De verbazende kracht der vegetatie, die den bodem loswerkt
en uiteenscheurt; de verwering der trachiet- en lava-soorten en
andere losse uitwerpselen der yulkanen, waardoor zij in zandig
leem overgaan; de zware regens der tropische landen, die vooraj
in de weeke neptunische gesteenten diepe uitspoelingsdalen vor-
men; de plotselinge hooge watervloeden en overstroomingen, die
zelfs in den drogen moeson dikwijls het gevolg zijn eener zieh
in het gebergte ontlastende onweersbui, en rotsblokken en ont-
wortelde boomen bergafwaarts en naar zee voeren; de bergstor-
tingen veroorzaakt door de wegspoeling van het benedendeel der
rotswanden; het doorweeken van uitgestrekte gedeelten der bergen
door het regenwater, of het indringen van het water in kloven
en reten, waardoor de samenhang der gesteenten verbroken wordt
en de dekkende laag wordt afgeschoven; de tallooze watervallen
die door het vormen van gleuven en -kloven aanhoudend tot
verbnjzeling der gebergten bijdragen; dit alles zijn zoovele oorzaken
dat in het binnenland de gebergten steeds in hoogte en massa verlie-
zen, en de alluviale vlakten aan de kusten gedurig grooter om-
vang erlangen. Ook vulkanische uitbarstingen, waardoor soms
massa’s zand en asch worden uitgeworpen, die dan de gezwollen
rivieren naar zee voeren, dragen niet weinig tot de vorming van den
alluviaal-bodem bij. Het bleek ons reeds dat aan de zuidkust, waar
de zee diep is en de rotsen meestal steil afvallen, slechts enkele
dergelijke vlakten van eenige uitgestrektheid worden aangetroffen.
Aan de noordzijde daarentegen, waar de tertiaire gesteenten met
zachte helling in de ondiepe Java-zee afdaalden, heeft zieh op .die
helling een breede alluviale gordel gelegerd, die in sommige
gevallen reeds eilanden die vroeger van Java afgezonderd waren,
zooals de St. Nikolaaspunt en een deel van Djapara met den
Moeria, met dat eiland heeft doen samengroeien, in andere, zooals ten
opzichte van Madoera, dat nog niet bereikte doel met vol-
harding blijft nastreven. De tijd is waarschijnlijk niet ver ver-
wijderd, waarop ook verscheidene der kleine eilanden die op de
reede van Batavia liggen, en waarbij de schepen thans in een
kleiachtigen modderbodem met vier of vijf vademen waters ankeren,
met Java zullen vereenigd zijn. Volgens eene opgave van den
Iheer Tromp, hoofdingenieur van den waterstaat, is te Batavia de
LUst sedert de Nederlanders van die stad bezit namen, jaarlijks
Igemiddeld niet minder dan 23 voeten verbreed. Die verbreeding heeft
[echter op zeer ongelijkmatige wijze plaats gehad, zoodat somtijds
[ten gevolge eener vulkanische uitbarsting de aanwinst van grond
grooter was in eene maand dan in tien daarop volgende jaren.
¡Ook de dikte van het alluvium is allengs zeer aanzienlijk geworden,
zooals door de Artesische putboringen te Samarang eu
Batavia gebleken is. Ofschoon de bepaalde grens tusschen de
[tertiaire en de hedendaagsche of alluviale lagen wegens beider
groote gelijkvormigheid niet is aan te wijzen, meent Junghuhn
de dikte der laag met veel waarschijnlijkheid op 230 ä 250 voeten
[te mögen stellen.
In de läge deelen van Java vindt men hier en daar uitgestrekte
imoerassen, die men in hetnattejaargetijde als halfslachtige meren
¡kan aanmerken, en die onder den naam van r a w a ’s bekend zijn.
Zij zijn veelal te beschouwen als plassen die na plaats gehad
hebbende overstroomingen in de lagere deelen der vlakten blij-
ven staan, omdat de plaatselijke gesteldheid de afwatering geheel
of gedeeltelijk verhindert. In het droge seizoen hebben zij het
aanzien van grasvelden, die slechts hier en daar onder water
j staan en aan eene menigte tijgers tot schuilpaats verstrekken. In den
regentijd neemt de watermassa zoo zeer toe, dat zij uitgestrekte
; meren worden, doch zonder bepaalde oevers en van onzekeren
omvang. Aan de zuidkust van Java vindt men onderscheidene
| groote rawa’s in de alluviale streken van Banjoemas en Bagelen.
! Eene der voornaamste, de rawa Lakbok, wordt echter reeds
aangetroffen op den rechter- of Preanger-oever der Tji Tandoewi,
wier benedenloop aan beide zijden door aangeslibde gronden om-
zoomd is. In Banjoemas liggen ten noorden van de Segara Anakan
de rawa Boeaja, rawa Tji Awoer, rawa Tji Erang, verder
oostwaarts de rawa Tji B erem, rawa Bandjar Malang, rawa Tjang-
kring, rawa Kejong, rawa Madejong, rawa Mendjangan, rawa
Wetingi en andere, allen eigenlijk slechts de diepere deelen van
de grootendeels met woudboomen begroeide moerassige vlakte, die
het zuidelijk deel dier residentie vormt. In Bagelen vindt men nabij