
Synefii
ne captarej Statim itaque fortunae conditio , vt &^ini-
mus immutabatur: Btenim in ‘Tyrannicas jedes iftud di-
fteriumirrumpebat, & inmenfavitrodtroque traduce-
batur. Ergo ad gratiampbfequiose loquentibus tnutua
76
□ qua quidemTyphp quàm citiffimè eum interfici
poftulabit^barbari veroyquainuisiuatam fibiabeoiniu-
riam çcedçrent, virtuiis famert rèuerentia id reprehenfio -
ne.miiflmè cariturum t fle iudicarunf, exilioque mufifta-
runr,quanquam& hoc ipiis pudori fuit, nec tarn exilium^
officiarependebat.fecitiioevnus,&alter, qui ex eo quidem
quani feedfym eile* vulucrunc.* bona autem, fortunal-
nonnihil eitiolumcnrirepo'rtabanr ,fcd dijs tarnen,
àue,quantumuis à Typhone offerrentur, exuliconcelfe-
probifque homimbus infenfosfeefle, npn dubitabant:
runt ,& ab ijspcrinde vt à facrisrfebus abftinueruntitail-
maxima.vero parsinuidtaanimi patientia fuftinebat. Ac-
le dijsac bonis Heröffius confitantibus^rofedusel^cer-
que vnus ex his rigidus caeteroquin ,• & graui flimus , fed
tispoftmodumtempoiibiis ab exilio reuocandus. Nam
pnephilofophiae tarnen ftudio fubrufticis, & incultis mo-
détériora quîeque apud Ægyptiospræualere, omniâque ribus,&R I a ciuilihominumconfue-H f I tudihe 1 alieniffimis,.
cum
ram cito pertdrbari, 6c conlternarifas n o n e ta t, quandiu j plunmis ab Oftnde beneheijs vt & cstenroortales, atte_
lacer & diuiniis animus in his fedibus verfaretur: vtenim j d u s cfl'et,immunitatemque libfpatriaetributotum remif-
fieri itàliceret/ubihde ab ipfoexordiopràui ilium daemo- fionemimpetraffet , infinitis propemodum hominibus
n e sâ d o rtifu n t,quorpn^propriahaeefuntofficia,quibus hinc carmine,hincorationefcripta, Ofiridis przconiace-
miniftruin fefe prxbens is, quem & pridem inlucemedi-I lcbrauribus,ac coram ipfo,gratis habend» caufiivieci tanç
a n t , ÖTnupcrrime ad tyrannidem euexerant, varijs il- tibus,ille non minus qyidem, quamah jgrato,atquebe-
los miferijs, atque incommodis exerceba« Tributaiam- | nigno animo era t.& eo magis quo maiorem eiusfaciendi
pridem mulaplicia ciuicatibus iinperatamominaaut con- ! faculcatem habebat, multa fcnbere,accommenta« foie-
ftéta,quae nunquam fueranc,aut ind'uda iam, 6c oblitéra- bat,DoriqIque modos,quibusfblis morum,acverborum
ta relcribebancur j qui in aquis vitanï exercerec, eadem grauitatem inelfe crederet,ad Lyram concinebac, non ta-
cum continentis habitatoribus pendere CQgebatur-,medi- men invulgus edebat : fed A quæaures m arium, & viri-
terraneiscontranauigiaimperabantur, nequis in tanta îiurajèrmonumpenriffimæmillari n o lle n t,& adinti.ma
pernieie calamitatis expersinueniri polfet. Hæc ex ma- vfque cordis penetralia tritae elTent,ijs qua:eommenratus
Iispraecipuè publica, qnibus & aliud commUniq^ Lega- fuerat,conctedebat : Ofiridem aiitem norat eiufmodi A-
to s ,6c pröuinciarumpraefe&ospublice venundätisciui- croamàtumtquædiuinaellèntiaucaetatemferrent,aepura-
ratibus.acceptotp pretio dimittebat, qui quidemcondii- tiffimumiudicem,verum coram ipfo,&dc iplo quicquam
d a prouinciæ ali cuius præfedura, veld quis adolefçehs ( dicere recufabat, partim quod non æquam.beneficiorura
eflè t, padainannumlocatione , hocipfo etiamprofil- i remunerationem oratione fieriperfuafum habebat, par-
fiffimæ fenedutis fub.fidiafibi comparanda efle ducebat : tim qüia ob inficam fibi rufticitatem adulationis fufpicio-
vnum enim & illudex ijs fu it, quae régnante Typhone nemverebatur.AtpoftquamTyphoyi,&armisÆgyptio-
