U t Eufebij Gajlkàni
pcrQjicit honoratósViUieJioodubiïet vindicandos : vtcü leaßronouusramus cupitinlèri, vc olcam veterem nolit ab-___
cotas célébrer mundus ihterempti coroi)ä,necell'e habeat ffcopdi. Domine neßatuas tishoc adpeccatum. Dum pro Iudxis ‘i ?
mterempcor propriam lugejre vi&biiam ; iïeutefiam ci rca J fupplicat,fpem noftram acfiduciam nutrit :nam;du,tripr0 H É
hùncbeatinnmartyrem intrigereen promptu çft^ludæi perl^cutoribus deprecatur, manifèfta cultoribus fùftragiJ
ergo illo adhuclpirituri>rç quo dudum clamabant, crucifi- pollicctur. De ipfo beaciiîîmo tefte vifionis.fidé veridica
ge,crucifige,ià oecem facri teftisincumbunt. Bcatus qui cæ- J reuelatio reftàtufy vt locum rdiquiàrummimio'cunditasj
ieitis lilms agonis proximo pediffçqjius intcruallb^rcli-J anhelantibus rofisóccrocöolenriyelflorulèntofóce gral
quias exçipere finforis illius emeruit, quo paulè ante fx- tiævejnal is infunderet,ôctanquam de paradij» fpiransaul
i mente mundo (aluator occubuit. Beatus qui fumante ad- rarefpergeret. Ecce etiamnuric multo latius , multoque I
hueDomihicivi&imam fanguinis » primus honorait re-1 preeiofius, dumfideifuæ præconio magnanimités trol
centifacnficio partîoni^ideo dignusappariut de quo di- phæa, palfionis infigoia feruencibus pietateftudijs cele-l
cerer fermo diuinus ?.. Viderunt faciem eins tanquam faciemAn- brantur ib orientevlque in occidentë, velutfoeleftis fraj
gri»,quanqua non fuith oc il lis gracia meriti|fed'P<*#Pcc" L|ranïi? balfama commouentur: tune vnus locus fepull
cati : nam du morientis prodftur glôria, perfequentis tor^Rèhri odorum fuauitatibusamoenusredditur,nunc à lblisl
quetûrinuidia. AduerteconceptaiëmelitHguicasïnquâ-1 prt^aromatibusvirtutumtotuSorbisimpletur; tunc,imJ
tum captiuof "polfideat fenfu^: impietatertîfuam in illiàs briBus terra vnius regionisinfunditur,riunc àïolisortu vf
que ad occafum manfuris benedibtionibus irrigatur.
De Ep'iphania & inf antibus quos Her odes inter fecit.
H o ik ilia -I. '*•'
PRoxime natalem Domini Saluatoris exegimus, quo
nobi$natus in tempore eft omnium feculoru ac:tcm-J
porum anteceftor,& conditor: Hodie verb per documen-j
ta certiflima Deusin homine declaratus eft: due quod ftel-l
ladecceloorcusluinunciurnprsbuit, quam ftupentibus
Magis vfque ad fufeepta: infanciae veneranda cunabula
prxuiam fecit: due quod in Iordanisalueo aquas omnibus
gentibus ad falutem humani generis luopapeifmate
conlecrauit: eas enim ille,omnibus aquis purior,non tam
fan&ificandus quam fanclificaturusintrauic :,fiue hxcea-l
dem illius miraculi dies lit quaprimnm in Cana Galilxx
inconuiuionuptialiaquasin vinum conuertic. Quo miraJ
culo quid indicat ? hoc vtique quod genres vniucrias fen-l
fu vaniffim© ac leuiftimo defluentes inuiraturuseftetadl
vini prudenttae fpiritalis laporcm, Scad miram hdei veri-
tatem. Quolibct horum trium lalutis noftrae myfteria
continentur Sc gaudia. Nobis enim vel ex virginenatus
eft, quod ftella monftrauit; nobis vel ex baptifmo renatus j
eft, quod Iordanis alueo conlecrauit.Nosquoque in me-1
liuseftemurandos operis miraculd praefigurauit, quando
aquas in vinum conuenit: ipiiautem Magi,qui adiliacce-
leftispueri veneranda cunabula peruenerunr, quid aliud
exprefleruntin illis muneribus, nili fidem noftram 3 ineol
enim quod tria offeruntur, Trinitas incelligitur: in eove-l
ro quod tres vni,6clingulifingulaofferunt, in Trinita-1
tevnitas declaratur. Per aurumy res oftendirur : Deus
thure agnolcitur: per myxrham^ qua; condiendis efta-
pca corporibus , fepultura crucihgendi hominis prxdi-l
catur. Secundum nsec cariflimi, nos quoqueperlonam
Magorum fpiritalibus imitemur oblequijs. In priniis
tarn diu quxramus Chriftum, donee ilium inuenireme-
reamur. Duptum nobispr^beat, velut ftella,lux n-
dei. Hare ilium nobis oftendar.non iam in praefepiova-
gientem, led mlumma cceli arce domi nan tern: nee in
matris gremio, led in ioliapatris adorandum ; nec vl-
terius in humilitate iudicandum , fed ad iudicium cum j
maieftateventurum. Sicquafi criujkmuncrum obiatio,
T rini tatis perfect a confelno. CredKir a nobis vnitas fine
confulione coniundia, Trinitas fine feparatione di-
ftimfta: Pater, & Kiliqs,& Spiritus l$j$dtus, vnus Deus
credatur. Tres perfonx, fed non tnss-‘iaSf|gjB$«..
