filij pater.Öc filius,patris filius.Spiritusverbfandkus Spiri-
tus cft&patris & filij. Sed ncque pater Spiritus eft pater,
neq> filius fian&i Spiritus filius eft. Nihil igitur refertur ad
Spiritum fandtum. Quoniam autem & Spiritus fandfcus.
& patris Sc filij Spiritus eft, vnde habet efïc.indc habet Sc
fapien tem & veracem effe.Quod enim eft eflè ei,hoe eft ei
fapientem & veraccmciïè,& iimilia. eft enim Spiritus fa-
pienrise&intclle£tus>eft Sc Spiritus omnis veritatis. Scd
integrum eft,quodnunquam finitur,& æternum eït.I lc
igitur petendum eft,vt ad taie gaudium perueniat ur.Q^lf.
.verbabiftogaudiohominem leparanc, eapetcndatuln
funt. Sic igitur temporalia quæramus.vt noftrum deiide-
rium ab æterno gaudio non lcparctur t fic rranleamus per
bpnatemporalia, vt non amietamus æterna. Aiuiiauius
femper quod hicdicitur:Petite*vtgaudiumyeftrum plenum
fic,& accipie tis,accipictis vcique, fed non modo :achoedepatréfilioque
habet&accipici Ethoceft, vnde cipjetis,(édnoninhacvica. Hoc enim gaudium noi:
Dominus ait. Quia de meoaccipier, &annunciabit vo- cipicur.nifipoft hanc vicam. Quærite igitur primuni re-,
bis.Hçc aurem quoniam omnium trium communia funt, gnura Dci.dc luftuiam cius, & hæcommaadijciencur vo-!
& Çubftantialitercommunia, poteratdixificDominus,di bis. - tü > <
voiuillet, quiademeo&de fuo accipict.de an nunciabici Hac in prouerbiü loquutusJunt vobis. Venit bora, cum im non
vobis. Nam & filius quando prædicabsft.ôe de iuo,& de inprouerbits loquar vobis. Hec eft enim,quod alius Euange-
lus.qux patris & Spiritus fan d i fun t.accipiebar, quon ia m lifta ait • Quia in parabolis loquebatur Icfus, & fine para-
vnaeftfàpienria&veritas omnium trium« Vnde de ipfe , bolis non loquebatur eis* In prouerbijs enim aliud auditur,&
aliud intelligitur. Per illam autem horafn, qua non
in prouierbijs, fedpalàm fe loquutürum de pane dicir.ab
eius refunedti one omne tempus futurum fignificatur.liue
perle vifibiliter , fiuc per Spiritum S.inuifibiiitcr eis lo-
quatur. Adueniehcenamq;Spirimfandto,tuncpalàm&
manfteftè nunciatum 6e reuelatum eft eis, quod pnus de
patre ignorabant. Neqjfuit necefiàrium.v t vlterms dtce-
rent ; Domine,oftende nobis patrcm,&fufficit nobis, vi-
dentesin patre filium, dein fiho patrem.de in vtroqiSpiridicebar.
mea dodrina non eft mea.
D O M IN IC A V. PO S T P A S C H A .
Amen,amen dico vobis,fiquidpetientis pattern in nomine meo,
dabtt vobis,cpreliqua. loanab.
