2 - 2 S. PauliniiNoUrliEpifcopt,
Mater adeft,püÏÏans calïbs ad vifeera tidus,
Et querulum immergens labris glacialibus vber
Allegans trernulas inter fufpiria voces,
[ Pallentelq; rigans lâchrÿrriarum flu mi ne malas.
Perfenfit mens plena Deo vicioa fauenris
Do na Deijpnrum vegetauit gratia fenfum'
Fideret vt tantum diuina ad præmia plebera
Perlpedafalrim domini Yirtute vocandam.
Fiiiu mor
tuum v:ta:
is -matei
rcftitiiic. ‘
-Sulp.Sc-
. dial. 2.
C f-Fortu-
;.lib.3.
cap SValenti
nianus
Martinum
palatioat
eet» Sulpit.
Scuer.
Ergo vt deforidi fuhùs miferabile nati ‘
Suppleximpofuit matris foelicibus vlnis,
Adtadi nutarè artus*rcferata patere
Lumina* & infulam paulatim adfuelcfcre lucem,
Et pledrum hiimentis collidens lingua palati
Faucibus qiuefiam verbis diftinguerc vöcem,
Brachiaqitmexo gaudens fulpendere eollo
Martini ampiëxus riegleda matre popofcit.
Pande finus patulos populis ditata receptis,
Adiedàmqftibi gaudens ampledere ple^em
Sponfa Deijtotumrapiens ad vifceramundum.
V ós véro» in miferis d ud u m foetentia buftis
idola,gaudendös tandem lugete triumphos.
Qua» non cordatibicedebant,Sande,docenti?
Quæ feritas non mitiseraticum lemperinipfis
Regibus oppofitum contra tua vota rigorem
Præuia mollirët domini dementia Chriftiï
Sed mage trux reliquis vitioq; tumoris,&iræ
Terribilis folum Valcntinianus agebat.
Quemcumiæpe Ducemfupplex Martinus adireÈ
Difficilem allegaris duró lub Prirtdpe caufam.
Tàm iugi ófl-enfusRex ambitiörteprècantis
I Ne fæpe obftrudas pulfàret quæftibus aures,
dial.2.c.6.1 Arceriforib'us Sandumiubec. lliëtcpulfus
Fortunat. Dëlcric infenfipenetralia turbidàftegis
üb,3,cai 6- Mallens æterni pulfare ad limina Ghnfti,
Atq; illam penctrare aulam quæ regibus ipfis
lus tribuit,certis cortcludens tempora metis,
Adftringeris validis licet orarigentia frænis,
Ergo ad confuetum reCaeat mens tota vigorem
Adfligens tenuemdefelfoin corpore camera,
Exefaro ftimulahs fetofo tegraifte pellem,
ïeiunando diemduôens, vigilando tenebras, r
Continuo & fletü cohnedens tempus vtrumq-,.
Acfi quandobreuieeffiflètitliiittinalomno
Nuda humus ad tènüem làterat fubiefta loporem»
Donee moeftitiamfartdimiferantis alumni
Chriftus adafflidum folatia mifit amicum
Alloquio delata pio: nam lapfus ab alto
Angelus hæcDotnini mandati verba profatur.
Perge,age,vt obftrudam pénétrés fecurus ad aulam
Nil fepeum eft miferahte Deo,cui*egia cosli ,
Oranti patuit,tcrrena hæc clafiftra patebunr.
Nec moradiuini tantofponforëdauoris
Ccrta fidçs, petit intrepidus pcnctrandatyranni
Limina, coriceffit tumidi éuftodia Regis,
Armaqi ad excubias dirarum obieda minarum.
Quem poftquam folio fubitorex vidit ab alto
Obftupuit vilu attohitUs,toruumq; tremen tes
Alpexit minitans regalià lede miniftros.
In terea vt Ipreto câperet folatia laiido*
Comminus adftântem nullo dignatus honore
Immocis preffit fubieda fedilia membris.
Ecce autem rapide crepitantis turbine flammæ .
Ignis atroX vindex diuino munere miflûs ' '
inuoluitfoliùm'Regispartemq-, ledentis.
T um deroüm celeri linquens incendia lalttt
Excuffis fixit trepidüs veftigià membris
Éxtortum redhiberepio gratatur honorem*
Et b la ^ o affedu caulàm rèmouere pre candi
ÎSubdens præceptis immitia pectora tandis,
Et fledens dociles ad verba lubentia mores.
Quin & largâ fatis regali donà paratu
Inge flit. Sed nilde mundi fumere cenfu -
M ens opulenta Deo voluit-,térreha relinquens
I Præmia,at æterni recoridens munera Ghnfti.
