H Eûcherjfi LiïgàüMnf.. Epi/cvpi
154
In Expdo,vc fupra. Hyacinthus,confelïbrum liupres, In'
Expdp,vtfupra» Supcrh,umcrale opcrum ab humeris'fir
gnjficatip. In Exodo : Et fecerunt fuptrhumerak de auro &
hyacintbö, &purpura, & cocco neto, & bj/Jfo torta.
Rationale, dodtcinx:(.vcl rationis d pe&oredeclpracjo.
In Exodo; Et fecer tmt rationale opere textili fecundum opus Ju-
perbumeralis. Poderis do&rinalècretioratqueperfc&ioF.
In Exodo : Etfecerunt veftimentum podèrem fub vmbone opus
textile totum hyacinthinum.
Laminaaureainfionce,crucis pfxfiguratio. In Exodo:
ms, fide in terrena dcclinatio. In Plain). Adhafirpauhn^f | E
to animamea. > P lal term m, opera bona. In p (a l.^ /ff;l70H !pMij
iucundum cum cithara. Cithara, pe&usdeuoturn, in qUo
tanquam nerui func virty tes .hocèft, fpiritafia bojia» ln
Pfal. Exurgeffalteriumcum cithara. id eft, opera cum fide||jy J
vel deipfoDomino, rcfiuiedtio earn is cum diùjna virtu-1 I
te. Decahordum;:praecepta d&ççro, Vel geminari quinque
fenfus hominis exterioris cum inreripre. In Pfalrho*. lu I
decahordo Pjalterio^cum cantico& cithara. Organ urn,horno i P 91, ♦
vel il le qui clt afiumptiis à domino. In Pi aim o: Laudate PfalM
z.Cor.6.i6
loan. 2 19.
Tfal.so.zv
Pfal. 4. 6
Pfal. 49.23
PfaL 65.1$
B
Ephef.s. 2.
Pjal.4^9
Pfal 140.:
IJa. s8. u .
Thron.1.7.
c
L1uit.2s.is
Pfal 47.2.
Lphefx.1$
Pfal. $0.20
Pfal. 17. so
Pjal.i2U7.
Pfal. 2 3 7 .
Matt.7-1j.
al. Beati-
tudo. S
Apte. 21.21
nCer.j.n
Pfal.
Ltlf.22.ix
I. Cor.id.9
loan, io.fi:
Itrom.fi.u
Pfal. 119.1.
Pfal. S j.8,
Etfecerunt laminam auream, &infcripferunt ineaUterusdefor-\euminchordss&organo. Tympanum, atcenuarum corpusl
mtasfignaculutnfdnfiitatisDomini: ideft, noq^en-tetragam- ieiunio. In Plälmo: Laudäteeuminiympano &.choroJGI10-
matonDomini. Templum, corpüs Domini, vel fandi. J rus,cpncordia,; In pfalmo, vt fupra, Tuba, vpeis exalta-
InApoft. VosenimeJUs templum Dei viui. Etipfeair: Soluite tipin prxdicatlone diuina. iln propheta X. Exalta vt tuba
templum hoc. Altäre fidei altitudo. In plälmo: Tune impo- j vocemtuam. Cymbala, labia Dominum Confitentia, vel
nentfuperaltaretuum vitales. Saccificium, oblatio iuftiti?. | diledio Dei & prpxirfii. In Pfaly Laudate eum in cymbalis bei
In Pfalmo : Sdcrificatéfaçrificium iuftîtïa. Item Jaus Dei
in pfalmo : Sacrificittm latidis bonortficabitme. ^ | |
Holocauftum, totus fide accenfiis. In Pfalmo : Holonefonantibus.
lu bilatio, clamoripiritali feruorepxpreIfior.
In Pfal. Laudateeum incymbalisinbilationis.
