
11002
A
B
G
D
reptatasglebas. Pretereo quod hæc primum gramina in-
I ceffu, flumina natatu, venatu ncmora fregifti. Omitto
quod hie primum tibi pila, pyrgus, accipiter,canis, equus,
arcus ludofuereV Micro ifltîcob gratiam puericiæ tue vn-
dique gentium confluxifle (India litterarum, tuæque per-
fonæ quondam debitfi, quod lermonis Celtici fquamam
depofitura nobiliras, nunc oratorio ftylo, nunc etiam ca»
moenalibus modis imbuebatur. Illud in fe affedum principal
iter vniuerfitatis accendit, quèd quos olim,Latinos
fieri exegerasjbarbarosdeincepseflevetuifti. Non cnim
poteft vnquam ciuicis pedoribus elabi, quern te, quam
tumqqe nuperomnisætas, ordo, fexus e femtrutis muro-
rumaggeribus confpieabatur, cùm intcriedis æquoribus
inaduerfum perambulatis, &vixduodeuigintiequitum
fodalitate comitatus,aliquot milliaGothorum ,,non minus
die, quàm campo medio ( quod difficile fitpofteritas
credit uraj tranfifti. Ad nominis tui rumorem ,perfo.næ-
queconfpe6fum,exercitum cxercitatiffimum ftupor ob-
ruït: ita vt præ admiratione nefeirent duces partis inimi-.
cxy quàm fe multi, quamque te paucicorifitarentur.Sub-
dudaeftcotaprotinusaciesinfiipercilium collisabrupti :
quae cum prius applicatacflet oppugnacioni, te vifo non
eft explicata corigreflui. Interea tu caefis quibufquc optj-
mis, quos riouiffimos agmini non ignauia, fed audicia fe-
cerat.nullis tuorum certamineextantodefideratis,folus
p 1 anitie quàm patentiffima potiebare * cum tibi non darec
totpugna focios,quot folet menfa conuiuas. Hinc iatn
per otium invrbem reduci. quid tibi obuiam proceflerit
officiornm,plaüfuum,fletuum,gaudioruro, magis tentant
vota conijcere, quàm verba relerare. Siquidemcernere
crat refertis capaciflimae domus atrij$,illam ipfam feliciffi-
mam ftipati rediras tui ouationem : dum alij ofeulis pul-
uerem tuum rapiunt, alij fanguinèacfpumispingujalu-
pata fufcipiunt, alij fèllarumequcftrium madefadaludo-
ribus fulcra refiipinanc, alij de concado tibi caffidis exitu-
ro flexilium laminarum vinculadiffibulant ,alijexplican-
dis ocrearum nexibusimplicantur,alij.hebetatorum cæde
gladiorum latera dentatapermimfcrant, alij'eæfi m arque
pUndim foraminatos circulos loricarurn digitis liuefcen-
• tibus meciuntur. Hie licet multi complextbus tuorum
tripitdianresadhaercfcerentjin temaximusramenlæriti*
popularis impetus congcrebatur; tandemque in turbam i
inermem quidem veneras, fed de qua te nccarmatus euol ,
"Ueres : ferebafque nimirum eleganter ineptias gratulan- I
turn, & dum irruèntum tumultuof o diriperis amplexu,eo
conditions acceflèras,pijffim9 publici amoris înterpreSjVt
neceflecfTet illi vberiorc referre te gratia, qui tibi liberiore
fecidèt iniuriâ. Taceo deinceps collegifle te.priuatis virib9
publici exercitus fpeciem »paraisextrinfecùsmaioru opi-
busadiutü, &inferiores hoftiumante difeurfus caftigatrs
coercuifîè pdpulatibus. Taceo te aliquot fuperuentibus
cuneosmadaflè turmales,è numéro tuorum vix binis terni
fvc ppftprælium defideratis : & tantum calamitatis ad-
ucrfæ partis inopinatis certaminibus in fill um, vt occule-
re cæforum numerofitatem confilio deformiore medita-
rentur. Siquidcm quos humari nos fuccinda prohibue-
rat, deceruicatis liquere cadaueribus; tanquam minoris
indicij foret, quàm villis agnofei crinimm,dimififlè trun-
catum. Qui poftqùamluce reuoluta,incellcxerunt fur-
turn ruin® fuæ crudeli vilitate patuiflèi tumdemum pa-
■ lam offieijs exequialibus occupabantur, non magis cla-
de.m fraude, quàm fraudem feftinationé celantes : fie tamen,
quod necofTaturaulcuarjj ccfpitis mole tumulabant;
quibus nec elutïs veftimenta, nec veftitis fèpulcratribuc-
bant, iuftè fie mortuis talia iufta foluentes. Iacebanc cor-
poravndiquelocorum plauftris conuedarorantibusjquç
quoniamperculfisindefinenterinctmiberes, raptim fuc-
cçnfisconclufadomicilijs culminum (uperlabentiumro-
gàlibüs fragmentis funerabantur. Sed quid ego ifta hæc
iullo plulculumgarrio? qui laborum tuorum non ex àfie
hiftoriam texere, fed pro parte memoriam facére præfum-
pfi, quo magis crederes votis tuorumj quorum expedition!
