gnificat. Ego vero dico, erat olim, nunc auf cm amplius
nöacft.Nam vobisfpes pcujc,'pr*fertim cumlperaillam
prxclaram quidem-& diuinam § quam ccelitusad Vosde-
Chriftutn'. miiitDeus,abnegaucritis. Qupdautemait, Peribitisgen-
« g » | tesdeterra illius,non denobishoc fimpliciterenunriat/ed
potiusdevobiYIudaris. Poftquamenimvobisdatalege
abufi eftis,& gen tibus mixtifuiftis, & ipfarum opera di-
diciftis,yos etiam gentcs , 6 itifipiensi vocauit. Tu vero
bocmihidicito,vtriefiia terra perierunt, nos gentiles,
ahvosIudafi?quitranfgreflbreSaefcelerati,impij,&Deiabnegatores,
ficutloqueris. N,On in terra patrum veftro-
rum hie verfamur , vos autem nefarios perfequens Do-
Deul
hominc.
T/alzfu
pz8 _____________________ ___
& tu dicis,quod fpes'noftrain Domino Deo eft, ficut fi- ( dum ipfiuum gentium obfcurè intellexit. At que nunc
’Efiù.14.
C
Zach. S.
Ibid.
nbnne Romànüm imperium eft in gentem magnàm &
fortemïNó Hierufalém Ecclefijs & fàcris aediuinis templis
Chrifti cru cifixi plena eft ? Nonne ex Bethléem pro-
ceflit Iefiis ChriftusnliusDei,quem vds negàftisînôn re-!
gnatin omnibus propemodum totius orbisterrarum finiras?
àmonteSioAjideft, abaltitudinefupercceiefti?
atten-tifltmè audi quid dicat Mich'æas poftea. Et tu Beth- J
leem domus Euphrata,noii minima es in millibus Ittd.t : Ex te enim
exibitdux,qui regatlfraelem.Exitus eins ab initio, ex diebus ater- Echoe
nitatis. Etenim,ait,vrhorno'nupernatuseft, fodviæèius racu'°l
ex diebus fecuH,quod& Deus an teleculafurt ob earn f .
caularn dabit ipfis { ■ ■ M H ( . I — 1 v fque ad temPp ups pHar iéntis | defti‘däminusDeus,
e terragentiumexterminauit ? quasgentes bitvabis ludeeis firmare legem Mofis vlque ad tempus &
dixerat fe vöbis traditurum,vt easexterminaretis, & in i parientisdiuinam legem,•& duceiii ex Bcfhleem vfe'nien- nt>tP
terra iplarum habitaretis, neque tarnen ipfas excerm ina- j termhoc eft ex fempervirgine & Deipara M aria. Pariet e-
•ftis,fed cum ipfis commercium habuiftis , & opera ipfa- | nim, inquit, Virgoprincipemlfraelis. Scriptum eft enim,
rümdidiciftis. Vlqueadeo enim fuiftis £erumnpfi& ex- quod neque fratres eiüs qui ex Iofcpho nuic cfle püta-U
torres , vt neque vnquäm propriam terrain poflèderiris.