Ægyptus, mundus hic, velgcntilium populus. In Pfal-
caußa meduüata offer am tibi. Hoftia, Chriftus, vel anima di- mo: Venientlegatiex AEgypto. ^Ethiopia, Ecclefia exgenti-
cata Deo. In Apofto. Oblationem &hoßiatn Deo, in odorem bus. In Pfalmo: AEtbiopiaperuenietmamis eins Deo. Item in
fuauitatis. Myrrha,mortaiitatisindicium. InPfalmo:M^r- ali^m partem, in Pfalmo t. Dedißieum efeam populo AEthio- ,
rba, & gutta, & cafia a veß mentis tuts. | pum. Babylon, aut mundus, aut Roma. In Apocalypfi: j
M s rJ F1 \Pf*l. 731'j
Thus, vittus orationis, vc in Pfalmo: Dirigatur oratio! Et Babylon magna venit in memoriam ante Deum dare ei calicem Apoc.uJ
mea [tent incenfum in conßettutuo. Vnguentum,.diffufanp~ j vini indignationis iraeius. Inimici, diabolus, veWitia. Inj
minis Chriftigratia. In Salomone: Vnguentumdiffufumno- Pfal. Non confundetur cum loquetur intmicis fuis in porta. fM- u«j
men mini. Sanbtafaniftorum, interiora qu*que myfteria Eures, hterecici, & pieudoprophette. In euangclio : 0-
Domini, vel regna Coelorum. In epiftola ad Hebrxos: i mnesquotquotveneruntantemeffures fuerunt&lutrones. Gcn-r wl#|
Non enim in manufactis fanStis lefus introiuit exemplariaviroru, tes, Vitia, ln pentateucho: Cum introduxeritteDomimsDe- \Dm 1
fedinipfumccelum,vtappareatnunevultuiDeipronöbis. Sabba- Jusinterramquampojfeffurusingredieris,& deleueritgentesmultas I j
tum, requi.es fpiritalis. ln Gencfi; Etrequieuit Dominus abo- coram te. Item in aliam partem: Omnesgentesplaudite tnani-
mnibusoperibusfuis. ItemEfaias: Siauerteris a fabbatopedemlbus. Pugna, cettamen aduerfus nequirias Ipiritales, vel|
tuum. Item in.malam partem :Viderunt eam hofles,&derife-1 aduerfus vitia conflitftus. In apoftolo: Sicpugtio non quafi I
runtfabbata eius: & catera. Quadragefinja.figuraprxfentis !aeremverberans. Pax, carnisin bonum & ipiritus concorvitæ
ac îaboris.In cuangelioÆf cum ieiunajfetquadraginta die-
bus & quadraginta nottibus. Pafcha , prænuntiatio domini-
ci tranfitus. In Euangelio : Ante diem autem fejlum.pafcha
feiens lefus quia venit eius hora, vt tranfeat exhocmundoadpa-
trem. Quinquagefima,manifeftariofuturæbeatitudinis,
vel remilfionis. In Leueti. Numerabitû ergo feptem bebdo-
madasplenasvfque ad.alter am diem, & infra, id eft j quinqua-
gintadies. Iubiieus,vehcuræquietisfignificatio. InLeuit.
Ann us reimftonis efl ,fignum fanftum erit vobis. Ciuitas Dei,
ecclefia, vel anima. lnPfalmo: I nciuitateDeinoftri.
Giues.fidcles. In Apoft. Sed eftis duesfanftorum, & do-
mefliciDei. Muri,munimenta icripturæ diuinae, vel Prb-
pheræ,aut fanâi. In Pfalmo : AEdificentur mûri üierufalepi:
Item in àliam partem : In Deo meo tranfgrediàr murum.
Turres, apofltoli, vel pctfeââ qui que. In Pfalmo : Et
alundantiainturribustuis. Portæ, feripturæ fandæ, veliu-
ftitiæ, velapoftoli,autangeli. Inplàlmo : Eteleuantinipor-
taatexnales. Item in aliam partem iQuia lata porta &fpaçiofa
via qua duett ad mortem. Plateæ,*latitudo dilatacalando-
rum. In Apocalypfi ; Etplateaciuitatisaurum mundum, tanquam
vitrumperlucidum. Fundanicntum, Chriftùs, vel fi-
des. In Apoftolo: Eundamentumaliudnemopoteftponere, qua
id quodpojitum eft,ChriJlus lefus. -
Maceria, lex, ycl angclorum cuftodia. In cantico E-
faiæ : E t maceria ciçcumdcdi, Sc cal am os affixi, & plan ta-
uivineam. Domus, anima in qua Chriftus habitat, vel ecclefia.
