! A
Matt.7.
Gtnef.3.
fc&etur.quicunq} vu le traevem preuenireregnando prius
ilium preueniat obfe quendo,ficut ait Apoftolus : Honore
intticempr<cuenientes,vmcuz eu officiis ,■vt poffit vinccre làn-
ditace. Si enim tenon læfitfrater, obfequium meretur vt
diligas:<fuod fi forfitanlæfit,magisobfequiuminereturvr
vincas., Hæc enim noftiæ Chriftianitatv fumma eft,vt a-
mantibusviciffitudinem, lædcntibus patientiam repen-
damus.qui ergofueritpatientioradiniuriam, potentior
conftitueturin regno, non enim ad imperium coelorum
peruenitur fuperbia.diuitiis, præfedurà,fed humilitate,
pauppriCjlenitate.^rMenim & ahgtifia eU via,qua duett ad re-
gwww.quifquis ergo honoribusinHatusfuerir, & auri the-,
làuris dilatatu^taquam onuftum éc hnpcditu animal,per
anguftum regriiitertranfire non poterit, fimuletiam vtfe
exiftimatperucnifle,éarcinâ eius exigua porta nôcapiens,
repercuilo limine retrorfumredirecogecur.tameniman-
guftaeftdiuitiportacceleftis, quameftcamelo'acusforamen
exiguum.vnde ait Dominus: Eactliw eslcamelttmperfo- :
ramenants tranfae,quant dimtem intrare in regnum coelorum.Sic
ut enim cameliÿn,animal tortuofiim,arque deforme,exi-
gua cauernapræterire non patitur.'ita & diuitèm auarum,
atquemendacemarta casliianuaminime intrare permit-
lit. nam ideo nudi in fieculo nafcimur,nudi & iam accedi-
musad lauacrum, vt nudi quoque&expedited cdeliia-
^auam properemus. Quam autem incongramm& àbfiir-
dumeft,vt,qhem nudum fnater genuit, nudum fufeipit
Ecclefîa,diuesintrare velit incoelumîproptereaadolefcé-
tiillidiuitiin Euangelioàlaluatore dicitur, quiiuftus fibi
videbatur, 5c fendus, & omnia mandata legis Complexe:
Sivisperfèctw eße,vende omnia tua,& dapauperibtts. Vfqüead-
eo enim nuda viftus apta coelo eft,vt,quamuis iuftus,qua-
u is fandus,ai*rumvcldiuitiaspo Aidés,nonpoflît eflèper-
fedus. talé enim voluit adolefcentem ilium Dominus ad
paradifum redire, qualis Adamfuerÿde-paradifi fublimi-
tate deiedus, nudus enim A dam incola paraélifi fuinde-
niqvpoft peccatum, nuditatem fuamperuidens,folio pudenda
contai tPrius enim,quam peccaret honeftatis état
coloreveftitus', atque^ideo nuditatem inhoneftam non
natura iftftituit,fed delicti reltus inuenit. na & S S . Ange-
li,in fplendidiffimo habitu cooftituti, nunquidtuniciso-
periuntur,de palljisîiedcum fi tin illis natiuitatisfuæ nuda
l'ubftantia,veftiti yidentur eflè,quodfandi funt.Sic igitur
ôc Ad am euftodiens honeftatis angelica: dignitatem, erat
quidem nudus mundanisveftibus, fedimmortahtatise-
.atfplendore veftitus. nihprauum refpiciebant eius ocuH:
çon cor eius turpealiquid cogitabat-: erat apud-honeftas
mentes nudifasipfeveftka. ficut enim apud nequam homines
turpis cogitatio i concupifcentia veftibusnon ar-
cetur.-itaapudfandos viros honeftafimplicitas ad concu-
pifeendum nuditate non trahitur. fed ficut yitiofis ad cor-
ruptelam nudafutit omnia, itarelijiofisad caftimoniam
ôperta funt vniuerfa. Quid au té ait Euangelica ledio? Qui
fcandaliuauezit vnum depufiUis ißü,quiw niecredunt,expedit ei,vt-
fujpendatur molaafinanaincoüoeiw,& mergaturinprofundum
Mj<*r«.Pufillos hic noq ætate pueros, fed malitiaparuulos
ÿcityCicMApoftolusaiiiMaluiaparuultefioKyViknûbus
perfediütis.Qui funrifti nifi clericiidoneï, monachi reli-
giofijVellaiciJ Qxûl^uis igiturhisirreuerens aqt cotume-