EcceigitürfecundumquoaàDomino:D^rg(ïTO(inquit)
ew:diq>effi eftis inter omnes getes,& eftis in opprobrium
■ ipfis&ininteritum. De quibus autem locutus eftEfaias,
Ne ktemini ornnes alienigem, de interitu Afly riorum vatici-
nans,haec vclamcnto quodam promût. Pautöpoft enim
deipfo oftendit. Quemadmodumfinquit) deliberaui,ficpermanent
: perderenimirum Affyriosèterrarfiea àmontibus
bantur,in ipfum credebant. Etipfe, ah,ftKabit&videbitqui-
nam entgexem. Etfcias,quod iam gentes fei traditasfirnt,
& paft’etgregem ftiumin fortitu’dine Dominus. E(in qlo-1
na nominis dominiDeifiHadßruntgentes;Quocircanunc raa-
gniircabitijrpaftoregregiusvfque ad extremum terrs, id
eft,ex virgine &: Deipara Maria vfque ad confummatio-
nera. Qupdfiinficiarivis,noneflemaghificatumillum
quipafeit gentes Dominum Jefum Chriftum filiumDei:
meis:&erunt in concilieationem. Quid igitur tibi videtur ad i refpice& vide, tu is qeulis ad orbis tferrarum vfque fines,
h * c î e I quomodô magnificatuf Dominus nöfter Icfus Chriftus,
HERB ANVS. Aduerfus verborum fundi ta rörem & ; filiusDei ex hoc nunc & vfq; in feculurh viq 5 ad confum-
blateronem, quisinrelpondendofätisidoneusefleque- imationem,hoeenittideclarat,quodmagnjficabiturvfq;
at î QusECunque enim contra te dicimüs,calumniaris o- j ad extremum temek
mnia.; Quid igitur Prophera Zacharias dicit tanquam è i HERBANVS.' Si ita eft , quam ob eaulam non dixit
perfona Domini lEcceego fauiumfaciopopulum meum a terra Propheta,quod ex te mihi exäbit, qui fif princeps in gen -
Orientale &. de terra oeedfusfolis, &adducameos { in terram , tibus,lfedi'nlfraelefubiungit?
fudm) &-habitabuntin medio Hierufalem : Et er unt mihi in po- SvARCHIEPISCOPVS.MensfiueintelleótusDeum
pulum,&egoero ipfisin Deum tn veritdte&iuflitid. Et poftea:1 cernens & intuens exponitur Ifrael. Poftquam igitur vos
Et erit,ficuteratismalediäio ingenttbus, domus Iuda, & domus Iudeei,qui aliquando fuiftis mens Deum videns, cumàd
vös Deivnigenifus filius ve'ni t, fenténtia fpontbconcita-
taveftrOsclaufiftis oculos ne vidèrent velpere carentem
iucem,continuo excaecati fuiftis,& pereuntes defijftis ef-
fc mens Deum cernens : ob camqüfe cauläm gentes quæ
antea eæcutiebant,mentem ad Deum fuft’ulerunt,& vni-
genteDeiülio crediderunt ; &mox lucemin tuittejacro-
{àn<ftum|auacrum acceperunt. Atque illico.ipfis npmen
Ifrael inditum atque impofitum fuit,quöd Deimanu vo-
bis fublatum fuit.N'unc igitur qui Dfeuin contfemplantur
& mentisoculis cernunt,re.veia & digne ac lperito Ifräe-
lfrael,jiccohferuabo vos, & eritis benedictie. Confidïie&praua-
non1 ^etem mant^iU veftr‘*> eb quod. hu dicit Domirius : Quemadmo-
fummifer ^umcogtcaulWʮvos-affligere, cumpatresveftrime,adiracun-
tus, fic eèj d’tamprouocajfent, neque eos pcenituitfic Jlatui & cogitaui in
ucrfusco-j his diebus lfraeli benèfacere in.domo luda. Cónfidite hi funt
gitauiin fermones d «. Quid igitur dicesad haec, o Archiepi1-
dieb* ilcis, . . .
jciSdGnmï S.ARCHIEPISCÖPVS. ReverahzcProphetavati-
judx & I cinatus eft,& bis terque agentibus reuocati eftis, & Hie-
Hièrufa-1 rufalemrecepiftis^adaliquodvfquetempusperduran-
jlemj&c. I tesinbeneduftiombus , deinde in direptionem &praequoties
■ IR P P I ____—---------- 7 ------------- ----- r —--------- r— fitä vocanturs quiautem.perfidia&peruica6ÜnereduIillroph.
h^c dam traditi fuiftis j & in depaftionem atque in execratio- täte occoecati fiint, cumlua pernicie & exitio defierunt
funt ergo nemgentibus, quigrauiterpeccaftis. Non igitur paulo J nomen Ifraelishabere & audire.Quoniam igitur Ifräelis
|verbaqu^ ante tibi enumeraui,quöties captiuusdudtus eft Ifrael,& ! nomen ex vobis translation eft,& gentibus inditum,no;
•,-|»eieMiV --~r. •/,., < *.r- |jffi c,‘- ïÿUUti
' ;&C.