Irrpfalmo : Indomum Dominiibimus. Coenaculum,
altitudo metitotum, vel feientix. In euangelio : Etipfevo-
bisoftendet coenaculum magnum. Oftium,adapertio fidei. In
apoftolo: oftiumenim mibiaper turn eft, magnum&euidens.
O ftiarius, Chriftus, qui elicit : Per me ft quis introicrit,fal-
uabitur.
Columna, firmamenturn, vel ftabilitas fpiritalis. In a^-
poft. lacobus & Ioannes&Cephas,quividebanturcolumnaejfe.
ParieSjinterdumftru&urabonorum pperura. In Cantico
canticpr. Eceehic retro poft parietem noftrum projpiçtens per
feneftras. Fencftrae, vifus&auditus, vel exteri 1er.fus 1 vt
fupra :Profpiciens per feneftras. Item in malam partem :
Mors introiuit perfeneftras. Gradus, fpiritalis aften lus. In
Pfalmorum ntulo: Canticumgraduum. Ibunt fantli de virtu-
te in virtu tem. Pauimentum, humiliatio, velafflidtioani-
P’film s
iphef.i.ä
■Co.is.fi,
G
Vbilip.m
dia. In Pfal. Rogate quapaçis funt Hierufakm. Item pax.
Chriftus. In apoftolo : Ipfe enim eft pax noftra. - y i£loriaî, de
diabolo, vel de aduerfis triumph us. In apoft.. Deo autem
gratia,qui dédit nobis vittoriamper Dominum noftrum Iefum Chri-
flum'. Bcauium, confummacorum prxmium meritorum.
In apofto. Ad deftinatumperfequor, ad brauium fuperna vocations
Dti. Corona, xtcrnx glorix proiuftitià merces. In
apoftolo : Dereliquorepofttaejtmthicoronaiuftitia. Quoniam
fpiritalium profebluum confummatio prouehit ad coro-
nam, reôte norumquoque fpiritalem nominum interpre-
tationem corona confutnmar» Qux tarnen nomina vni-
uerlà coippleâi arduum duximus, ficutetiam illüdjVtde-
promerentur cundta qux fein vtramque parce gemina fi-
gniûcatione diffundunt..
D E . N V M E R I S . X I .
SA N e tandem his nominibus abfolutis, numérosquo-
que breuiter digeramus, quos myftica cxemploruin
ratio inter lacrps celebriores feçir.
1. Hicnumerus ad vnitatem Dëitatisrefertur : in pen1
tateucho, Audi lfrael, Dominus Deus turn vnus eft. Et Apo- \D1utA4
ftolus : Vnus Deus, vnafides,vnum baptifma. Et area Noe,quà Efhtf.' '4"
M
Gins.™
fan <5ta Ecclefia defignatur, in vno ctibitoconfummattir: quia
H
in vnius Dei contemplationerequies xterna perficitur.
II. Adduôteftamécadiuihxlegisreferuhtur,inRegno
mm : Et fecit in Dabir duo Chérubin decem cubitorummagnitudi-
ne. Duo prxeeptacharitatis,amoris videlicet Dei, & p .^ ^ |P jj
ximi. Duo inagrojuo in molendino,duoin leftolegunturinfanfto Lut.iitn
euangelio. I I I. Ad trinitatem, in Ioànnis epiftola : Très
funt qui teftïntohium dant in ccelo, Pater,Verbum,&Spiritus ftit-
ftus : & très funt qui teftimonïum dant in terra,Jpiritus ,dqua,&
fanguis. Etin Gen. Très propagines* . j(
11I I. Ad quatuor Euangelia,in Ezechiele : Et exmedio '’J
eorum,fimtlitudoquatuoranimalium. Siçut & quatuorflumina 1
paradsji. Nomen tetragram maton quatuor literisHebrai*
cisfcnbitur. Quatuorcotnibuslapiftacruxinfignitur; vc
Abacuc : Cornua in manibus eius. V. .Àd quinque libres \n*b I*
Moyfi, ad quinqueporticus, ad quinque panes, ad quinque plagss n K l l
incorpore Dominico. Apoftolus : ln ecclefia volo, quinque
verbàfenfu meoloqui. VI. Ad diem fextum, qno doming \ cor. >H
honiinero I __>
Formularum Spirit ahum L iber.
jjominem cum vmue'rfis terrxanimanrib.fecic; ln Genefi :
faciatnus hominemadinugmem & fmiluttAmem noftram. Item
paulopolt : Etfaltumeft v effete, &f!tftum eft mdne diesfextus.