ægrefeenti nulla falubriùs ocyufque f'quàm tui.adr
uentusremédiamedicabunturi Igitur liquidnpftratium
precatibus acquiefcis, adfcucum m patriaro rcceptui cancrefeftina,
& afïiduitatem tuam périculofæregumfamilia-
vitati celer exime j quorum confuetudincm (pedtatifiimus
quifque flammarumnaturæ behe comparai, quæ ficut pau
lui ura à fe remota illuminant, ita fatis admota fibi comb u-
runt. Yale.
E P I S T O LA IV .
Sidonius Tctici fito falutem.
GOzolasnatione Iudæus, cliens culminis tui, cuius
mihi quoqûe eflèt perfona cordi, fi no effet fedta de-
! fpedtui,defertliterasmeasiquasgranditer anxiusexaraui.
Oppidum fiquidem noflrum, quafiquendam fui limitis
! op p ofi ti obi ccm,cii cum fufarum nobis gentium arma ter-
rificant. Sic xmulorum fibi in medio pofici populoru la-
crymabilis præda,fufpedli Burgundionibus, proximi Go-
! this,necimpugnantumira, nec propugnantücaremus in-
uidia. Sed i#hific alias. Interea fi vel penes vos reâafunt,
[beneeft. Nequeenimhuiufmodipedfore fumus, v t licet
! apertisipfipoenis, proptercriminunî occulta, pieétamur;
non agi profpere,vel vbicumque velimus. Nam ccrtü eft,
non minusvitiorum, quàm hoftium elle capciuum,qui no
, etiam inter mala tempora bona vota feruauerit. Y ale.
EP I S TO LA V. .
Sidonius Hypatio fuo falutem.
SI vir fpeâabilis, morumq-, veftrorum fufpeâor, admi-
rarorque Donidius folam rationem domefticæ vtilita-
tishabuifiet, fatis abundeque fufficeret fides veftra com-
modis fuis, & fi nullus interceflbr accederec. Sed amore
meo du dus eft, vt quod ipfè per fè impétrauerat, me facc-
ret poftulare. Itaquenunchonori veftrö hic quoque cumulus
accrefcit,quàd duo efficimurdebitorcs, cùm tame
Vnusè nobis beneficium confequatur. Eborolàcenfisprç-
dij etiam ante barbarosdefolatam medietate, quædomùs
pa'tritiæiuramod6rèfpicit>fuffra^o veftro iuri fuo optât
adiurigi. Nequfr ad hanc nUrtdrnationem ftimulocupidi-
tatis, fedrefpedtu auitærecoi'dationisadducitur. Siquidé
fùndi ipfiusincegritas familiæfuædominium, vfque in o-
bitum vitrici nuper vita decedcntis.adlpexit. Nuncautem
vir alieni non appetens, fui pareus, pofi'effionis antiquæà
fe alienarar non tam damnoangitur,quàm pudore : quam
vtredimere conetur, non auaritiæ vitio, lcd verecundi*
neceffitatc compel litur. Ttibuere dignare votis fuis ,pre-
cibus mcis.moribus tuis, vt adfûliditatemruris-iftiuste
parrocinante perueniat,cui rem parcnrum,fibiq^ non- folû
notam,verum etiam inter ladlentis infantiç ludimentare-
ptatam.ficut reçepifle parum frudfuofuimfic non emeruif-
fe nimis videtur ignauum. Ego veio tantum obftringar
ind ultis.ac fi meæ proficiat peculiariter propriècaci, quic-
quid meus ætate frater,profeffione films, loco ciuii,fide a-
micus,acceperit. Y a le .1
EPI S TO LA VL
Sidonius Eutropio fuo falutem.
