E'ujebij G allie uni : ' -/f* ~ ~ ~ |
ucrtè, quia ab initio lcrmonii qui fadtuseftNecmi*, vt
iterum*dificeturHierufalem,cvunthebdomadcsdierum
feptem vfque ad muricompletionem. Similiterautcmab
initiöeiufdem lermonis vlqne ad Chriftumduccm,érunt
hebdomadcs-annorurb fexaginta do*. Et qtiia in paucis
diebus,ld eft,in quinquagintaduob9, muri ciuitatis*difi-
cati funt,ideo fubinferéns,ait: Etrurfum sdificabitur plate
a u muri in anguftia temporum. Sequitur: Et poft heb-
domas fexagintadüas Qccidetur Chriftus, & nön eriteius,
populus qui eum negaturus eft. Miferilud*i,qui ifta non
intelligunt, qui quoriiam Chriftumnegauerunt: &non
habemus regem nifi C*farem dixerunt, nort Dei, fed dia-
boli populus faótifunt. Videamusquodfequitur: Et ci-
uitasjfc fan&uarium diflipabitur cum duce ventqro, 6c finis
eius vaftita$,& poftfineni belli, ftatutadelolatio. Poft
quadraginta namque& duösannos, & ciuitas&templü
diffipatumeft. Duxautem eorumquiventuruseft.Anti-
chriftus inwlligitur, qui quamuis multo poft tempore ve-
niat, tamen quafi de pr*(enti loquitur, quiafempeteum
cólunt 6c venerantur. Finis autem ciuitatis vaftitas erit,6c
poftfinem defolatio fempiterna. Confirmabit Autem dux
ille malignus pa&um cum multis hebdomada vha,qüia Ié
omni tempore viucre 6c regnare promittet.Quid eft enim
,6cforisquodammodopatent.Nutrientesautemfuntmi» I
iamquidem mala opera egerUnt, & in eis perfiftentts c-a
fa cere non erubefeunt. Arque vtinam adhuc prægnantes
eflènr,alijfque peccandi pccafionem fuoexemplo non dedilfent.
Malumeftigirur peccara celare,fed peinsedlioc j
modo pçccatum reuelare. Alter enim fibi, alter& fibi &
al ijs nocer. Orate autem vt nonfiatfuga vefira hyemefel Sabla- I
to, ne forte tuncfugerc incipiatisy quando rugere nonpo-
teftis. Temporisenimafperitate fuga in hyerne impedi-
tur. In Sabbato verb fugere non licet,quia lex fieri inter-
dicit: E rit enim tune tribulatio magna, qualis non fuit ab initio
mundtvfque modi, neque fiet. Erit finq uitj tune tribulatio
magna. Quando? Vis audire quahdo? Cùm abomina-l
tiodelolationisftabitin locofan&o. Efnifibreuiatifuiffent
dies illi, non fient falua omniscaro: fed propter electos breuiabun-
tur diesilli. Non enim breuiabuntur dies illi quantum ad
i Deidifpofitionem, breuiabuntur tamen quantum ad fpé
& Vbtum iniqüorum : quia non tantum regnabit Ariti-
chriftus, quantutn ipfcfeipfum 6c fui cum regnarfe fpéra-
bunt. Hoc auteift fiet pfcopttteledfcds. Siehimtantuttivi-
üeret, quantü eum infidèles viuere fperabunr, valde pauci
faluâri potuillent. Quid enim fi femper viueret, faceret,
qui in tribus annis tantas ftrages faciet i Tune f i quis vobis di-
xerit, ecce hiceft Chrifius auttüic.nolite hebdomada vnâ, nifî diebus lèptem ? quid eft âutem die- I „ „ creder. e. Hi. s enim verb^is
bus feptem,nifi diebus omnibus î Non enijn funt dies ni- 1 non folùm Antichriftum, fed & multos alios tunc fore fi-
fifeptem. Siigitur effet cum eis hebdomada vna, effet v- gnificat, quos propter varias fimulatidnes miferi homi-
tique cum eis diebus omnibus. Scd non eritita. Vndej nés Chriftum elfe putabunt. Vnde&fubditun Surgentenim
hoc? In dimidio enim hebdomadis deficiet hoftia & fa- j pfeudocbnfii&pfeudopropheta, &dabuntfigna magtta&prodi-
erificium. Dimidium enim hebdomadis ( fi deannorum | gia, itavtin errorem ïndueantur, f i fieri poteft, etiani eletti : ecce
hebdomada intelligatur) très annos faeît & dimidium. Et i pradixi vobis. Sed quare prædixi yobis ? Vt cauti fuis &non
tune quidem eo pereunte deficiethoftia &facrificium.Sa- j ab eis decipiamini. Si ergodixerint vobis : Eccein defe/to eft,no-
crificium vtiqueludeorum,quod ipfeprædicabit,quia ad j liteexire: ecceinpenetralibus, nolite credere. Alijemmindefcr-
•veteris legis ceremonias & confuetudines vniucrfà trans- to, vt Elias & Ioannes Baptifta, alij in Synagogis & in do-
fcrreconabitur. Vnde & fübditur; Etin templo erit ab- mibus,ficut Chriftus,prædicabunt. Omniaenimfimula-
ominario defolationis. In témplo quidem erit,quia quafi buntquæhos feciffe audient. Sicut enim fulgor exit ab often-
rex & facer dos in tempi© fedebit. DequoApoftolusait:| te,&paret vfquein occidentemittaerit&aduentus filijhotninis.