perpetrabantur .-per tabulas concepta lupülatione impe- j rum tyrannidem inuafir,tum ille quidem longé agreftior,
riiitempusexcipiebatur,fiquispecuniam repræfentallet: atqueineptiorvifus eft: tuncenim fiiain publicum pro-
eum tarnenp«usei,^uod nequitteinfimularetur,. impe- | dere,tune feriptaafe carmina tecitare ccepit, cundisad
rium abrogareturj h icin virtutis præmiumauguftiusali- auditum horrore pereuffis ; fed enim impie fadurum fe
quod dignitatis faftigium, & imperium in plures, & ad - J exiftimabat,ûeosapertè noninfedaretur, qui benefado-
! inenfumgerendimagiftratus tempus fortire,tur. Quam- remfuum indignécrudeliterque tradaflènt. Typhoneip
obrem in lududeincepsc'bique.omnes,& dolore verla- ! igiturexecratillimisdiris,& vltimi exempli imprccationi-
bantur,cùm fua quilque infortunia recenfcre polfet : po- bus feripto, ac 1er m one deuouebac, domique, & in fpro
pulatimac per curias omni malorum généré diuexaban- lpquaciffimuserat, cuifilentium anteacrimini verteba-
tur iitavteademexpmni Ægyptoin coelum voce fubla- r tur : omniin fermo.ne,omni in conuentu,ccetuque h omi-
t%publici plandus clamor exaudireturr dc iam decs iplbs ; numcuiintcreflèc, Ofiridis laudes prædicabac,reludan-
gentis huius mifercbac, fefcque ad vindidam accinge- tes etiam , atque inuitos crebris eiufmodi narrationibus
bant: Sedidnonpriusaggrcdivifumeft, quameuiden- obtpndcbat,nequeienum,autamicorum monitafiede*:
«pr effetmutuavitij cum virtute collatio, vthietiam, qui j re , neque merus iplumapropofitodeterrerepotuerunt;
tenuiffitqaaaimifeofiilquecognidonepnedici funt* quid 1 fedliberohomine digno furore inlanire videbatur : nec
melius,quid peius di judicare,Ulud ampledj,hoc déclina- j prius abftitit, quam ad Typhonem ledis ax omni ciiiita-
re poflènt, Quocirca Typho Ofiridis imperium ex horai- j. teoptimis quibuiqueltipatum propius accedens^ coram
nummemoriafunditus euejllere, atque abolere conatus j defiatrislaudibuscopiosèperoraflèr,monuiflctqnevte-
cft,i dque cum plurimis alijs.tum hac potfifimum via con- ius virtutem jemulatetur, quo cum ardiffima neceffitate
tendebat ; quædecaufis antea lata erant iudicia, nulla coniiingebatur.llleautemprotinusexcandefcens, manifefteque
læuiens,eorum qui confederancverecundia motendebat
j quis de caufis
atque irrita faefebat,, damnatumque iudicio vincere
opottebat, legatis contra quaft data eden t relponfa de-
cernebat ; ex quibus holtes ij erant, qui à diuina ilia lingua
nonnihil vtilitatiselfent confequuti, quos cum çiui-
tatefua,acgenereipfo quamplurimis calamitatibusaffici
pportebat t duplici tarnen defperatis iam rebus artefuc-
ctyrebatur,liquisaut vxoripfcunias obtulilfet, haecau-
rem vclutin proftibulo, palam fedAat, ad corporisvplu-
ptates,obeundaque négocia meretricum, & lenarum o-
pera vtens, forumque ïllud, quod ab Ægyptijs hadenus
iudiciariumappeUabaturiudiciorummerca^umefficiens,
qui cum eacollocurus elfet miriorem Typhonis animum
,experiefcaturfCura enira cicutem fe alioqui mulieribus,
1 c tradabilem p?*berct,cum qdod cegnumab ijs partum
efietjjnagnolébene^cio deuiildum arbitrabatqr ; Vna
hîBc expediendæ difficultatis ratio tjs , qufimquo eo., &
perdifficili vcerencur. Altera verpefrùgiendi.ratio,fi quis
quemptam, ex.diro illo fcelerato,runi hpiniùum «Bta<
Typhoniscontubernalein adijfiet(hiporrp magni,0^fce-
lices dicebancuf iniferi atque adulterini homunciones)
adeos ergo cum quis aeceffilfet, probçofum in Ofiridem
coriuitium ïaótamlunferacjlcicaquadam vrbanitate con-
