noftræjfibenecircumquaquefulgeant.aUosqiillumincnt
via. Talis igitur exculâtio,, quàmvana &inutilis fit,iple i & doétrina&ç opera noftra. Vnde & Dominus ait i Siclu-
Dominus oftendit, dicens .* De oretuo teiudico,ferue nequam. j ceat lux veftra coram hominibüs, vt videntes opera veftra
Sciebas,vtipfefingts, quod ego außerus homo fum,toUens quod non bona glorificentpatremveftrum,qui in ccelis eft. Illorum
pofui,& metensquod nonfeminaui. Etquare non dedifiipecuniam enim lucernae extin«ftæ funt, qm nequedoiärina.nequeo-
meatnadmenfam,&egoveniensVtiqüecurnvfurisexegißemi\lami perationealios illuminant. DebemuSautemfimileseile
Ac fi dicat: Non fuit conueniens, vt meam pecuniam ad ! nominibus Dominum luum expeiftahtibus , quan.doa
menfam nummulariorum comiiiittete timercs , cum me ’ nuptias reuertatur, ne nos imparatos & dormientes inue-
tam fortëm & poteritem elle cogndufcrâs , vt noh foliim jniat. Ddminusenimnofter tunc ad nuptias rèûertetur,
mea,vetùm & aliéna vbique mihi vindicate Valcam* Qua quando fponfam fuam matrem noftram* fariiäam videli-
in rénullam te habçre excuiationem manifeftum cft.Hæc
autem pecunia verba vitæætèrnæfiint, menfa Ecclefia,
nummulariiauditores,quibus omnis ifta pecunia nuncia-
tur & creditur. Hanc autem cum vfura Dominus recipit,
quia multos fidelës cum fruâu boni operisper earn ac-
quirit. Nusquam autem eft,vbi Dominus nó feminauerit,
nufquameft, vbifu^gratiaelèmcntemnonfpa^rit;quia
propter hoc,quod in omnem-terram exiuit ibnüs eorum :
eet Ecclciiam omni corruptione liberam,caftis complcxi-
businæternæ felicitatis thalamum intröducet. Venitau-
tem & npnead nuptias per fingulos dies, quandofamfto-
rum animas,qua; & ipiæ illius Iponix funt,ad fe vocat, 8c
iecum in sterns bcatitudinis cubiculumcollocat,
tidic igitur Saluator nofter huptias facit : quotidie ad ie
venientibus fandlOrum animabus delicias fummi boni,o£
ineffabilis dulcedinis epulas miniftrat. Siue ergo perablatiuum
I Vuum dicafür d nuptijs, fuie per accuiatiuum ad nupti- iraredebet, quando ,^ q u id Y & quantum vnicuique tri:
noneftincqnuemens, q^uoniam & in coelbdcin terra K.i,, V n ^ in U . nriihufdam fkcrificiisäiisiM&MorS
nupti« fiunt. De nuprijs itaque ad nuptias Dominus venit
quia & hic & ibi fponfam habet. Hæceftautemilla
fponfa, de qua feriptum eft | Vna eft columba mea/pon-
Xmea, iminaculata mea. De his autçm nuptjjsalibi quoque
Dominus ait ; Simile eft regnum ccelorum hominire-
gi qui fecit nuptias füio fuo. Ad has autem nuptias prius
Iud«i inuitati funt: fedquia non fuerant digni, Gentes
Dominus yocarfpræcepit. In his Patriarchæ&Prophe-
, in his Apoftoii & dodöres, magnas &ineffabiles epùbuat.
Vndéiri lege, quibufdam facrificijsfoils facerdoti-
bus,qiiibufdam & alijs vefeilicitum enit.Lociisquoque &
tempora conftituta erant, in quib9 ea ofterre licebat. Beatus
igitur ille ferüus , qöem cum yenerit Dominus -, inue-
nerit ita facientem. Vnde autem beatus fir, audiamüs. Ve-
rèdtco vobis, quia fupra omnia qua poßidetconßituet eum. Supra
omnia quidem vnufquifque conftituitur, quia omnia ei
obediunt, eiufqoeomniafaciunrvolunratcm. Tanta e-
nim ibi epneordia erit, vt vnufquifque quafi maiorvene-
retur ab omnibus,& quafi minor ve'neretur omnes. Non
las miniftranr. De his autem nuptijs, totus ille liber feri- eft igitur inconueniens, vt vnufquifque ibi fupra omnia
ptuseft, quiCanticum Canticorum vocatur. In his-ipfe conftituatur.