N une quia plebeis viliflima carmina verbis
Angelus
occurtit
Mattino.
Coadlus
Valenu-
nianus af-
furgir
Martino.
Do'naPtih
cipis te.
(buit.
lrnipere humili præcellà palatia verfu,
Contigubjvt Chriftus dederit,fermone îoqùemur
Subdita fandarum meritis faftigia rerum.
Poftquam jVt tranfeurfi fignauit paginalibri,
Maximus iropôfiti piirgauit crimina regni,
Iugibus officijs coeptum feruare fauorem
Prudenter ftuduitmâhvfic âtçelFere Sandum
Gaudebat cupîens diuini flumine verbi
Irriguam potarc fidem* de fonte beati
Oris nedateum dodrinæ haurireliquorem *
Difcere Sandorum tttulos & gefta pioram,
Qua; decè'rtantes fudârcnt prxlia,quxve
Praîmià vidores caperent,quæ gloria iuftos
Èxcipiat, quæ poenareos dementiaPatris
Vtfoueât,quantum adficiatfentenria Regis.
^Talia quæreriticongaudens lingula Sandus
Pandere,& eiedis lurtien reüocare tenebris.
Ac non inferiortantb Regina maritö
Deuota obfequijs vibeebat fedula Regem,
Pendens Sandiéco fetnper narrantis ab ore,
Et largo propter fpargens veftigiaHetu.
lllius æquabàt meritum quæ crine beatb
Lota prius lachrymis domini veftigià tèrlît.
Verum hæcparua putatfpéciali'accinda fcotlutia
Affedu feruire parans-j vt fola remotis -
Inftrueret nichfasfeÉlix Regina miniftris.
Nec ptius adiundo contendens fæpe marito
Deftitità precibuS, quam Sandum cedere crebros
Continuans fletus iugi ambitione coegit.
Adponir menfam,feliamlocat,ingerit vitro
Linteaficcandis manibus lymphalq; lauandis.
Et quas oblèquib congaudens coxeratefeas
Ipfa in perfpicuis properat déferré caniftris.
Et quam quam ofbcijs nun quam defeflà vacaflct,
Supplebat iugemftandi virtute laborem.
Pro tanti mer cede opëris venerabile munus
Micarum fragmenta legens,quibus efeafidei -
Eluriem fan dam tadü preciofa replerec.
Qfoelix Virtute tua tegalibus iftas
Ânteferens'gazaS opibus* feruire bêatd
Maliens,quam toto penitus præcellere mundo, '
Adfamulænomeh referent regnantis honorem.
N o n tibi fydereis fadiantia tempora gemmis
Mutauere animu m, rutilifq; rigentia lilis
SericâjCôntéxtoq', aurum pretiofius oftro.
Æquafti meritbtantæ Regina fidei
Illam quæ fimilislolij fublimis honore-
Veriit ab extremis Salbmonemagnbfcerè terris,
Aüditu captans doeihquod mente retentans
In fequod teriuit longe progrelïapetiuit.
Talia fubiedi calcàti obftacula niundi
Foemina prifeorum titulis æquata virorum.
Nam fæpeinuidos multoin certainine Reges
Sola iugum renuens funefta fupetbia vicit.
Redè igitur fandi donum fpeciale tulifti
Vt tibi mollirb pâulüm pbfitoq; rigore
Mitia lÿderei cordis fecretâ paterent»
Qijàm multos licëtekiguolaxata fereno
Frons pia dementer iuflxt eonlidtre fludus,
Quantas fedauitmoderatiotauraprocellas,
Et brCuitèt rutilans licet ihter nubilafudum.
Quam trilles hæc menlarcos.quæ vinculaibluit
Libertas petmilïàpatum,quantalqj catenas
Difcuftit laxans proprium breuis hbra rigorem ! ,
Nam tempus,perlbnailocus làpientibus adftahc
Gonlilijs, lubitaq; animum rationegubernant.
NecmihifoemirieiprætendaSnbmina fexus
Inuide,nonartis meritum fed corda parabunt. .
Nec minor eft natura humani* cum gratia par fit
Nec diftet metito fidei gensAxus,& xtas5
Vir,mulier,feruus,liber,petegtinus,&hæres.
Credentis meritum præftat non gloria carnis.
Deniq» quid fexum hune ftudio meruille fideli
Gompererim breuibus cupiens perftringere fignis*
Hoc quemcunqif dabit Chriftus fermone retexam.
«Aaximus
faipaajj
ilium. Sa
Seuc.jjJ;
*-«-7.Fon
cunat.lib) j
(.apt. ;
Maxim
vxot (ôfa
Manioo
conuiuiû
exhiba.
