Eufebij G allie.ïM
fecetunt vt fermo Iegis adimpleretur* Multum quidem.
eorum çnim iniquitasfuit caufa, vt hoc de eis Prophet a
prediceret. Quod fi file non prædixiflcc,tarnen nihilomi-
nuseueniflèt. Quamuisigiturquodilleprxdixit, noncuenirenonpotuic
» non tarnen propheticus fermo, fedeorum
iniquiras huiustanti mali caufa fuit. Confiderateve-
ro , fratres mei, quantadeuotione fan&os Apoftolos no-
norare debeamus,quos iple Doiminus iam noii (emosfied
atnicosvocat. De quibus ipfe aie. Quianonfunt denoe
mundo» led de mundo eledli.mundum vicerüt cum principe
mundi.Quibüs ipfe tcftiinoniü perhibet dicens:Vos
eftis làl terrç;V os eftis lux mund; : V obis datü eft noflemy-
■ fteriü regni Dei,cætetis autc in parabolis. Ifti funt illtduo-
dccim.quotüaftluentia omnis terra (ànatur. Venir,inquit,
Moyics& populusin Elim, vbierant duodeçim fontes a-
quarum. Oquantusfonsifteeft, qui hxc fcripficbeatus
I Ioannes Euangelifta.Iftifunt duodeçim horx diei& duo-
decitn portîe coeleftisHierufalem. De quibus dicitur ab
! oriente porta: très, ab occidente porta: très, a meridie portae
très,ab aquilone portae très.De quibus Pf ophetaait:Di-
ligitDominus portas Sion luper omnia tabernacula Ia-
cob. Etrcuera magis diligit folas Ecclefiae portas, quam
omniaxdificiaSynagbgx.Ifti funt lapides viui,qui voluü-
tur fiiper terram. Qui pofi ti in rationali lummi Pontificis,
etiam fine voce docent Sc predicant. Predicant enim non
clamando,fed fignificando.Hos temper in pedore habere
\ debemus, quibuscordanoftra&inftruantur&munian-
tur.Adhostotus populusrefpiciat, Sr quidfigmficentdi-
■ lige n ter inquirat.lfti Hint fundamentum, turrei, Sc colu-
! m ns Ecclefiae. Ifti montes qui exultaueruntvtarietcs.Ilti
cedrt Libani.Ifti ferui qui venenü non timebüt, & lerpennjultis
argumentis, mültifqueinfidijs vösdeciperecöna-1
büntur. Tradentenim vos,flagcllabuhtvos, adregcsSc
prefidcs ducentvos. Hocautem propter me, quareiius &
iilis Sc cimdtisgentibusteftanoniumdctfsde me. Cutn.iu-1
tent tradent vos nolitccogitarequomodaaut quidloquam'tni. Daln-
turonim vobis in ilia bora quid loquamini. Non enim eftuvosqui
loquimini, fedJpiritus patris vefinquiloquitur in vobis. Quid
enim loquerenturidiore Sc. pifeatores, quid loquerentur
ruftici&illiterati? QuidloquereturosmutUm&mandi-
bulaafirii. Scriptum tarnen eft quod fapientia aperuitos
mutunv>& linguäs infantium fecit difertas. Hos autem li-
gnificauitSamfon file fortiflimus v ir , qurmille viros &
amplius cum fola afini mandibulainterfecit. Saepe equos
,hinnientes,& aucs canentes,& aliorum animalium voces
audimus:nullavox minus deledat quam voxafini. Tales
igftur priuscrant Apoftolorum voces, tales illorutnman-
dibulx Sc bra, de quibus Apoftolus ait: Quae ftulta funt
mundiclegitDeus, vt confundat fortia : &eaquxnon
funr,vtea quae funt deftrueret.Sicigitur&nofterSamfon
cummandibulaafini,ideft,perftultos &illiteratos» pet
ora prius mura & indifeiplinata hoftes füos vicit, & muri-
di fapien tiatn deftruxit. Ipfe enim eft Dominus fortis &
potens, Dominuspotensinpraelio. Nonigitur Apoftoli
loquebantur, fed Spiritus fan&us ineisi Ipfi enimerant
quafi canalia per qux aqua decurrcret* Ipfi quafi tubs,
per quas voces lonarent. Ipfi quafi pfalterij chordx,
qua: fapienter ta d s aures deledarent. NeC filud quidem
vacat a myfterio , quod de mandibula afini fons
aqux profluxit,quo Sanfon file fortiflimus, fitim excinxit.
