B
Ton», ip.
Gen. 4p.
C
Mntth. h.
D
tAütth. 13
Cant. g.
Lut. 12.
Lut. *4$
Porro mafiismaiûm eft ablatx vitæ,quod lignificat.pellis, 1 cam Ahenaft>,vel Henaini,quod interpretatur FontësTcïT- •
quam non habitæ, quod fignificat manor eovum. Dcus curric enfin velue cernas ad fontes aquarumperuenite ad |
tarnen ainbos occidifle diéiuséft, vbi figuratur regnum ( lernen Abràhç; illicànon agnofeentefetatur, quia de il.
talibus hominibus abftuliflè. Tertius vero filius Iudæ j laprxdiâumeft: Populus quem noncognoui, feruiuit mihi. Ac-1
quodillimulieri non iungitur, fignificat cempus ex quo cipitin occulto anulum, monde, öevirgam: quia voca-!
reges plebis Iudæorum cceperunt de tribu ludanon fieri. tionefignarur,iuftificationedecoratur,glorificationcex-|
Ec ideo erat quidem filius Iudx,. lèd eum maritumTha- J alratur. .Quasenimpradeftinauit,illos & voeauit: quosautem vo- R«# g
marnonaccipiebat: quia.craceadem tribusIuda,lediam \cautt,ïttos<}riuftificaiïtt: & quos iuftificauit,tllos &glorificauit.'
in populoindenemo regnabat. Vnde& nomen eius, id fedhæc, vrdixi,adhucinocculco,vbifit&conceptiofan-
eft, SelainterpretaturDimiffioeiuS. Non pertinent fane élx vbertatis. Mittiturautempromiflus hcedus,tanquam
ad hanc fignificationem viri lânéti & iufti, qui licet illo | merettici.‘ hoedusexprobratiopeccatipereunderaOdol>
temporefuerinc,ad nouumtarnen pertlnebancteftamen- j lamiram, tanquam increpantem & dicentem: Generatio
tum ; cui prophetando feien ter veilès fuerunt, qualis Da- 1 viper arum, led non eaminuenit peccati exprobratio, quam
uidfuit. Eo namque tempore quoiam Iudçiextribu Iùda mucauic confeffionisamaricudo. Poft veto iam publica-
coeperanc reges non habere, noi\cftcompùrandus Hero- ; tisligms, anuli,monilis,& virgæ, vicit temereiudicantes
des maiorinregibuseius, tanquam maritus Thamar, erat | Iudæos, quorum iam perlonam ipfe Iudas geftabat, qui
enfin alienigena. necenim facramcto illo myfticxvnélio-1 hodieque dicunt, non huneeflepopulum Chrifti,nec ham’s
tanquam coniugali foedere cohærebat, lèd tanquam | bere nos fernen Abrahx: fed prolatis certifiions documcn
excraneus dominabatur, quam poceltatem à Romanis.de ! tis no liras vocationis,iufti ficationis, & glorificationis.fi ne
à Cxfare acceperat : fie 6c filij eins tecrarchæ,quorum erat | dubio confunduntur,& nos magis quam le iuftificatosef
vnus Hcrodes pattis nomine appellatus.qui eu m Pi lato in ' fe fatebuntur.
paflione concordauit. Ilti ergo alienigena: vfqueadeonô, Inftante autem partu apparuerunugemini in vtero, atque in ipfa
deputabàntur in regno illo myftico Iudæorum, vtipfilu- effüftoneinfantum vnusprotulitmanum, in qua obftetrixligauit
djei pubiiee clamarent, fren dentes- aduerfus Chriftum : cocctnum, dteens, tfteegreditur prior. Illo vero retrabente manum.
Non babemtù regem nifi Cafarem. ncque hoc verum nifi ilia
vniiierlali dominationeRomanorum,quippeGçiar etiam
rex erat non proprie Iudæorum : lèd vc Chriftum nega-
renr, & huic adularcntur, ideo fe tali voce damnauerunt.
Illo ergo tempore quo iam de tribu Iuda rfgnum defece-
rac, yeniendum erat ad Chriftum verum faluatorem Dominum
noftrum, qui non obeflèr, multum que prodellèt.
ficenim fuerat prophetatum ; Non defiçiet princeps exluda,
nequeduxdefoemorïbmeius, donee ventât-cutreproniiffum eft, &
ipfefritexpeÙàttogenùum. Iam ifto tempore onme quoque
magiftenum Iudæorum, & my ft ica vndc Chrifti yocaban-
tut, vnétio, ipia defeçerat iecundum prophetiametiam
Danielis. tune vernit cuircpromiflumerai, quieftexpe-
iftatio gentium,& vmftlis eft fanélus fanétorum oleoexul-
tacionis præ participib9 luis, natus eft enim maioris Hero-
dis tempore, paflus eft autem Herodis minorisfiempore.