Quiexaltabiturfuperomnequoddicitur Deus,autquod | Hocefteniift quodPfalmiftaait: Deusmanifeftè veniet,
colitunjta vt in templo Dei fedeat, oftendens fe tanquam i Deus nofter&non filebit. Nob vtpriuS veniet occultus,
fit Deus. Meritô autem abominatio vocatur.quiaab om- led quafi fol in fua maieftate prçfulgetts Vbique apparebic,
nibusabominandus eft, per quern tanta vbique gentium vbique lucebit.cundisetiamnolentibusreuelabitur. Vbi-
defolatio fiet. Quæ videlicet defolatio vfqiie ad eius con- cunquefuerit corpus, illuc congregabunturaquila. Aquilae enim
fummationem,&vfque ad finem illius turpiffimum & in- fan<ftorum animaefunt,quç altius volant &,clarius vident.
dignilfimum perleuerabit. Hae autem tunc ad corpora propria venien tes . vbicunque
Càm autem videritisbancabominationemdefolationis, quadi- : & quomodocunquedifperfafint,ea iteruminduentur,vt
£ta efia Danielepropbetafiantem in loco fanäo,qui legit,intelltgat. totus integer & immortalis homo refurgat. Poteft autem
Cum(inquit)videritis abominationem defolationis,cum & lie iutelligi, vt vbicunque Chrifti corpus fuerit, illuc &
videritisabominandum& defolandumAntichriftum,qui animae conueniant, paratæ eiusobedire præcepris. Sca-
multas in populo Deiabominationes öcdefolationesfa- timautempofttribülationemdietumillorum,rolobfçu-
ciet,intantumeleuatum&exaltatum, vt m templo Dei rabitur, & luna nondabitlumenfiium. &ftellæ cadent
ledeat,oftendens fe tanquam fit Deus,tunc qui haec & alia deccelo, & virtutcsccelorumcommouebuntur , & nine
legit,intelligatiam finem rebusadelfe. Regnabit enimf vt parebitfignUm filij hominis in ccelo , & tunc plangent
inDanielefcriptumeft) per tempus 6c tempora & dimi- omnes tribus terrae, &videbunt filium. hominis venien-
dium temporis,id eft,pervnum& duos 6c dimidium ar» tem in nubibus cceli, cum virtute multa & maieftate.