Dominus fponfus eft&minifter, qui ait: Non veni mini-
ftrari, fed miniftrare.: Vnde etiam fubditur ; BeatiferuiiUi, |
q u o s cumvenerit Dominas, irtuenerit vigilantes. Amen dico vobis \
IN N A T A L I C O N F E S S .
quUpracingetfe, effacietillos difeuntbere, & tranfiens minijlrabït lefts dïfcipulisfais: vos efiisfal terra, quodfifal euantierit,
illis. Ibt eft & Dauid cum Pfalterio &cithara, ôcfchola \\nquofalietur,&c. Match. 5.
cantorum ibi récumbit, & reficitur omnis.ordo fan&o- . ’•
rum. Beati igitur ferai illi quos cum vénerie Dominus in - T T Æc autem verba & alia multa tune dïfcipulis fuis in
uenêrit vigilantes. De his enim vigilijs Apoftplusait: Vi- X Am o ^ te Dominus loquutuseft, quando odo beatitu-
gilateiüfti ÔC nolite peccare. itemque ; Vigilace ôc orate,& dines prædicauit. Vos,inquit,effisjalterra, Vos eftis hommü
ftatemfi.de : virilicer agite & confortaminiin Domino, o- côdimentü.veftro exemplo inftrui.veftrafapientia doceri,
veftcaip chatitatc fiant/Qui enim fie vigilauerinc, veftra humilitate&patientiacôponicæceridcbent. Qÿod
beatierunt. Hos faciet Dofuinus fecum difcumbereV &
pet hos^ranfiens miniftrabit eis. Vnde & difcipulos con-
folans ait: Vos eftis qui peemanfiftis mecumin tencatio-
nibus meis ,&ego difpono vobis> ficut difpofuic mihi Pater
Jifal euanuerit,fi prçdicator vires amiferit,fi epifeopus luxu-
riae Sc vanitati fe ejederit in quo falietur ? Ad nihilum valet vitra,
meus regnum,vt edatis & bibatis fuper menfam meam
in regno meo. In eo veto quod ait; Quia prxcirigetfe:&
quia tranfiens miniftrabit illis; quo aftedu,quo amore
quibus charitatis vifeeribus eos fufeipiat & in gloriam il
liiprxparatam inducat,manifeftiffime oftendit. No enim
hoc ad literainteiligi debet,fed in exteriori apparatucor-
disintentiodeclaratur. Etfiveperitinfecundavtgilia, &ftin
tertiavigilia&itamuenent,beatifuntferuulli. Tres vigili^ tria
temporafunc, ante lege, fub lege, & fub gratia. Quoniam
autem in prima rigilia,neq; per legemmeque per Prophe-
tas mundumDomintis viutauic,ide6 nihil hie de prima yi-
gilia dicitur; In fecunda autem vigilia, non folum per le-
i: ges 8t Prophetas, verumetiam per feipfum mundum vifi-
tare dignatus eft. Vnde Apoftolus ait: Multifarie &Jmul-
tis modisolim Deus patribus loquens j in Prophetis, no- fit
• iY!_S 1: _ 1__k : - 1 — . . . .• .« iiA n n l.ic tn n I tn '1 prflfl ^nfClTl I
nifi vt mittaturforas,&conculcetur ab hominibus.Tale enim
fal quiaittfatuatum eft, foras mittitur,quoniamfalfus prçdicator
eiufque dodrina, quævanafine fàpore &inucilis
eft,ab Ecclefiapellitun Gonçulcàcur autem ab homini-
bus,quia dignus eft vt ab omnibus defpedûl habeatitr.for
efiis lux mundi. Quod enim fol & luna præftant corpori,
hoc Apoftoli &do6tdresprxftantanim*. Illi illuminant
oculos mentis.-.Sunt igitur lux mundi,quia maior6&me-
liorem mundi partem illuminant, filon poteficmtósabfcondi
fupra montera pofita• Sic enim funt Apoftoli & epifeopi fupra
Ecclefiam, ficuci ciuitàs fupra montem. Non poffiint
'Ibfcondi,aldus fèdent, Omnium ojculi ad eOs refpiciunb.
Qui fipulchrifuerinti & fui ordinis decorum & honefta-
temtenuerint,veneratiturabomnibus, mirantur&lau-
danturab omnibus. Nequeaccenduntlucernam,&pontint earn
! fub modio, fed fupra candelabrem, vtluceat omnibus qui in domo
funt. Ad hoc lucerna apeenditur vt luceac, ad hoc epifeoffimidiebusiftislociituseftnobisinfilio.
Tertia autem i pa^ordinatur,vtcä;tcrosUlammct.Lucernaemmcpifco.