Huius itaque venientis ad-bues,quç perierant domus Ifra-
effiguram geiîîc ipfe Iudas, cum irecad condendas o'uesin
Thamna, quod interpretatur Defiçiens. iam enim defé-
cerat princeps ex Iuda,&omne magifterium atqueynélio
Iudæorum, vt venir« cui repofitumerat. Venir autem
cum fuo paftoreOdollamite, cui nomen çrat Hitas. Et interpretatur
QdollamitesTeftimoniurr. in aqua.Gum hoc
plane teftimonio Dominus venir, habens quidem tefti-
monium mains Ioanne :' lèd tarnen propter oues infirmas
hoc teftimonio eft vfus in aqua. Nam & ipfe Hiras * quod
nomen illiuspaftoris fuit, interpretatur Fratlis mei vifio.
Vidicbmninofratrem fuiim Ioannes; featrem Iecundum
lernen Abrahæ,lècundumcognacionem Marias maens e-
ius&Elifabcth matris fuæ: eundemq-, Dominum&De-
um Ilium, quia, ficüt iplè ait, de plenicudine eius accepi t.
Vidit ommo, & ideo tn nattemulierummaior illo nonexfur-
rexit, quia ex omnibus prxnunciantibus Chriftum ipfe vi- j
dit, <\aod multi iufli & prophet a cupierunt vider e, & non vide-
runt. Salutauitex vtero, agpouitperfedusexcolümba,&
ideo tanquam Odollamites vere,teftimonium perh.buit
[in aqua. Venir aütem Dominus ad oues tondendas, hoc
! eft.adexonerandasfarcinislaboribfis, exquibus ecclefiæ
in Canticiscanticorum, Denteselïènt velut grex detonlâ-
•rumi Iam Thamar habîtum muter. Nam &Copunucans
jinterpretarut'Thamar: lèdihea proiTusnomen amaritu-
dinis maneat: non illius in qua Domino fel miniftrauic,
lèd-illius in qua Petrus amare fleuit. nam 6c Iudas, Latine
• Cönfellioeft. Confelfioniergoamaritodo mifeeatur, vc
verapænicèntiapriefignetur. Hac pænitentia'fecundatur
Eçclcfia, inomhibusgcncibasconfticuta. Oportebat enim
Cbrißumpati, &refurgere tertiadie, & pradicari in nomine eius
poenitentiam& remißtonem'peccatoruin omnesgentes, ïncipienti-
brnab Hierufalem. nam &iplè habitus mcrecricius, confef1
egrejfuseßalter. Dixitmulier : Quare propter te diuifaeflma-
eeria ? Et ob hanc caufam voeauit nomen eius Phares. Poßea egref-
fusefl alter, in cuius manu erat coccinum, quern appedauit Zara. ]
Cur patriarcha Iudas proprix nurus poll mortem filijfiii
legicurexpetilïèconcubiturn, quogeminorumpartus eft
edicus: nifi vt figura præcederet de vtroque leiu Domini
teftamento, quorum alterum in typofuturx mortis eius
eft condirum, alterum in Euangelij veritate.duos elle populos
generandos, quorum pofterior in crucis figno læpc |
omnem munitionempopulifuperiorisincidereti Hiccft
poptilus manu prior, ortu pofterior, de quo ipfe Dominus
Iefus, natus ex tribu Iuda, opera fua ante præmilit,
quam nobis exvirgine nafccretur. Siue aliter, pec manum
fignificantur opera. Zara quippe interpretatur, Oriens.
(ignificauit antiquum Ifraeliticum populum , fub lege
conftitutum, qui prior quafi manum mille, quando dictis
propheticis, & legalibusfacrificijs.natiuicatem&paffio-
nem Domini in came pronunciauic : fed inftante partu
manum fubtraxit; quia aduenience plenitudine tempo-
rum,- credere in Dei filium noluit, 6c eum in prælènci po-
fit urn defpexir, de quo tarn mulca in poftmodum prxdi-
xit. Phares vero, qui interpretatur Diuidcns, prior egret-
fus eft : quia poftquam cacitasin lfraelfafta efl, plenitudo gent
tiumintroiuit, poftmodum ifraelfdluuserit. .
