
DS É i p l t t i i Hts ergo duobus modislacer-
dorium fiHorum Leut Melchifedec fuo lacctdotio foperftil'aceidauurn
dotiantur. Aiic co:lcflium,id ett.operum,
quiaexhiscceleftiapromerentur. Tabernaculum ] Exem-
omnium facérdotüm [plarecçlefiæ. Facies omnia'] Tam de tabernaculi conftitu-
exaltat s^uwaeeimas^ab A o ^ __-iÄ«-. ciuæineo immolaren-
Dccima-
ItioLeuiin
Abraham.
tfai.ióp.
patre accipete tncruit.flc quia htiAc qui rcpromiffipncs àc-
cepit benedixit. EtJlicquidem'] FilijLebi. &mvetenlege
Décimât mor'mttihmmsMtipmty<hi Aaron,qui morales
homines font, Id c i t e Pfohno Cottftamtfi Spiritus
Exempla-
ria ccclc-
ftiuro.
finâos pet os Dàoid. Qui» M ) V u » «[Mtriosm tfOT8ra.
Etprb4difliim#p»diMl)4t»]Hoceft,peiAbtaham
décimas dédit Leui ad Melchifedec i quia quod Abrahatrj
obtolit, Le-ui fecum obtulit. dura inlumbis emsfutr. Que
' w f f i i m m i W m p°pu1° Ä M Ë l S Décimas deâirad Melchifedec. Adbuncin lttmbv Abrab*m
b a t e ) V^fitvéïburndtponensdccimo'bdecipatis.Alitet
iecnndttm Auguftinu'm, Abraham &Letlideçimati font a
Melchifedec,pfopterpanem&vinum a Melchifcdecaccepeum:
Ipfaqi decimatio quædara prafigutauo (rat tara.-
r*m'erficinxfer Dbminumfaluafoiem.idcitco Lem in A.
bràham M N H i ' M ? autem Dhnltup
deâmatttseft,qnamnis&ipfe fnetatin lntnbis Abtahælecûndum
originalem fobftanriam.perquem humanum gc-
nus cùrarbtur. In quo.Chri<ti excellentia facerdotij often-
ditut, cuïhinïümbis Abrahæ non necefle habebat deci-
razn.Secundutn oriïnem j i ékbifedec] Habens regale facerdo-
tiumficut Mèlchifedec. Etmnftltmdum orimmAarcn ]■ ln
obferuationibus legalibus. Tramlatt enimfaccrdom ] A Le-
UrSrAatonAdMiitWteO'AdCbriftum.Ncce|aa/,;ptAi<<
tramiatiaÄatJNeq^enimpoteftfacetdoseffefinelege.&te,
ftameto>& præceptis. I» quoenim) In Chrifto, hoc elt,quod
fëbùndùmordiriem Mèlchifedec facerdosfitin æternum.
bealiatribu'eJi)luàiLiScnouLtm.Exurgeretaltusfiacerdos)Vtopter
facerdotes Leuiticos. Mandaticarnalu ] Quia non per
hominem ^ohüfexordî,natuseft. Viùinfiqlubilis) Id eft, ae-
ietä&ä^ityesfäcerdosmatermtm. Conteftaturenim) Spiritus
fä'n&us per Daüid. Refirobdtioquidemfit] Vc gratia: lo-
tiöne, quam de hoftijs SC Êörificijs quæ in eo immolaren- |
tur. Secundum exemplar 3 Quia prius formam eius in mente
petfpexit in monte, antequam ipfum tabernaculumfaccrct.
cùsâ^kccim.Prdpterinfirmitaiem «««] Quia nerqinem potuit
faluare. Etinutilitatem) : His videlicet » .qui in Chrifto non
crediderunr. Nibilenim adperfeûum adduxit fcx]Qiuà v fq;ad
'àaffibnemGhriltiininfèrnumomhesibânt.poftèaautem
coelds oenetnaulniroduâio i>jeromeliorisfiei)Udiot eft ènirn
fpes, qua Vita æterna fperatur, quàm ilia qua bona terra
'expeefcatur. lurauit dominus ) Perfemeripfum. Etnonpani-
tebit e«w]Sicutpoenituit éum bominem fecifle, & Saul or-
d i û ^ û regem. Intantum ) , Vt facerdotium eiusfnaneret
infeternumivelùt cum iureiürando ftabiliretur. Mdioriste-
ft*me««)Noui & vitææternse» quod multosad perfeaum
duxit. Sponfor) Promiflor. ‘ Qgpd morteprobiberentur) Hico-
ftendk-non facerdotium fecundum ordinem Lèui mane-
re fed Chrifti facerdotium perpéruum elfe. Accedens per fie*
metipfium adDeum ) Yt: Nemo venit adpatrem, nifiper me. Sem-
MmKem)Nonvtàftjfacerdqjes. lnnocens ) Nullinocens.