SI confideramus hare verba, quitus fpeciali terproprieq; turn fan61 um. Inillo die in nominemeo pet et ts. In iiio, inquit, I
dicantur, fsciliseft folutio. Apoftoiisenimloqucba-. dic pctetis in nomine meo,vt in virtutibus,quæ per vosfi-
tur Dominus, qitos in nomine Chrifti Iefu caecos lllumi- enr,glorifieetur nomen meum,glorificctur depater,quem
nafle,paralycicos curaffe, mortuos fuicitaflè, Sc al:a multa, vos penftisin nomine meo. N on enim dixit nûmen meû,
miracula fecifle legimüs. Nihilq-, patre in nomine filij Cos. fed petetis in nomine meo,vt oftenderet nobis à quo.&in
petijflcaudiuimus,quod non aecepérunt. Vtide & quos- ’ quo petcrc debeamus.Superiùs dixerat .’In illo die me no
dam male petentes Iacqbus Apoftolus.redargucns , ait : j fogabitis quicquam, mine aurem dieit; Inillo die in no-
Petitis de non accipitis,eb quod male petacis. , ltemque : ; mine meo petctis,quod Vtiqj contrarium eflèt , fi de eodé
Si quisindiget iàpientia.poftuletàDco, qui dat omnibus dieintelligeretur. Hie igitur dies huius fedulicft,illeverô
affluentcr.de non improperat,de dabitur ei. Poiluletautc j jdteriusfeculi.'hie anteiudicium,ille poll iudicium.ftiiflM
in fide nihil haefitans. Appâter igitur his verbis Apofto-1 duoVobis, quia ego rogabo pattern de vobis.ipfe enim pater uniat vos,
lum quoque ideoexauditum ttorrefle.cb quodnon in no-1 quiavos me amafiis, & credidtjhs, quia a Deoexiui. Poftquam,
mine Iefu,de non bene petxflec. Sicamen non c-xauditurn I inquit , crslos aicendero, non dico me rogare pacretn de
dicamus,qui quafi melius exauditus.fc quod petebat non j vobis,led vos ipfi'rôgate in nomine tneo , de quod volue-
accepifle lastatur. Noluit enim exaudin, poftquam le ma- ricis.dabit vobis. Diligitenim vos.quiavos mcamaftis,&
lèpetîffè cognouir. Atquein eo exauditus melius eft,
qubd de his,quæpetebat,exauditus non eft. Eftenimex-
auditus non de his , quæ petebat, fed de his, qua: volebat.
Nemo autem ficexauditur, ficutiile, qui vctliter accipic
quodvuft. Sequitur:
Vfque modo nonpetiflis quicquam in nomine meo. Quid eft
hoc? Legimus enim,Chrifti difcipulos prius etiam, quàm
hæceis Dominus diceret,in nomiue Iefu Chrifti infirmos
multos ianaftè,de dæmonia eiecifle. Vnde ic ad eu-m rc-
ucriljVt Lucàs ait,cum gaudio dicebanc, Domine, etiam
dæmonia fubiiciuntur nobis in nomine tuo, Legimus ec-
iam eosincrepaflcquendam, quicosnonfequebatut, co
quod in nomine Ieludæmonia eieçiflèt. Quideftigitür
quod ai t : Vfque modo nonpeùjlis quicquam in nomttiemeo,cmn
manifeftum lit eoSin nomine lelii ram mulca pétille ?Dicis
fortafte, eosnon petiflè in nomine Ielû, id eft,non pétille
ea quæpercinenc ad falutcm.fic enim hoc quidam intelli-
gere voiùnt. Sed non eft verüU). Quid igitur diccmusîdi-
cunt difeipuli ; Etiam dæmonia fubijciüntur nobis in no- :
rhinc.tuoi dicit magifter, Vlque modo npn petiftis quicquam
in nomine meo. Tene igitur quod fuperius ait Si j
quid petiedtispatrem in nomine meo,Habit vobis: dein-
de iunge quod fequitur : Vlque modô non petiftis quicquam
( fu baudi t ur à patre ) in nomine meo. Quia enim
honpatrem, fedfilium videbant, ad filium lolümmodo
reipiciebant; Sed poftquam filins ccelos alcendit, melius
inftrii6b,&àSpiritu vcritatis edodti, &patrem &;'ifilium
rogare coeperunc. Vult igiturfiliüSj vtquodinnomirie e-
ius petitur,dpâtre petatu,r,lèraperqtiè parer in fiiio hond- -
réùiLSéquiruradhUcdfeip^petitioned ; 1
Petite& adcipkîis,vtgaudtum vejtrumplénumfit. Dixit vt pe-
tèrertt, & V t à patre péterent, dcin luo noitiine petérent :
nünc au réni e'ôs docet, quid petefe debeant. Petite,ait :
Quid'? v ’ültis abdire quid ?’ Vt gaudium veftrum plenum
fit, lllud ènnü gaudium plenum eft , qüod perfedum ôt
crcdidiftis quia à Dco exiui.