:Xfai.4.
reuocati fuiftis? Nóampriusinfcculum,n6nnè? turn eft &perlpicuum, Prophetam dixilfede gentibus,
nifi quandb Satahas^f Antichriftus in mundumveherit. j dé-nouo Ilraele,venturum Dominum;, vt fit princeps&
Nam reprobati eftis,ae plané inutiles inuenti.-Qupdvo-1 dux in Ifiaele.
cauit Deusgentes pro vobis audi Elaiamficloquentem; HERBANVS.' Plurim®dicis indefperationem,muti-
NÖEfaïas U&c dicit Dominus omnipotens: Qupdvenient populimultiadi-1 lans genus Iudaeorum , neampliusreuocationemèxpe-'. ,
fed idem I ficantesciuitdteSmultds ,&tonuementinvnamciuitdtemdicen- 1 6fent. Verum ego non amplius tua verba iuftineb o, j qul-;r“baJ
T r 1 doquideifi Prophetam audio Efaiam dicéntem: Fulgebit \ [
Deus in iüa die in concilio cum gloria in terra,vt ex to Har & gloria j 1
illuflret refiduum ifraelis in Sion, & quod reliquum eft. in Hieru- ,
falem. Santti omnesvocabuntur, qutconfcripti ad Sitarn in Hi(~,
rufalemi Ac deinde,;£updeleuetdominusfordesfiliorurn &fi- W0 Ê
Uarum Sionis,&fanguinem Hierufalem expurgabit è medio ipfo-1 |—'
rumftiritu tudicq, &ftiritu ardor is. Oportet igiturnosre-
uocari,quemadmodum audisProphètarum o'racula,ite-
rum in priftinum honorem reftaurari,immo vero in prx-1
ftätiorem. Qujimobremne mihiamplius multipliciver- j
borumproflucntiafretnsobfifte,necadueriare, fède,rede
& perfiiafimmum Habe ita futurum eile j fiue quam-
pfimum,fiue in pofterum,nihil refert.
S.ARCHIEPISGÖPVS.Diuinajferipnmeaccüratami
fubtilitatem haudquaquam intelligens,, vanis &;adultegarisali
quomodogenrium ad Deum impetum & concurlum E-
1 ' faias Prophetä, iramo vero Deus iple praedixit» Ventern,
inquit, populi multi & gentes multa ad inquirendumfadem Do-
miniomnipotentis. Quid ad haec tibi relpondendum eile
cenfes? * r
HERBANVS. MichaeasProphetadixit: In diebus illis
dicit dominus,congregabo contritam, & abiectam fufeipiam. Et
quos abteci vocabo,&ponam contritam ad refiduum, & abteäam
in gentemfortem: ®nabit Dominus fttper ipfisin Sion ex hoc
nunc&in feculum. Ergo non videtur tibi,quodaliquando
Doininus Deus Ifraclem quemabiecit,, reuocaturus eft,
& quod oportet ipfum eile in gfentem fortem^ ®iam,
& maxime formidandam.