liofusttctitcrit, hacbelluinapcenapl®detur,vt, informe
faxoreligato illi ad coUum^ræcipiteturin mare. Sed vi- i
deamus.cur feandalizantibus Chtiftianos ifta poena décréta
fit,aut quid fibi velitipfefententia. putoenimillam
aliquod myfterium confinere.quafivero non ftffficeretjde
in marejlominidemergendofexum qualccunq; non ma-
gq^im aftt enorme, £ d molæ afinariæ lapis ei religetur ad
collum , vt cumperkuro homine perCat res vfiiinecéfla-
ria.Sei puto hoç magis efle,quod in feripeuris afini figura
popuiusgentiliunuacupatur,quiclaufisoculiscircaigno“
j rantiæmolamerrorisfutgyropertrahitur,ôt finevllacur-
fus direâione veftigiis in fefæpe redeuntibusinuitus vliffi
laborac alicno.nonne enim tibi videtur molam afinarfiim
ÿoluercgentilis.populus,quam diuinimperitiæ jùæ labo-
re verfaturînaturæ quidem vinculisalligarus,vt verbuDei
molat,Dominum coeli quæiat,fed opertæ mentis cæcitate
jfubfufus vultu m an i iv'i erigere ad Deum,cordis oculos lenarenonpoffitad
ccelum. Sed quoniam molaafinariafa»
xum efle conftat,videamus fi & paganorum tail's eft yioh.
Talis eft plane, faxeaenim iholaeft paganorum Iuppiter,
Herculelqs lapideus,circa quos) cards oculis frequenti er-
rore circilmeunt. Cajcos,inquam,dixerim eorum oculos,
qüi putant le videre,quod non vident,alpicientes enim Ca-,
xum,Deum levidereconfidunt.attamen qui molam vol-
uit, confumroandi aliquandofinem operis habet,exeun-
di fpemgeritlaborisrcui vero molaafinatiaad collum fiil-
penditur , portat lapidem,qui portare debueratiugu Domini.
Afinus ergo ad molam,ctecus ad lapidem,gentilis ad
faxurri.qui adorat eum,quem no videt,necagnofcir. Dew
enimwowiu manufa3ühabitat,accin metallo, aut laxo co-
gnöfeitur. Hie ergo' gentilispopulus cum perfecutionem
Ghriftiano intulerit, hacpoenaple<äitur, vtcum fualacri-
leiga mola iudicandi Iteculi fludlibus demergatur.
lnnattfifun£toTmTaurinorummaryrumyO£tauij,Ad-
uenticij, & Solutoris.
CVm omnium SS.Martyrü ;fratres, deuotiffime nata-
lemcelebrarc debemusttum praccipue eorUm follen-
nitastota nobis veneratrone curanda eft,qui in noftris do-
miciliis proprium fanguinem profuderunt.nam licet vni-
uerfifanftivbique fint v &: omnibus profint : fpecialiter
illi tam'en pro nobis intcrueniunt -, qui & fiippliciaper-
tulere pro nobis. Martyr enim cum patitur , non fibi
tantum p^titur, fed & ciuibusi fibi enim patitur
ädprjemium , ciuibus ädexemplum : fibi patitur ad r£-
quiem,tiuibusad lalutem. exeroplo enim eorum didici-
musChrifto credere,didicimus contumeliis vitam sterna
qusrere,mortem didicimus nontimere.videte ergo,quid
martyribus debeamusun quo alter ortus eft,vt alius lalua-
retuftalter carnificem pertulit,yt Chriftum alteragnofce-
rettaitefr morti addiiftus eft”, vt alius vita potirctur sterna:
&ad poftremum fan&us occifuseft,vtpeccacoreuaderet.
Bead igitur martyresnee fibi vixerüt,nec fibi funt mortui,
exempluip enim nobisreliquerunt,bene viuendo,couer-
fationis,tolerandofortiter,paflionis. nam ideo Dominus
per totuta mundum diuerfis in locis pad martyres voluit,
vttanquam idonei teftes nos pradend quodam fidei exe-
plo lii# confeflionis vrgerent, vt humana fragilitas, qus
pr^dicarionis dominies aditu longiore vix credit, vel prüfend
oculorum teftimonio martyrio crederet beatorum.