dtcum} quod ab ijs debar, qui nullam virtucis curam ha-
bebant, jnec rurpe pucab,apc4dcrùm cx quauisd.ccafiotus
manusjcgrè continuit, libique ex neceffitate tempera-
uicjira ramen vtex ipfo vultu , varijs hincinde perturba-
tionibusxfiuantis animi indicia colligerencur, aded in
tarn bieui fpatio mira ineo*fuit colorum alternatio. , Ab
eoitaque tempore Typhoni fäduseft inimicior,peiore-
queindiesfuccelfu, non modoeaquae ab Ofiridecolla-
caerant, omniadilabi emperunt, verura dcaliaprastereaa
Typhonefcelcraadijciebantur. Namquarumille ciuica-
tumpatrociniumfufceperat, eafdempeffimè infeftabat-
priuatimque ipfimalum confcifcebat, ne vnquam fefc
do mum recipcrer,fed ibi, v b i erat perpccuo manens de a-
lior um, quos oderat, fcelicicate ingemifeere t. In ter hire in-
Commoda verfantem peregrinum deorum aliquis con-
fpicuèapparens fua praefencia confirmauir, bonoque animo
elfe iuffic.necenim annos, fed menfes fiitorum neceffitate
piaefinitos efic dixit , quibus exa.dis y£gyptiorum
feeptra ferarum quidem vngues fiufum attollent, facra-
ruili vero auium roftrademittentj arcanum quoddam,fe-
cretumque fymbolum , quam quidem piduram Obe*
hfeis, lacrifque remplorum feptis infculpramcum pereJ
grinusnon ignoraret, tumeilacra hsec figuris exfculpta
,monuroentaDeusenai;rauit, temp or ifque lignum |ddi-
ditg Cütn (inquiej fecrorum noftrorum ritum innoyare
________________ ■ , _______ c«pecoeperint
ij,penes quos fumma eft regni poteftas, rum de-
mum haudmulto poft tempore Gigantas iftoS (barbares,
&peregcinos intelligebatjproprijs furijsagitatos pro-
culhinc ablceffiitos Iperato : quod fi quicquam ex cafe-
ditionefuperfit, neque tota fimul extinguatur, & in regia
etiamnum Typho perfeueret, non eft tarnen quod dc
deorum auxilio diffidas : aliud tibi fymbolum habeto.
Poftquam terrae circüfufumaerem impiorum halitu, ac
relpiratione coinquinatum , aqua, flammilque repur-
gauerimus -, tunc caeteros fua quemque poena fequetur,
ftatimque eiedo Typhone, meliorem rerum difpofitio-
nem,&ordinatipnem expedato , eiufmodi enim porten-
ta flammis, acfiilminibus expiamus. Quae cum audijf-
fetperegrinus,deinceps feelix id ei beaturoque effe vifurn
eft, quodhadénusmoleftumerat, illamqueipfam ma-
nendinecefficatem-impatienter ferre deftitit, per quam
aduenientium deorum Ipedaculo intereflè debebat; federn
enim iftud ômnem numanae coniedurae fiiperabat,
ftipatam atmatorum rnanum, & pacis etiam tempore arma
ferre fconfuetam, nulló inuadente profligari. Hæc ille
quidem,quïeuenire poflènt, fecum reputabat, fed nulla
id cogitatio alle qui polfe videbatur: verùm non multo
poftmodum elapfo tempore , cum peffimum quoddam
fuperftitionis genus , adulteratolque numilmatis inftat
fiicrorum ritus (qüibus veteri inftituto ciuitatibus inter-
d idumeft, vt impietas ömnis proculcarAar) non ipfe
quidem perfefe Typho introduxilfet, plebem Ægyptio-
rumveritus , ledperbarbaros violenteridagereconare-
jtur , tempi unique ijfdem euerfis patrijs legibus, inciùi-
tatedfecerneret, tum denique peregrinus Dei hanc elfe
praedidioneminanimum induxit : & fotlan finquiebatj
caeteraintueri dabitur j ac eoe euentus praeftolabatur,
quos partim fubinde circa Ofiridis tempora, partim ina-
liud tempus futuros didicerat, tune fcilicet cum Horus fi-
lius Lupum potius quam Leonem belli fibi focium adlci-
uerit:Lupi vero nomen quid fibi velit,arcani,Iäcrique fer-
monis eft,quem ne in fabulis quidem Ipecic fas eft in vulgus
efferre.