Interrogemus autem ipla initia nafeentis B8|g^qw*j
confecura lunt, &c inueniemus #ter ipla
gna ac teftimonia Diuinitatis. dNafcente <
conterretur Herodes Sc omrtis Hierolblyina dum iuo.
Quid mi ruin li pieratc nalcente'iperturbetur fpipietas ?
vdfc nolit , Chriftum regem fatetur, qUando fe-ab
regno putat efle^pcllendum. Ecce iacentein^^rafe-
etsbocadpeuatum. Oaamiiabiiem etiamcirca impios cha-; pio percimefcjc- armacus : concremilcit hutmlem rex
ritatein ■ E\culat_liipplicatione fynagogam,paflione con- i'uperbus ; He abiedtam infanciam , ac vagienfem ex-
firmat & honorac eccleliam: memorfratrum; immemor pauefeit aeratem ; obuolutum in pannis meruit put —
perlecucorum: recordans de qua radice procellerir, lie o- puratus y cum lifhulatione allpcjuitur. Magos Ife lV
". fincniit) ___ ^
décoré perfpiciunt,& tamen peragere triumphüm eius in.
(ua i ihmal?icare nô delinunt. ^Afpedlu anpeli faciès imp'io-
rum cæduntur, Sc lapidantum confcienïiae, lap^ati lumi-
ne rcpeiÿuflàe^ghifipnis cereis lapidantur.Hocgé'nere vi-
tare n'ôn poîîunt cciamoculorumfidem imporrunillimü
criminis luiieftem.' Videamus itaque humanamiqenrem
tanta preditam elîèrationc,vtnullus fitétiamin medio fa-
ci noris tcpore.eui freinus luum liceatignorare. Viderunt
faciem eiusnïBckfus dui iniplà colludiacione pugnantis, là
profett Ipecicin refu^entis.Splendore à’ngeli.Deus landti-
ùcatum cucumludic afpéâuin. Qujnc magnificatmori-
iurum,pucasquomododecorabÿsaîter^mj videruntfa-
ciem eius: abundantia cordis tranlîjt in decus corporis:in
exterioris gloriacandoŸ inceriorisexundat : ôcablcondita
pëâroiis ornâme^na/peculü %)ntis^adiant : habens in-
crafefpiritum landJîim,ois præfe geftat angëlicum. Ninïi-
rum taheum vultiuntemiwhabit^or inducrat, qualé re-
gdi in templo tempîi indicatpülcht;icudo:& ideô ineffabi-
li repfei?u^,exultationc teftatur :Jicce video coelosapertos. Iuftè
incündfântei offert languinemfiium quipr£e,oculi»hàbet
regem liuun fimul & brauium mum, ôtffilium hominisà
dépens ftântetnÆ)ei. Vides qubd.exp^lantis iiîÿiitus ar-
maictSnftatftiâcriumphantis ? digne patentibus coeli por-
tis comparatui ccelum , bella deludanr: aciicdmn occupât
u r in fttrpore de amore coeleftium, merito ingruentïum
nô curbatur duro imhte laxorum. Ecce video. T ali miracu-
lo Angeli deecbat facié honorari.Quid interifta dicemusl
quod apertum martyri coelefteîecrecû, futuri præmij lue-
rit teftimonium.feaDeum videreiarapræmiumeft. Vide
quantum agatin pedtoribus feruorum iuorum diuinæcha
ritatisardor,quod fperabatur deliderijs, oculis demôftra-
curt & fpesin te,fpiritu adhucin tracarnem militante per-
fidtur.Necdumexplet famulus minilterium fuum,&ïam
Dominus aperitregnumluum. Aduertamus in quantum
à fanclo fpiritu poflidetur. Pojitis,inqait ,genibus or abat, di-
cens: Domine,nejlatuaseishocpeccatum. Audierat Dominum