Senarib numero perfeélio compre.henditur : propterea
Dcüs fex diebus mundùm pèrfecifle defcribitur, Âc'ipfis
qifinque vnusadijcitur, v c lex per euangéliüm implcatur.
•Sexfuncxtatesfeculi: quinque tranfierunt,fextaàIoanne
Baptifta ôcinhumanato Chriftodecurrit ad finera (cculi:
vnde Sc lêxta die fccit Deus hominem ad imaginefri fuam,
quia fexta iftaxtate manifeftatur per euangelium reformatio
mentis noftrx, fecundum imaginem eius quicrea-
uitnos. Sex hasxtatesillx fex hydrixfignificant, quas Dominus
impleri iuftit aqua : & in \]saquaconuerfa eft ihvinum, vt
iam manileftatumCbriftuminlege&prophetisiritelliga-
mus. Ilia ergo tempora fex, qualiperarticulos diftributa.
atqi diftinóta, quafi vafaelTënc inania,nifia Chnfto impie-
'teneur. Tempora vtique inaniter prxcerifent, nifi in eis
Dominus lefus Chriftus prxdicaretur.Impletx lunt igitur
hydrix,id eft, adimpletx funepropherix»
VII. Ad diem ïèptimum,iri qubperfcâis omnibus Dominus
requieuit. In Gen. Etrequieuït Deus diefeptimoabomni
opere quodpatrarat.Numerus is humànx rationis cauia fum-
mam perfedtionem fignificac : quia ex primo pari & ex primo
impariconftat : ex primo liquidem quidiuidi poteft,
«5c ex primo qui diuidi non poteft. Hinciubileus, qui per?
fedta requies exprimitur, leptem hebdomadis conftat .
g JM k Hindfeptemfpiritus, qui funt antethronum dei.Et feptiformem
^ ‘ j graciam ipiritus lanch fignificauerunt feptem panes, quibus
Chriftus quatuor hominum milta fattauit*
VIII. Ad diem dominicain rcfurreâionis, id eft oäa-
uura. In ticuio Pfalmi, Infinemprooftaua.
IX. Ad làcramentum horx nonx, qua Dominus (piri-
tum emific. In Euangelio ; Et circa horam nonam clamauitlefus
voce magna. Sunt & nouera nomina precioforumlapi-
dum, & nouem (une ordines angelorum.
X. Ad decalogum, id eft, decem verba, quxin tabulis
duabus feripta funt. In Pfal. In Pfalterio Dtcachorilo pfallam
t'tbi. *
XI. Ad apoftolos.In Euang. Vndecimautemdifcipuliabie-
runtinGalilaam. Vndenariiteetiamnumerâs,quandode-
jarium monade excedit, pro rranlgreffioné & reprehen-
fionfe ponitur : vnde & Petrus apoftolus non paftuseft nu-
merum apoftolorum in vndenario confiftere* fed elegit
Matthiam duodecimum in ordine.Hinc vndeeim faga cilicina
in veteti lege fier ipraetpiuntur, qux fignificanr pcenitentiuni
adtus pro com miffis peccatis,’ Ad vndecimam tandem horam j
gentiles & xtas decrepita vocatur.
XII. Ad Apoftolosin Eaangelio,Duodecimautetn Apoftolorum
nomina funt hoc. Hoc numero fignificatur vniuerftt iu-
dicantium multitudo, proprer duas partes feptenarij,qua plfe-
rum q; figniflfcatur vniuerfitas : qüx dux partes, id eft,tria,
& quatuor, altera per alteram partem multiplicatx, duo-
decim faciunt.
XIIII. Ad facramentum dominicx generationis. In
Euange.tfi Abraham vfyad Dauid, generations funt quatuorde-
cim.X
V. Ad quindecim gradus templi, qüos fecit Salo*
mon : ad quorum numeruiqjquindecim Pfalmi qui inferi-
buntur Canticum graduu,compoliti funt:id eft,à Pfalmo,
m .
Js-I&9}
AU. 1.26,
Exid. 2d.