Æ G Y P T I 1 S I V E L I B R I
D B P R O V I D E N T I A,
S E C T I O S E Ç V N D A .
X i N fecuta deorum prodigia, quandoquideiïi
malis vbicunque omnibus plenaerant omnia,
ipfaqiie iam erac de prouidenda penitus èx ani-
mis nomiiium fiiblata fencénda, cum feeleratil-
fimam opinionem quotidianâ eorum quç videbantùr,expérimenta
comprobarent; Nullum quippe ex humanis
rebus iubfidium vfquatri apparébat,barbaris perinde vt iii
caftris ftaduaintrâ ciuicatem habentibus. Porrô illömrii
duxnodùterroribus exagitabâtur.CorybanribuSjVt opi-
nor, ipfum inceflèntibûs , înterdiuqùepaffim per exerfci-
tum tumulcuabantur i idque cuhS fæpiüs accidilfet,mente
alienatos,ac inftabiles eos reddidit : Öberrabarit itaque
figi jlatim, conferrimque omfteS, lymphatorüm haud dif-
fimiles, nunl ftfiélo enfeinbellüm ingetiti âriimi ardore
concitati, nunc lugubri, aeflebili vote exitium déprécaù-
tes,rurfumque profilientes, modo filgérej modo infequi
videbantùr, quafi occulta aliqua in emirate faötione tell-1
fteretur : veruln ibidem neque arma vlla erânt j fiecjtiè qui
ijs vteretur inueniri poterat,omnefque tanquam paradffi-
ma prafcda barbaris erânt à Typhöne dediti. Atque iftud
fàriè iiianifeftiffimüm eftvel munitiflimis, atqué itiftrü-
ftillïmis hominibus, nifi fruftra fibi parata ifta effe velint,
deorum auxilio opuselfefrieqüë aliunde viótöriam com-
parari poflè : é ï eo taiilen, qtiodæquum fit ab‘ eo > Pa*
radota habuerit omnia eos filperàri, qui infubide& in-
confideratèdefilmmarenitiideCernunt, nondefiintqui
priricipiillicaulæfuiimiriearë nicricunidetrahant :quo-
ties enim quödiri nobis fuit confummatè praéftirimiis, fu-
peruacuüm Deiâiixilium arbitràmur, vt de jure fit eiviâoriae
contendendum : cùm autem nullius interceflio-
ne pera&a res eft,iplaque fa â i ratio loli illi fecretioa cau-
fe accepta ferenda ;; tum demum nihil aliud quam eorum
, qui deosmortalia curare neganc conuinccndorum
argumentum hahemus non fermone fed reiplàeuidentif-
fimum : cuiufmodi & illud fuit; Audaciffimi ho mines,lo-
ricati, quorum ftudiumomne , ludufque nihil aliud fuit,
quam btlliaffidua exercitatio, équités inftruéto agmine
in forum ventitantes, &adbuccinam manipulacim pro-
deun tes (nam fi quis Propala aut futore opus haberet, auc
enfein detergere, vellet, ad vniufcuiulque negotium exe-
quendumcaetenlàteilicummorefungebantur, venevel
pervicos, etiam acies diftraherecur) hi inquam nud«$,
inermes,quorum ne in voto quidem erat viâoria, conci-
tatè fugientesfigno dato, ciuitate lefe lubducebant -, li-
beros, vxores, aut quodquifquechariffimum haberet,
furtimrapiences, quaûÆgyptiorum vxores palamabdu-
cere,atque in feruitutem agere non poftènf : quos cùm
farcinas colligere, 6c conualàre plebs vidilïet, nequé rem |
vrife habebat j intelligeret, multà vtique magis defpe-
rareccepic. Alijergoocclufisforibusin domum fe abde-
rë j ibidem que incendium expeäare : alij ferro pocius,
quàm igni dele&ç>, leuiora mortis inftrumenta compara-