* ImpoUutus ] Sine peccato. Segregate a peccatoribus ) Quod
nulïbm in eb pedbatum fuit. Excejfior ccelisfaäus) Id eft, An-
gelis & firmamento, vt : Adorent eum omnes Angeli etusfi Qui
non habet quotidie] Vt facerdotes legis, Neceßitatem] Immü-
laadi, offerendi. Sermo autemiurifiurandi ] Qm dicit; Tu es
fiacerdos in aternumfiecundum ordtnem Melcbifiedec. Filium in a*
ternumperfeäum j Sacerdotcin.
c a p v t y u i m BApitulum autem fiuper ea qua dicuntur ] Summam ve]
reeäpitulationem. Quijedet in dextera fiedis magnitudi-
nis] Secundum fuse maieftatis excellentiain. ;54Baor«w wi-
«ifier] Siuefànâioxum hominum fecundum fuam mifèri-
cordiam : fiue miniftèreorum quæfan&a fanârorum di-
cutituf. Ettabernaculum j Spiritusahimarüm fantäarum,
templiq; multiformis ïeclefîàe,in quaDeusinhabitar. Ad
offerenda mimera 3 - Aurum Sc argentum. Et hoßiasfiDcob-
lätiopibus viuis. Neceffefiacerdos3 Ideftfipfc Dominus Sal-
uator, qui fie non eflet neceflàtius, fi per alios iuftificatio
fieri pofiet. Qtùexemplari & vmbraferuiunt ccelefiium ] Exem-
pliriadfcuntur , qüia. cceleftium èxcmpla oftendebanr.
Vmbrae autem in'comparatioqe. fttperuenientis vericatis.
Ccelefiium ] Spiritualium donorum, qua nobis per Chri*
Nunc autem melius efifiortitusminißeriutn] Açfi- dice-
ret, DominusIcfds Chtiftusmelius fortituseft minifteriü
noui teftamenti, vbi peccatahoftra remittuntur, & vitax-
ternapromittitur,non tantum bonaterra. Namfiilludprius
culpa vacaft TA c fi diceret:Si legis priótis ob fetuà tores in- ♦ j
culpabiles eflent, necfccunda lex demum inquireretur.
Vituperansenim eosdicit| Deus per Hieremiam prophetam: „
Et confiummabo | Lege'veteri tranfcunte perfeótiorem 1c-
gemintroducam, vbinonfigura, fed veritas oftendetur.
Domuiluda ] Ecclefiæ Deum confitenti. Tefiamentum no-
««;w]Euangelium,& legem gvàtiæ, hoc eft, vt qui cun q; ex
omnibus gentibus in Ghtifto crediderint, fili| Abraham
fecundum fpiricualem generationem vere fint. Quodfeci I
patribuseorum indie ] Qüinquagefimo poftpafehadie in ;
monteSina., Et.(gó riegUxi «»*}' Reliqui cos fêcundümdefi-
deriä.Cöi dis eörum. Poft diesiUas ) Veteris teftamenti. ln
fienßbuseorum) Nonin tabulis lapideis.'SHpA/ÄBJ^ jld | .
eft,fuperlègem naturæ & literse, Diuire, nobili, H'my,
J fene. fffifc ad minorem). Egenum,ignobilem,iuuenem.
C A P V T i IX.
HAbuit quidem &prius tefiamentum ) Ac fi diceret, fue- ^
runt in tabernàcnlo vafa Dei, quod apud homines
magnum ac mirabile videtur.-Sed tarnen illaömnia vmbrç
erant bonoru m futurorum. Conftitutionescultura ) Circun- ^ |
.cifionem,fabb;ara»neomenias,‘hoftiasqi corporalés.^.: San- L I
ftünifyfieculare ) Tabernaculum, quod erat,pro tempore.