Magna nanqde fapientix flumina ex Apoftolorum ore
manarunt, quibus inferuis fuis Dominus fatiatur. Iple
enim iatiatur in nobis, iplecibatur, Sc potaturin nomsl * Si
tesinterficiec.Ifti gaili in onde cätantes, & leones ueuien- - _ - j
tes, quifuccinaisrenibus8c M beftiamm ad nol- Hoc enim ipfi ait. Efunni Sc dediftis mihi mandncaie.
liusrimebunt occorfmn.Sed quid dieamiiftifunt cceli qui Quod enim vniesmimmis meis fcciftu Lu
enanant ulotiam Dei. igiiut ab lniquis fanOi Apoftoli ad coptilia tiaheicntui,
^ ^ quia nonipfi loquebantur/ed fpiiitus fan aus in eis. (eciui
IN N A T A L I A P Ö S T O L O R V M
Homiliatertia.
Ecce ego fbitto vosfieut outs in medio luporum,&c. Matth.io.
ibant quocunque ducebantur ab eis.Securus enim ad pr^-r
lium vadit, qui talibus armis & fub tali principe pugnat,
Securus & file ad confilium pergit qui tali prolocucote
cauiam fuam defeendir. Cum fandisPhilolophisdi/pu*
tafle legimus, led hos Ä puellis & hominibus illiteratis (ii-j
peratosfuifle audimus. Hocautem quis feiebat nifi’Spiri-
tusfandus qui loquebatur in eis J Tradet autem frater fra-
trtm in mortem, & paterfilium,&[urgentfilij in patentee,&mor-
teeosaffluent. Etcrituodio omnibrnpropter nomen meum. Haec
autem prophetia quia iam impletaeft,expoficione non in L
digct.Ipfa enim eius adimplctio,expofitio fuit.Quiautem
perieuerauerit vfque in finem,hicikluus erit.Omms enim
bomoin eo iudicatur in quo inuenitur. Quacunque hora
conucrfus fuerit,vita viuct,& non morietur. Sed forte cx-
pedas vt conuertarisin vltima hora, audi quid Dominus
dicar.Vigilate quia nelcitis diem ncque horam. Illiigiturj
quivltimam horam fie expedant falli poflunt* Qui enim |
in bono perfeuerauctint.lalli no poflunt. Nun quam enim
nifiinbono iudicantur, quilemperinbonoinueniuntur«
DîIxeratfuperiusin hocEuangelio Dominus & Salua-
__ tornofterdifeipulis fuis : Euntes predicate dicentes
quiaappropinquauitregnum coelorum. Gratis accepiftis,
gratis date. & nolite pôrtare facculum neque peram. Nolens
aucemeos vagos & inftabiles elfe, ait : In quameunq;
ciuitatemautdomumiritraueritis, illiemanete, donee
exeatis inde, comedentes & bjbentes qus apud illos lunt.
Dignusel^nimoperarius mercede fua. Poftea vero dixit:
Ecceegomitto vosfieut ones in medio luporum. Ego, inquit, Dominus
& magifter vefter. EgoDeus&omnipotens. Ego
cuinemoreliftcrevalet. Egq(^inquam^mittovosficutp-
ucsin medio luporum. Scitis & bene feitis vtriufque naturam.
Adpatiendumitis,patientiam &innocentiam cuftodite.
Non vos defendatis, quia oues eftis. Ssuiantilliqui
lupi funt. Efioteergoprudentesficutferpentes,&fimphcesficutco--
lumba. De ferpente nanque dicit Moyfes,quiacaHidior
cundiseratanimantibus terre. Serpentesautemmaligni
fpiritus&iniquihominesvocântur : quoniam venenofi
lunt, & redoitinerenonincedunt. Sicutigiturilli prudentes
funt in malo, fie & vos dicit Dominus, prudentes
eftote in bono. Vidcte ne vos decipiant aftutia fua : quia
filij huius feculi prudentioresfunt filijs lucis in'generario-
ne fua.Prudcntes igitur eftote .-fed ita prudentes vt fimpli-
citatem non amittatis. Sitisautem fimplicesficut colum-
bs.Simplex(inquit)fine fraude,fine veneno,fine dolo,fine
felleomniqueamarirudine,fitprudentia veftra. Cautteau-
tem abbominibus.Tradent enimvosin concilijs, & inSÿnagogisfuis
flagellabunt vos, & adreges&prafidesduceminipropter mein tefii-
moniumtllis »^genh&wr.CaueteyinquitjVobisab hominibus,
vbi prudentia neceflaria erit,ne vos decipiant,ne vos lèdu-
cant minis & flagellis,nevos blanditijs & perfuafionibus a
veritatc deuiarc faciant. Multis enim modisvos rentabût
IN N A T A L I A P Ö S T O L O R V M
Homilia Quarta.