re,nonvttentarent quicquam , fed vt fefc dum opusfo-
ret iugulaüdos præberenr : alij naiiigatioriem aggredi, in-
fulas, oppidaj vrbefque diflîtas animorepetere, cunce-
nim nulla non regio amphffimà Thebarum ciuitate iin
quâ Ægypriorum regia erat, tutiot videbatur : vt autem ■
vix tandem à dijs paulatimqùe âd fidem his qiiae gère- '
bantur adhibèndam indutâi finit, ciim desnum cqnhrma-
tisànimis, dum (aluti Conlulunt, eiufmodi quippiamin-
credibile ab his audittim eft. Nfuliercula quaedam pau-
pertate , annifque confectifiima ad txànluerlâm ciui-
tatis p ortam infoelici ,*fèd plané necefiaria opera $ porre- r
<ftis,fi quis obolum inijcerec j uianibus j quaeftum fecie-
bac: ac primo qtiideni dilucûlo ad circulatojiam cathe-
dràm fefe conféré bat ; (vitz liquidem ege lias, arque ino-
pia ad defraiidandam fomneïnaturam efficaciffima eftj
inibique fedens quod confentaneum eftagebat: ado-
pusfeftmantes fault a boni ominis precatione profeqae^
batur i foelicemque hiiiüsdiëi euenttim prædicebat, 6c
conceprisvotiscitöpitram numinis fauor.èm polliceba-
îtur:eminusicaqueidipfiim,qüodàScythis fiebat intuita
(lucefcebat enim iam tum, nec vllum ifti lacroriiim inftar
excurrendo irrunipëndôqiie cOmialàndi modum facié-
bant) fubinde ei in animurxi incidit fiiihmàÿi hànc elle
Thebarum diem. Hoc enim àbijseô fieri,quo nullum in
ciuitàcèpignüifëlihquaturjàcque ica quàm cicofeceue-
1 rint,damniilliüsfecuros j quodexfuorum j éorumqüë
quospopularivellen’k contuberniofibicoiifcifcerepof-
fentjfacinus àggrefliiros: quàre poCiilum iftud ^ qiioæruf-
care fqlebat eUertens,grauiffimeque cum gemicu conque-
tens ac deorum hömirffimquefidemimploraris : At vos
(inqfiit) patrijs fiâibüs extofres vagofi^ue Ægÿptus tan-
quàrii fupplices excipiéns non modo Itipplicum dunta-
xat riiore non tfâ&auit,' fed & ciuitate, ac magiftrâtibtis
doriàuit,& polirémo rerurri dominos fecit jVt honnùlli êx
Ægyptijs Scythàmm möre degere inftituerint vberri-’
mutli na£ti eteafimulariOné compendium j ità maior ve-
ftriSjQUâm dotriefti cil mftitütis honor habetur.Sed quor-
fumifta? Cut hasfedes deferitis? curlarcibas componi-
tis àc conüéhitis ? Non de his ex ingratitudine indem a
dijs àduerfus b'eriefaétoies iudiciümfertur: nam & lune,
&,vfcl,poft Thebarürii excidiüm vciiiÿntaliqnando.Hæc
cum diiiflèc pronam fë in hüriiüm deiecir : Ad hæcScy-
thaquidam edüdoglâdio mulieris caputamputaturusir- i
ruit,-quamconuitijsince(Ierej&hoâumuniopûs prode- |
re fufpicabatur. Clam enim ifta etiamnum fieri exiftima-
b ÿ i qüod nemo ex ijs qui fenferant, indicate aufiiS effet; j
Et ilia quidem ferro ocÿusabfiimenda erat ; Sed fille De- j
us aliquis jfiueDeo qùamfimillimus interuenit in homi- j
his cettè Ipeciem apparebat j qui id indigne ferre vifus, !
Scÿthamque in fefe cohuertens, irruentem luftinuic at-1
que idtu occupato carfum humiproftrauir r hiric alter in ;
eum Scÿrha 6c confelBm idem perpeffiis eft , clamor.
BthlwibsVet.Patr.Tont.f. deinde,