S.ARCHlEPISCOPVS. Fallis, b H^rbane,hauddu
bièProphetae vaticinium tüae genti proprium faciens.Nä | rinis , futilibus & inutilibus notitijs teipfum oblcdas
contritam eiim dixit,gentium âccolatum adumbrauit.Et j Qupd enim a it , .Bulgebit Deus in dieilla in confilia cum gloria
cùm dixit abie<ftam,idolorum cuitum reprobatû acreie- ' in terra,vt extollat&gloria cùmulet reliqutas ifraelj^foc iam
adimplctum eft. Nam Deifilius vnigenafulgens ex fan-
fta virgine Deipara in Hierufalem ,-reliquias Iiraefis glo-
iia & honore extulit: fpiritaliter autem-gloria illuftrauit»
&:non corporaliter» heut tu carnalisludaeus aninjo fin-
-is.Quidautemreli&umfit,&cuiuscaufaferiptum, at-
tendediligeuter»vtbonialiqiiidinde perdifeas, & quod
ad falutem tuam, fi velis,eoniinoduni fit & conducibile,
inteliigas. Qupdreliquum eft ex Iftafele , multitudocft
Hebræorum,quæ cuiiiChriftus aduenit in eum credidit:
reliifta fenim fuit à Domino,videlicet cleda. Nam genus
ifle- humanum à daemonum tyrannide Sc. vexatione , quæ a-
feft» njmo & mente intelligitur, feruàtum fu it, vt Dei filio
I I a ederet,& faluum eilet,vt non funditus genus Hebraeo-
| | f j rum interiretjfi fidem non habuiflet, Sc incredulum om-
! nino pcrmanfiilet. De hac cnimfummusProphcta dicit! jgifi Dominus vobis reliquijfet fernen, ficut Sodomafaäi fuißetis & Gomorrlufimtleseffeäi e/er»,fignificans eos,qui ex vóbis
ciedidenint,& faluifa&i funt. Qupd autem fcriptum ad
tisSionis Sc ambitus eius eft fub pqteftatc ipfius, teftatur i,,., ^
Veritas. Nam poftquam Domihus carne fuit indutus, ,ia'^ | | | | |
diabplorenuntiauit&valereiufllt: Sc quae inferior eft
Sion,fe fubmlfit &fubiccit eiSioni qU&uipernaeft, Domino
as regis
bagni.
ipfa eft j
raliter fie l
rticiu-j
em,cuii
unica I
ppponi- I
urciiii- I
asdiabo*
i Ba.bg.
Idi’S. A u*
guft.tiufd,'
meo Iefu Chrifto poftquam credidit. Die mihi tu;
eftne locus fub eaquae.fupercoeleftis eftSion , in quo Ec-
clefiaenonfint Deo crucifixpdicat*& conlecratae ? Spi-
ritalitcr enim res intelliguntur,& non carnaliter. Qupd
autem didtum eft, Obumbrabitnebula, hoc ideb fcriptum
eft., quiaquando tran§ format us eft Sc transfiguratus in
mote Thabor coram fills difeipulis, nubes iucidaobumt
biauitipfos .Etiterum cumin caelumipfe aifumptus eft,
fcriptum eft, qubd hubes fubduxit ipiumex bculis difei-
pulorueius, hoc;autem quod Propheta damauit,/«wi
infiar & ignis nottuardentis, &qubdomnigloriavelabittir,id
dcclarat, hoc quidem, fumi, prop ter caliginem qu? men-
tepercipitur, nempe Corpus , quodferens vfelabatdiuiys.
,;arnjr ____m_..._x ___ nitatemabpculisveftyisjquiludasieftisincrcduli&per-
L , quamibv-1 uicaccs,£gnafaciens,nei vobiscognofcerptur, vrquod _ f
nieenitoDeifilio pcndcreindicat. Qupdverofiliotum 1 dixitElaias,adimpleatur,g««d>»d«MBtt«rip/»™»i.&qu? U 'ii'
&ttliar«mSionislordeselait&dpierfits eorumquicrer fcquantur.EtDiuxd:Er)i»/«i(K»«Sr«.Ncmpecorpm,ve- f a t , , . I
didetunt inrellieifEt quod fanguinan eiuitatisHierpfa- lamcnipfiusad cft,cnjs deitatis, ne videacut ab incredn- (d gccilib*
lem mundans expiauit i medio ipforum., pretiofo & Ian- lis.Fumum autem, id eft tenebras nihil pe tmifit effi.cere, pMofo- |
baptifmate,nulluseftquicontradicat. Dehocenim qudmoculorumacicm acruer perftnneete & e xc«are .