. Vide SuL
Seuet& -
Formaat
vbi fufa
Ôefio®'
tarer«1*
ÏAlci-j
mb. de'
De Vit à S. M artini, L ib . IV.
Dum progrellus iter carpit venerabile Sandus
In nodem vergente die,vicina petiùit
Teda,&gaudenris fufeeptus culmine vici
I; ExperijtproperansSandi penetralia templi.
( Atqjhic vt lemper benedidi liminis holpes
| Permifit fëlïum paulum requideere corpus, |
Laxans exiguo marcenrialuminafomno,
Vrrenouàta breui làltim modicoqj fopore
I Sufficercnt iugi tenuiffima membra labori,
Et ferrent vigilem per fuftcntacula nxenrem.
Verüm vbitran.fegit tenebras & node refulgens
Lux operuin cun élis propere folemniter adis,
Rurfiis iterfeftinus agit,tum yeio fidèlis
Turb^puellarum domino qtiasSandalàcrarac
Virginitas carneintadas^&corde pudicas,-
Me feftinantem coeli ad l'ubJimia mentem
Ad terrain ptemerec fragilis corruptio carnis,
IrrumpitSandægaudenspenetraliacellæ
Hofpitio benedidapioiflatufqirecences
Haurir,& infedas ablorbet anhelitus auras.
Tune humili obfequio folium Dodons adorac
Officio dodo raptimjoca lingula lignan t
Quæ tetigere pedes ftantis,quæ membra iaeen tis,
Quælandobenedidacibo,quæprelIafedili,.
Vel quæ proftratisoranti fubdita membris, ,
Vtveroafpedu benedidi ftramineledi ^
Tentàuere pio tepefadum corporefoenum,
Certat ad inuentam violenta modeftia prædam
Dum partem fibi quæqj rapit,finibufqj repletis
Læuiadenfaticomoungunr pectora culmi, ■
Atq; arcenc tenues ftimulaco pedore veftes.
Quid non verafides faciac? forte vna cohort is
Virgineæ,riec corde minus quam corpore cafta,
Cumquendammiferum yiolentoiure retentans
Cogercrin furiàs dærnon prorumpereiuflas.
Excuriens (anumeapriuo àpedore fenfum,
Auxilio confila Dei, meritoq^ Patroni,
Particulam aptæ làpien ter prodiga prædæ
Faucibus infieditmiferijCÔlloqvlurentis v
Sulpendir preilum benedido corpore feenum.
Necnïora,& adraduconfeftim territushoftis
Arentes ftipulas * læuavtiuceridiafugir, "
IiBparconradis Martini corpore culmis.
Et tarnen élifus rôties totiefqj fugacus
Audes muratis demens occurrere formis
Expertum centare virum,coramq; verend os
Ferre oculosjfpeciemq; cegens monftrarefurorem}
Nam pecudisdorfo inlrdens forijfq} peculcum
Concutiens animal fefeq; in vilcera mergens
Naturam pecudis funefta exculferat ira.
Vel cum captiuæ præfifticrergaiuuencæ >
Ferrecvtimpofitumnon folum corpore monftrum.
Explens infulüm per membraobfellà fororem, ■.
Atq; minifterium bacchanris motibus aptans
Sanguineum fpargeris conculfo vertieé rorem,
Læuia dum rubræ perctirrunt cornua gu træ,
Igneaq; iratampræcedùnt cornua frontem,
Efflar,& alternas vi-x creber a n h élit us auras,
Puluereamq; ciet curuaco poplité nubem,
Etre nues fut lu m ttemulus pes Ipargir arenas, t
Nempeinterprofugas paflitn bacchata cateruas
;Mitisad adfpedum Sandi feflbrefug ato '
AdftitiÇjàtq; ortere abiedo ied mente recepta
Agrainibus focijsgaudenslè buculàiunxit.
Define nunc laltirn gregibus te mergére Ghrifti
Poftquam nec pecttdu m Sandus tibi iura reli quit.
_ Cedimus,e xu pe ra t rrepidantia verbaioquentis
Gloria yirturum,Claris magis édita fadis
Quam iinguæ prodenda lonis obfcura Poe'ræ v
lp lu cem fando expédiant, nos luminelaudis
; - incimur, & canto oppreffi Iplendore latemus.
Atqjvtinam noftram paulum rarefeere nodem
m or'a tam ^ ari faciat concéda Patroni,
eluccmhiftoriæ cenebrofo corde tegamus,
I Quod cor non placidum làndo.quæve ira rëbëïïï?”