Nönfic fanäafantaorum çtema. Tabernaculumpriptum)|mum. J
Quod myftice fignificatpraefentem ecclefiam^ pqnd.ela-jcanddj
btum vero cathe m Ghrifti,feptcm don is fpiritus fan Cf i re- b™®/1
fplendensjvel ipfaleptemdona. Etmenfia) Aureain Aqui-| _ J
lonàri parce tabernaculi-, fignificaps.lactam feripturam.
Prepofitiopanum ) Myftice corpus Chrifti, feudobtrina apo&
olic3Lime\ligicus.Qmddiciturfidnäafianäorum)ltt(]noä
folus facer dos femel iriahnö introibat. Secundum taber-
naculum,Hierufalem cceleftemfignificac. AureUmvéo
thuribulum,corpus Chrifti.çuro diuinitjjtris fpledore,Arca -
vero, ipfaecclefia fccundtim myûicum fenfumv^nimafe-jj
cundum tropologicum exprimitur , aut certe area teftamenti
caro SaluatorisChriftianimaduettitur,inquaman-
na di.uinitarisinhabicat. Vrtia aurea ) HurnanitasQhrifticü
diôinitace. Virga Aaron regnrnn Chrifti fignificat, velyé-
xillum crücis. Tabulæ duae tcftstàenti.pherubim) Plenitu-
dofcientiæ. Vropitiatorium) De quo propitiabatur Domi-
Düs populo fil b. Myftfce propiciaroriumDotnin.usSaluatotexjpïimiciitiquieftpropitiatiopropeccatisnofiris.
iMinifteria)
Sacrificia. Semelin anno) Deçiraadie menfis fepritni fecundum
Propi»' I
toriunb ; I
H,
lunarém fuppurationem, quæ folennitascratlànch'l
ficationum. - Non fine fiangüine ) Sicut non fine|fânguine
Chrifti nos redempti fumus. H oc fignificante jpiritu fianfto)
Propfcrea iftâ ira conftruâa funt in figuram Sjaluaf°ris
noftraefalutis, quod videlicet Chriftus pateretur femel pro
genere humano. SanStorum via ) Introeundi ift coelum.
Etiufiitijscarnis ) Carnalibus iuftificarîonibus per circuo*
cifionem. Nonhuiuscreationi( fi Tertetois tabernaculi. Et
tints vitüla) Vaccæ ru fae; rofci, çarnis Ch ri fti; Qui per jpirb
turn fantlum ) Quafi pèrignem:quoniodo hoftiaé.prius J-
gnem de coelo açcipigbant. Ab operibusmprtuis ) Qù* du-
cünrad mortem » ficut fi quis in lege mortuum tangeret,
mundabacur. Earundemprauaricationum ) Quaedelerinon
poterant oblariônibus prioribuS'Tf>te»i?w tefiamentum,mors
necejfie eft intercédât teftatoris ) Animalis çuius fanguistefta-
tut induigentiâm pecfarorurni.Poterac aliquiseX eo,quod
morruuseft Chriftus, maxime non çredere promiffibnes
éius, Paulus igiturexempla ex eommuniaflumitconfue'
rudine, quibusoftendirtunC'fivmiflimhm eflè reftamen'
tum, morré teftàtoris •intercedente* mortuis confirmatum Tefiamentum enim m ej?,quiàreftarnenturntonofirrmi m eri^
JconH
:■ ^ ' poll :
■ opus
■ lira*
I c lu ifenifiboftqûani
homo de hoc feculo migraueriè/ Vluens verb
desefïêiftifiimus. Vndenospltis habemus fiduciam per
fànguinem Chriftimündari j qudmiUi qui carnaliter ho-
ftias offerebant. I» intmtùmfitnftorum ) In intcoitum regni
coeleftis, vel fidef. Quant initiauitnobts ) Confccrauit,co
qubdipfepriniui illavia propria carné, cohfçehdit in coe-
[os,Viamnouam ). Autfidçnl Çftrifti Jàut jntrqirunnéghi'
quotiens völucritmutaBit,yt fequitur. Àlïoqüino.ndumva-
/tf] Qqft^uandiuviuitteftator, pbteftimmutarefenten-
tiam, & alioSâtquealiôshærçdès,ducèrë iii hæreditaten»
fuam,Vndenetprimumquidem], Tabtrhaculhm. Sanguinem
v'ïtulorum&bircórum ] Qüia vtèrqi fähguis fànguinem Sal(-
uatoriSfiguificät. tumaqua] M^ftice baptifmalis, v^la-
Aflf cpfii cordc a cqhficiebtia tnaUXQ^fid fidèsïinjî o'pe-
uam& langui.nem de latèrc Chrifti maiiantemfignificaL
ribiis fnortqa eAi^'ibbtttcorpfii’i$icù cüii ablutionéscarna-
Etlanacocciheà]Qux fignificatlenitatem charita|js Chrifti,
les.nabebanqJSIam forislauamuraquaiihrus autem fpiritii
qui pafluseftpro nobiä | àuc cettepef; 1 anam coccjheam
Can&Ojyy:NiJi quurenatusfuent ex aqua érjpiritu fitncló, &c.