Efaiasvaticinatut:M.»imi,it»«»dieJl»«,&:c. Quodfpi- Praxtereaqmfumoiitfeftatnt.nonaliuddarepoteftcec-Lc[> s.p.
rituiudicii amor e Cc bcneuolcntiaergahominc^judi-. nere, qua offufaslibi tenebras. Semper enim Deusincre-
cauerit fpiritufanao , &excogitauerittantnmbonu(h. dulommixLfntcS&intelligentiasexcxecat. Inftarlucist- Siludait
OuodfpirimardorisignefuifpiritusCQmbufterireQrum gnisnoanardetiMfeluxeratmuodetiamdixir.E^taxPe * d ,t
debita qui per fidem accedunt adpifcinam.Nam fpiritus m mundam mu. Ardebat autem,rd eft.effulgebat maecefla
fanaus fordes &labes animiardore fuoabfumit. IUud &inuiadinimtate,perfigna&miracula, hisIudms.qui nis-l0cu.
autem vtextollat&eloriaafEciatteliquias, mulptudo tuminhuiusvitxnoac&tenebrisvctfabantur.Illudve- Iostihoo
eftlftaelis-quitexefa“ 4perfidia,aSat*na, ficuteiacriter tbMB^/oMatte^UBt.hocdedv.at.Cmciivxus.enimtan- y.der.t,«
minatus eft Deus , propter inctedulitatem ac perfidiam ta gloria a Deo pane illuftratus eft , & m terra d yens ho-
Iludxorumgenus exagitanti,vfqvadeocxaltataeft&glo- mmibu.statohOnoredecoratus.vtomniaregnaquzfub
rificata vt omnes gentes qua:in Dominum meum & Deu ccelo funt, Deum ipfum verum & dommum Sc herurodc
IIefumChriftumcteduttt,exeo, &adhocvfquetempus* redemptotemconfiteantut & colant,adorent,eifuppli-
honore eos a9iciaut,& gloria efferant: 6cris lacisfiue o- cent,& feruiant.Q3.bd autem dicit,& eht in vmbram di-
tationibus excitentieofdem lanfios & iuftos nominent:. eiAb icftu,diem quidem dicit fpiutalem operationem:
fandtasipforumcoramemorationcsquotanniscelebtet: ftumverb.telamabgmignita. Siquidemdommusmo-
ficut fcriptum eft Qupdfimftionmes ( i gentibus nimi- mnibusdiebusfeculibmus,ipfeinumbtat, protcgit.m-
. . . rumWoabuntur,quiapudlegemnomenptofeffi, 8cin tatut.cuftoditeosquidiliguntipfum: necfolumabieftu |
!»lg. ivitai q uk eft ipfe Chriftus,adferipti per fidem,& baptif- &,atdoielmaligiii mflammantls anunas hommum ad o po»c.Pa
K : mafuerunt. Habesduodecim Apoftolos,h»besfeptua- perandummiquitatemdiaboli . verumetiamnbineurfu
i l f ' i eintadifdpulosihabesduomiliia, habesquinquemiliia .bcdamonlomendiaao , Sc reliqua tyrannide Saranx,1
1 hominumquicomedcruntpanes:habesquatuormillia, qu^cftdurities&pluuiamahgna. hjtcautemluntnedi-
F ^ b u o s omnes interfedftis,eos.6es dominimei Iefu Chrifti ftotfionespnepoftera¬ionesablurdsatqueienno- 'nxmoniu
, dc mactvtes ideft teftese£ficientcs.Sunt&ali?animimul- nesimputi > Htcc,6Hetbanc,ficiuterpte.tandafunt,6cUmdia-
bidtu i tK,nonfolbmvirotum,fedetiammulicnim , quicexlu- compatauda.DeSynagogaautemvefttomludiotum a-
B i t i dJis conuerfe fuetunt, Sc ad facrulauaciumacceireiunt: nimaduettequienam ptogrediens idem Ptopherainfua
^■ '■ ideauibusomnibusfctibitPropheta,aM.dK%i.l/t«te prophctiaefFatut.H«B.«ti»iiicKD»»im.«.,P/B»M«i«»«»i ia[igj>cl