SI veteris commilitij, fi deinceps innouaræ per dies graciât
benein prçfentiarum fides veftra rcminifcitur,pro-
- fedo intelligitis vt vos ad dignitatum,fic nos ad defiderio-
tum culmina afcendfere. Ita namque fafeibus vcftris grara-
mur omnes,vt eredam peril los non magis vcftram domu»
quàm noftram amicitiam cenfcamus. T eftis eft tlle trada-
tus,in quo «xhortationis meæ non minimum incitamenta
valuerunt; quibus vix potuiftis adduci, vt ptatfedutam
philofophiæ iungeretis, cùm voscônfèdanci yeftri Ploti-
ni dogmàtibusinherences, ad profunduin intetitpeftiuæ
quietis otium'Platomcorum palxftta rapuifïct. cuius di-
fciplinæcuncfore afttuxi-hberam profisfiidnem-, cùm nil
familie dcbuiftêc.PorrôautemdefidiçviciniorpUtabatut
Contemp'tus i(le militie, ad quam iaditant liuidi, bonarû
partium viros non poile potius, quàm nolle confcenderc.
_ fgitur
Igitiir quod loco primore fieri par eft, agimus gratiasvbe-
resChrifto, quiftatumcclficudinistuæ, vt hadenus pa-
rentum nobilitace decorabac, ita etiam mine titulorum
parilitàte faftigat. fimul& animorum fpebus eredis fas
eftdecætero fperarc meliora. Cercè creber prouincialium I
fermo eft, annum bonum de magnis, non tam frudibus,
quàm pôteftatibusæftimandum. Qua de re veftrum eft,
domine maior, expedationem noftram competencibus
difpofitionibus munerari. Nam mernororiginis tuæ no-
bihumfibi perfuafitvniuerfitas, quamdiu nos Sabini fa-
milia rexecic, Sabiniani farailiam non timendam. Vale.
E P I S T O L A V II.
Sidonius Fellti fuo falutem.
F Ongùm à literis temperatis. igitur vtrique noftrum
JL-/mosfuusagituc: eg6gacrio,vostacetis. Vndeetiam
vir ad reliqua fideiofficia infignis,genus reor efïè virtutis,
tanco te otio non poflè laflàri. Ecquid? nunquamne re-
fpcdu moueberefamiliaritatisantique, vtcandemà continuât
i filentij propofito pedem referas? aut nefeis quia
garrulo non rcfpondere conuitium eft ? T u retices,vel bi-
bliotftccarum médius,vel cogarum ; & à me officium pau-
pertiniier monis expedas^cui f cribendi, fi bene perfpicis,
magis eft facilitas, quàm facilitas. Certè vel metus nofter
materiam tuo ftylo faciat: memenroque viatorum man us
grauare chartis,quatenus amicorum cura teleuetur: ôc in-
| dicare feftina, fi qua præuio Deo, queftor Licinianus tre-
| pidationi mutuæ ianuam fccuritatis aperuerit. Perfona
fiquidem eft, vt perhibent, magnaexpedatione, maior
aduentu, relatu fublimis, infpedione fublimior, &c ob o-
mnia felicicatis naturæque doua monftrabilis. Sutnma
ccnfura, par comicas, & prudentia fidefque mifTo mitten-
cique conuenicns. Nihil affedatum, lîmulatumq; pon-
derique fermonum vera potiùs feueritas,quàm feueri taris
i mitatio : & nec v t pl urimi.qui cùm crédita diffidenter al-
legant, volunt videriegiftè fe caùtiùs. Sed neque ex illo-
turn, vcferunc, numéro, qui fecreta dirigentium Princi-
pum vengeantes, ambiunt à barbaris bene agi cum legato
potiùs, quàm cumlegationc. Hune nob,is motumviri te-
norem fecundus rumor inuexir. Mandate pernicicer, fi
verodidaconquadrantj vt tantifper à peruigili ftatione
tefpirent, quos à muralibusexcubijs non dies ninguidus,
non nox illunis &c turbida tecèptui cancre perfuadent ;
quia &C fi barbarus in hiberna concédât, mage différant
quàm relin quant femel radicatam corda formidiné. Palpate
nos profperis, quia noftra tam procul eft i vobis cau-
fa,quàm patria. Yale.
e p i s t o l a v i il
Sidonius Eucheriofuo falutem.
V Eneror antiquos, non tamen ita vt qui aèquæuorum
mcotum virtutes aut mérita poftponam. Neqüe fi
Romanarefpublicainextrema hec miferiarum defluxic ,
vc ftudiofos lui nunquau) remunerecur, non id.circo Bru-
tos,Torquatofque non pariunt fecula mea. Quorfum
ifta hæc? inquis. De se, ad temihifèrmoeft vir emcacif-
fime,,cuidebet refpublica, quod fupradidis folqtumlau-
d&thiftoria. Quapropcer ignari reram temerariaiudicia
fiifpendant, nec perfeuerenc fatis, aut fùfpicere præteriros,
aucdefpicerepræfcntes. quandoquidem facile clarcfcic,
rcmpublicam morari bénéficia, vos mereri. Quanquam
mirandum grandi ter non fit, natione foeneratorum non
folùm incitiiliter Romanas vires adminiftrante,verùm ct-
iam fundame'ncalicèr eruenttfjfinobilium virorum mili-
tariumque, &: fupravel fpc.m noftræ, vel opinionem
p at ris aduerfæ bellicoforum, non tam
defucrinc fada, quàmpras-
mia> Yale»
E P I S T O L A IX .