Chrifti(pafil° defigriatur. EtbyJfiopo].QMX Herhabun.ilica-
Aqüamunda) Bâptjfrnatisaqjiaconfècrataà benediâioni^
tem Chrifti-fignificatac fortitudinejh, quäinteriöra no-
bus.CoHfejüovern jbeiindeclinàbïleni ) Non decîinemus ?.bca,
ftfa paigzrituc.tyfium quofyltbrum] Déùtçfdfibroitinijquod
.dumverumerirqubdpromifitjfidjJtifraeiit^qiudeclina'
fignificat,Euahgelipm confecrätpmiang’iin | Ç lui fti. Hic
banc. F»ée/ftt«i»i^«i^ro»;^r),ytaHbifidelis dicitur,pér qué
i eftfanguis te^mcüificScChtiÀasaiciÙîfïceftfianguis bieus
ÿoClti eftis.i» prouocaiiohêdïtclfiioms)V t vnufquifqj alterum
no'ùi teftamenii. ' Vafa miriifterij Significant mirtiliros eccle-
pfoUoçetadchain-atem. Non\defierentesçollettionem,)- Écclc^
fije. sanguitii ] Fide pdmbni^Chriftiifperfo?« Nonfitremifi-
fiam in qua colierfti fumus in viiafidf. Scdcr.nfoltiminiinui-
fi0 ] Exaiiqua^àrtè. Exémplarid coeleftium] Taberpaeülüm
cem) Diççnicé: Brèuiseft tèntatiô^ &Ioriga renùmeratio;
j || va ft miniftetij.Hâ mundari] Hoftijs prætefitis. Nam ipfia
DiemJppfçpinquantem jSiue mofris,fiue iudicij.,Ojferre bed
cceieftià || Opéra n o uiteftam e n t i ,fi q ecôn u er ftm i n a, vtA-
bófttam) Scilicet legaléih ftcundumvetérçm légcm. Auc
ppftolus àiciv.Noftrdcmuti,fiatioinctétueftiçfiààe(i véra Chri-
crux fecundahobis ÿltfapbn eft, Hüicautem fimilê eft;
ftiândrurh phj'lbfbphia. Âhter:Coeleffiâ,ideft, vafa. Seiin
quôd infuperioriDus dixit : impöffibiteefteiiim ëos, qui
ïpfiUm cceluni] Qiufi quoddatp tabernaculum. hi fiangüine femel fnnr illuniinari irerum renbuar i. Tcmbihsquidam ex-
dlieno] HircoiumjVirulotum. ^/iû^ftiBû/iorft/'rfreKwJId ëfti i /fecî/îrirfiÂéif^jSiautcmexpeift'atib^eiiibiliseft.quanto’mâ-
fi vtiaeiüs oblàtio mundutn cotum non faluaret ante paf- *I gis ipft præfentia, quæ confiimptura eft aducrlaiios ? non i
fionem eiiiS ét poftpaftionem, öpbrteDäteum pari ab-ori
girie miindi,du m pér fingulasgeneràtidnéshomiriëspec-
cauémnti quiafemperhabuifretqubdrëdimer-éti,fednb-
luitnifivtfemel ta nt u m,pa flus m un dtim in. corifumma-
tioném fêculi liBeiäret. Secundo) in dieiudiëiy Sineféccfc
ri)Sinefimihtudibcrëarnispeccati,aut.fineoblacionepro'
peccàto. Âliter^SihdpeCcàtôjexpéiftahtibus fe.
