A <bkrSofedoilfimagiftro gentium in duobusTeftamentis de- 1
narij mcreede fanauir, reddicurus illi & beats Vi rgini taris
de innumeris hitius bphiiruâibus vberes'gratias,& innii-
merabiles coronas,quia hoc confilium p'ræcepto adiiciés,
de fuo fûpëtr ogàuit. Non ergo'eratifte frater, qui & con-
ditione Dominus àfëtuis,& natura Dëusà rhÖrtalibuS di-
ferepabat, fed tamep & homo er à t ille', de quo feriptum
eft:Homoeftj& qüis coghofcet eum ? Neque ïdep frater
nofter , quanquam & hoc diuina piëta's pro humilicat’e
rfal.zi.2j. cordis fuifamulis nomenindulferit,dicens:N^r<t^o nomen
tauntfratribus mis: tarnen noftrà arrogant ia n on audendus
diçi trarer,nec quia homo fieri dignatus eft,quia&in ipfo
hominis or tu nihil habet commune nobifeum \ . qui citra
noftræ generationis vfum caro faclus de Spiritu fando,
intemerata facræ matris virginitate 8c conceptus 8c natus
eft:& ideo fine yUpiCorporis noftri contagio.noftrum çpr-
puseffedus , neCdéditDeoplàcationemfuam, qùiaipfe
propitiatio%rat:nec pretium redemptionisanimæ fus, fed
noms,quia non ëgebàt falute làluator.Nos autem vendi-
tifub peccato egebamus pretio redemptionis:&ideo pro-
pter nos homo,propter nosforma lerui,propter nos films
ancillæ,qui benedidus &làn dificat or fan dorum ,pro no-
bis tarnen & peccatum & maledidum fadus eft , quod
nonerat,ytnps qui expræuaricatione peccatum,& ex da-
mnatione maledidum eramus, ab vtroquë abfolueret,v-
tr um que ih luà carne affigens cru ci. Ideo didum puto:
C0I2.1+. J frater non redtmitjèdimet homo : 'quia quos fraternon rede-
Tfal^s.z. j merat.hôceft, propheta feu legis lator qui homo tantum
* .cw.j. 19. etat-hos hcqjo rëdemit,.qui 8c Deus eraf. Deus enfin,ip-
qui'f ,eràt in Chrifto reconcilians fibi mundu m. Huius
mddihomo folüspræualefe potuit aduerfus fententiam
mortis &àculeum pëccati, vt dhirographum.mort is abo-
leret, &hu miliare t cal umniatoçem:non tarnen ei maiefta-
te naturæ fuæ,fed habitu noftræ congrediens, de nihil ei ex
tOrquens violenté, dominatu,fed iuperans eum legeiufti-
tiæ,vt quoniam foe min a déceptà & deiedo per foeminam
viro , omnem prolem primi hominis tanquam peccatri-
cemlegibus mprtis maliriola quidem nocendicupidita-
te , fed tarnen vt æquilfimo hire vidoriæ vindicabar,
tamdiu pote fias eius valere t ,donecinterficerètiuftûm,in
quo nihil dignû morte pollet oftendere : nonfolum quia
fine Deo o ccilus elhfed etiam quia fine libidine n a tus.cui
fubiugaueratillequosceperatjytquicquidexindenafce-
retur tânqùâm fuæarboris frudus, prauà quidem habendi
cupiditate, fed tarnen non iniquo poftîdendi iure reti-
neret.Iufiiflimè itaque cogitur dimittere credentes in eü>
quem iniuftillïme occidit, vt & quod temporaliter mori-
unturdebitumexfoluant, & quod lêmper viuunt in illo
viùant,quiproeis quod nondebebat,exfoluit. Qùamo-
brem puto & ipfe nobis led ille eit, in cuius mortui ore ci-
bum mellis inuenimuS. Quid enim dulcius Dei verbo?&