pro Iudæis depatibulo lupplicantcmi pater(inquit)ignofce
illis,quia nefciunt qutdfaciunt. Non l'olum perpieratisaciu-
ftitûe ftiramm.pcrvitæsmortil^contemptü, led etiam per
oratioriisaftèdlûjChrifti fe probat elle dftcipulnm. Quid
agit fi'dei magnitudo, quæ nô vinci tu r àmalo, fed vinci t in
bonomalumi;Dum proimpijs Deoplenus exorat, etiam
dealienopeccato iuftitiam fuam cumulât,& coronâluam
perfcclaC h rifti hu m il i ta te mul tipli car. I n t ell iga m us qu â-
tuin bon um nt d ile éôn is, quanræq; res ilia virtutis, quæ
commendare ad hue pbteft'paffionem. Notum perifta fie
quia parte &c opéra martyrisfufeipit, qui odium malis de-
^bitû generofi cordiÿbenigîiitate calcaüerir. Domine ne fia-*
tuas illis hocadpeccatum. In media intentione cei taminis, lieue
fiitur a corffdïïo afquedàrfinatioiios latuit,martyrem
remuneràtio furura non latuit. Nain qu i pro inimicis fub
ipfotemppre couifummacæ perfecutionis orauit, beatitu-
dinisfuæcaulâ përlecutorem dileipt. i^ec mirum,li eisne-
fcitirafci,pet quasfibi vider aularegni coeleftisapcriri,per
qùos (içteimsfeculisiïmclligtçdiücctw.DomineneJiatuas
ï)e Ejnphaniày tiomiità I,
( inquit ) requtrite depuero, &cum inueneritis reitunciate mi - mëtipfis habean t poenam ïuam | probabiles &cmendatæ
bu t & ego ventent adoremeumf Sfmulabatadorarefevelle/lnlemeHpfisinueniantreftaidnem vtlremunerationém
quem conabatur oepidere: lèdnontjmerveritasfalfitatis fuam. Noneftitaque,charilÊmi, Cûrihtérdum Domini
iiifidias. Qudtn cXci feritasî credebatqubdcomprehèn- noftrifemulatum intolerabileni pronuntiemus, fecun-
dereDeum fraudibipoHèt.Ecce cuiûs terra&coelum ofte- dum vellenitatemivel dutitiam mbi;um nbftrorum: qüa-
débat àdüenrum,%uipaftoram, non làtebatfimplifeitatéi : lçmanimum Kabuerimirs^tale lu per nos iugutfi Doming
quem Magi de extrepja venrentesÆthiopiæpartecognot- J fentiemus. Nemo itaque dominicum omis c-ftè intolera-
feunt: fojusad ilium nonpoteft rex facrilegus peruchire. bile cohqueratur. Qgi duri eft^nim«» qui cord is tfftafpe-
Fallitur ergo ftulti furor tyrannii Chriftum non poteft in
uenire perfidia.Deus non c|pdelicate,fed ^redulirace quç
rendus cft:mfineribus promerenduseft, oracionib.inqui-
rendus. Nos ergo imitemur Magbs,fi Deum nolixtim vo-
lumus inuenire. In primis offeramus tria muneraTrinita-
ti: fit nobis ignitum ôcprobatu aurum, fidespura atq; pre-
ciofa.cui aurum defertuf,rex probatunthus quoq^diuinis
faeforum alcaribus fit nobis agnitio diuinitatis. Cuithus
coeleftibus dicatum facrificijs exhi bctur,Deus elle cogno-
Icitur. Myrrhâ verb fepeliendis 8c condiendis âptà corpo-
ribus,lic nobis confemo humani tatis ôc morris.Ergo dum
myrrhadefertur, morituri fcpultura prædicatur. Dece-
ptus itaqy rex Herodes,mittit in Bëthleem, ôc in omnes fines
eius,vc in terheian tur pueri à bimacu ôc infra. Occidu-
curproChrifto paruuli :pro iufticia moritur innocentia.
