digenribus miniftrarent: federalprofe&o aliquid quoira Nuntquid non modica eft-, & viuet anima m ain ed V,J)iXitqut
«xcellebant,lieer tamquam homines,ytiqeisaliquidefler adettin, Etiaminhocfufcepiprecestuas, vtnonfubuert^vfbtm
diuini fulgoris,ficutellc adfolet in prophetis, vr ij, quibo- proqttalocutuses.] A rdentem quippeSódomamfugcre,eft
fpiralitaiemiilisexbibebanr.dubitarenpnpolïèlit'; atqüe i 11 i cicacar nis in ce ndi adeclinarè» Altitudó veroëftmoui'
iclëotic ipCos aliquahdö pluralicer, & in eis Dominum alt- tium, nnindi tia continentium. Vel ccrte, quafiin mpntc
quando fingulariter adorarcnr.Angcloyauté'iufuiflèfcri- iunt, quietiam carnalicopula:inhsrcnc: led tarnen ex-
pturateftatur,pon fblijm in hoe Gcncfis Jibro, ybi hsec ge- ttafufcipiendx prolis admixtionem debitam , n ril fa cat-'
ftanafiantnr, verum 4e in Epiftolaad Hebraos. ';vfö ojtn nis voluptate foluunmt. In monte quippe ftare qmd
hofpitalitas laudaretur, Perbanc, inquir, etiam quidamne- eftf-nifi fruétuni prppaginis in earne non quserere ? ln
fcientes ,bofintioreceperuntangelos. Iccirebautejïiaiigeli,qna-, mdnteffarceft,noii carni cacnaliiet adhaererc./Sedquia
Cl Kofpirescoa&i,domum Lothintroire dicuntar,vt.ten- *multi funt, qui fcelera quidem carnis deferunt,ne;c ta-
tata efletcaritas Loth, probata,8érernunerata; vt oftende- j men in coniugio ppfiti vfu iplumraódo debiti iura eon-
retur quantum elïethofpitaliratis bonum. Hofpitalem feruant: exiit quidem Loth Sodotpam., fed^tameh mpx|
domum angeliingrefli funt ad libetandum. Claimsyerö
domos hofpitibus, ignis in eis ingreflus eft ad perdendos.
peccatores: & iccireo holpitèsnon iunt euitandi,fedvltro
inuitandi.Sequitur;
Priusautrn quamirentcubitum, viri cimtatis vallaueruntdomum
, dpuero vfqueadfenem ,omnupopulus[mul. vocaueruntque
[ Loth, & dixeruntei, Vbïfunt vin, qui introierunt ad te npttëi.
lÉduc illos hue, vtcognofcamus eos. v Egrejfus ad eosLoth, poft ter gum
' occludensofiium,ait, Noitte, qu&fo, fratres mei, nolite malum hoc
facere:habeo duos filias, qua nudum cognoueruntvirum, e du cam
(as ad vos, & abutimim eis [teut placuent vqbisidum modo viris ijl is
nihU malifacidtif: quia ingrefii funt[ub vmbra culmtnis mei ]
Quo modo proftitucte vólebac filias faas ad compenfa-
tionem’, vt. viri hofpites eius, nihil a Sodomitis tale pate*
ren tur.-vtrum admittenda lit eompenfatio flagitiorum,vel
quommcumquepeccatorum , vt hos faciamus mali illiquid
, ne alius grauius malum facial ? an potius perturba-
tioni Loth, non contilio tribuendum lit, quia hoc dixerit,
meritoquarcitur , &. nimium periculofiilime admitutur
hxceompenfatio:(iautemperturbarioni humanstribui-
tu r, & menti tantum malum permota;, nullo modo imi-
tan da eft.Seq uitur,
Vimquefaciebant Loth vehementif ime. Iampropeerat, vtiti-
jringerentfares.. Ef eccenuferunt manum viri , & introduxerunt
adfelotb, claitferuntqueojfium:&eosquierantfords,percufferunt
cacitate, a minim vfquead maximum, itaytoftiuminuenirenon
pojfenti] Nonimmerito mouet, quo modo pbtueruntde-
ficere quaerchdo oftium; dtalfêrantcscitafé perculli, vt
omnino nihil yidereht. hoe enim modo fua calamitare,
turbati, yltèrius.oftium hpn requirebant.Hac abralia & il-
liperculli funt, qui qusrebant HeK&um. Sequitur,
Dixerunt autem ad Loth, Hdbeshictuorumquempiamgene-
rum, autfihos, autfilial ? Omnes qui tui fqnt, educ de vrbe hac.