quid fortius Dei dextera? Aut if. cuius m ortui ore fauus &
apes, nifi in cuius verbo làlutisfaoftræ bonum & congre-
gatio gentium : quarum'potiusfigùrâmpletiqueinhoc
leonepofuerunt, quiapopulusgentium qui crcdidit corpus
feritatis erat ante,nunc Chrifti eft,in quo Apoftolivel
utapesàrore cash & diuinarum floribus gratiarum me lia
(àpieritiæ côdiderunt,ac fi elca ab ore eden tis exierit: quia
priusefteræàDcO natiônesreceptum Dei verbum fidcli
Cô rde fumen tes,fr udu m falu tis edidérint.Qui vero Chri
Hum magisin eodem fibi ieone proponunt, S amfo'ne m
Iudæorùm figuràm,videlicet vt ilium leonem quàfiÇhri-
ftum Iudæus occideret, id quoque aflignantes myfticæ
præparationi, quodeopotiflimum tempore quo coriiu-
giumpetebat optatampotentis belluæperegeritcædem,
quia videlicet non pollet firmari coniugium quod in
Ghtifto 8c Ecclefia padum ell , nifi occifo leone de tribu
lüdà. Idem enim Dominus & J.eo ille qui viçit & catulus
eftleónis,fualpontefopitus,&alêmetiplbrefufcitatus>de
quo feriptum elfc Quis fufeitabit efim ? Volunraricënim
facrificans pro nobis patri holliam fifi Corporis:Idemfum
mus in sternum lacerdosanimam fuam -, (Ikutipfetefta-
toan'io.ig. tur) eadérefumpfitpoteflàfeqûapofuit.Hrcleonisçatu-
lus,quia filius Dei,& idem leo quia iqualis patri i Qüare
vtmihividetur, huicaptumeftlconi ; Deedenteexiuit
Tfal.\8.8.
loaa.i.2.'
Rom.7 14 }
Vptl.8j.f.
Phil.2.7., I
Cor.s.zi.
Gal.i^j.
B
Ccl.2. 14-
PM 71*4-
Exod.zo.
Strm.t.in
Natali Do
'minu
Gtn.3.6.1
PfaUs-s.
[lud. 14.8.
Vide inf.
Epheff.j't
Afoc.
Gen. 49.9.
PjaLsj.%.
Neb. 7.17.
clca.,8c de potentedulce. Aquo?nifi à Saluatorenoftro,
cuius fermo vita eft ) 8c qui hanc nobis efcam fimul& ru-
minauit do cens, 8c prompfit im'pertiens.etfi placet aliter,
vt de edente efca fic exeat : quia hic leo de tribu Iuda pro
nobis Vidor ex ore nos aduerfi leonis eripiens, ideo vena-
tùrvtlèrùetjCapit vt abloluat,frangit vt lolidet,mandit vt
integret, hoc in nobis edens quo corrUmpimur. ' - =
Quamobrem opterau's huius leonis briedafieri, ne fi-
muspræda leonis inimici. EfficiamurefCaDei, ne fimus
efca lerpentisEdat nos Cnriftus,ne zab olus voret.Eden-
te enim Chrillo. (vtdixi) jti nobis abfumitur quo con-
ïumirhurfChriftus etçrifin vita eft,& mortale hoc non po-
terimus depoherehifiabforbeamur, quia mortem noftrâ
deuorat Chriftus. | Cibus autem Chrifti elle non pollu-
mus,nifi faciamus volüntâfè'm eius,vt viciffim & iplc nobis
cibus fiat.', in quo femper viuimus, fiadeiuspræcepta
viuamus. Sic ergo de potente exit dulce, cum amaritudi-
ne malitiænoftrte peripfum'in dulcedinem bohitatised-
mutata > dulcis iyCrbo cius efca prbcedftnus, qui nos e-
dendo confumpfit peccato, reparauit ad vitarn. folus hie
potens dulciter potens, qui liberauit pauperem ab auaro
potente, qui feritàtem mei corporisper myfterium pieta-
tis lute in mortein lui corporis perimëns. Ibi cibum vitæ e-