Quàm beata ætas?nccdumChriftuin poteft eloqui,5c iam
pró Chrifto meretur interficimondum opportuna vulne-
n,ôciamidoneapalfioni. Quamfoslicicernati,quibusin
primo nafcendifiinineæterna vitaobuiam venir ? Incur-
runtquidem inter ipfaprincipia accepta; lucispericulum,
ôc finem lalutis : fed de iplb pro ti nus fine, capiunt princi-
piaærernitatis. Immaturi quidem videnturad mortem,
led foeheiter moriuncur ad vitam ; vixdum deguftauerant
præfencemyftatim tranleunc ad futuram:nondum ingref-
iiinfantiæ cunas, iam perueniuntad coronas : rapiuntur
quidem à complexibus matrum , led redduntur gremijs
angelorum. Nihil ergo proficis fèrocilfimae impietads au-
dacia: potes inartyresfàcere, Chriftum non poresinuëni-
re.Putabat lë infoelix tyrannus Domini làluatprisaduen-
turegali lblio detrudendüjfednon eftita. Nonad hoc vénérât
Chriftusyt alienam inuaderc t gloriam, fed vc fuam
donaret.'hec vt regn um terreftre prænperet, lèd yt ccelefte
conferret: nô inquam, venerat ad poteftates.dignitatcfcu
rapiedas, lèd ad contumeliasôciniuriasperferendas.Non
ad hoc venerat, vt lacrum illud caput àd diadematû.gëm-
maifr, fed v t ad coronam fpineam præpararet : Non inquâ
ad hóe venerat vt conftitueretur lùper Iceptra màgnifi-
cus,lcd vtcrucihgeretur iliulus. Agnofcimus itaq; Magorum
munera, myfteria elle fideliuro. Illud quoq; quodÿer
aham viam rcgrepfuntJmMigmmis v cil i cari a c falu ti noftrç
pecularius conuënire.r Vise enim immutatio, vicæ in tel ïi-
gitut emehdario; nos quoq; per aliasincedimus vias, quâ-
tiovetereniâbnegamus hominem : quando fuperbiamy
uilcepta humilitate, deponimus : quando ad patientiam
ab iracundia men te m defleâimus : quando veteresvolu-
p cates, 8c confuetudines priftinas.ac defideria an tiqua da-
mnamus. Ad viam vtiq, aliam de errore tranfimus, quando
vqiuerlas concupilcentiasjhoneftatis ac paupertatis a-
morc calcamus: quando caftitate luxuriam fubiugamus,
finifttas femiras relrnqucnces, dexcro tramitc icer Ipiritale
conhoimas.Nefcio autem,chanftîrhi, cur nobis vitiorum
fie fupetbiæ itinera alperaôc confragola magis placeanr,cû
niagishumilium viæmolles, plana: atq; direcftæfint. Vbi
Gpim eft humilitaSjiBilequies, ibi tranquillitas, ibi omnis
fereniras. Dum enim iplâ^libi placet atq; pacata eft, etiam
fiquatnbulacio,fxquatcmpeftas-oborta, nihilereétum,
nihil fublime, nihil oppolitum inuenit, vbi illidac impecü
• Si quidiicaqy ex aduerfo irruerit* to tuin poft fe humiliatafronte
tranlmitcit. Quælibet tribula^itaab^hu-
rniutatc micigatur ac vincitur, fic^tin^laniSiktoribusff’
n^ ^ u o fragore vnda confumitur.aurarummotus.fero-
cianiqueventorum.montium obieèfa fulcipiunt,vallium
vero lubiedta non-fentiunt. At verb ê contrario,viæ fuper*
orumplcnae funt offendi culis,plenæ præruptHfimis prac-
cipitijs: quia vbi eft fup.erbia, ibi eft indignitas, ibi animb-
itas,ibï labor,ibi tnbulatio:vtiam ei ante iudicij diem iu-
4 daai^ iotubuatur,ôcimp%gï[ua;que mentes in feri,
iplè fibi fâcit durum atq-, afpe.rum^ugum Ghnftt,,ôc ve-
règraui prerùiturfarcinatnens fubiügata p'eccafo t onus
vetoDominifcitréleuarë, nefekoppriqiere. Qubd file-
ueaciucundmnelïe volumus, per viaspriftinas non am-
bulerous,fed potius hancarâam ÔCanguftam, cuius finis
in latitudinem béaiitudinis introducit : hæc viatofèm
fiAnnad ilium vfque perdqcit, qui eft via,& veritas,& vita.