■ 5 ha»eft.'to quanon folüm venire, verum etiam fe pus eft,lumen gratiaSpmtusfanai, fineEu?ngebca mx-
femper adeflereilatutjdicens: Ecceego vobifeum fum o- dicatio, calidelabrum Ecclefia. Qui ergo fuperEcdefi*
mnibus diebus vfque ad confummationem feculi. Sequi- candelabrum pofitus qft,v.deat ne granam Splntusfand.,
cuiv üoeautemfiitote,quiafifcirctpaterfamiikiqtiahorafiirve-1 quainuminaEUseft,fubmoqiqponat,videat netalentum
mret.viMamrLue^nmßmrapeMdmumfum. Quia fibi traditum terr*fuftod.at. Scr.ptumeftemm: Sap.en-
iguuruefeit,quiadormiensnegligu/repedomusperfodi- tiaocculra. & thefaurusabfcpnd.tus.quarvtduaamvtrf-
tur,öcquicquidineameliilseft,fitrapinalatronunii VdS que! Inde&quiabfcondltfrumenta malediceturmpo-
autemeftoteparatijeftote folliciti: Scquiaillam vnaui ho-
rarti nefcicis,Omnibus hocis vigilacel nein illa hora inceuti&
dormientesinueniamini. ErKoceftquödaic: Idto&
vos eftoteparati,quia qua hora nonputatisfilius hominis veniet. Ait
autem ei Betrits ; Domine ai nos dicis hancparaholam,àn ad ow««î j
His enim verbis intelligere pofTumus quædam fpecialius
ad difcipulos, quéedamgeneralius ad omnes Dominum
dixiflè, Qualia funt : Colite cogirare dé c^aftirto : & nolite
foliciti efle anima; veftrae quid manducetis,neque cof-
poci quid induamini. Êt multa alia. Dixit autem Dominus:
Quis pu tas fidelis efi difpenfator é ’pruiens', quem confiituit Dominas
fupra familiam fuam,.vt det illis cibftm in tempore, tritici men-
furamî Beatus ille feruus quem cum venerit Doniinus, inueneritita
facientem. Confiât igitur quôd non folis Apoftolis, fed &
cære,ris Ecclefiæ miniftris & difpenfâtoribus, epifeopis 8c
fàcerdotibusiftadicantur. Hos enim conftjtuit Dominus
fapi'a familiam fuam : hos cpnftituit fupra Ecclefiam &
domumfuam I vt pafm regeren t, eamdocetenr, ei necéfla-
ria miniftrarenci 6ç tritici mçnfuram pro tempore datent.
Hocenim triticum d o£tn naËnangelica intelligitur,quam
non folùm ad menfuram.fed &fuo rèmpore dare oportet.
mihi erit. Vrijde Ezechieli pbminus dicit: Fili hominis
fpeculatöiem pófui te domus ifrael. Si ergo non annun-
tiaueritisiniquo iniquitatem fuam,animam etüsde ma'nu
tuarequiram. Hinceriam menfam propofitionis&can-
delabfumaureüm, noftiritra, fed extra velum Dominus
poniiuffit, qüatenus ab omnibus viderentur ,,8c nulli ab-
fcondcrentur, quivelfideifplendoreilluminari,velcibis
fpiritualibus fatiari defiderant. Hop autem figriificabant&
tiri tinabula aure'a,quæ inter mulapunica pofita erant in ve
fte pontificiSjVt fonusâudiretur femper, & quando ingce-
diebatur fancluarium,& quando egrediebatur de fanctuä
rio,&nonmorerëtur. Si enim ingcediatur fandèuarium |
fiueegrediatur de fanótuario.hocagere debet,qüia quam-
diu inEcclefia eft,quamdiAcircafe populum ccrnit,popti-
lus fanétjjanum eft, femper ædificationis verba eoium au*
ribus fqpare&infttliarè conuenit. Quodquidéfiepifcö-
pus fecerit,nori morietur. Non autem fermone tanturrt
epifeopus/ed & opcre lucere debet.Vu de ôçfpbditur
luceat lux Veftra cor am hominibüs,vt videant veftra bona opera, &
glorifient gatrem veftrum qui in coeïisèft. Lux, inquit» eftis : &
NoncnimomuetempusaptuUreftdoélrülæ: necaequal.- lerinoUe & ppere.Iuccrc dcberis. Mag.semu,operando
ter omnibus, rice omnia omnibiispiErdicare conuenit. Fi-^ quam lpqueudo pröfiens, quiamaloreft Ipleudorope-
■ ' „•.^Pn/dihcrentiffime confide- ris quàmJermOnis. Vnde n delis igitur difpenfator & prudéns diîigentilfime confide- j ris qu; on aij, vtàudientes veftrum
Btbltoth. Vet. Patf.Tom.$. q h h ■