dit,vbimilêræfameS mortisàrebat,qui mihi offenfionera
gratia,pëcQatum iu fti tia,infirmi täte m Virtute,mortCm vi-
ta.conrufiôhëmgforia regno mfitatut exilium, quiaau-
diebamus : Terra es 8c in cerram ibismunciam audimus,
conuerfatio vefira ih coeliieft .Itaqué illam fpecie m quæ in illo
S am fo ne vel r ecrini to vel moriete re texitur, 8c in otn'nem
Chriftifahiulùm conuenire arbitror. vHomi5 enim qui
prièüëtüsfueritin aliquo peccato,&faîubriter poe ni te n d o
adinftaUràtiohem gratis quafi capillis renafeentibus re-
uertitùr, ponens vt arcumæreum brachia fuà,id eft fidem
Ipei vera:,& fpem fidei non fidam, exërcensidem ad prae-
lium manus filas operibus pietatiï, cuius exercitatio ad o-
mnia vtilîs eft.'tum vt quibulHam bonae conlciehtiæ & fidei
firm ç lacertis valens audebit in u adere,& po terit euer-
tere inimfCorum columnas : quæ quidem lunt columnæ
hoftilis domus quibus nititur,in qua Vélùt n’oftti vidor e-
pulaturiniùdenscaptis ', fîmembris ‘noftris vtarmis fuæ
iniquitatis vtatur. Deiecimus ergo huncinimicum domo
fua,interitu fubiugatæ carnis, qua adiutrice intus nobis-
metipfis hoftis inclufus, inteftino animam noftram bello
quatitjCrimine voluntatis noftræpotens noftri fadus,no-
ftra aduerfus nos Vitiafatellites habet, interioremque no-
ftrum minifterioexteriorisoppugnat. Sed meminerimus
padi quo per baptifmatis gratiam confcpulti Chrifto in
crucisfacramenta iurauimus, ne iam quafiviuentesaga**
musinhoemundo , viuamufque iam non nos fed Chriftus
in nobis, quo nobis in honorem capitis reftiruto, cadet
zaboli domus,& tota infini corum cohors cum pecca-
ti noftri morte'morictur. Quamobrem non folum morte
Samlbnis comoridifcohoftibusmeis.hoceft, morifican-
do carnem meam fimul interficere peccatum, vtluperfti-
tefpiritu Vidor falutis triümphëm, & dicam animæ mcæ:
conuertere in requiem;tuam,quoniam Dominus benefe-
cit mihi : fed 8c cæcitate Samlonis quam corporeis tàntü
captus oculisfpiritales nonafnifit, inluminorad intellc*
dum bonum,vt exemploillius feiam quos magis debeam
oculos habere.Non enim inuocallet ille vir Dominum in
fuæ virtutisauxilium,nifi mentis oculoshabuifletincolu-
mes,quibuslumén eft Chriftus, in cuius lumine videbi-
mus lumen: quod filemper ardet in lu cerna corporis noftri,
tunc operatënebrârumoccidunt»&princeps huius
mundimittiturforas : non vtiqueextra mundumhunc,
cum quo (ficut feriptum eft) in damnations cpniudicatus
mixto fine vacuabitur : fed forasà cordibus noftris, à qui*
busfiChriftumrecipiamus y expellitur. Ergo quia ilium
iny'tantur qui fiintexparte illius,. nos imitemur Dominum
Ielum , qui nos vocauit in fortem hæreditatis fuæ, 8c
tôlière nos iullit iugum fuum fuaue, vt graue illud legis
8t mortis iugum difeuteret â nobis ^ Eft autem 8c
cnnis vc iugum leuitatis. Nam ( vtTcriptura diuina
nos do,cet) leuis eft fandorum coma, impiorum grauis.
Hæc aut virtutis , vtinSamfone, aut iandificationis
F 1
ffthtâ
©««.}. If.