delebinm enim locum iftttm , eo quod increueht clamor eorum co-
ramDomino,qüi,mifitnQsivtperdamusiUos.^Qmcicïumoip'ecad
montana non peruenit, quia iam-damnabilis vita re I
linquitur , led adhuc cellitudo coniugalis continentis
fubcilitcr non tenctur. eft verp in, medio §egor ciuitas,
quae fugicntem/aluet in firmpmquia videlicet cum fi-
bi per incontihentiam mifcencurfohiuges, & lapfusfce-
lerum fugiunt» tamcn per xeniam laluantur. .Quali par-I
uam quippe ciuitateminueniunt, inquaabignibusde-
fendantur, quia coniugalis hsevit^nonquidem in yirtu-
tibus mira eft, led tamen a fupplieijs fecura.Vnde&idem
Loth adangelum dicit, Efl ciuitas hiciuxta, qdquampoffum
fugere,parua , &faluabor in ea. Numquid non modica eft, &vi-
uetanima mca in ea? Iuxta igitur di ci tur , 8c tamen ad (alu-
tem tuta pechibetur, quia.coniugalis vita.necd mundo
longe diuifa eft , nec tamen agaudio falutis aliena. Scd
tunc in a^ione hanc vitamfuam coniuges quali in parua
ciuitate cuftodiunt, quando pro fe aftiduis deprecations
bus intercedunt.V nde re&e per angelumad .eudem Loth
diettur,Ecce ettam in ho6fufcepi preces tuas ,vt nonfubuertamvr-
bjtmpro qua locutusesquia videlicet, cum Deo deprccario
fundi tur , ncquaquam talium coniugum vita dam natur.
Igitur Dominuspluit fuper Sodomam &. Gomorramfulpbu? f?\i-
gnem a Domino de ccelo,& fub tier tit ciuitat es has, &omnem circa
regionem, vniuerfosbabitatores vrbtum,&cuncta terra vtuentiaf\
Cur fulphureo igne puniebantur, nifi vt putidillimus )i-
bidinis ardor putidillim.o fl am m arum ard ore pun ire tur?
vt veniente imbreo igne de caelo, totailla fpgio in cine-
rem verteretur, ybi ftuptainmafculosm tan tarn confue-
tudinem conualuerant , quanta, .iam noftro tempore
gentes impias licenter yidemus perpetrare. t Verum &
hoc eorum lupplicium , fpeeimen futuri iudicij diuini
fuft. QnsiicHampoteft.quare diebus Nocpeccatum
mjundi aqua vlcifcitur, hoc vero Sodomitarum ignepu-
nitur: nili quiaillud naturalc libidinis cum feminis pec-
catum quafileuiori elemento dam natur: hoc verb contra
n^curam cum viris libidinispeccatum acrioris elemen-
De ! fob--
ucilione
Sodomo-1
can tium in caelum afcendilïè dicicur , iccitco.de caélo pu- | ci vindicatur incendiqidc illic terra a-quis abluta reuirefcir;
niendi erant. Egrejfus eft itaque Loth , & locutus eft adgeneros ! hie fiammis cremata Sterna fterilitate arçfcit.^C^ijodprp J
fups ijuiaccepturi erantfiliateius, & dixitySurgitCydregredimi-4,. Kibitifunr qui liberanturab angelis retro reipiçeie
nidelocoißo , quiadelebitDominusciuitatemhanc. Dtvifusefteis i cetquianoneftanimoredeundumad vetcrem vitam,qua
quafilùdensloquU Cumqueeffetmane,cogebanteumangeii,men- i pergratiamrcgeneratusexuirur , livltimumeuadereiu-
tes,Surge,tolle vxorem tuam, '& duosfilias quas babes : ne & tu pa- j diciumcogitatnus. Denique vxor Loth vbi refpexir, re-1
rtterpereasin feelereciuitatis.'] C^odcpixtitatjEtlocutuseftad ! inanfit, & in faleni conffetfa omnibus fidelibus qupddàm
generösfuos, quiaccepturierantßliaseius : quæ pofteaduaeftKae i praeftituic condimentum, quo fapiant aliquid, vnde illud
Lpthvirgincsfuiflè dicuntur, de quibus &iple dudum ad j caucaturexemplum.Sequitur,
Sodomenos dixerat, Ecceduafiliamea, quanoncognouerunt
