EttdocU imper atrïcïs
Hunc vero rürfus affutus eft à D&pao'ditusDeifoftnis :
Ah mifer,qüippe iam multa malatulifti tuo animo, \
Noiwlterius cibj mors curæ fitmèncibus, neq> quicquam
' ■ an im a V
Time, attdens ënim virin omnibusmelior
Operibus exticic, lï & aliunde veniàr.
Dor miebatrecubans.foluca autem funt ei membra omnia
Iucundenimiumdormiens in fomniarijs porcis. '
Hi vero quamuis dolencesad id iucunde arrifcrunt.
Verum hxchbrum quidém poftea vitauic multa curbam,
Sed parences duos longius duxit, prope au te m (lans,
Manum cepic dexcram, Sc ad ipiaiüi' verbum dixit; ’
Excitare„,neque vkerius iace,cultus autem tuum animum
itrbcar.
Sic vcique locurus eft, hinc autem inalatum excicit veibü i
Definite à lu<ftu, gemituquelachrymofo,
Acquedateoferui, puellæcibumquc pocumque, .
Arrüit autem paterque cams, Sc venecanda mater*
SicTalus eós quidem iiquicibi ,'iuicaucem ad alios»
Mul t icudi nc aucé nequaquä ego dicä,neque nominauero.
Lugcbant autem ftriduic viridem lachrymam fundentes,
Rogantes, ad indulgentiam e ni m adueneranr, ver urn hi e
omnes 1
Manum fuam fupra renebatic, confifi fuere autem populi.
Viti aücé confefti m cfteóti lunc iumores qua ancea erant,
Ec longe pulchriqres, Sc mai ores afpedtu,
Adeo autem ei valdc vriDeofirmum erant.
D eclaudo uui&ftccambabebat manum,
Seroàucem ipfiira focius Vk vidif öcuiisÉ
Claudicans, fubter autem tibiæfluebantraræ,
Lugebat autem fonore viridem'lachrymam hbans.
Ipfeautem in puiuçribus magnus magnopereextenfiis 1
Iaccbat, cara autem manu co mam detqrpabat concidens,
Multos autem à càpite radidtus traxi t crines,
Ipfius autem ante pedes cecidiciopülueribus.
Verum hic ahcra'tplüm-capiens ad.yoluebaturgenibus,
Ôbftupueréautem & ajij, inter fe autem afpexerunt,
Atque duxerunt ad vrbem fpèrantës incolumem elle.
Sicautem,quis»inquit, afpiciensin propinquumaliuna,
O amici, non cqùidem antea talé effeCkura eft 1 ’
Sed nofidum egotalem vidi oculis*
lam quidem vrbium cdoCkus Tum confiliumq; mentemq;.
Nonenim aliquo paCto mottalis vit hæc machinetur,
Perficiens magnpopus, q u o d nunquam fperabat animo.
DefikaCenturioMs.
Verum poftquam apparüit pulchra refèis digitis aurora
Tunc autem celerita exceffitnauis bene conftru^a
Feftinans, tglibusenim vrgebatur manibus rCmigum,
Atque ventuSimpleuit medium velum,circum autem vn-
Carina nigram valde ftrepebat, naue etintc. 1 - ( dam
H*c verO currebat per flmftum confidens viam,
Eaque longe lecure currebat firme,neque veto accipitcr
Circus rècUtusfuilïètiéuimmusvolucrum.
Sicilia celeriter.currens, maris vias fecabat, .
Virumfercns Deo firm lia confilia haben tern.
Vnde emariprofe&us violaceo incontinentem.
Venir vtiqu'e per viam mediratuS,hunc autem animaduet-
ticaccedcntem
Multirudo, quoique folia &r flores fiunt vere
Claudique^igofique ftrabique oculis,
Sponfeque^puerique, mulraqUe tolerantes leneS.
Multi autem hofpites miferaexperti hue venere.
Vb^fimul hnäufque Sc precatio exiftebat virorum ; 1
Verum is pedeftrisexiftens, verfabatur per ordiries viroru
Dum hic hæc laborabat feien tib us mentibus.
Tunc fane ipfum focius vir vidit oculis.
Venir autem ire nuncians pec domos paftori populotum,.
LachrymascalidasfundenSjdixitautem nunciationcmo-
Atque ipfum allocurus verba allata loquebatur. (leftä
Judies nunciationem,qûæ non debnitfieri
Virgo venerandaàgratijspulchritudinem habens.