IG ITT R lofeph duttus efi in AEgyptum.'] Ad ordinemre-
dicfcriptura,vndereeelleratvcillanarraret, qu*fupradi-j©e H«o
geftafunt. Iolipbi
EmitfeeumPutiphar, eunuchus Pharaonis,’princeps exercitus,
vir AEgyptius, de manu ifmahelitarum yaqtabusperduäus erat :
fmqt Dominus cum eo, & erat vir in eunttis projpereagens. ] ficut
enim lofeph defeendit in Ægyptu, ita 6c Chnftus in mun-
dum.* evnitque eum eunuchus, id eft callus in difeiplinis
euangelicis populus Chriftianus.
Erat autem lofephpulchrafacie&decorus ajpeilu."] Sic & de
ChriftoDauidait: Speciofiuformaprafilijfhominum,diffufaefi
gratia in labiistuis.
P oft multos itaque dies iniecit domina fua oculosfuos in lofeph,&
ait : Dormi mecum. -Qui nequaquam acquiefcens operi nefario,
dixit ad earn : Ecce,dominus meus omnibus mibitraditis, ignorât
quid habeat in domo fua : necquidquam eft, quod non in meafitpo-
teftate, vel non tradiderit mihi, prater te,qua vxor eius es. Quo mo-1
do ergopoffum malum hocfacere, &peccare in Dominum meumi
Hitiufcemodi verbis perfttigulos dies, & mulier molefta erat adole- ;
[cent's, & illerecufabatftuprum.] Quifquismundi buiusluc-
cellibus cleuacur, lenocinance cordis læcitia, tentaci le lu-
xurix ftimulis lentit, lofeph faâum ad memoriam reuo-
cet, & in arce fc caftitatis fcruct: qui dum fibi à domina
conlpiceret pudicitiæ damna fuaderi, ait ei :Ecce, dominus
meus omnibus mihi traditio, ignorât quid babeat in domo fua: nec
fio peccarorum eft. Typum quippe iam Eccjelix geritTha- quid quam eft, quod non in mea fit poteftate, vel non tradiderit mi-
mar, ex gewtibus euocarx,lcdens cum hoc habunad- po'r- hi,prater te, qua vxor eius es. Quo tnodo ergo pojfum malum hoc fa-,
etiam omnes lantfti conditicne_obnoxij fuerunt debito
mortis,hocipfum apoftolo prxdicante, cum dicitv Régna*■
uit mors âb Adam vfqueMoyfen, etiam ineos qui non peccauerumi
infimilitudinem prauaricationis Ada. Qui ideo vtcrque popti-
luseunuch-i dicuntur,velintelliguntur,quia caftamacce-
peranr cegulam difeiplinx. Eloquia, inquit , Domini eloquia
cafta. Sequitur, .
Aliquantum autem tempoVisfluxerat,&iUi in cuft'odta tenebafi-
tur,videruntefe[omnium nofte vna iuxta interpretattonecongrHam
fibi. Ad quoscumintroijfetlofepb mane.&vidtffeteos trifles,ftifeita-
tuseft,dicens : Cur trtjhor. eft hodte folitofacies veftra ? Quy refpon-
derunt : Somnittm vidimus, nec eft qui inter pret et ur nobis. DtxitcL
adeos lofeph : Refertemihiquidviderttis. Rejpondit prapofuus pincer
nar uni : Videbam coram me vitem,in qua erant tres propagines,
cere, & pW a™ in dominum meumi Qui bus verbis oftehditur,
quia bona quxaflccutUs fuerat ».repente memoria reuol-
uitt & malum quod lcpulfabat,eijdit: &quiaperceptx
erratixmeminic, vimculpx imihinentis fregir. cum enim
volupräSlubrica tentât in p roscris, hxc ipla funcprofpe-
raaculcoaducrfitatispremenda: Vt eo etubefcafnus pra-
uacommiyerequonosàDeo meminimusgratuita bona
perccpilTe; &.illatamgratiamexceriorum vertamusinar-
tna virtucum : vt.fint ante oculos quæ percepimuS,& quç-
cunque nos illiciunt fubigamus. quia enim voluptas ex
, prolpcritate nafeitur, eiufdem prolperitatis eft confidc-
ratione ferienda, quatenus hoftis nolter vnde oritur, inde
motiatur. Confidcrandum quippe eft , ne acce.ptu.mmu-
nus vertamus in vitium, ne pec fauorem vitxnosablorbeat
vorago nequitix. Irani que contra nos fuperni iudicis crefcerepaulatim in gemmas,&poftflores vuas maturefeerejaheeife