num, in quibus tanta perfequutio fiet, vt omnis praeterita Quia enim tunc fol iuftitiæ Chriftus Deus nofter omni lu-
pcrlequutio.& fi magna fuerit,obliuionitradatur. : celplendidiorde ccelo defeendet, fol ifte quern videmus
Tuncquiinludaafunt,fugiant ad montes: &quïinte£lo,non obfeurabitur : & haec luna nondabitlume.n fuum, ob-
defeendat tollere aliquid de demofua, & qui in agro, nonreuertatur feurante i mmenfo Iplendore maioris lucis. Sicut enim lu-
tollere tumcam fuam. Magni terroris hæc verba indicatiua na&ftellæ,folishuiusfplendorepallefcunt: ita illiusinvidentur,
inquibùapmniumoblitisomnibuslblafugapla enarrabilifulgoreipfeSolinterieDrasconuertetur.Qupd
cere narratur. Allegoricè autem à Iudæa ad montes fu- ; autem ftellas cadere dicit, vcl fanélorum animas ad cor-
giunt, qui reliâoIudaifmo, fineliterain qua Iudæi confi- ■ pora delcendere, vel ipfas iuxtaliteram quafi decidenteS,
debant, ad fpiritualem intelligentiam vel ad Ecclefiam fe & obeuntes, lumen folitum amittere fignificat. Cadent
transferunr. Qui verô in teâo funt,&in fidei fublimitate, | præterea ftellæ , quia fanftif qui per ftellas fignificantur)
lîue etiam qui maiores funt, & Ecclefijs praefunt, non de- ! ab iniquis occiden tur. Luna verà non dabit lumen fuum,
feendantadfugitiuabona,& vileifubftantiamleinduant, quia famfta Ecclefia folitum fplendorem in fignis&vir-
fed1 poti. us omn•i 1b us'' re1 l■ iAâ ■i s, i* am 1C—' h! r' ifto a_p_p_ _ro_ _pi! .n q u a_ nt i I _ n P . 1 . . . . . m nU /fl.. 1‘fl Ifl ..n r fillip Fl £ ~
obuiam pergant. At verb qui in agro funt j &n©uumEu-
angelij femen in populofeminànt, necreuertantur, nec
prions i;unicæ recordentur, led currant, quia propè eft vt
veteribus exuti nouam immortalitatis tunicam induan-
tur.
Va autem pragnantibus & nutrient tbits in illis diebus. Præ-
gnantesenimihnt ill*animæ,quæperhypocrifin peccji-
rafuaabfcondeicvolUntjlèd tamen per fupeibiæinflatio-
nem abfcpndere nequeunt.* Et intusigitur peccata larenr,
tutibusnonoftender. Sol autem obfeurabitur, quia hae-j
r,etici qui tunc crunt Splem iuftitiae Ghriftum Dortiinuni
eiufque fidem damnare & reprehendcre non timebunt.
Virtutes autem ccelprum commouebuntur,quiaortinCs
illi angelorum exercitus Chriftum Dominum rtoftrum
ad indicium fequentur. Ettuncapparebitfigrtutrt filij boniinu
in ccelo. Per quod vel eius crucem, vel aliquod vi&bria:
fignum intelligcre pofiumus. Et tunc plangent omnes tribus
terra. Vnde&inZachariaprophetafcriptumeft:Etplart'
gent cum plamftu quafi fuper vnigenitum, 6c dolebufit
■ • ~ ' ^ | ! ^ ~ ■' fuper ejm
. \ (Wreum, vt dolerefolent in’ morte primogeniti, in die
1 illamagnus erit plamftùsin Hierufalem,ficutplan£tusad
1 Remonin campo Maiedon,& plangent terrié familiàè, &
I famili* feorfum. Qupmódo enim fuper eu’m non plan-
! aant,quumeumin tantagloria vidcbuht,quem cum tanto
opprobrio crucifixerunt ? Sequitur W
Et mittet angelos fuos cum tuba & voce magnd,&congregabunt
tlettoseius èquutorventis,àfummisccèïorum \>fque adteminose-
orum. Angblorum enim rtiinifterio ex omnibus mundi
partibus landli Deicolligentur 6c refurgent,à/ummis cce-
loruih animabus defeendentibus, 6c vfque a’debfum ter-
minosvenientibusi Sed quoniam cceli famfti vocanturj
polfiimus perfummosccelorum, patriarchas& prbphe-
tas&Apoftolos, pereorum verotërmihos,qübscunquc
alios fidèles intclligerc. Colligcntur igitur cle&i Dei i
fummisccelorum vfqueàdterminosèorum, quoniam 6c
maiores 6c minores,& primi 6c nouiflimi,omnes fimul in
vnum cotiùenienL Quod enim air,c«w r«|/4,ipfe,eXpbfuiti
àicens,&vocemagna. Magna enim vox erit, quæ mortuos
fufeitabit, & njundum vniuerfum replebit. Ab arboreuu-
temficidifciteparabolam,quum iam ramus eius tenerftierii, & folia
nata ,fcitis quiapropè ill aft as : ita& vos,quum vidèriïis bac o-
mnia , fcitote quiapropè eïlinianuis. Sicut enim ficus nouis
ramis 6c folijs orientibus æftatem prbximamâdelïè annö-
ciat : ita 6c h*comnia tam magna tamq; inufitata Chrifti
aduentum manifeftiflimeannunciabunt. Amen dico vobis,
quia non prateribitgeneratio hac,donee omnia fiant. Hoc enim
deScribarüm& Pharifitorum gëneratione intelligicur^
fupër qUahi omhein fanguinem iuftum venire luperius
dixeiat.Nonprius ilia generatio praiteribit, non priüsde-
ficietinectotaàfüâirtiqüitateceirabit, quàm ifiaomnia
cbmpleàntür. 'Ccclum & terra trdnfibuni, verba autem mea non
pratenbunt. Quodenim veritas dicit, immutabile eft, &
præteriri non poteft, alioquin veritas non eflet. Caelum
igi'tur&<crratranfibunt,quialecundum hoc, quod modo
funt, in melius'eommutabuntur, led verba veritatis à
ftatu fuo mu tan non poterunt. •
D O M IN IC A V A C A T .