Exiui ipatre, & Veni in mutidum : I ter um relinquo mundurn,
& vado adpatrem.A patre exiuit.quiaà patre genitUs eft : In
mundurn venit ^quia per fulceptam humanitatem mun-|
dofevifibilempræbuit. QupmQdoexiuic,nelcitur, quia
quomodo genituS eft yignorât ur. Mundurn vero relin-1
quit, Sc ad pacrem vadir,non lècundum diuiniracem, qua
vbiq> eft, fed lecundiim h u mani taré, qua lo calis eft. Dieu t
ci diîcipuli eius : Eue nuncpalkm loqueris, &prouerbium nullum
dicis. Nune fiimus quia fits omnia,& non ell opus tibi, vtquis I
te int erreget. V olebam risji n qui u n t, teinterrogare.quiailla
quædicebas,minimeintelligebamus,ledfineomninoftra|
i nterrogarione tu ipfe nobis ea expofuifti.de quibuftte interrogate
volebamus. Vndeprbcertb Icimus.quia leis o-
mma,6c non opus eft tibi, vc quis ce interrogée. Et in hoc
modb credimus, quia a Deo exifti.
. ■ IN L B T A N I I S M A IO lC lB V S .
Quisveflrum habebitamicum,& ibitad ilium media nolle,
& dicet illi, amtcecommoda mityi trespanes, quoniam amicus metis
venit de via ad me , & non habeo,quodponam ante ilium, & illede
intus rejpondens dicat: Noll mihi moleßus ejfe,iam ofiium claufum
.e$t,&pueri mettnecum<funt in cubili ,.nonpojfum furgere & date
tibi.Et illefi perfeuerauentpulfans, dico vobis ,ftfi non dabtt tili
furgenseb qubit amicus eius fit, propter improbitatem tarnen c-
m fur get, & dabtt Hli,quotquot habet netejfanes. \Etreliqua,
fequuntur. Luc.ii. '
HIs enim verbis admonemur, vt fpiritum lapienti^^
intelledusabeo qu<eramus,a quo eftoninisiäpien'
na,cum quofuit femper, Si eft antezuum: quateDUsaroi'
cis noftris.de viavenienribus, &Iändarura lcripturaruu1
"anerp pctçntibus,cibumfpiritualemapponere valeam* *&9 * li.
De hoc enim & Iacobus Apoftolusait: Siquisveftrum
in d igö tflapie n ci a , pôftuletaDeo, qui dat omnibus afflu-
enter, Sc non improperar)& dabitur ei. Poftulet autem in
fide,nihil hæfitans.Quando enim fubiedi nos de fctiptii*
risinrerrogant.tunc amici noftrîveUiunt de via ad nos, &
tantÔ quiaem de longioti-via, quantô longius funt ab in-
telljgentia. Oportet igitur nos habere quod eis appona-
mus & vnde illorum mentesramclicas reficiamus. Quod
fi non habemus.furganjus media node. (Hæcenifn höx
jgnorantia eft : ) legamus, Sc feripturas petferutemur, ro-
geraus Dominum,vt oculos mentisnoftræapcriat, Sc tres
panesillos nobiliffimosnobisrömmodare dignetur.Tres
enim iftospanes, legem Sc prophetas & euangelia intelli-
gimus. De quibus Moyfès meraphoricè ait, Dominus de
Sina venit, & de Seir ortus eft nobis •• apparuit de monte
Pharam, Sccum eolandprum millia. Tresiftimontes,
tres panes funt, Sc tria modo dida fan darum fetipturarü
volumina. Sinaenim legem fignificati quiaibi lex data
eft.Seirprophetâs,quiahifpidusinterpretatur. Prophetæ
enimvaidehifpidi&afperi& difficiles funt. At vero mós
Pharam, qui frugifer dicitur, euangelia defignat,cuius fe-
mina præ cuudis feminibus vbique gentium frudificafte
cognouimus. Venit igitur Dominus de Sina,qiiia eius ad-
uentus pluribus in löcis in lege ( id eftjin libris Moyfi) au-
nunciatur,fecundumillud, Prophetam vobis fufeitabit
Dominus defratribus vcftris,tanquam meipfum audietis.
Omis eft autem Sc de Seir,quiaei£is ortus Sc natiuitas ma-
nifeftiffimè in prophétis- inuenitur. V nde EfaiasrEcce vir-
go cóeipiet Sc pariet filiü.&vocabitur nömé eius Emanuel.