I» itto tempore, rejpondensPetrus dixit Domino Iefu: Ecce nosre-
liquimus omnia,& fecutifumus te,&c. Matth, ip.
NArrauit fuperius Euangeliftaiuucnemquendam acj
qefllfle ad Iefunv.&dixifle fci.-Magifter bone quidfal
ciam vt habeam vitam sternam ? Cui Dominus ait: Si vis
ad viam ingredi, ferua mandata. Non occidcs, non mo:-
chaberis, non furtum facies, nonfalfum teltimoniurouij
cesjhonora pattem Sc matrem, & diliges proximum tuunj
ficut teipfum.Dixit illi adolefcens; Omnia haeccultodiui:
iuuentute mea:qui adhuc mihi deeft?EtDominus a'd eu m.
Si vis(inquit) perfedus eile, Vade & vende omnia quach^
bes,& da pauperibus,& habebisthelauruin inccelo,& vej
ni,fequereme.Ille autem triftis abijt.quia mulfas habeh
polfefliones: Si enim vt Apoftolus ait,plenitudo legjsj**
dilclnnatati
Apoß.oLorum,Horhilia l
-T jg g g alft i|Vé bene non inteljcxit v,■ DDiilliiggeess pprr'öb..fkcitmmuumm,
1 ' C|jj ficut teipfùm aut fi intellexit, non bcnc refpondit
ns Hsc othnia euftodiui a iuuentute mea. Quider
Heeflc poteft qui totam legem cuftodîuit ? Putabat igitur
fte ficut videtur,proximum fuumfe bene .diligerq, quia
1 "J-i non occidcbat, quia bona fua ei non auferebat,aliaf-
oueiniuriascinonfaciebat. .Ideoque qualitcrhocintelli-
Cre debeat ,Dom.inus fub inféré ns ait ; Si vis perfedus:ef-
l’e vade 8c vende omnia.quæhabes, & da pauperibus, &
hibebisthefaürum in coelo : &veni fequereme: Haec
eft vera menfura perfedionis. jlle implet legem qui ifta
euftodit , nec in Öei dfiediöne pe'ccat qui Chriftum
fequitur , nec in diledione proximi qui indigentibus
ompialargitur. Non defperettamen, cui ad hanc perfe-
^ionem venirenoiî datur. Mufti etiim faluantur qui ne-
que omnia relinquunt, neque omnià paupcribùstribuüt:
I ad culmen tarnen perfedionis non perueniuht. Zachxus
cnim noriomnia,’ feddimidium bonorumfüdrum fe'da-
! turum proniifit dicens : Ecce dimidium bonorum meo-
^umDomine do pauperibus, & li quid aliquêm defrau-
I daui, reddo quàdruplum. Confeftim autem âudirè me-
! ruit quodèflet filius Abrahæ. Sequitur autem : Cum au-
I dilfet autem adolèfcens verbum,abiit triftis.Eratenim ha-
■ bens multas polïeflîones.Ecce qualis erat adolefcens ofte-
dit.Bonuserati quia alijs non nocebat. iSednpn ërat bo-
! nus,quia alijs non fubueniebat: nec fualargiri, nec aliéna
rapere nouerat; Loquebatur cum Deo qui verais diui-
tias ei oftendebat. Magis tàmen ip terrena pofleffionequa
in coeieftis thefaüri promiflione fpem habebat. De talibus
ait Apoftolus: Précipe diuitibus huius feculi riohlpcrarc
in incerto diuitiârum. Aliud e A enim diuitem efle,aüud in
diuitijs.fpem liabere. Quienim indiuitijs loem fùam pb-
nunt, valde difficile faluari poflunt. . Vnae & Dominus
fubinfërensait: Amen died vobis, quia dhies difficile in-
trabit ih regnum coelorum. Et iccrumdico vobis,Facilius