Arborem fici babehatquidamplantatam in vineafua, & venit
qurrem fi'uctum in » lia, & non inuenit. Dixit autem ad cultorem
vinea. Ecce anni très funt, ex quo venio quarensfruttum in ficulnea
bac,& noninuenio ,&c. Luc. 13.
IN hacergo fimilitudine quanta fit Dei fapientia, quan-
cafit 6c hominisnegligentia,manifeftatur. Dei enim a-
ger& vinea mundus dicitur, cuius arbores&vîtes hominesfunt.
Et alise quidem fru<£tuolà;,aliæ verb infrucluofç.
Hums autem vinesecultores Epifcopifunt& laCerdbtes.
Très autem anni tria temporalunt, ante legem, fub lege,
ôcfubgratia. Totiesenimadvineamfuàm Domiuusve-.
nit, tones in eius arboribusfru&um qua:rit, quoties ho-
minem refpicere 6c vifitare dignatur. Eft igitur ficulnea
infru<ftub(a,humananaturalccundum partem malorum,
ideft,vnusquisqueiniquus&infidelis. Per très igitur annos
adhancficulneam Dominusvenit, 6c frublum inea
non inuenit : quoniam talcs arbores neque ante legem,
neque fub lege, neque fub gratia in hac vinea defuerunt.
Sàpèenim plusficulneis inrrubtuofis, quàm arbôrib.fru-
cbtenshuius mundi vinea abundarevidetur. Pauci enim
funt boni ad comparationem malprum. Multi enim lunt
vocati,vt Dominus ait,pauci verb elebli.Sequitur: Succi-
deergtf ilium. Quia, inquit, infrublubla eft,quia inutilis eft,
quia boni opens frubtum non reddir,fuccide illam. Omnis
enim arbor,quæ non facit frublum bonum,excidetur,
& inignemmittetur. Vt quid etiani terram occupât ?vTa-
lesenim arbores inutiles terrain occupant, cæterisqjim-
pedimentum faciunt,& harum vmbra nociuaicæteræarbores
circumpofitæcorrumpuntur. Vnaenim, vtdicifo-
let,ab vmbra trahit liuorem, 6c yna ouis moib*da totutti
gregemdilfipat, 6c modicum fermentum totam maflam
conumpit, 6c qui tetigerit pibem,inquinàbiturab ea.
Biblioth.Vet. Eatr.t0m.-5. \ .
At ille reffondens-,dixit illi : Domine.bimitte illam & 'hcx dn-
riofrffydumfodidm circa illam,& mitt am foröbra.Etfi quidem fe-
ce'ritfittttumfih auttin finfuturöfi/dcides <ah. Sic autefti '& Sa-
muel pro arbote infrudlubfa, ne fuccidere'tur, orabat,lu- ]
gehs Saulem dindlis diebus. Foditfehlm epifeo^us cir'caJ
ficulneam,quahdbpeccatqrisfabta,'omn’emqfeius vitäm ;
&prauitatem per illiu’sconfcdionehi 'diligenti (Time ihue -
ftigat. Deinde Verb6c circaillahiftetcora mitti't ,duin il-
litis peccataiquamtürpia, quaminhbnefta<rtidafue-
rint,bftendi’t. Stercoraehim'circäficülneähi pofueratÄ- ,
poftolus,quidiccbat :C^emergofrÜ<ftumh. buiftiis tüc,
inquibusnuhcerubefci(tis i ,Vnde'ISc Dauid horum fter-
corum fostorem fehtiens,air: P ut rueru n t& cor ru p tse fuht
cicatrices mea:a facie ihfipientiife me*, Nequeenimaliter
peccator fahari poteft, nifi priusfuorum vulhernm foetb-
rem fentiat,& fentiendo abhorreat. Eratautem ddeens itift-
ttdgogd eorum Sabbdtts, & ecce mulier qua habebaijpintum tnfir-
mitatisannis decern &otto,& inclindtaerdt,& necomnihopoti
ratfurfum aJpicere.Quam quum videret Ufus,vo'cau\t earn adfe
ait illi: Mulier,dimijja es ab infirmitate tua,& impöfuit illi manu,
&confefiim erecla 'ell,&glorificabat Deuim. Hoc enim quod in