Apparuit autem de monte^Pharam,quia eius natiuitas,
paffio Sc rcfurredio,quid egerit,& qualiter vixerit fin eu-
angeliis déclaratur. Hos igitur trespanes quærâmus,fine
quibus anima non viuit, qui- cundisefûrîehtibus fufficere
poffunt;quæramus>& non deficiamüs.pulfemus Sc perfe-
ueremus.ctiamfi die amicus nofter vnicuique noftrum'di-
xcrir. Noli mihi moleftus eile, iam oftium claufum çft,&
pucri mei rtiecüm funt in cubili , non poffum furgere Sc
daretibi. Hoc enim amicus noftcr,id eft, Deuis &Domi-
nus nofter, qui in tantum nosdilexit, Vt tnori pranobis
non dubitaret,hoc, inquami'iplèhon dîciti dicere tamen
videtur, çùm poft multum laborem, poft multas preces^
póft multum intelligendi defiderium nos non exaudit.
Quid enim fic orat, v c fajida de fi der i a ? Nifi enim defiderium
oraret,Pfalmiftânon dicetet: Defiderium pauperum
exaudiuit Dominus. Tunc igitur bene oramus, quando
bon am aliquod defideramus. Nemo autem eft,qui facras
feripturas intelligerè non defidcret; Nemo igitur eft, qui
Deum pro his panibus non oret. Sed quia Dominus iam
COEloSafcendit,&oftiumclaufit>jdeft}àprædi£atiohe qui-
euit,qui pueros fuôs, faniftos-videlicetApoftolos.in æter-
hum quictis cubiculum lecum collegir ,iam ad noS do-
cendqmheque ipfe-, neque illihuc vlterius corporaliter
redirepofTunt. Et hoc eu*qüod ait I Noli mihi moleftbs
eflèiiam oftium claufum eftj Sc puerimcfmecUm fiint ih
cubili j non poffum fiirgetc Sc dare tibi; Nos tarnen ab
hac molcftia , ab hac importunitate j ab hac vio - |
violentia ridn ceffemus. Ipfè enim Dominus a it , Re-
gnum coelorum vim patitur , & violenti diripiuntillud;
Bonaeftigiturhæc violentiaîbonaefth.æcmdleftià Sc ittû
ptobitas, ôc in tantum bonajVt panes,quos nobis Domi-
nusproipfaamicitiadàre non vult,propter improbicatem
tamen lurgens dec nobis ad iufficientiam Sc necelfitatem.
Hoc eftenim quod ait i
Et iäefi perfeuerauentpulfans,diio vobis , & fi non dibit illieb,
quod amicus eius fit,propter improbitatem tamen eiusfurgens dabit
litfUQtquot habet neceffarios.
Vnde &adhucfubditur •* Et egodicó vóbis,petite,& da-
Biturvobis, quærité&inuenietis,puliateScaperietufVo- j
d i s . Omnis enim qüi petit jaccipic, Sc qui quærirîinuenit,
^ pulfanti aperietur. Haeenimtantä vërbóruminciilca-
l'onemanifeftè Dominus öftendic^ quàm fóllicitos; mö-
löftos;importürios,'violencos, &: i m prob os ad pe tè n dum
nos efie velic. Vnde & quidam ait ï Labor improbhs oiii-
niavincit-, Sed quofnoao verum eft,Omnis enim. qui petit,
accipit ? multi enim petunt,& non accipiunt qiiorl ne”
’tuht. Hocauteindeillapetitione intelligatur, de qua li:
pradixit: Quäeriteprimum rergnumDei&nrftiti.Ym eius,
i&tfmniaadijciehturvobis; Non enim in ftultisperjr o-
nibusfideleii fu’os DeUs exaudir* Ipfe enim feit, quid nobis
opus fit. In illiis igitur nos exaudit, quae nobis falu raria
efle cognofcit. Omhis igitur qui petit,accipit: fi tarnen i-
pfapctitiodignafitqüzexaudiatur. Aliam autem peiriti-
önem Deus nöna'uqit; Vndc Scfubditur r Aut quis eft ex
vobis hömo,quem fipetierit fiiius fuus pane m, nunqui'd
lapidem dabit ei ? auefi pifeem petierit ■, nunquid (erpen-
temporrigetei? •
St ergo Vofcumfitis ntxli,riofiis borto data darefiUisvefiru,quan-