Sidonius Riothamo fuo falutem.
■ : .
SEruatur noftri cönfuecudofermoni^ namque mifee-
mus cum falutatione qtierimoniam: non omnino huic
reiftudentes, vefty lus nofter fit officiofusmriculis, afper
inpaginis; fèd quod eafemper eueniunt, de quibus loci
mei aut ordinis hominem confiât inconciliari,fi loquaturj
peccare, fitaceat. Sed &cipfifàrcinam veftri pudorisinfpi-
cimus, cuius hæcfèmper verecundia fuit, vt pro culpis e- ‘
rubefceretisalie'nis.- Gprulus epiftolarum, humilis, ob-
fcurus.defpicabilifque etiam vfque ad damnum innocen-
tis ignauiæ, mancipia fua, Britannis clàm folicitantibus,
abdudadéplorât. Incertum mihieft,an fit certa caufàtio:
fed fi inter coram pofitos æquanimiter obieda difcingU
tis,arbicrorhunclaboriofumpoflè probate,quod obijcitc
fi tamen inter argutos,armatos, tumultuofqs, virtute,numero,
contubernio contumaces, poterie exæquo&bono
folus, i nermis, abiedus, r ufticus, peregei nus, pauper au -
diri. Vale.
E P I S T O L A X*
Sidonius Tetradiofuo falutem.
PLurimü laudis iuuenes noftri moribus fuis applicant -,
qùoties de negotiorum meritis ambigentes ad perico-
rum confilia decurrunc: ficurnuncvir clari(Emus Theodoras,
domi quidem nobilis, fèd modeftiffima conuerfa-
tionis opinionegenerofior, qui per literas meas ad tuas li-
teras,ideft,admeraeifIîmumfcientiæfontem,laudabilia-
uiditate proficifcicur,non modo reperturus illic ipfè quod
difeat, fed & forfitan relacurusindc quod docear. Cuicô-
tra potentes fadiofofque, fi veftra pericia abundanter non
opitularetur, prudentia confulta fufficeret. Refpondcce
obfècramus, nifi vobis tamen ytriufq; noftram fociæ pre-
ces oneri faftidiove reputabuntur, iudicio fuo,reftimonio
meo ; & fubftantiam çaufâmque fupplicis fiuduantem
medicabilis refponfi fàlubritate fùlcite. Vale»
' E P I S T O L A X L
Sidonius Simplicio fuo falutem»
ETfi defiderium noftrum finifteritas tanta Èorrtîtatür,
vt etiam nunenoftris inuideacis obtùcibus: non id-
çirco is es, vitörum optime ,.de cuius nos moribus lateant
çelfa mèmoratu. Ita cundi noftraces, ijdemq-, fîimmates
virijOptimarum te exadi flî uianim q; partium preftantiffi-
mum patremfatiiilias confonô præconio profèquuntur»
Adftipulatur huic de te ïèntenciæbônorum,vel fieeledus
gener,veleduda fiefilia: in quorum copitlatamfelicem
tibi conttouerfiam vota pepërerunt,vt ambigaSjVtrum iudicio,
an inftiturione fuperaueris. Sed tamen hinc vel maxime
parentes ambo vencrabilescftefecuri. idcirco cæce-
ros vincitis,quùd vos filij crahfiefuht. Igitur doiia venia literas
primas} quas vt needum mitterè defîdia fuéiràt, ita
vereot ne fit mififlègatrulitas.Carebit fane noftrum nçuo
loquacitatis ofhcium.} fi exemplo recurfantisalloquij im-
pudentiàm pagine præfentis abfolucris. Vale»
E P I S T O L A X I I ,
Sidonius Secundo fuo falutem,
AVi it)éi,proaui tui cumulu nefterno, proh dolor ! die
manus profana penè temerauetat. fed Deus affuit,
nenefastantumperpetrarettir. Campusautemirffe dudü
refettus tam buftualibusfauillis, quàm cadaucribus, nullam
iam diu fcrobemrecipiebat : led tamen tellus, huma-
tisquefuperducitur, redierat in priftinam diftenra plant- i
tiem,pondc9eniuali,feudiuturnoimbriumfluxu fidenti-1
busaceruis. Quæfuic çaufa, vtlôcum aqderent,tanquam
vacantem , corporum baiuli rallris funebribus impiare.
-P:E P j î SÜ ^