terwijl aan den benedenrand, boven de slapen, rosetten van
schitterend gekleurde kralen bevestigd zijn, van welke lange snoe-
ren met kwastjes of aaneengeregen melati-bloemen tot op de
borst afbangen. De armen en het hovenlijf tot de lenden draagt
die persoon altijd ontbloot; doch is het een vrouw, dan is de
boezem omsluierd door de om den hals hangende katoenenofzijden
sjerp, bij den naam van salendang bekend. Hals en armen zijn
met verschillende sieraden getooid, en aan de beenen is boven
den enkel een rood bandje bevestigd, waaraan eenige schelletjes
hangen. Doch het zou te langwijlig zijn al de bijzonderheden der kleeding
te beschnjven, die, schoon uit gedeeltender gewone Javasche
völkskleeding samengesteld, hier tot een eigenaardig geheel is
verbonden. De overige spelers hebben doorgaans inhuncostuum
weinig bijzonders. De kist van den dalang bevat, behalve de
wapenen en verderen toestel, ook de maskers, die zorgvuldig in
een doek zijn gewikkeld en voor de oogen der toeschouwers verborgen
blijven , totdat de acteur die al tandakkende opneemt en onder
luide verheffing der tonen van de gamelan voor het aangezicht plaatst.
De voordracht van den dalang wordt van tijd tot tijd afgewis-
seld door de kluchten en snakerijen van de bodors, die niet het
minst geliefde deel der voorstelling uitmaken. Zij vertoonen’ zieh
vooral in hun kracht terwijl de dalang de samenspraken van zijn
lampahhan voordraagt, en nemen daaruit aanleiding tot het in-
vlechten van koddige kwinkslagen en vaak van scherpe nitvallen
tegen de handelingen van hooggeplaatste personen, waarbij zij
zieh groote vrijheid van spreken veroorloven.
De voorstellingen van de topengs hebben doorgaans in de pandäpa
plaats, of, waar deze ontbreekt, in een opzettelijk daarvoor van
bamboe opgeslagen loods. In ieder geval wordt het gebouw met
guirlandes van groen, draperien, trossen pisang en andere
vruchten versierd. De geheele voorstelling verschilt eigenlijkvan
de wajangs bijna alleen daarin, dat gemaskerde personen de plaats
der poppen vervullen, en komt dus de wajang wong, waarin ook
menschen optreden, zoo nabij, dat de verwarring of ineensmelting
van beide wellicht niet enkel bij Europeesche schnjvers, maar
ook bij de inlanders wordt aangetroffen.
De topeng babakan zou, als een gebrekkige navolging der
topeng dalang op kleine schaal, geene bijzondere vermelding verdienen
, indien zij niet in de Ommelanden van Batavia vaak een
bijzonder karakter had aangenomeh en in eene nabootsing van
tooneelen uit het dagelijksch leven was ontaard, waaraan soms
onderscheiden personen deel nemen. Ziehier het heloop van een
paar zoodanige stukken, den heer Ritter in weinige trekken
naverteld. *) De clown vermomt zieh als een Europeesche schout
van politie, natuurlijk zoo zot en grillig mogelijk. Een der
gemaskerden, als een oude Chineesche mandoor gekleed, komt
hem klagen dat twee zijner hoedjangs telkens van het werk
loopen, om een inlandsehe cdansmeid naar een naburigen passer
te volgen, en verzoekt dat zij worden weggejaagd. De schuldigen,
voor den schout gebracht, veroorloven zieh de opmerking, dat de
oude mandoor jaloersch en zelf op de danseres verslingerd is. De
schout geeft nu orde om deze te halen, maar nauwelijks heeft
hij haar gezien of hij wordt op zij ne beurt tot over de ooren verliefd ,
geeft mandoor en boedjangs beide ongelijk, jaagt hen weg en
begint der danseres het hof te maken. Maar hij is getrouwd en eens-
klaps verschijnt zijne vrouw, die alles behalve gesticht is over
het tooneel waarvan zij de getuige wordt. Een hevige twist
breekt uit, waarbij het klappen regent, doch die met een ver-
zoening der echtelingen eindigt. Maar terwijl zij welgemoed naar
huis rijden en de dansmeid wordt weggevoerd, werpt de schout
haar blikken achterna die den toeschouwer doen vermoeden,
dat hij geenszins van plan is de verdere kennismaking op te geven.
Indien men zieh verwondert over de vrijheid waarmede hier
een Europeaan wordt ten toon gesteld, nog bevreemdender is
wellicht de bespotting waarvan in het andere stuk een priester het
voorwerp is. Een Javaansche landbouwer wordt door zijne weder-
helft met de oppassing van een kind belast, terwijl zij zelve in de
suikerrietvelden een sainenkomst met een minnaar heeft. De
ontdekte ontrouw leidt tot een echtscheiding, waarover de man
echter weldra berouw toont. De priester komt om een nieuw
!) Hardouin en R itte r, Java, 130.