inexringuibilicer accendimus, fi côntrâ benignitatem il- ; Pharaonisin manu mea. tuli ergo vuasy&exprefliin ealteem quern
lius, etiam ex ipfa fua largitatepugnemus. Sequitur , 1 tenebam,&dedipoculum Pharaorti.^Tres vero dies auc Do m i-
Accièiï autem,vtquadamdieintraret lofephdomurh^, &operis nicxpalfionis &refurre<ftio,nisaccipiendum efttempus.in
quippiam abfque arbitra faceret, & ilia, apprehenfalacinia vejli- J quo animæ landlorum edudtæ ab inferis legunturà Domi-
n>entieiiu,diceret: Donm mecum. Quireltäo in manu eitispallio, [no: auc certe tria incelligenda funt terfipora, antelegem,
fugit, & egreffw eft for,ts.] Dum mulier adultéra loleph ma- 6c fub lege,fub Euangelica gratia; In primo enim tempore
le vti voluillèt, reliéto palliö Fugit foras .^quia dum fyna-;Glaulxfueruntgemmx, quia vt de Abel, Seth, Enos,&E-
goga Dominûm, purum hominem credens, quafi adul- j noch,àcNoe,atqueMelchifedech Icgiturt qui alij fuerint
terino complexu conftringerevoluit,iplètantumlirteram Deoplacentes, feriptura minimereferc. In fecundovero
legis eius oculis reliquic : & ad cognolccndam fux diuini-J tempore,id eft,fub lege,floreseruperunc fandorUrn : quia
tatis potentiam, conlpicuum le gen tibus præbuir. Vnde ÔC , qui fub lege Deo placue^Unt, lacris voluminibits oftendu-
C” - J- Paulus dicit : Vfque hodte dum legitur Moyfes, velamen efl fü- \ ;ur. Tertio Vero tempore fub Euangelica quodam modo
ptreoreorum. Qux videlicet adultéra mulier apud lernet- | prxdicatione,vuxadmaturicaccm peruenerunt, quando
ipfam pallium rccinuit : $c,quern male tenebac,nudum a- credentium in Chrifto fides proficrendo in tantum robo-
mifit. Sequitur, . rata eft, vt pro diuini nominis cbnfelfionccruorenrfuum
Cumtfe vidijfetpallium mulier inmanibus fuis , &fe effe contem- eftundi à perlècütoribiis minime detreeftauerintjaut certes
ptam,voeauit homines domus fua, & dixit ad eos: Enintroduxit ad | pro Chrifti amore, Ixuacaftigacione membra fui corporis
I me Virum Hebraum,vt illuderetmihi. Cumq3egofubclamaffem,& I crucifigunt cum vitijs&concupifcentijsicaftrantes fc vide-
l audtffet vocem meant,reliquit pallium quod tenebat,&fugit for as:| ! licet à mundi dele&acionibus & carnalibus defiderijs ,ca-
lnargumentumfldei,retenttimpallium,oftetiditmarito reuertenti I Iicem videlicet Dominicx palfionis in memoria lèmper
dom um. lila mulier, vt iam dixi, figura erat fynagogx qux habentes,&fermonibusin mundoprxdicatites poculum
! fiepe , lient leriptum eft, moeehata eft pod deos alie- I porrigunt Pharaoni. Sequitur,
nos. Similitervolebat&Chriftum in adulcerijfui fcçlere Hoc eft interpretatiofomnq-.Tres propagines, très adhuc diesfunt,
j retincre,vtnegaretfe eile Deurn, & phadlxorum magis 6c Ipoftquosrecordabitur Pharao minifterijtui,&reftituetteingradum
Ictibarum, quam legis prxcepta leruarec, quæ illi velue Ipriftinum, dabisçfc ei calicemiuxt* officium tuum,ficut facere ante
j marityserat. Chriftusautem non acquiefcens illicitçdo-\confueueras.~] Poftcrinam enimlucem Domino ab inferis
! iftrinx, id dt, adulterio adulterinx fynagogx -, manuvefte refurgence, & legis obfcura,vt lofeph fomnia, reue lance,
I corporis apprehenfus,carne le cxuic»Ô£ liber mortis a feen- folutuseftàpeccatiscrèdentiû populus,&de in lern i car-
dit adcxlos. I cere,vel poteftatedæmonumlibcratus,reddirusqueeftin
' I IJ is auditis dominus, & nimiutit cfeàulus ÿerbis co'nïugis, iratus I minifterio legis diuinx.fieutenim in pincerna, qui edu-