eA camelum per foramenacus tranfire, quam diuitem invltèri,
uHnJioc mundo nihil proprium pbffideret, nihilq; ’
polîiderç'defidërarëf. Vn'ae Ioannes apoftolus admonct', I
dicensrNolite diligere mundum, neque eaquæin mundo
funt. Et .maiusquil^peft habendi voluntatem, quam.i-
pfùm habere derelinquere'. lefusautemdtxit illis : Amen di-1
co vobis quod vos qui fecuti eftis me ,ïn regeneratione cum ftderitfi-
lius hominis ih fede maiefthtisfua ,fedebitis & vos fuper fedesdtCode-
cim iudicantes duodeçim tribus lfrael. Duo Petrus propofuei at;
fedalterum'CKriftùilairumpfic: Nbnenim dixit vos qui}
reliquiftis omnia,(ed dikit i vos qui lecuti eftis me. Qniriia
relïnquïtquiperfeâ:clèqüimrlefum. Sufficiens ergo fuit
alterum dicere , quia vtraquë in vno contineBanttir’.
Vos,inquit,quilecutieftisme» qui mccumpereandcm
j viam inceditis, qui ad cioeleftiafèftinatis, qui terrena cun-
CtSdefpicitis i qui iuftitiani & veritatem, pacem & miferi-
cordiam diligitis, v.os fedebitis fuper fedes duodeçim, iu-
dicàntes duqclecim tribus Ifracl.Sedebunt vtiq.ue Apoftoli
fuper fedes duodeçim, fedebunt & alij fuper fuas, qui
eorum ëxcmplovixerunti& Chriftum Dorrflnum fecuti
lünt. Plüresenimibifuntlëdcs quam duodeçim,plures
iudices ibi erunt. Non Iblum enim Épifcopi & facerdotes
ibi iùdiçàbunt,verumetiam vt fuperius dicitur,reginàau-
ftri & Niniuitxrelurgent in iudicib cum generatione ifta;
&cohdernnabunteam. Sed qüæ lunt ifta: fedes fuper quas
ifti iudices fcdebunrilftæ fedes fingulæ Ecclefiç funt. Vnde
& Epifcopi Ecclefias quibus prelunt i fedes fuas vocare
corifuéiierunt. ScdeBit igiturvnufquilq; in populo quem
rexit & predicauit,& tnaior & fublimior apparebit. Sedc-
bit autem & Dominus in fede maieftatis lux,quoniam ex-
celfiis lùper omnesgentes Dominus, cumftis & angelis Sc
hominibus prefidebit. ludicabit igitur Dominus, iudi-
caburit& apoftoli, iudicabunt infuper épifcopi & facerdotes.
Omnes præterea ibi iudicabunt,quorum exemplo
cæteridamnabuntur. Et omnis qui reliquerit domum & fra-
tresdutforores,aut patient, aut matrem,aut vxorem,autfilios,aut
agros propter nomen meum, centuplant accipict, & vitam aternam
troirein regnum coelorum.Prius difficile; deindë impolfi- pofiidebit. Alij autem Euangeliftæ dicunt,centuplum acei-
bile dixit. Irapoflibileeft enim vt diuites iû diuitijsfpem piet & poft hanc vitam, vitam æternam. Quibus & Mar-
habe n t es, i nemnt in regnum coelorum. De illis etiiin hoc cusàddit, cum perfècutiombus. Centuplum emm cuhi
inteiligitur : ,fic enim Marcus narrat : Filioli quahi, difficile
efteorifidentes iripccunijs.regnfini Dèi iritroire; Sed quid
percamèlum t ciii vnicum & finjjulare officium ëftonera
portare i hilTeos intelligamus bui peccatorum pondère
prægrauantur ■ 2 Quibus îe Plalmifta connumerans ait.