Ad Dominum cum tribulareri vfque ad, I duäatehoinen tfcmitti. ^ j
XVI. Adnumerumprophetatum. PßsL^M
XXII. Adfacramentuiïi diuinôrum volurtiinum , (è- i I
ctindum literas Heb rxoru m.
XIIU-Admylteriufiinu^n’feniorurn.In Äpocälypfi’J
Etfupfr thronosviginti & quatuor ferneres. Eivigmiiquaiuorfor- '4 ' f-44
tibus in minifterio templi dilMbuti füerunt laceidoicsùre- '• v*ral-
geDauid. . 1
XXX. Adfruiftusfidelinm coniugiorum. InEuange-'
\io:Etdabitntfruclum aliudcentefimum;aliudfexageftmum,aliud Mhtt.ii «
tricefimumiquod ad cóniugcs,fexagefimum aid viduas,ccn-1
tefimum ad Virgines pertinet. I |
• X X X ill. Ad myfteriüm xtatis, qua dominus In carne} Efhtf. \.\%
Verfacusclbinapoltplo, ficut quibufdamexhoevidetur, I
Donecoccuramus in vmtatefidei.&agnitionü findet, in vintin |
perfectum, inmenfuram atatisplemtudtnis Chrifti.
XL. Ad quadragefimxlacramentum: in euangelio, Et Zue. 4.1.
agebatur àfpritu in deferto diebus quadraginta.Et vertus decalo-
gi, per quatuor hbroseuangelii implecur,decalogi autem j “ mandata perficimus,fi quatuor faniäicüangclii hbiosper-
feófce cuftodimus: ficpercontinehtiam, Viginas, &ora-
tiones,&cxcera qux Apoftolus commémorât,ama iuftï- 1
fi<eadimmortaliS vitxprxmiaperuenimus. 2.cor.i.j
XL 1I. Ad numerum in eremo manfionumi vel ad nu- '
merum generarionum, qux ab Abraham funt vfque ad J
Dominum Iefum Chriftum.
XL VI, Quadraginta & fex annisadificatumefttemplum.i i0h»2.to.
tranfraigrationeredeuntibusludxis: lëcunda ædificatio- j
nepoftSalomottem. Hicannorum numerus perfedtiohi
Dominici corporis aptiflime conüenir. \ „
j L. Ad pentecoften: in Aäibus apoftolbrum, Et.tum , 2' 1,
complerentur dies Pentecoftes.
LX. Adfrudtum viduisjfiuecontinentibus debitum; Matt.iib
in Euangelio : Et dabunt fruäum, aliud fexagefimum.
LXXIL Ad numerum PresbyterorumMoyfi, vel difeipur '
lorum quos Dominuselegit, in euangelio : Poft hac autem
deßgnauit Dominus & altes feptuagintaduos, & mißt illos binos antefadem
fuam in omnem ciuitatem.
C. Admartyrumfru&um,fiuevirginum» ineiiange- (5
lio : Dabuntfruftum^liudcentefimum. Numerus illeabfolu- 'lAkith 17.
tam perfedtionem fignificac, fieuc deeletftis dicitur : Qgi «•
reliquerit domum, aut fratres , aut ftrores 1 & extera qux fe7 1
quuntur: centuplum aiciput,& vitam aternampoßidebtt. Cen- I 9'
cumetiam quantitatem temporis indicat, vt Efàias, Ce»/« % 20
annorumpuer morietur: &cxcera. Eft&in ciiaiigelio cente- jiw .u. b
fima ouis, quam Chriftus facris fuis humeris Imponens ad
cceleftem patriam detulit.
M. Millenarius numerus pro perfedfcione omnium nu-
merorum ponicur, & pro perfedta bonorum omniuma^ ; j
ûione. Sic Petrus in epiftola : Vnum veto hoc non lateat Vos
charißimi, quiavnusdiesapudDeum,fiçùtmilleanni. Na,m in
eognitionc Dei, prxtcrita, prxfencia, öc £utura,funt xqua-
litcrprxfentia: & qüx longa, fiufe bteuia nobis videritur
temporum curricula, xqualis (patij funtapud Dcum.Hos
. igitur certos facratosque nümqfos exèrapli tantum caufa
I protulimus. Sunt veróprxtèreosplutimi, vel pene
omnes facrati, qui quo modo fiantjipfe di-
uiux ledionis ferutator
inuenies.
F I N I &
s. E V C H E -