I Quæ ferirasnon mitis erar? Scnfere moloffi
! Imperium cum venaru tranfcurlâpacentum
Æquora camporum quacerct lafciua iuuentus,
Corripiens celeri vel pronà vel ardua laltu.
Cornipedes propere mulco fudore madebanr,
Et patülis tenues efflabant naribus aurasw
V ngula terrifie© relbnabat concica pulfu,
LinquenS puluercam cita poft veftigià nubem^
Nec lac erat volucrum tam vclox curlus equorum (
Pendula fie prônasæè[uabant pedora fronces
Vcmora çornipedum tardaret vota fedentum,
Vedorum & curium cranfirec motus agencum;
Cercabantalaeres ventos æquare moloffi,
Vincendi & ftudio Ipedantum explçrefurorem,
Pendenrefq;procui referaco gutcure lingüas
Flatibus alternis cremulus quariebat hiatus.
Hiccanruslabor,hicfumptusquu|pt6dolot^exir?
Quis frudus.quæve vtilicas prenlàre fugaces
Beftiolàsileporumqjfugagauderepauentum ?
Tempfifti calcm prudens Martine furorem
Infontis triftem cafum miferatus,hiancum
Ora canum,& trepidos facicns corpefcerc grelîuSi
Iam fi continuum laxalîetfronte rigorem,
Quo laie verborum fociorum abfoluere curas*
Attentafq; aures paulum refouerefolebac,
Çum grauitare catus,cum relligione face tus,
Virtüteracordisrelpergensfioreleporis.
Pelliceacernens obtedum vefte bubulcum.
En,ait,alter Adam raies velaûic amidus *
Nudati obuoluens algentia membra parentis,
Arq; nouo proeftans lolàciaparua pudori,
Cum poftcartarei virusj lechale veneni
Lubrica dcceptu m perfenfît fibila corpus.
Arnos exutos penitus penitulq; fepultos
Peccacovecerirurfum noua gratia veler. »
Idem derradis detonfö vellere lanis
Adridens relpexit ouem, tum pxotinusinde
Ordine de fàd;i lumens exempla docendi,
Cernice mandacum vilem complelïè bidentem,
Veftibusègcminis polcenti rradidic vnam
Succrefcent'e alia nolens rerinere priorenu
Aft homines brucæpecudi ceffillc pudendum eft
Si mage munifico vincatnos prodiga cenfu,
At patte ex alia pratorum ciorfaipatebant
Diflimili diftenta fini,pars vna voraces
Perrulerat fiiffofla fues^viridemq; colorem
Perdideranrglebis nigrantiadoria fupinis.
Aft aliam adrofo deconlam celpice crifti
Nudaranc armen ra fai#e,proneq; fu cran cum
Ora bourn obftuleranr late^elluiis araidum.
Rofcida dum patulo>carpunturgramina morfii
Curuatæ ad faucesadtradaalprædinelinguæ
Præuia quæteneras adlambens colligit herbas,
V c den (ara auidi (uccigant pabula dentes.
Nec minus imprêllöprotriuérat vngula cornu
Elidens. crebro viridantiagermina pulfu:
Parterq aliara illæfi vernantem celpite campi
Ornabac varie co trie ns natura detore.
Vndabanttenuiviridantiagïaminatiacu* - '
mpulfafq; leiris triotabat Ipiricus herbas.
Inluper innumeri per pl^na iaccntia flores
Diftindainfertispingebanf æquora gemmis.
Hos rofco inficiens tingebat purpura fuco.
Aftaiij niueo infigncs candore mcebant* '
I n ter quos croceis diftinguens gramina fignis
Aurea flauorumrurilabat gratia florum.
Cdruantpurpureægemmahtiagerminaguttæ,
Fiedebaiuq; herbas humeritis.fuccinarori$
Blandus odor gràruro certans æquare colorera
Permilcensparibusconcordia-gaudiaformis,
Palcebat fpecie vilum,(piraminë nares,-
Præbcbantraræpergratavmbracula frondes,
Cærulaq; implexisnutabant brachia ra mis,
Ccrtabanctedæfqlijsvernare volucres
Ail impe-
riumMai*
tini canes
prædam
dclèrant
' Sulpir.
uer. dial.
[Tod & (àr
:UcsMarcini
ÎSuIp. Se-.
uer.dial.2
Dehomi- -
jnépcllicea
vefte cort-.
tèfto.For*
tunar, Îî%|
J.c.ir. i
I ° . jExemplu I
I tonCa. Fof
tun.it. lib»
t. cap.
De agfo
floribus
adornato,
& depaftô
à bobus.ôi
defofto à
poco.For-
tuhat.lib.
icap.ij.V
Mulica