ita vt non firit, ficut auru non confiimiturin igné,left,quod
immundum eftin eo. Communem aftmdns 3 Tutans nihil
prbdefpefFufione^ fa%guinis Cluifti. hfttrituigratiacon-
iùmelidmfieccrii) Legalès hoftias oftërerisi vel dón credens t
remiftidnein peccaturum pergraiiam fpimus frneli. Mibt
vindiiïam,érègorétribuant ) Vin.diââmj coiicnméliam fbiti-
tui gratiælauenïi. fin manùstnciderepeiviuentis)Inpotcftà-
SC A P V T X.
te m iudicij eius, qui reddec vnicui^fiecunduin opera eius. - Reine- Mbratnenimhabehslexfuturorutnb<aorum,nonïpfiamimd- j mora^ih}^ur.ptfimosdtes)Hoc:^ c iirytpetdtiiskni&iattii
ginem) SpeciisvAveritatis,vmbrà etenimfxiitnpn ve- j bulâridnibusqfièni langafiimes,' ficut iampoftacceptam
ritas.^am reqnicfceb’ant pedcata ad tempus,non rcnftrte-r f j^mjôçtië^ckii^t^walte rô qüide^èbprébrqs). Vocibus.
bahcüt.Ço«ft?/;W4^3Perfe(ftos facere. Nome tifiajfientoffer- J hirÿttt^ionib^s)^^^tils>^ffa^<li:S^dcuütm)^tqŸt^.
ri) Non iterLnn.dfferrent.fi pervnam hofturrl mundatief- manjfcftàdpprqî)^^ fiftis effeâi) Miniftiandotrïbulatft.'
lent, &qiianiuis nos non CciremusofFene, tarnen idip'füm
öfFérimus ftcrificium,norialmmagnum hpdie, aliumctas
offererit.es. Commemoratiopeccdiórum j Commerndrantut
I pccCata I dum' quötidiè ét per firigjulosarinos hpftia prri
peccatis ofte re b a tu r. Nos yerd in cpmmemoratione'nj,
dominicé iërriei paffioniSquotidierioftritqvfairitispfferi-
I mus. lnipo0 iiéeïl emm j S jimf’Ofïibilc,cur ergo facieBarit
Iprpp'têr p'rsfigürationem J Non enim yericas fine prxeuri-
tibus figuris Venire dèbüit. introïensin mundum) ChriftuS
lapparérisiri edeaé.' Hoftiam) Viuam. Er oblationem^ Dt vind
& parië: boluifit j Ö Corpus autem perfiecifti mibi) Corpus
adöfferendum ,quia (isceft hoftia yiua Deo placqns;
TwémjDam cempusfuir,vt auferienrur vinbraelegalium
hoftiarum. l« capittltbrificriptumêft de nte) In fronte _G»erie-
feós,yt: In priricipio CTcauit Deus coslum^rerram. Irém:
Iuprincipioêratverbum,&illud:Li6r7’^r«ërAioBftft3«CBri-
fi^étitem: Beam viryqUinon abijtinconfitlio inifiiorum.Vt.facia
Volutitatem tuam Deus) Vt corpus quod apcafti mihi prp
genqre humano offeram, quia hsec eft tui volutitas. Aufiert
primum,vifequeris fiatudi) Ac fi dicerer,reprobat vetiis, Sc aft ,
1 firmit nouum teftameritu.m. Sédet tndextera Dei) Quafi do-
rainus,namminiftrarefamulo'rumeft,CoBrij?<rbiJ'<ii«rewjJi-
ritusfiandus nobis) Per Hierëmiam, at fi .diceret, quod dici-
mus, fpirirusfamftusdicit: dikimuseriim. quodcpnfilm-
roauitin «ternum ftndificatbs, &höcfpiritus fariótuste-
ftatur, quodin noiio teftameriro nori recordabitur Deus
peccatorum.Poj?^«A»e»iwViVirjÖrdq^3iciceniröPörni-;
nus: Bdfiolegesmeasincordibuseorum, (frinmentibus êorumfiu-
perfieftbarh easfiSc peccata eprum non recordabbramplius,
poftqua dixir: hoe eft tëftamentum qubdtëftabor ad^os.