virunt : & nunc fcriptufacommembfat eum habuillege-
neros: nonnulli arbitrancur illas, quæ viros habucrunt, in
Sodomis remanfille, & easexifle cum pâtre, quæ virgines
fuerunt. quod cum feriptura non dicat, Hebraea Veritas
exponenda eft, in qua feribirur^ Egreffus eft Loth ,& locutus
ejl adjponfos,qui accepturi erant filias eius. Nott^tn ergo.virgi-
tiesfiliæ matrimonio fuetant copulate., Seqtiifur,
Difimulanfeillo apprebenderunt manum eius & manum vxoris
ac duarumfiliarum eius, eo quod Dominusparceret illi, & eduxe-
runt eum, pofueruntque extra ciuitatem ; ibi locuti funt ad eum,
Salua animam tuam. No/i rejpkere póft tergunt ; nèc fie/.ïn o-
mni,circa rtgione , fed in monte fqluum tefac , ne & tu fimul
Abraham vero mane confurgensvbi fitterat prius cum Domino,
intuitus eft Sodomam & Gomorram, & vniuerfam terram regio-
nisiUius, viditqueafcendentem fauiUam de terra, quafifornacis fii-
mum. cum enim fubuerteret Deus ciuitatesregionis illius, recorda-
tus eft Abraha, & liberaüit Loth defubuerjione vrbium , in quibus
habttauerat,~\ Commendat fcriptura meritismagis Abraha;
liberacum elfeLoth, vt intelligamus iuftum Loth diékum
fecundum quendam modum, maxime quodvnum verum
Deum colebac, & propter comparationem fcclerum So*
domorum , intcr quqs yiuensad.vitamfimilemnonpq*l
tuitinclinari. Sequitur, ,.
Afcenditque Lothde Segor, & manfit in monte, dua quoquefilia
eius cümeo-.tirnuerat enm manere in Segor, & manfit injpeluncai
pereas. Dixitqiù Loth ad eos , Quafo Domine m i, quia inuè- ipfe & duafiha eius.J Mirum fi ipfè mons cft.in quem ipon-
nit feruus turn grattam coram te, & rhagntficafii miferuordiam J tè afcendit,quo, monente Domino, ac imperante, afeen-
tuam, quant fecifii mecum , vt faluares animam mtam , nec j dere noluit* Quæritur quare cum primum fugæ month
poffum inmontefaluari, ne forte appréhendât me malum . eft ciui- Segor prætulerit, & earn in habitaculum fuum vqlueritli"
tas hic iuxta,-ad quant pojfumfugere. parua eft, & faluabor in ea. bcrari,nun.c de Segor ad monrem migrer. Relpondebi-
S.Enchérit) LùgditnenfiEptfeopo fMJo aJcripti,Ltb. 1 1.
■ j^^veraôicllè illam Heb riorum copie yturànl deSego i1,
quod frequenter terræ mo lufubruta i V ala primu m,po ft-
eaSalilaappellatafit.lpfaeft & Vâla, quæ nunc Zoaranü-
cûpatur. imminet âucem taafi mortu o,& apud èam gigni-
tur ballamüm.ôc poina palmar am,antiquæ vberratisfndi-
cia.Niillum autem mouëat, quodSçgor eademquæZoa-
ra diciiurcùm idem nbmèn lit patùulæ velminons: fed
Segor Hebraicé,ZoaraSyriacè nuncupatur. I Valà autem
eius Ammon-.tpfe eft paterAmmonitarum vfquehqdief] Moab'iu-
terpretatuf, ex pàtré : Ammon Vero, cifilis quaii eau (la nô-
mmiSredditur, filiüs gençris meiyfiué filids pbpuli meï> fie
deriuarur4ycex pâfte liilènfusnominis, & ex parte ipfe'fic
fermo. Ammon vero,à quo di<fti ïunr Ammonitæ,vocatur
popiilus meus. Deus ergo ,'qui ’nouic & de hominis opéré
malo facereoperabona,gentes,quas voluit,exîllo lemine j
propagtuit. Prodidit quippeiftaperferipturas fuas, non
interpfétâtùr ablorpta: cimUentque LothVdiçens, Ne forte | faciéhda præcepit, & cauenda admonuit, nonpofuit imi- j
appréhendât me malum ineax quia fi cum cêceræadhuc yrbe's tanda.Nâm<8cquinque ciuitates, quæ inîbribüs igneis cô-1