muliere curuaDominus egit,expbfitio cortim eft.qu* de
ficulnea ihfrü&uofä didta funt. Vnum enim idem que fi*
gnificat & mulier curua & ficulnea infru&uofa. llleete1
him homo cüruus eft, quiterreniSvolUptatibus deditUS;
fola terrena & tranfitoria diligit.ad ccelcftia contemplan-
da rhentis oculos non erigit, & item * fcSlicitatis diuitiaS
nonrequirit. Hunc autem fi DominuStangat,& fii*mi^
1 lericordi* manum fuper eum poriat, ftatim erigitur, 6c
terrenorum oblituscceleftiacontemplatur. Tales autem
fignificabat Moyfes,quum illaanimalia immunda effe di-
' cebar,qu*cunque fuper manus lüas grädiuntur; quorum
1 morticinia qui tetigiflet,immundum eium vfq; ad vcfpe-
| ram efle pr*cepit.lllaenim animalia, quaigradiiiritur lu-
i per manus fuas , non refpiciendo ad {uperiora,facierti 6t
! oculos ad terrain premtinri Omnes igitur illi immuhdi
funt.quicunque cceleftia fpernentes ,fola terrena & ttan-
fitoriacontemplantur&diligunt. Hoirunlautem mbrti-
pinia illi tahgunt,qui eorum opera iniqiia mortua &fce-
tidaimitantur6c agulit. Talesigiturimmundi funt vfqj
ad vefperam, id eft, viqüe äd iplius peccati occaium &de-
fedlionem. Vefperam enim hoc in lbco non d id , fed pcc-
' cati intellige. Habet enim peccatum quoq; 6c ortum 61
vefperam,ortum quidem,prauaecogitationis initium,ve-
Ipcram autem,mal* adlionis occafum& finem. Seqnitur;
I Rf(pondens autem arcbifjnagogus, indigrians quiafabbaio lefus
' curaffet,dicebat turba: Six.dies funt,in quibus oportet operation bis
ergo venite&curamini,& non in die fabbati.
Male ergo archifynagogus legem intelligebat, qui p»e-
tatis 6c miicricordi* operam in fabbato fieri nolebat. Lex
coim ribn liberale, ledferuileopusin fabbato fieri prohi-
bet. Bonum enim opus omni die fieri licet, malum aureih
nullo. . . .
j Rejpondens ad ilium Domiiius dixit: Hypocfita.vnttsqutsquevefirutn
non foluit bouem fuum aut afinumaprafepio, & duct: aaa
Si,inquit,miabbarooperari non licet, quaie eigo
vos in fabbato bouem &afinum ad poturn duutis ? Hoc
j enim opus feruilc eft, quod fi ad literam intelligatur,om- I ni modo in fabbato lege fieri prohibetur. Membigiriu
hypocritavocatur,quinon.in nis,quibusdebet,lcdin his,
I quibus non debet,fabbatumveneratur, mala cbienriens,
* & bona reprehendens. Vobis,inquir,hypocrir*,vobis boi
uem 6c alinum in fabbato a pr*fcpio foluefe & adaquan
ilicet:mihiautem hanefiliam Abrah*, quamalligaviirja '
! tanaseccedecern&o£loannis,avinculo lfto lolueiei o.
j lieuit ? Quod valet in minbri,valet & in maiori, quod li
etiam in mmori non yaluiftet, in maiori tarnen reprt he n -
hi nonpotuiflet. Quis enim reprehendat quod Dominus
agit ? Idipfiim autem per hos decern &bdtoahnos, &per
tres‘ annos fuperiuspofitosfigrtificätur.Tresenim (ex,vel
fexies tres decern 6c o<5to fiunt. Ponam'us igiturfex annbs
ante legem, & fex füb lege, & lub gratia iex,& crunt decern
6c o&o. In his enim omnibus nec ficulnea iniru&uo-
fadefuit,nec mulier curua, quäm fanaret Itfus. Hanc ai>tS
mulierem, quam fathanas alligafle dicitur, propter pecc a-
----- ^ “ O 0 0 ________ L