Cuniäi igitur martyres deuotiffime percolendi funt,fed
fpecialiter ij venerandi fun ta hobis, quorum reliquias pof
fidemus.illi enim nos orationibus adiuuant,ifti etiam ad-
iuuant paffione.cum hisautemnobisfamiliaritaseft.lem-
perenim nobifeum fiint,nobi(eum morantur ■: hoc eft,&c
in corpore nbs viuentescuftodiunt,& de corpore recede-
tes excipiunr, hie nepeccatorum noslabesaflumat,ibi ne
interni horror inuadat. nam ideo hoc a maioribus proui-
fumeft.vt Ian6torum offibus noftra corpora foeiemus,vt,
dum illos tartarus metuit, nos pesna non tangat,dum illis
Chriftus illuminar,nobis tenebrarum caligo diffugiat.Cü
fanctis ergo martyribus qqjeicetes, euadimus inferi tene-
bras, eorum propriis meritisattamen conlocij landtitate.
ait eriim Dominus P etro:T u es P4trus,& fuper kanepetram &-
dtficaboEalefiam meam,&port£ inferi nonpraualebunt et.Si ergo
Apoftolo demartyri Petro inferniporcano pixualet,qui(-
quisfociatur martyri,tartaro non tenetur. martyres enim
inferni porta non poffidet,quoniam eos patadifi regna fii-
fcipiunt.nam videmus eos vrique iam regnarc. cernimus
enim ab iis frequenter obfefibsimmundiflimis dsmonib.
homines liberadjiravtccBleftimedicinacapduaanima de
diabolilaqueis eruatur,&ipfe diabolus vinculisigneis al-
ligatus producatur de fua captiuitatecaptiuus:vt qui prs-
dampaulo ante ceperat,ipfe ftibdatur in prsdam. H sc ,&
aliapotiora mirabilia per (anbtos fieri omnibus notüeft.
Et ideo,fratres,veneremur eöS inisculo,quos defenfores
habere polfumusinfüturo: dc ficuteisolfibusparentum
noftroBim iungimur,ita &eis fideiimiratione iungamur.
in nalloenim ab ipfis feparari poterimus, fifociemurillis
tarn religione, quam corpore.
.' * Homiliaeiufdem de martyribus*
) ’O Vfficcre nobis deberent,ad profebfcum falutis noftra:
O martyrum exempla fanäorum,qui>propteradipifcen-
E
A&or.iï.
F
G
Matt.i-
H
Appeal if.
Gal.6.
dam cmleftem coronam.omnibusle mandatis donfinicis l efie diuidas,aurum noJiabere.pretiofiorenim mens eius>
fubdiderunt,&ita cundiis deuinxeruncfe legibus faluato- j qusaurum delpicit, quam qusaurumrequirit. maiores
ris, vt propter anreadtam vitam mererencur ad banc mar- plane lunt diuitiae, nonhabere aurum,{cd,aurumhaben-
tyrij gloriam peruenire. non enim ill° in tempore tantum v tibuseminere. qui enim propriis abundat bon^, fieculi
perrecerunt prsceptumDomini,quo confeflionis fuppli- thefauros non requirit.bonaenim funt propria,honeft;
cium pertulerunt,fed necefle eft illos prias fecundum Eu-
angelium vixifle Chrifti.vtChrifti paffionibus potirentur.
necefle eft enim, vt initia bona fuerint,quorum finis eft o-
ptimus fubfecutus, & martyres eos non folum fiiifle^um
pàffi funt,fed etiam marty res Chrifti fui lie, cum viuerent.
martyr enim, latine teftis dicitur, ac quo tielcunque bonis
adfcibus madatum Chrifti facimus,toties Chrifto teftimo-
nium perhibemus. vnde & crux Domini non ilia tantum
dicitur,quæpaffionis tempore ligni affixione conftruitur,
led & ilia , quæ totius vita: curriculo cunftarum difcipli-
narum virtutibus coaptatur. de qua mihi videtur laluator
dicere : Qui vultpott me venire, tollat crucemfuam,& fequatur
we.nunquid enim omnes martyres, qui fecuti lunt Dominum,
crucifixi funt} nunquid omnes virgines,qui iuxta
Apocalypfimlèquunturagnum Dei, crucifixi funtvtlefobrietas,
milericordia,caftitas:qusbona omnia auro magis
funt pretiofa, vt fciatis.quiahisita viliora funt tnetalla.