ltafëncjiftaËepe fiibùcrlà5.çft,quanjtô magis nunc in corn-* flâgr^tæ funt, illud ( nifi fallor )fi'ghificanc, quod pmnes,
muni ruina non poterie liberari & hanc occafionetn infi- ! qui quinque (ènfus corporis fui libidinofè traiftaueriht ,in
delicatis, ètiamin filias'eoitus dedi'ÏÏè præcipitium. qui e- j1 iîlo fùturoihcendiô crematüri fint. Loth qufem.-ftater A-
nimeeteras viderac fubruiciuitates,&:hancftare,feqjDei bràhæ.iuftiis & hpfpiralis in Sodomis, & ab ömni Sodo-
auxilio erutumj vtique de eo, quod fibi concéifumaudie- : mitarumcontaminationepUrus, atqueinteger,qui ex illo
rat,ambigerévnondebuit.Sequitur, - inccndio> quoderatfimilitudqfutdfi iudicij , meruit fàl-|
* 1 Km. ; qmpofi, \ M W &nuncmter.n,quoSa[que.nip.oS gem.t,
l-l’- q ^ u oe fa a .s n v oe r fem t & iquorümfommfinoj.c
* a j J ‘ j U i « « 'cittöc.noniicutPaulus » q'uieaqaæretro lunt obiiuilcitur»
„ m m l , dem u se i b i b m n m m m a m Im m c U , ü h m u n u m ! * in'a-îuscH m W Ê ^ S S m ,
i S w b i i w U l i M i a V.Jswtjiwiqwältts » « i B i i l W l l f i
Lochaud.nè quædam de coniiimmatione fæcqli, quæim- Nequeilluda^mplum tâcu.t,
mineretperignem , ied earaquan)publiasnoaintelligerc q»onostamquamfalccond.r« n nonfatuineghgerc-
Nciçientncqaod.Sûdqmitis l Ü M P™^entts Çaueremus hoc oialüm | Mmemm
f ‘ A „ i au y r vxoruLoth.^ SicetiaminiploLoth ipnevaftatis, mulcumadhucipatiumintegrumrchdeiet;, . , : n s . , quando- ci ulm eonliæn.
io mundo. Jufpicat*fun:talcaliquidfadtuTo . q u a l e » " c « b u e r a n t : nomllud, quodaSpdomlshhcratuacft,
dicraotin tcmporibqsyoc,& ob«pirandam moitalmm M g I « «*>„Nlm f i ä l S B R Lo^
Phil. i .
Luc. p.
pofteritatem, loias fe pile cum pâtre lene relèruatas.Recu-
perandi igitur humani gênétis defiderium fuum,atque in-
ftaufandilæculiexfëiëclançlum opinantur exordium : ÔC
quamuisgrandq pis cri m en vi dere tur, furari co ncubit um
patriài grjauiot tarnen eisyidebaçur impietas, ûhumânæ,
vcputabant, poltencaiis fpes, feruata caftitate, delcretur.
Propter hocergoconfilium ineunt minore » , vt arbitrât,
culpa, fpe tamen argumentoque maiorè, patris mæftitiam
vel rjgorem vjpo emolhunt & refpluunt. Îingulis ingreflæ
noâibuscfingulæ, concipiunc ab ignorante conceptual,
nec vitra repetunt. Vbi hic libidinis culpa,vbi inceftus crimen
arguitur ? Quo modo ergp dabicurrvitio, quod non
iteratur in fatïoîGum igitur illæ ad conleruationem generis
prolcm quçierent,qui vtique in cis humanuscrat &na-
turalis affeëtus.neclecjiederent poilè-inuenire alios viros,
velutcxufto ilia conflagratione orbe terrarum, cum pâtre
dormierüni. Ab illo aucem.opcre ita pacrcmabhprrcre
fentiebant, vt id fe impleturas eflè non crederent, nifi eius
ignorantiam procuiaientîvtlçriptum eà,Inebriaderunt eum
vmo,& nefeientife mifiuerunt. Quaprop.férculpanduseft,
quidem, nec tamen quantum ille inceltus, led quantum
illàmeretur ebrietas.nam & hanclcx æternï condemnac,
quia eibiim 6c potum ad ordinem naturalem nonniiigça-
tia confeiuandæ fàlutis admittit. Quamuis ergo inccr .e-
bripfum & ebrium plurimum interht ; nam nec e^riofüs
fempereft ebrius, nccquifquis aliquandp ëbrius, confe-
quehterebriofuseft; tarnen in homme iufto huius ipfius,
etû'non:ebriofitatis,ac certe ebrietatis caullà quçrenda eft.