J eß valde : tradiditq3 lofeph intarcertm, vbivtnfti regiscuftodteban- élus de carcere &luo reftitutus eft minifterio , geutihsfi-
„XXI tur,&cratibiclaufus. PuitautemDominusoumlofeph,&nnfertus gnificatuscftpopulus:itainprincipepiftorum,linedubio
. eft Miusi déditj^eigratiam in tonJpeâuprimipiscarceris,quitradi- j gens intelligeda Iudaica eft. Tria caniftrafuper caput eius,
dit 'm manu eiusvniuerfos vin ftos. Dominus enim erat eum illo ,& 1 &in vnocaniftro, quod erat excelfi’ jportareômnescibos,
omnia eius opera dirigebat.fVxor Puciphar^plebcm Iudaicam qui Bunt arte piftoria, auesq; comcdere ex eo, quid aliud
præfignàbat, quam regendam à Romanis principibust’ i- fignificalj nifi tripartita ipfi populo concellà diuinæ legis
ilatusfulceperat: quxplebslegis rraditionibus fibiproté- eloquia,legem videlicet,&prbphetas,& agiographa? quç
pote craditis, Dominum volebar ptxbere confenlum : vt ! omnia fuper caput portabat, quiamentem illorum exceP
I îabbatiotiumcuftodiriconfirmaret: vxoremàviio dimit- lèrat fpiritalisfcientix plenitudo. Arte piftoria panes cotendamquacunqueexcaufa,
permicterer. Pro qnibusj cü-
] àdominofuiiretcertisrefponfionibus-rcfutata,Pilato prÇ-
j fidieum tradiderunt, malefaélorem eum quodam modo
£ti,quid aliud figniftcant,nifi qüod lex veteris teftamenri
non eft humanainuenlaaftutia, ficut impij aftrimnt Mar-
cioniftx, & hxrctici Manichxi: fed fpirirus fanifti amftoriproclarnanteSj&
fecundumlcgcmdeberepuniriieoquod ) täte, antiquispatriarchis &fanétis prophetis eft crédita?
j left! ium Dei diccrec,& äqualem patri pronunciarer. à qui-1 fpiritum enim fanétum per ignem fignificari ( mul tis locis
bus obieélionibusPilato traditus carceti mortis eft : fed indiuinalegimusferiptura. vnumenfin caniftrum,quod
ilium nou carcerteraiitjnöinfeina tenuerunt.cumeciani altius ceteris erat; nimirumlexintelligendaMolaicaefl,
propter denfitarem mylteriorum &vmbraticas fignifica-
tiones : ex quo cibum volucres cxli percipiunr, dum ani-
mx fan<ftx,quxpec cxli fignificantur aues;fpiritalirer alun
cur,dum in lege Domini medicantur die acno<äe,qtii pof-
funcdiccre cum Apoftolo: Noftraauteconuerfat\oincaliseft.
Pharaoiiem,quieduxic loleph decarcere, eiqj poteftatem
in omni terra dédit Ægyptii prioriq; minifterio fuum pin-;;
cernam reftituic, 6c piftoré fuum die terria patibulo fulpë-
dityDeipatrishabuiilefiguräjhödubiumeftrquilelü'Chri
ftum dominünoftrü relufeirauit ab inferis,&fidelenoui
teftamenri populum .à nexibus primxprxuaricationis&
ceteromm omnium eripuic vinculis. Infidelem vero ca-
pite abfeifojid eft, Chrillo$ qui eft capüt legis 6c propheta-
rü: & die terria,hoc eft,tertio fufpendir tempore : quia in
Ä a a a 4 ^ crqcenovbivcluripuniendusdefcenderat,
inde alios Uberaun.Sequitur,
' >
H is IT A geftis, accidit Pt ptccdtéHt duoeutiuchi, pincetna
ftunu- re^ A Egypt^&pift0’ domino fuo. Iratuscfe Pharao contra eos : nam
buiq alter pincer nispraerat, alter pftoribus: mifit eos in carceremprin-
1 tipis militum, in quo erat lofeph. At cuftos career is tradidit eos lo-
ftph,qui &miniftrabat «î^Deniqueinucnit lofeph duos eu-
I nuchos de domo regis in carcere vinélos, duorum popu-
Llprum credentium vel inccedulorum figuramgcftanccs,
|<luiconclufi fub pcccato A d x , rranigre.luone obnoxij te-
I uebantur. Hi ergo fine pro origin-all peccato, feu pro deli-
! élis proprijs.quiaomnes debitores flint Deo,Ôc nulluscx-
cepruseft, qui non illius, iuxta apoftolidiéhim* indigeal
gratia : omnesenim peccauerunt, & egent gratia Dei : obquod
PhiUpi }■.