^iergölioj'aOTjPéccatorum tettiiiRoJamnonfit oWarftj^iia
non pblacione qus o fferebatur in lege,fed I anguine CBri-
fudimictuhtur peccata. Hic bfteddic diftantiam pontifi-
c,s,v&faccrdptil,&Hoftiarum,&tabernaculi,&teftamen'
tli&repromiflloniS.Siquidemillafnerunttemporalia,hqc
autem aterna: illaformte, htec vëritas. Habentès itafcfidu-
dawjPrópter remiffionern peccarorum, Sc quod cohireponjiderftiamveftrdm)
Fortitudinem fidei, & patiênriam ixtjfydeue x
tribulatiohibus.Nrfwi iuftusmeusexfideviuit) Quiayita cor- ^KV.ni"
poris ririjma, vita anuiis fideseft,a quafi quisfe fubtfaie-
rit,non placebit DeoV . '..j . -4 ‘
■C A P V T ’ EST autem fides) In AbacuC fperaridarüm rerum fubftan-
,. tia. Na quod videt quis,quid fpëfat?Sed fi quod no vi-
demus fperamus,p’ér patiênriam expeóternu s. Sperdndarurn
rrfaw^Synecdoc.hlèps hoc dicir, ab infigni paree ftdem de^
firiiëns.' Nam fides eft trium tempórum:creduhtufèriim
praëterita, quod fuërint; praefentia quodmir,’ futufa quod
erunr.Fiéc Abelmdiorem hofttamquam Cain obtulit Deo) Melio-
rem. Abel pafiot ouium erat,‘ Cainverdagricola,fèd Abel
|oriihitiaSouium Deo offerebat, prafpiciens & crederis,
qiiod Chriftus poftmodum tanqüam oiiis ad occmonem
ducerëtuï.Perquamtefiiimomumcpnfiecutuseft) Vtin Euangë-
Hdlegitur: Afidnguine Abeliüftivfiqjad fiangumem Zacbaria filij H
Bard^iA.)Tefiïmoniümperbiberikmuneribjeiüsbeó)(^?L\gnis'\MMtt.x3.
defeendebat fuper hoiïias èius; ficut difcitur: Reffexh Donü-
nusddAbeli&ddmuneraeiusMCainyerononreJpexit. Adhiic
loquirur;vc: Vox fianguinisfratristüi tlamatad me de terra. Fide Gen. 4*
EnorfijProprer fidem fuam rrahsfèrri merüic,ctedens qiiod
Icfus poftmodum in cmlum fublëuandus eflefkritetrans-
lationem enim teftimonium habuit,vteft: AmbuldüttÈnoch
cum Domino.Et alibi -.Etplacuit bed anima etus.Quïaeftér ïnqüU Geo.y
renttbUs fe remuneratorfit j lri his duobus módis tötum fym-
bolumScpleriam fidemhabemus. FideNoe )' Crederisre-
fpohfümd pëpacceptüm. Aliter: prxuidic namq, ecclefia
riaüigacüram per marefeculi huius, ad portuin vit*a:rer-
not.Perquam~] Fidem. Condemnauitfiecutum) Peccatores.qui
non meruerunt area faluari. Fidèqui vocatur Abraham ] Si-
gnanter air,Vocariir,non'enim fic prius voCabatur quando
obediuic,fed Abraham tune nomiiidciiseft.H<errf]Noe.fir-
fiitutUs3 Mundi harres. Obediuit] Quandodióhimeftei:E#i
de terra tua.Expéctabat enimfundamenta] Chriftum,& Apö-
ftolös,&Prpphetés.Ci«iwrew31dierüftlem ccelcftem. Fide
éripfiaSara ] Etclefiam Gentium refpexitde qua dicitur :
Latare ■:
p :