Quam fupra modum animo amouit pater', Sc veneranda
M M R , Atqoeiprüniprecans.verDaallataarioqueDatur; , ;
mater,
Nimiüra .n. prudenfque,& bene mentibusconjfilia nquit. j Audi rex'qiiilquis.es, deratilfimurn autem te adeo,
Quæ me amabatqueeducabatque, quid tibi hoc ioquor 2 [ Neque chim e si n cipié ns ,n e q ue inconiultus, neque pec-
Morboab difficih occiditfuis in do nu bus • > ! Sed longe diligenter, (upplici parces.viro • ("cat or,
Pernitiofa morte, vt non moriatur quifquis mihi quidem ' Äc mihi da manum,lugeo,nonenim vkeriusaliura
Hie habitan» amicus fuerit, & arnica fecerit; ' Miteró adêorege'ih öfïendam quo iherö,
Hæctibi quamuis dolens veritatem enumetaui. • • ] Ne que fi partis aut macrisrurfuS accedam
SedagehucreXiVtverbum&rétnSonem audias. f Ddmum vbi primum geoituslara,V& m ealüeruntipfi.
Hahcvero rurlus allocutus eft à Deo auditusDeiformis. < Q jiapropternunctuagenuaaccedofivolueris.
Quod non eft hoe verbum verum vt dicis , i Etcnim egp.hOfpesmfilèrhucyeniö
Sed ealTius ne diutiusmoram trahamus viæ. i Longe ex aliéna terra, quare némi.nem noui
Non quidem deinde inanrs via erit, neque imperfecta. Hó in in u m, qu i ha n c vrbe m &. terram habitant,
Confide, ^ie tibihæc ih mentibustuis curæ lint.
Vtinatn ehim ipfam dmörtè obftrepenti tiepoflenf
Seorfum abfcondere,cum iplam morsgrauis aggreditur.
Sed age, ego ipfe experiar, atque videam. -
Sic ^ tu s , alios quidem diflipabat alio alium*
Impulfusxftaute ire longius^ terra autem,Cepit Petram,
Quieigloriolilîitnus fociorum erathonoratiflimufque,
Aliofque qui ei fapientiflimi Sc atäiciflimieranc.
Verum poftquam venit domosbene habitatas,.
Conteitim fuper pauimentûm vènit domüb) in tra,
Ibi veto fedes circa parietgm admoti erant hinc & inde,
Sederunt enim poftea in torislêidibiilqué,
Statim autem ingrediebantur, & in fcllis fedebant,
Et obdormiuerunt non m ultum ad tempus , fedparuim
Luxit autem milerabiliter pater cams, circum aucé popolf
Gemituque tenebantur & lutftu per vrbem.'' ..
Filiæ autem in domo Sc generi ingemifeebant, |
Mater veto rurfus ex alia parte gemebat lachry mans
Filiam fortem, quam validiflimam peperit filiarum.
Ea vero magnopere clamans fubijt Sc cenirgenua '
Milerabiliter lamentara, circum autem fer.uç eiulabant
Omnés, quæcùnque in domibuserant muenirèt. ;
Hanc enim in domo àncillæôc veneranda macec /
Mambüfque attreâabant, Sc oculis alpiciebant .
Dolences, cum ipfis autem parer ibac lachry mas libans.
Huicautémoerorcircumfufuseft animorofus, neque vero
amplius fuftinuit. >•
Sed éo autem in domiiiqs, dolores autem me feroper
Eneearit noÈlefque & dies lachrymantem.
N tine autem tencor detrimenco ôidolocibusimulta entra
y oio femel ad vndam hians animum deperdere, (culi
Quàm diutmsdeficere dolore fublatus graui,
Sed mlferere tex, lupplex autem tibi dico elle ,
Audi rex, bonus mihiauxiliatorveni pédum.
NonCnimïnaior^löriaiTirifueric, ,
Q^am, quampedibufque fecerit Scmariibus luis. ; v
Sic fatiis eit,h u nc auEem audiuic magnus Deus rogantem,
Curata e^ maniis, dölofeS autemmicigatifunt graues
Genua autem roboraca lunt,pedes auté citi mouebancur.
Sicauccmillecelercspedes&manustnouebacs
Vt cum quis ftansequus recédensà præfepio,
Ruit per carüpuro pedibus pernicibus Volare.
, De G/tco.
Alius vero rurlus inops vir exc^catiis prore&us
S t’abat, màgnumluiâumin p eàoribus aiigcns, ' :
Atque ex oculis^ei fulâeft nebula, neque rurfus Ihftinuic,
Qui tantum clamabàt quantum àlij quinquagmta
Intrinfecusei corde, côtremilceb|intautéei mentes int Us.
Ambabus autein manibus eruens cepit genua,
PrecatiiSjnecellItas em m adue lierat non amplius ferenda.
AtqSe lügcns verba'aiîata allocutus.eft; \
Siqoidem Deus e s, péiqueaudiuifti yôcem,
Audi nunc Sc mé, maxime enim doloracccdit,
O rex, non enim fcio vbi tenebræ,neque vbiaurora,
Neque
. . ' _ '________ ■ ■ ______ De Chrifto H om e r o c c n to n e s .