quideuiin tadem cogebat, vt filiabus luis crcbra.viiiamif-
ceucibus,aut fortaffe nec mixta crebro pptrigentibus con-
fentirec,aut credccetmifi vt illius deftitutionis Ôc materni
lutftus dolordecogitacionementis ebuæ/ugarecur,etiam
ipfas tandem bibereexiftimans , 8c ahquaftaude agentes
ne biberent; fed etiam talem tribus iilisadhibere confolf-
tionem,quo modo yirum iuftum decuetit, non videmus;
an aliqua Sodomitarum arte pçffima, etiam-paucis pocii-
lispacrena fie incbriare. potuerunt, vtillud pècçàtûcum
ignorante, v&l po tius dé ignorante committerent.Nos ca-
nien feripturas fantftas , non_homihumpeccata defeudi-
mus. Sequitur,
C onceperuntergo dua filia Loth de pâtrefuo, peperitque maiorfi-
fium, & vocautt nomen eim Moab : ipfe eftpater Moabitarum vfqüe
inprafentem diem, Minor quoquepeperitfiliuin, & vocautt nomen
fùturæ legis videturgeftafle perfoham,cum quidam ex ilia
prdcreati. ôcfub legcpofici, male intelligcndo, quodam
modo inebrianteam, qua non legitime vteiido, infideli-
taris opéra pariüt. B ona eft enim lex, ait A p o ft olu sftquis ea legitime
vtafHr.Nccideo tarnen hoc faâüjVelIpfiusL'bthiVel
filiàrùm eius iùftificamus,quia fignificauit aliquid, quod
futùram quorundam peruerfitatem prænunciaret. aliud
énim illæj vt hoc facerent, in tender un t : aliud Deus,qui
hdefieri permific, vt etiam aliquid inde monftrarét pro fi-
'griificationéfùturorum.Proinde illud fa&um eut» in fan-
éta fcriptura narratur, prophetiaeft: cum vero in illorum
vita qui hoc coratnilèrûnt,confiderâtur,fiagitium eft. Se*
qui tur, - ■'
Profeftus inde Abraham in terram Aùfiralem habitattit inter
Cades & Sur,&peregrinatus eft in Geraris. Dixitque de Sara v-
*pre fua foror ma eft. Mißt ergo Abim.elechrex Gerara , &tulit
earn. Vemt autem Deus ad Abimelechper[omnium no£tis,&ait ei,
$n morierispropter millierem quam tulifluhabet ehim virum. Abi-
thelech vero him tetigiteatn. Et a i t ,pomine numgentem ignoran-
tem& iufiaminterficieslNonne ipfe dixit,for or mea efi : &ipfa ait,
frater meus eftf Infimplicitate cordis met, & mundicia manuum
fecihoci] Qfia;ri poteft.quo m'odo'"adhuc in ilia «täte propter
Saræpuichhrudinem Abraham periclitari metUebat,
led magis forma illius visadmiranda eft j quæ adhuc ada-
matipbtëfat : écidedfecitjflGrërarisapudre^em Abime-
lech,quod in Aegyptpde coniugefuafecerat, eiqueinta-
dta fimiliter rcddica eft.Sequitur,
Dixitque ad eum Deus, Et ego fcio quodfimplici cordefeceris : &
ideo cufiodiui te, ne pec cares in me ,& run dimtfi vt tangeres earn.
.Nunc igitur redde vxorem viro fuo , quia prophet a eft » & orabit
pró te,&vtues.fi autem nolueris redderc ,fcito quod morte morieris,
tu dr omnia qua tu a /»»f.]]Quod ait Deiis ad Abimelech pro-
pter Saram,#peperat tibi,vt nohpeccares in me, quando eum
admonuit vxorem Abràhæ eflè,quam putabat eius efle fb- •
forem : äducrtendüm ëft& riotandum in Deum peccaii,
quando talia cohunirtuhtur, quæputant homines leuitet
habenda tanta ih carne peceâta.Quodautem dixit ci, Ecce
tu morieris : etfamhocnotandum eft,quo modp di cat Deus
tamquam prçdicensûnedubio futurum,quod admonen^
dodicitjVtapeccato aBftinendocaueacur,Seqiticur,
Statimque de nofte confurgens Abimelech vocauit omnesfetuos
ftios,& locutus eft vhiu'erfa verbahoc in atiribus iorujimueruntqué
omnesvirivalde. Vöcauit aut Abimelech etiah) Abraham, ér dixit
ei,Quid fuißinobisi^idpeccaüimusinie, quia induxifiifuper mer
‘ Y ? y 4 I &fu-
Cap. g
Dc pere-ij
grinationç
Abnfhæ
in Geraris
XXXI.