P hil},u,
Iud.i6.iill
&}». I
G al. 6.1,
?/«/. vi
ffrhm
i.Tiafi
2. Cor s U
Gai. wd
tfaLiVfi
Pfal m*11
I U Mit»
loani'11
•pfaW'
ïwW
Ethtf,Jl1
Cd'11
Mat
Jctn.il'
‘lui
runt. Et ideo veriluminis damnü eft ad vfum tenebrarum
Vti luminibus, 8c oculos in terrena defixos cæcare coelefti-
bùs. Iniuminàtur autem anima tali cæcitate, quadelpicit
mundum,vtconlpiciatDeum. Q^iaomne(inq\iit)quodin i.iea.2.16
mundo eJl,concupifcentut oculorum est. Ob hoc Apoftolusob-1
duciaciemnoftramhuicmundo &enubilari Chrifto docens,
(ei fcilicer qui illuminât omnem hominem venientem in < J
hune mundum)id ettownis hominismentem venientem, follicitat 1
nosabalpedu præfentiumin lulpedum æternôrum , 8t
dicitmolite quærere quæ in hoc mundo fime. Praterit enini 1 Cor.-,
huius mundifigura.Ët iterum idem : Quafurfumfunt qumte, j cal. 3.
vbi Çhriftuseft ad dexteramPatris.O?»wù enim (vt Eccle-
fiaftes ait)fubfoievanitas. Proinde fuperfolem veritas. Ita Eccitf l-
&quiinveritate confiftunt , etfi intramundumviuant
habitàtionecorporea , camenlupra mundum fiunt cbn-
uerfationeccèleft^ : Et aftrorum chorosjvel ccélorum polos
euolantcs fpiritu feandunt & fuperuadunt, celfioref- fhiij.zb.
queelementis agunt non fubtjiti rebus 8ç vlîous elemen- .
torum, lcd afhxa in Chrifto vita fuperiores mundo fiunr, I
manentesin eo, qmeftfuper omnia Deus bénedidiis in
fecula.
Vides qüemadmodum nos à morcalibus ad Deum
transférât imitator Chrifti , dodrina pariter exemploque \i.cor n.
virtutis,auferens velamentum a corde noftrô, vt reuèla.ta
facie contëmplemurgloriam D e i, quæinfidelibùs velà-
minelegisablcondituit, fidelibus Euangelij reuelatione
detegitur.-Iam ergo nobis ilia carnali coma opüs non eft.-
Vetera enim(mquir)tranfierunt,& ecce nunc omnia no-.
ua,quoniam.: Exortumeïlintenebrislumenre&dcorde> miferi- \Pfal.<m.f
cors & miferator&iujlus Dominas. Dominus autemJpirim eft. i10**-*-1 -
. ^ I Vt in Samuele : illi aufc ponderis, vt in Abeftalone,auc
Y I fquajbrisjvc in Nalbuchodonolbr. Qua hqminumcomak
* ** rumq; difcordiadocemur in capillis opera cenfere.Siqui-
' demregi Attytio in Iblitudinem fieritatemque damnato
lüduoli ebneretio capitis intonfi in iubam leonis in hor-
ruerat, vc etiam corporis Ipecie tranfirct in bcluam, qui
non lblum a regnis luis, led etiam a lenfibus exulabat hu-
manis:coma trifti leonem, vncis vnguibus vulturein, fen-
fu &pabulobouemrcfetens , ne vniustantum beluaifi-
milicudinem ferret in peenis, qui multarum firailis fuif-
letin moribus.Intelledo tarnen tandem Deo & lenlui re-
formatus 8c regno , fadus & ip fe nobis eft in exemplar fidei,
Nequé folum operatio eum.nequam, fed & nequitiæ j VbiverolpiritusDomini,ibilibertas;&ideotunçhonp- |a' ÖÏ'3 I:
fv t quidam ait )famadeledac; Vnde illud inPlàlm.ha- I rifueritcapillatio , cumadhucilludfpiritalevelamenle'
bes:Quidgloriarisinmalitia,qüipotensesininiquitate}L\imcn gis etiam corporalihabidi præferrioportebat : nunc iam L ,
etenîmimpiorumtenebræ, honorvmbra, celfitudotran- } oneri eft, poftquam folæternæ libertatis inluxit,&:caput !