Neqi vbi fol illuftrans;homines it fub terram,
Neque pum venit ad ccejum lydereum,
Neque quando retro ad terram à coelo vertatur.
Facito aiitem lerehicatem,da viro oculis alpicere
So,lc,mq} indefelTum,lunamque plenam.
Terram deuéhi,lèd femperhabensero dolorem,
Neque mihi aputillîmècapitis vident oculis., :
Ipfe autem fivolueris me debere,nee qüifqûam alius.
Si autemredibo & afpiciam oculis
Patriam meam,vxoremq; ,& exccllâmvalde domum,
Quando ml dulcius fua patria,atq; parentibus
Fitylîquidcm quis longe pinguem doinüm
Terra in aliéna habiter feormm à parentibus.
Sed q rex milèrere,te enim mala multapaflus
Ad primum veni,aliorum autem neminem noui
Hominum.qui hanc vrbem & terram habenr.
Tuôfqipedes,tuaq;genuaaducnio,mulcalaborans,
Quamüis:multapallum,videntemme&linquacîeuum.
Quapropter tua genuà adueniojfî volueris
Ipliim me viuere,& videre lucem folus.
I Si cfatus eft,hiiius autem animum in peôtorib.comthouit.
H une autem rurfus allocutus eft à Deo auditus ;
Oamice, quoniam tu dixifti, quodprudens vir,
Quoniam facundufq;es & lèlers,& prudens,
Neque aliquod adhuc præter decorum verbum illucro-,
-
Cognofco autem Scipfe, quod prudens mentibus venis, s
Confide,neqjnimisquidin mentibus time nimium»
Confide,mihi aütem hæc curæerunr,vt perficiam. ; ,
lam enim mihianimusimpellitur, vç adiuuec.
Cognoucris autem qualis mea vis, & màhus fequebantur
Sed u iâtu vis,& vere prædicas, :
Spestibi deinceps amicofqi videre,& accedere
Domum bene ftru6tam,& luam in patriamjterram.
Quaré te néepoflum relin quere inrelicem exiftentem
Quoniam fa.quodulque es,& folers,& prudens.
Spera igitur poftea mal or urn efFugiura futurum
Ex me,vt aliquis te occurrens bèet.
Videbis lî volueris,& fi tibi hascr curæfuerint,
Oculis tuis quæque defideras omnés dies.
Toléra,neq; ineuitabile lugeas tuo in animo, . -
Quippc te diligénier femirtam,Vt eàs
Gaudens confeftim,Sc:lî longé procules
A patriatua,&domö,& licubi tibi carum fuerir,
N era ih i c o n fu n das am m um luge ns,& m ceftüs.
vStatimpofteafirnul verbum fuir,perfe'âiimq^ppüs.*.
.Statfm veto aererâ quidem di(ïipauit,& expùlithübem,,
Nèbulam autem ab oculis rurfustulit quæpriusinerat
Diüinamîhic vero poftea magtioperçinfpèxif oculis-
'Terram infinicara,mQntiumq; excelfa capita
‘iVndiqaerefpiciens,vtaquila, quam quidem aiunt
A ciuijji meafpi cere coel e ftium volucru m.
Hune veroxurfusallofeutiis eftOcoauditus deiformisi
Nunc autem abi addomu m ,& continé,n,e q; no mines,
NeqjCuipiam edixerrs,nfiqi virôrum,neqymulierum.
Qufppe hic quidem gaudens acceilit ad patriam terram^
Etolculabatur attingésfuapatiiam, mulræaurem abipfo
Lachrymæ calidæ fundebâtur, quoniâ cüpijde viditrçrrâ.
Obftupuerunt aucem omnes inter le mutuo afpicientes.
Alij vero to to d ie can tuDeurn pla^abinc
In magnd adyto, roeditabantut^; glorificabantq;.
D eD m o nm o . :
Sed alius quiVmendicus vir errabu ndus profeélus.
Vinculo in ditficili déùinârus efrat acres dolores patiens,
Veniebatautélongum incedens, voxautéeius coeloibar;
Stans autem interdum quidé apudfoueam elfoflàmnÿi-
*T rum extra,-.,,.’
Interdüverqin littorib. perftcepéntibus longü clamabar,
Vel hic percampum carcntem frugibus folus errabac
Suum animum deuorans,viam hominüm fugiens,
Diu colliquatus,odiofus autem ei irruerat dæmon.