tomagüpatervefifr,quiinc<eltsett,ctabitbonapetenttbusfin Acfi
diceret: Vosquimali eftis,non mala tamen, fed bona data
datis filijs veftris: & Deus,qui natüralirer bonus eft,bona
data non dabit fid^libus fuis ? Dabit iraqj bona data ,&
non nifi bona daBit eis,etiamfi inutilia qmeraiu,dum fe li*
bi profuturä quzrere fperanr. Ahquando enim fapftinö
recipiendö quod peturit,magis,exaudiuntur,quam exau -
I direntur-, fiilludreciperent. Plus enim non recipiendö
rbeatusPaulus exauditus eft, quam fi iliud recepifiet , pio
quo ('ficut ipfe ait) terDominumrogaueratiexaudituseft
igitur,ne exaudiretur. Non enim nifi bona Apoftölus
quzrcbar.quamuis iliud non bonum fifii efTc nbnintelli-
! gebat. Exauditus eft igitur recipiendö bornim* he exaii-
j diretur recipiendö non bonum. Qui enim fibifionu non
quzrit , dum fefibi bonum quzrerepli tat, fi id recipiat
quodquaerit,noncxauditur:finonrecipit,exauditur.De-
us igitur , qui non aliud nifi quaerentis aflfedtutn confide-
j rat,bonum ei reddit, qui fe bonum quzrere credit,eriam-
] fifibinonfit bonum quodquaerit. Videamusautem quid
; per panem Sc pifeem,& quid per lapidem Sc ferpentem fi-
I gnificetür. Ego quidem in pane fan6tarum fcriptiiraru m
! fpiritualem intelligentiam fignificariputo,literam vero in
| lapide,quoniam in tabulis lapideis feripta eft. At verb in
i pifee Dominum noftrum intelligo,quiinbaptifmi flumi-
ine primus natauit,&adpifeis fimilitudinem firiecoitude
virgine natus eft; In ferpente verb quis alius intelligatüri
| nifi die,qui primum hominem in ferpente decepit?Lucas
veibEuägelifta praetcrea ouu quoq-, &fcorpfbne pofuir.In
vno igitur refurre&ionem intelligamus, in qua velut pulli
deouis, omnesfanbU Sc eledi defepulchris refurgentes
furfum ad cajleftia conuolabunt.In fcorpione autem dia-
bolum.vel Antichriftum.qui dum latenter homines diri-
piunt,quafi cauda eos percutiunt. Boni itaque filij, id eft;
Chriftiani panem pe tunt, quia in lege & pröphetis fpiri-
tualem intelligentiam quzrunt. Petunt autem Sc pifeem,
qiiiaChtifti carne faluari defiderant. Petunt fimiliter&
ouum, quia firmiffima fpecarniscxpedtant refurredfcio-
ne.At verb mali filij,id eft,Iudzi, lapidem petunt, quiaiii
facris voluminibus folam literam quaerun t.Petunt autem
& ferpentem, quiainyeneno & fortitudine diabolum i1
mitantur. Petunt fimiliter Sc fcbrpibnem,Antichriftüex-
pedlarites, quem Meffiamvocant , vtquiinmundrexor-
diö in primo homine bccifi funt a dracone,circa mundi fi-
nempercutiantur a fcorpione. Sic itaq; bonis filijs bona
data petentibus bonus pater bona data tribuit. Mali verb
mala data petentes d raalo patte mala data fufeipiunr.
IN N Ä T IV L T A T E A P O S T Ö L O R V M
Philippi & Iacobi.
Non turbetur cor veflrum,neque formiiet: creiitisihi>eiem,&
in meCredite,&c. Ioän.14'.
EGo,inquit,vadb, & quo ego vado,vos ho poteftis venire
modb,venictisaute pqftea.Siednontürbeturcbr
veftrum proprer hoefneqj formidcc. Näm ecfi vädo, yos
tarnen hbri relinqup.Ecceego yobiscum fum omnib.dje- I
bus vfq; ad,confummationem (ecufi. Creditüin Deum,&xn j
mecredtte. Noh enim fufticit vobis credere in patrem, ni. j
f i& in filium credatis. Ego enimgc patervnumfumus,[
Indomö \