ficus,caputzabolus,&ideocomapódusefl:.propterquod 1 nobis fadus eft Chriftus, qui nos vtiugOj ita & onere ca- osattïiA
Scriptura regali ponderegrauem illiusparricidæcomam 1 pitumdeprelforumleuaret. Próptereaiamaudemusin Pfal.41.:
wr./r.s. dicitjhoceftzabolicopondéré.Zaboli etenimregnumeft ! voceexultationis 8cconfelfioninytliberi proclàmare*dïf-
* omnis impiiis:Sic$'qui moüïhusvefiiuntur^tn domibus(inquit) rumpamus vincula eorum, &proücidims a nobis, iugum ipforuni.
regumfuntt Hoceft principum aéris huius,& nequitiæ fpi- Nuncehim tempus acceptum, nunclalutis dies, cum iàm
ritalis ducum,in quorum dómibus ®nis agunt aut itn- non in vmbra nubes,ledin lumine corporis fui vericas àd-
pietate duri,aut Iafciuia molles, quorum diuitiæ peecatû, eft. Et opportune ad gratiam tempùs 8c Ipecies libertàtis
itinera lubricum,finis interit9, gloria in inferno,domus in., tonlbriin promptu'eft, qui nos 8c prolixiore capitis véla-
fepulchroeft. Talium crinescriminafiint, & idcircoilli rfiento leuec,vt gràtiæ fpiritalis beneficium etiam corpo-
çrines ëlTc non pôfiunt,quibus bellator lacer funes hoftiu ralis forma teftetur, 8c libertatis interriæ lætitiam. feteni-
.......... tasreuelatæfroncisoftentet. foeministantumcomàmApoftolica
reliquic âudoritas : quia etfi ipfis vnanôbilcum
fides velamentum edrdis amouet , tarnen teguméntum
capitis 8c froncis vmbrâculum vcrécundiæ decus poftü-
lat:5cideoperfèdusfidçiac difeiplinæ magifterdocet indecorum
viro crinem, quia ablcondi non poceftëaputvi-
ri Chriftus, quod eft 8c ilia fupra montera ædificataciüi-
tas, in Ecclefia quæ corpfîs eft Chrifti. Itaque viro dèdé-
cens,foeminæ dccuSeft : quænemini caput eft,ledhoiic- OEphtf.i.zz
ftatis cultuornât virum,&corporisferibm : quæàcapite
Chrifti Deo,& viriChrifto, & mulieris viro texicur,quali
infundamentumlocatafuftentat. Sed eam quoqiie per
cônfortium corporis membrorumque texturam participera
& fummi Capitis facic Chriftus : in quo nec mafculus pj
necfoeminalumus. Habeantlàne capillos quibus iuxta L 1 ^
illam Eùangelicam peçcatricem veftigia Chrifti tergeant, Çoij.u.
veregnu quod intra nos eft,tim£amus amittere pecca-
do,& meminerimus repetere poenitendo. hec Abeflalon
itf.27. quamuisdecoro &corporeluperbus8ccapite.poteratdi-
cere quod Samlbn dixit.-Si tonfus fuero,difcedet a me vir-
tus mea,quia hon habebat illam in pulcherrimo licet cri-
ne virtu tem, qux non corporalium capillorum led gratis
fpiritalis erat, quam impius habere non poterar.Vircus e-
ifgjs.io nim 8c läpientia Dei Chriftus eft, qui in parricidalem animam
nönadibat, quia non habitabat in corpore fubdito
peccatis. Denique capillaturam illius pro iniquitatum
moledefedam , etiam tonfurs neceftitasindicatatefta-
tur.Sic enim habesiTondebat caput fuum quiagrauaretur: cum
autem deponfusefIet,,ponderabatcapillos capitis fui,&
erantcentum fielorumpondereregali. Quoapertiusex- {
primi poteft,pro operibus numerari capillos.'cum[inJim- ;
pij capite non aliquam virtutem,led cantum larcinam capillorum
fcriptüra fignarit. Ponderabac ( inquit) capillos
capitis lui. Gloria enim impio eft iniquitas fua.