Spumaôioautçmcircaôsfiepacjoculiautemei:
Graue fub fupdrcilijs velut lumen apparuere.
lubæautem fluebantcumfpiiritu venti, ,
Spiritus aqtem difttcili tenebarur anhelitu, & ipfe fador
Vndiqfê membris mültus fluebat;, neque vllo modo ha-
bebat ;
Refpirâre,vbique autem malurh malo innixum'erar.,
Hin c càlamitas mentes ccepjt,fqluta autem funt fplcndi^
da membra,
Cecidit autem retro,animum autem expirauir.
‘Decidit au té i n^’p u I u cri b . fe (Tu sj co m muta u i t aute dentes
Calcittans pedibus terram,verum procivenerandi
Manus tollenres,magnopere precabantudinguli. I-
Propc autcmfuefqi 8c viri venere lubulco,
Clangor autem ingés commotus eft fuum ftabulantium,
Sed 5clie Aclores ducebant (èrLiantes neceflîtate
TimencemiCarnesautem,çircumtremebantmembns.
Hue videns miferatusdVDcus,atq;ipfum eft aüoquutus,
Quis, vnde es virörum? qui meàufus eoram venireî
Infelicium autem filij meo robori occurrunt.
O infelix propc accede,quid timesadeQ?
O infelix,oecidet te cùusrobur,neqitïjlilcrçris
Virum fenem dolore excreatum, qui ipfumaccedir,
V t valde vexât um, Sc in mentibus lu â üm haben tem.
Etïàne & tuum ego foluam ro bu r, fi Sc me contra
Steterisifedtcego reccdentém iubeo
In multitudinem irç,neque e regioné fpes mei.
Mitto autem vbi tesçô.r,ariimufqviübet.
Sic V tique fatus' eft,hi autem loquebantur vocantes,
Éamus vtiuflîfti permultiriidinem fuum, .
Staçimdeinde fimul veibüerar, perfeâumq; fueratopus
Facile,mulei autem lues vjréntes adipe,
Eden tes glandem valentem nigram aquam
Bibentes,qnæq;fuibus nutriuntgerminanté pinguediné,
Vndi's.inferêbantur,Deus autem abftulit reditùm.
Irrueruncautem magno ftrepitu, efferbuerunt autem cef-
lafiuentâ
Ripæ autem circum magnum (bdarunr, hi aucem fremitu
Nataban.D,hinc&inde vol-utiper vort-igines
Atque alaxis viri pondéré manum complentipus
Feriebanc , ftatim aiitem malus ftrepitûs fubduicis eom-
motus efti
Pordfi}uepereuntibus,grcgibufque diflîpatis»
Detèrriri àutem funtalioalijadlittoraeminentia»
Sic hi hos perdebant portuin profundum intra.
Gratum autem huncDeus à calamitatc fol uit.
Sed cum iam refpitauit ,& in mentem animus côlleiftus,
Et iplum allocutus, verba allara effacuseft:
Salue mihiquod meièdaftjab errore & moleftiagraui,
Erroreaütcm noriéftdèteriùsaliudmortalibus,
Sèd gratia pernitiofi yenttis malos dolores habenr 5
Yiri,quibus veüerît error & calamitas & dolor.
Atque duxerunt in Vrbem inlperantesfaluùmeflé,
Obftupüereauté'hi otnnes, interleauté mutuoalpexere.
Hi vero mutïöffei& fiint in domo virum videntes.
Sic autem quis dicèBatVélpicienS in prppinquum alium*
Ö quam hicomüjhusdmfcus & honoratuseft,
Qui hune inlalieritem erraré ceflaiiic,
Qui offerilbrûm verba fündentem tenu it loquens. '
H un c in (an u m^c.o n ftruiftu nttn alum ali ud ad aliud,
Atque ébrium ,in moleftiam induxi t .,
O quam hune virütqvDcuVà calamitate foluit.
Sic Omnibus Deus gratiolâdac
Viris neque forma,neque mentibus,neque locutione.
Sic hi quidem fah'a|nterle loquébaiïtur .
t . ' De multere fangmnefiuente.
Erataùtëm parris lui iiurher Phoeniflà in domo
Pulchraque,magnadt»e,& Ipléndida opera feiens,
Lucraque qualia nondum aliquaaadimus neqj veterum,
Nirtiiü enim prudenfq;, &beriè mentibus conlilianouit»
Quæ noélefquei& dies frequenter lern per,
Animumêxpirans,yeluti vermisin terra
Iacebat extenfa,fanguinem autem nigrum effluebat, ma-
- defaciebataüteih,
Incerrogabat autem poftea quis éfleti& vnde veniret.
Sed cum iam cognolcebat Dei filiunvprope exiftente^m,
Confeftiüfvero poftea poft Vcftigia venit Dei. '
Lachrymas autem ëfècit ealidas,vérbumq*,lugubre dixiti
Audi nünc me,maxime enim doio^accedir,
X x x x Nonoum 1