auri talenta emi poflunr: argenti vala comparari poflunt:
honeftas fola eminonpoteft. honeftasenim nonemitur,
fedacquiritur,quia non conftat pretio,fed virtute.Tu igitur,
qui aurum po Aides, fi placet,bona inuicem coiffera-
mus. T u cum peregre Moficifceris, thefauri tui neceflario
domi remanentrquibuslonge a te pofiris,lemper trepidus
femperinccrtuses:cu domum reaieris,non habeas, quod
habebasdta dum femper amiffionenteorum metuis,apud
conlcientiam tuam nudus&pauperes : egoautemquo-
cunqueieroj’me* diuiti* me fequentur,necleparari a me
poflunt bona,quoniam non terreno Ipecu, led thelauro
pedlorisretinentur. Tu cum recedis e fecnlo relinquen-
do,tuas diuitias perdidifti; ego autem, ciyn mihi de hoe
quantur? nunquid Paulus Apoftoluscrucifixusfiaerat, cü mundo migrarecontingit, diuitiasmeasmecumad para-
dicit:Mifiiauteabfitgloriari,nifiincruceDomininoflrtlefuChri- dilum veho. Tuas diuitias poft mortem, exemploillius
ßi,per quern mihi mundus crucifixus eft,&egomundolHoc autem ! purpuratidiuitis, ignis &tenebræ fubfequentur.-meas di-
dicit,vt i n telligas crucem non ligni efle patibulum,fed vi- uitias,exe£fc> Lazari.finus Abrahæ,& beatitudo fufeipie t.
tie virtutifijue propofitum.Tota igitur vita Chriftiani hominis,
fi fecundumEuangeliumviuat,ctux^,atquemar- II • ■■■•'——
tyrium. Sed hoc eft,quod in nobis difficile reperitur,vt o- I—I f 1 I I I jtC
mnesaéfcusnoftri fecundum Euangelium ditigantur:atq; A
ideo quotienfeunque voluptatibus volutamur,cruce fal- DI VI
uatons amittimus. Chriftus enim eft caftitas,pax, vencas, ■
manfuetudo.Quod modo ergo poteft cafticati teftimoniu
perhiberecorruptus?aut quo modo poreft pacem predicate,
cuius animus Temper in lite eft ? quo pacto etiam veri-
tatem, autmanfuetudinem qualiter feruabit inconftansi
quo modo,inquam,poflumus ad martyrij gloriam peruenire,
cum dicztDoraiaus:Nolitepoftdereaurum î Nos etiam
auri talentareconditnus.No/fis, inquit,poftderejiurum.Hoc
aurum habentib us dicit.vnde, fi habentibus aurum poffi-
dere prohibet, non habentium cupiditatem q.'jæ poena
condemnat ? & fi,qui propria retinenr,amittere iùbentur,
illi,qui alienadiripiunt, quam graditer feriuntur? Sunt e-
nimplerique,fratres ,qui cum humili loco geniti fuerint,
Scnullas à parentibus diuitias confecutffiat, tanta auari-
tiæcupiditateiaâantûr,vt putent fe fine caulànatos, nifi
aurum quoquopa&o poflederint.exiftimanteseuim,ficut
ait propheta, vitam hôminumeompofitamad lucrum, nô
dubitantvndecumqueetiam ex malo acquirere:atqueita
huiufmodi homines dum lijcrum auri quærunt,damnum
falutis inueniunt.Requiramus,frattes,quotiifquifque eft,
qui hocno lit imbutusJPauci admodum lapientesab hac
peftilentia le defendunt.Si negotiatorem cogites,propter
auaritiam primus inculpa eft, Si militiam tantumrelpi-
cias, cupiditàseft illitota caula militiæ. Si officiafingula
perferuteris, inuenies bomines^ion honeftate adduci ad
obfequium,fedpredavelutiadnegotium prouocari. O-
mnes igiturpaene lucris,ac tjego tiis ftudent:& cum primo
fiirgunt dilucul o, non cogitant nifi vt aiiquid vndecuraq*,
percipian t. quod fi aut honeftas conuicent,ant retuderit
iudicantis auéfotitas : cum res aliénas diripiant,damnum