Certum eft enim, quia Chrifti carpimus vjas î certum eft,
quod relibto itinere terreno y; iter Ipiritale cônricimus, I
qüando obedientia ôç humilitas mentis ,gu bVrh ac u 1 u m ^
moderantur : quando terrenis cupiditatibus repudiatis,
fpcsfuturorum illuminatam occupât mentem t. quando
illâhi bonorum coeleftium pulchritudinefft Cordis imafu*-
fpiranf. Perfalqtiferasinquam gradimurvias,quandoa-
nima, dam natis omnibus prælentium reru m volu ptatib.
idpotius cogitât , quando lèpofitura fie tabernaculum
corporis fubrurlùmque illuffrefurreétioriis tempore red^.
ptura,vtcum eOdem redpiat prout geffic, fiue bpnum, fi*--
ue malum, cum purilfimi^angelorum confpeâiBus offe-
rèndiæternoiu<^ci, rarionem fumus de liberis cbnfcien-
tijsreddituri.RcmotisenimomnibiîsprobationibuSjCer*-
turn eft in die illaipjum ante fe hdînine'm confti tuendum,
ÔC iplàm fibi animam in cq^rdis fpeculo demonftrandam,
ôc telles contra earn non de foris aliunde, lèd intus de ipfa
animaproferendos. jQbijcjënda eru^t non aliqua pere-
grina,led nimium nota teftimonia, id eft» opera tua: ordi-
nabunturanteillamomniafacinorafua,vteamÔccb'uin-
catprbbati©, &confundatagnitio. Quicunquefe modo
dum licet emendareneglexcrit, anteilluïn coeleftem po-
pulum primumexcepturus eritde confufione fuppliciü.
fquæcumitalïnt,benenobifeum ageretur, fiiam nun’cfic
poeni teremus luper malis noftris. Quom odo çunc fine re-
medio poenicebimus, fi foeditates & confufiones noftras
quemadmodum tune vifuri fumus, fie eas iam nuhe vide4-
re ôc horrerëpolîèmus î O fi iam nunc vultum ilium ani-
mæliceretvultu corporisintueri, 8c confcientiæ noftræ
faciem in oculorum prælèntiam permitteremus adduce-
re.-quod fi liceret,hec dici potell quanro ftudib, qüan torn
metu vrgeremur foeda componere,maculata tergere, vul-
neraca curare. Ideoque quia non polfiimus oculis corporis,
infpiciamus nosj inquantum poflumusoculis cordis,
vnufquilque confciencias noftras ante confpèdtqm ihtë-
rioris hominiscôftituamus : ipfi nofmetipfos quoüidieca-
ftigemusfipfi nobifeum ràtionera de quotidianaconuer- icenfci#-
làtione faciamus; alloquatu r le in leCretis Cordis vnàqu«- !
que anima,ÔCdicat.-vide^usfi h a n e d iem fin e p e e c a to j*
fine inuidia,(inc obtreèbatione, fine murmurationc tranl-
egi.-videamusfihodiealiquidquodad profeètummeum, ’
quodad ædificationem aliorum pertinct operatus fum:
puto qubd hodiementituslum: peieraui, travel concupi-
icen tia viètus (ura, nec alicui benefeci,nècpr6 timoré æ-
ternse mortis ingemui. Quis mihf redder.banc diem,
quam in vanis rebuspèrdidi, quam in cogitationibus no-
xijs peftimifcjue confumpfi ? Ac fiefiatres de omiiibus ne-
gligentijs noftris compungamur in cubthhus, id eft, in cordi-
mus noftris : ipfi nés condemnemus , ipfi noà accüfemus-
quotidie iudici noftro: ôc dum in hac carne fumus,contra>;
iplamquotidiedimkemusr'Vfhcatnus voluptaçés & in-
tentiones noftras , dùm véniàt terripus illud expèdatiiTi-
mum ac beatilfinium y in quo nobis ad feruiendutn Deo
noftro nulla iam obltftar infirmitas, nulla con cradicat mi-
lèriæ carnis aduerfitas,nulla vlterius remaneat pugnândi
necelîitas. Veniet inquam, te m pu^itll u d ,q u an do nil 1 la iâ
denaereturcibifomniu»refè«Slio, 'millartenciaturieiijnij%,
lalfinïdo, nulla timeacutvelde carne inquiétude, vel fie
hofte tccatioîfed aduerfario iuinferni profunda contrufdj
perfruemur hacprimùmfoelicitate,vt.incipiamus nccvel-
- 4 le vitra