Quoniam iniquitates mex fupergreflx funt caput meü»&
ficut onus gtaue graùatx funt füpér me. De diuitibus auté
quid dicjtîÉcce hotno qui non pofuitDeum adiutorë fibi,
fed Ipetauit inmultitudine diuitiârum fuarum, Sc prxua-
luitin vanitate fua. Faciliui igitur eft camelumj id eft» àli-
quem valde peccatotem tranfire per foramen acus, id eft,
pet arâam&anguftam viam,quam huiufmodi diuitem in-
trare in regnum coelorum: quoniam filefacilius a peccatis,
quam ifte à diuitiârum Ipe lepararipo teft. Aiiditis autem
his difeipuli mirabantur valde, dicentes;
Quis ergo poterit faluus elle î Hoc enim difeipuli non
dixiflent, fi de quo diuite Dominus loquebatur intelle-
xiflenr.., Afpiciens autem Iefius dixit illis : Apud homines
hocfinpoffibileeft, apud Deum autem omnia funt polïï-
bili^.; Quod enim air,apud homines, h’oC eft lècundum
humanuinintellejffum ,non fccundum fpiritualem' & di-
uinum. Non eft enim impolfibile Deo qualemcunque di-
uiteln ad fux voluntatis viam conuertere. Quanuis valde
difficile fit vt pauper eflè velit qui lemper diucs fucrat.
Si igitur ad literam intelligatur, fi cut,homines intélligüt,
impolfibile eft vt per foramen acus tranlëac camelus. Si
vero fpirituaiiter, ficut modo expofitimus, Sc ficut Dominus
ipfe intelligebat , impoflïbilcnon eftperar«5ïam&
anguftam viam peçcatorem intrare in regnum coelorum.
'Tunc rejpondens Petrus dixit ei : Ëcce nos reliquimus omnia & fecuti
fumus te-,quid ergo erit nobis} llle, inquit, diues, de quo lupe-
tius loquutus es, neqj omnia dimittere,neque fcqui te vo-
luit. Cui etiam quid j?elpondcris,a,udiuimus:dc nobis au-
cem quid diets , qui Bcomnia reli'qùimus & te lequiiti lu-
mus } Omnia enim Petrus reiiquerat quia non folumea
teliqueratquxhabebat, lëd Sc eaqux liaberepôtet&t, vt
___ Btbüotb.Vct. Patr.Tom. ‘ 1
perfeciitionibus in hac vita fufcipiun t fanéti : quû^uieuh-
que Deumdiligunt, ciufque voluntatem faciu^Tfan&o-
rum Fra,tres & forores,pâtres & rtiatrès,amici Sc propinqui
fiunt. Sicenim de ipfo Dominus air, Quicunquefecerit
voluntatem patris mëi qui in coelis eft, iplë mihi frateti fo-
ror, &matereft. Fratres autem& forores,pàttcs&ma-
tres,vxores & filij dicuntur,non natura, led officio Sc affë-
dipne.Qups enim multum diligimus j his nominibus vocare
folemus.
IN N A T A L I A P O S T O L O R V M
Homilia quinta.
Utfiisquidem multa, operarijveropaucu Matth.p.
BEatus Lucas Eiiangelifta fie ait. Quia defignauit Dominus
Sc alios difcipülos lèptuaginta duo,& mifi t eos
binos ante faciem füam in omnem ciuitatem Sc locum,
quo ipfe erat venturus, &ait illis: Melfis quidem multa,
operarij autem pauci. Duodecimfilioshabuitlacob ,fe-
ptuagintavero&duosvirosexlënioribuslfirael, iubente
Domino,elegit Moyfes. Quorum confilio&auxiliotanti
populi onus facilius ferre potuiflèt. Sic igitur Dominas
faluatornofterqui per hos duos fignificabatur.&duode-
cim apoftolos elegir , &fepruaginta duos difcipülos defi gnauit.
Et apoftolorum quidem vicem modo tenentepi-
feopi: aliorum vero dilcipulorum officium gerunt presby-
teri.' Binos autem cos mifit Dominus ad prxdicandum
quia duo funt prxceptacharitatis. Infuper etiam feriptum
I çft.Vxfolxquxcum cecidcrit, noneltquilubleueccam.
Duo funt præterea teftamenta, quxfemperfimul pcigûr,
fîmuldoceot , 8c predicant. Qux fi noftri peftoris ciuitatem
inttauerint, Domino veniomimanfionem & hofpi-
tium parant, ficut & illi difeipuli tune temporisfacicbant.
"P P