ils'.Qui r 1 £ t , . | Sojech. Sorech exponitur malleolus,hue larmentumdef“
" " ' 1 HERB ANVS,Ditcdo verba-Prophetia: ad tuum fen-1 xfrum, hoc etat perfpieuum propter Abrah^mum. Et/x-
'bet hie film Sc fub'fidium detorfifti. Vcrumtamen fiiia eft,quan- pirn ctnumpofui, &obuallam, cruiijicau tummin malic cm\
||(l ci9/ do erudfixusambulansinciuitatcHierufalc,ficut poftea &,cnuUrfcdiin,pfur & cxptaau.de,Mvuamfiudmt, fed
D ! fubditPropbeta-Simuiam b itu s & c ir c u iM o b u y d i i A b u n e b u - f j .m a .u m u e n d d u l i t . E t n u n c h cm .m l u i u , c i r q u , b » b u u m m
■ • M M & fitm in t t u r& lu c it & ig n i ia r d e n t u q o c t e : Et quando M I M
iofeomnieloriavclatus fuit in vmbram fcipfunlbriri \p liu s v in e a m ea , & n on f e c i ip fi} Ideo e x p e c la u t ,v t v u am r e d d s -
fecitdieitftjeuntibusabardoredexftuf&invelammeSe r t t .Jp 'm d c a u tem p ro d u x it* . Subiungensauccmyeftrainper-
mteemineadutitie&pluuialNampofthiECverba. Sa»- niciem&interitum , S c quid ae vobis ficriopoicei-cl.c-
& Inunciat. Nun, (inquit) ummcub,qmdfaM mymumu.
im«tx«toUh*cfubiungitProph.eta. |Hicaduettemeutemd.bgenter,oHeibaiie, &confide-
^ S ARCHIEPISCOPVS.Tunein^liebusacluentuse- iraexaCtamyeftr* SynagogaEdeftruaionem&rumam.
iuseras ! &videbas,fiuenebulaobumbrabat, fiueluce Aufatm(inquitj/.pimCTMi»cm . ^drmnprudumucdirc-
ignisatdenteilluftrabat,autaliudquidagebat, quodde UrwueiB. Qutillafspes!Omninbeftlex,qu*circundat
ioib nuearisi Ncfcicns enim veram diuinse feriptune me- & ambit, angitque mandaiorumfatpimemisvmeam ex
tern omnia corporalibusuotionibusdijudicateinftituis sEgypto intcrramptomifltomstranslatain. Qqinamilx
Scptopetas-VeAmattentb audi,Scintclligeeffata,quern lamdiripuerunt! Senfibihtetquidem , AlTyr.), Perte,
V declarant. Qupuiamficns, blud^ccarccxdumputaste iRorngni:
colbgcte , ttibulos carpis. Dicit enim Pfopheta , quod '
S veuiefDomiuus: &nosfdmuseumvcniffe. Etent (in-
uagciij quit) omnislocus montis Sion, & omnia quafunt ineiusambitu.
h'««-Sion iiia,mons fuit,& mons excclfus. Ergo mihiSionem
g “ &montemmcnte &animo concipeeam , quiinccelo-
efticiuitatcmmetropoUm , Sc earn qute ex ilia eft Eccle-
' 4 ? fl.o.c .n.i.iminreilip<:_. Quodautemomnislocusnaqn^
Blbl.Vct.Pat-Tom.^. ______________ ■
óaudia:
vfq j ad ho
diemum
' g
loan.iz.
QUonia
Chriftus
care
gralTa.
audeati
cum alia
noiftc po-J
tius perua
dam & ia
cenebris
dominé-
tur.
H
GCDcbratr
dus in
Pfal.9 0.
W m
Ibid.
quiillam ad haerefes rapeayunt. Nam&.yos varijs hærefi-
bus agitatiad tempus, legem Mofis peruersè vulneraftis.
Etdemoliar (inquit) .murumem, &entinconcutcattonem.
Quis hiemurus ? Altiffimi dextra, præturritum præfi- I
diûm,ïiue tuta^nencorum quidiliguntipfum. Quinam Harrcfcs
funt qui conculcant ? Inimici, quicapros in feruitutem
;edçgerunt ,quiScmente& fenluveftræSynagogæpræ- cnar_
I ü j 3 tue