I lö' H
9319.
12,
r <7 3 g r 1/.2
m
8c nquas relies quafi mollia fila loluebat.Sed illi potius de
quibus feriptum eft: Furies peccatprum circumplexi lunc
mihi.Peccatis enim fuis anima & implicatur&premitur.
Quod plenè probatPropheta qui didtiSuperpofueruntini-
quitatesmeas caput meum fficut onusgraue grauata funtfuperme.
Vides quam graues habeatpeccator comas : at cui coma
ChriftuS*eft,leui$vtvolucerexulcat,dicens;Dtt#fl«i/>r<«ri»-
xitmevirtute,&pofuitimmaculatam vtam meam,qui perfeci; pedes
meos tanquam ceruorum,& fuper excelfafiatutt me. Iugum e-
nim(vt dixi) 8c coma Chriftileuis eft, quia leruicces Chrifto
operamur bona, quibus pennatiin altaprcraehimur.
Vnde etiam in carne pofitis Chriftianis Apoftolusdicit:
Vosâutemiam non eftisincarne,fed injpïritu. Subiedaenim
lubditæ Deo animæcaro tranfit in lpiritum,non fubftan-
tiæ comm utatione,fed vitæ. Itaque & mortem mihi Samlbnis
& cæcitatem volo, vt viuä & videam Déo. Nam fo-
fitari pugil il le receptis propter futurum myfterium in coma
viribus,rèciperefimul vtamiferat oculos ideo nonde-
fidcrauir.-quia virtus ilia coeleftisgtatiç intends fana luminibus
corporeo non egebat obtutu. Hoc igitur exemple»
&nos contenus ad dominum lenfibus carnales oculos
Pfal. z. 3.
Co’r.0.2.
m-9-ii' j feculariumrerumMierfione cæccmus,quib.orbus orbari
‘ Propheta defiderabat cu diceret: Auerte oculos meos nevideat
vanitatem. Et Dominus iplè, oculis Iudæorum cæcitatem
præferensdiduSicaçieJfetispeccatumnonhaberetis. Remiai-
feamur qua pernicie illis in paradilo oculi fîntaperci:quos
tàdiu habueruncin 1 uminatos Deo.quâdiu claüfos habue
&lapientijepedibusimplicentur,vtaliud nifi lapientiam
amare,nifi virtucem ampledi.nili pudicitiam plculari ne-
fciant:& vtextremo laltem rore Verbi cceleftis afperfie di-
cant:Ros enim qui abs te eft,fanitaseftnobis.Sintmulie-
ribus noftris com*’fpiritualiumada vircutum , ieiunia,
iriifericordis, orationes.3 Tales enim 8c virum decent
crines:ornet eas Chriftigratia noncapiili: caftitacisgem-
ma.non lapides:& operum in his non odorum fragrec Vri-
guentu.Meminerinteflclefiliasilliusfili^regis cuiusglo-
xia omnisabintus eft,Intelliganc curiilas Apoftolusproli* I
xioricapitis velamerito tegi iuflcric: propter arigelos,in- [
peccato. Nam tudemupubertacisjvtaitatisjfuaehaufe-j quit, lllos videlicet ad fedudionem paratos, dc quibus fcef.u.io
runtpudorem,cum bon*corifcientia:caftitatem (cuius| fandi iudicabunt. Hienim petulantius infirmiora vafa.,
lumine veftiebariturj prxuaiicationis crimine perdide. f pertentant, ficut nori Adam fed Euam coluber aggrellus J