fe fecilfe queruntur. Sine caula,inquiunt,militamus,fine
caufa laboramus.-hodie domum referre nihil potui, iniqui
tasiudicis male me facere non permifit. Cundtosigitur
p.xne homines agitatauaritja,nullum de hisquietumelfe
permittit. hi enim,qui nihil habétjCupiditate.torquentun,
illi,qui diuitiaspoffidenr,lbllicitudine cruciatur.necipfis
enim beneeft, qui recondico auro*ncubant: imoipfis eft
grauiusjfemper enim funt anxij,mcefti,folHdti ne hoc fer- -
uusauferat,nefurefFodiat:atqiieideo retrudentes illud
tenebrisitaabfeondunt, vt omnium fubterfugiat notio-
nem,nihil exeoproferentesaIiquandoadvlum,nciaper-
tiolatebrarumfitcaufa prodendi.Seruant autem illud,&
non vtuntut,fecuant,inquam.cuftodesergo dixerim iftos
elle , non dominos, & alienum attenderc diligenter, non
proprium conueniehter expendere. Quid ergo, fra très,
putatis,habere aurum,elfe diuitias? ego dixerim'i maiores
MAX I M I j E P I -
S C O P I T A V a I N e ’n S I s,
D E D IV E R .S I S . • ’
H O M l L I A * t ) i r i CM A X 1 M I,
Taurinenfis Ecclcfiet E pifio pijn traditisne
Jym boli, de expoßtione eiuf- ,
dem. *
V m apud patres noftros, ficutliber Iudicum
rcferc.quædam Ifraeliticæ tribus ciuiliaduer-
^um ^ Præ^‘ ° decertarent, nec propterconfi-
milempopulivnius habitum inter bellanres
póflèteflèdifcretio : tribus ilia, cuius iuftior
erat caula pugnandi, quia merito per Dei auxilium vidro-
riam prelumebat,lignum fibi certoin fermone conftituit
vt,quos vna armorum facies confundebat,fecretioris ver-
bi diliingueret facrameruum. quod beati Apoftoli,vt ego
reor,exemplum fequentes EcclefiaeDei, quam aduerfiim
militiam diaboliciriiroris armabant, myfterium lymboli
tradiderunt,vt,quia fub vng.Chrifti nomine credentium
eratfuturadiuerfitas,fi^naculu fi^mboli inter fidelesper-
fidolqucfecerneret,& alienusd fide atquehoftisappare-
ret Ecclefiæ.aut tanquay baptizatus nefciflèt,auttanquâ
hxreticus corrupiflet.Cwi/»,inquit,in Deumpatrem omnipo-
fenfew.Credendus fine dubio ell Deus,pater omnipotés,
cuius fie virtus fentitur.vt quan citas eius, 8c qualitas igno- !
retur.efle enim illius,&polie,nô difeutiendo aflèquimùr,
fed credcdo.quem autem credere deb^amus, edocet nos .
redemptoris noftri awdoritas dicentis : Qui credit in me, &
in eumqui me mißt,habet vitam sterna. Et alibi: Çreditisin Deu,
&inmecredite.P\us eft,fratres,quod fidei oculisinruemur,
quamfenfuspoffitvidere carnalis.Credis,inquit,inDcii
patrem omnipotente. In Deo natura innafeibilis, in parce
vnigeniti veritas,in omnipotente plenitudo virtutis ofté-
dicur. Eftnamq;peringenitam deitateînomnipocens, 8S
per omnipotentiam pacer, needilquirendum, qualiter fit
pacer:quia, qualiter Deus lie, aut omnipocens,non poreft
comprehends Et inlefum Chrißumßlium eius,vnuum Dominum
noßrutn. Quod Chriftus eft fadus, qui filius erat,di-
ip Aifatio eft redemptionis humana:: quod Dominus eft,
de prpprietate nature eft. vnicus autem,vel vnigenitusan
nunciacur,§ccteditur,quiavnusiraeftgenitus neq; habet ■
in natiuitate con forrem. Filfum audis,non vt ilium fexu a-
liquoeditum puces,fed vt credasincomprehéfibili maie-
ftace Deum proditfe deDeo,vt aitiyfe: Egoapatreexiui, &
G
lud.ZQ.