hoofd, terwijl het bovenlijf bloot blijft '). Alleen de wadoeng 2)
wordt niet door den bruidegom gedragen. Geringe lieden moeten
zieh dikwijls met de bebed en den hoofddoek vergenoegen. De
bruidegom begeeft zieh te paard naar de plaats waar het huwe-
lijk zal gesloten worden, overschaduwd door een pajoeng die
hem wordt nagedragen, en door zijne bloedverwanten, te voet
of te paard, vergezeld. Die plaats is gewoonlijk de moskee, doch
voor aanzienlijken de woning van den Regent of een ander hoofd.
Bij de voltrekking, die volgens de voorschriften van het Moham-
medaansche recht plaats heeft 3) , zit de priester op een nieuw
matje, tusschen de twee getuigen, met het aangezicht naar het
Oosten. Tegenover hem plaatsen zieh de bruidegom en de wali
der briiid, en achter hem vormen de bloedverwanten een halven
kring. Nadat de priester de vereischte vragen omtrent de huwelijks-
gift gedaan en de vereeniging uitgesproken en ingezegend heeft,
worden aan hem en zijne getuigen de voor hen bestemde offer-
gaven door de wederzijdsche vaders of voogden ter hand gesteld.
Men noemt ze sanggan, en zij bestaan inpisang, tabakendebe-
standdeelen der sirihpruim, met toevoeging van eenig geld, waarvan
het bedrag van den stand der personen afhangt. Vervolgens bewijst
de bruidegom hulde aan zijn schoonvader en de aanwezige oudere
bloedverwanten door het aangezicht op hunne knieen te drukken,
welk eerbewijs oedjoeng gOnoemd wordt. En als daarop de
bruidegom zieh verwijderd heeft, worden op last van den vader
der bruid offerspijzen voorgediend, uit met kokosmelk bereide
rijst en kippenvleesch bestaande, waarover de priester zijn zegen
spreekt. Men noemt dit de sidekah madjemoek. Nadat de aan-
w!ezigen hiervan gegeten hebben is de plechtigheid afgeloopen en
keeren allen naar huis.
Des namiddags omstreeks vier ure wordt de bruidegom gekleed
om zijn bruid te gaan afhalen. Hjj wordt nu veel fraaier uitge-
dost. Het naakte bovenlijf wordt met gele boreh, het aangezicht
met poepoer, een blanketsel van rjjstmeel, besmeerd. De hären
hangen hem los over den rüg, maar het hoofd is bedekt met
een witte of licht blauwe kopja 4). Zijn dodotis van zijde, van zijn
*) Zie bl. 603, 605, 606. 2) Bl. 610. ' *) Zie bl. 862. 4) Bl. 607-
kris en van een gouden sieraad dat zijn hoofd omgeeft, hangen
snoeren (ontjen-ontjen) van bloemen of soms van juweelen af,
terwijl kransjes van bloemen (boental) aan zijne lenden bevestigd
zijn. Dus versierd plaatst hjj zieh op een paard, dat met de prabat
watangan, het tuig voor een tornooi"*), is uitgedost, en door twee
personen geleid wordt, die het met aan het gebit bevestigde koorden
vasthouden. Ook deze staatsie-vertooning, ngaroeng geheeten, is
anders een uitsluitend voorrecht van vorsten en hooge ambtenaren;
maar men schjjnt den bruidegom op zijn trouwdag als een vorst
te beschouwen. Daarom mag hjj zieh ook de keboet badak, de waaiers
van pauwenvederen, laten nadragen, waarvan het gebruik anders
evenzeer tot de vorsteljjke voorrechten behoort. Men zal echter ge-
makkeljjk begrjjpen, dat veel van dit fraais tot personen van aanzien
beperkt blijft, en men het wellicht nog alleen in de Yorstenlanden
in zijn vollen luister kan aanschouwen.
Een groote stoet van vrienden en bloedverwanten gaat in dub-
bele rij voor den bruidegom uit, begeleid door de muziek der
gamelan bonang renteng, of bij geringere lieden vandeemprak,
die slechts uit de terbang en angkloeng bestaat2). Bij vorstelijke
personen wordt deze optocht, arak geheeten, ook door een corps
pradjoerits of Soldaten opgeluisterd. Ten huize der bruid gekomen,
stjjgt de bruidegom vöör de tratag af en wordt door twee personen
bij de hand naar de pandäpä geleid.
De dos der bruid is niet minder vorsteljjk. Het haar is opgemaakt
op de wjjze bokoran geheeten, wegens zekere overeenkomst in
den vorm met een bokor of metalen kom, en versierd met sobrah
of snoeren van aan draden geregen bloemen. Haar aangezicht is
met poepoer geblanket en de fijne hären op het beschilderd
voorhoofd zijn gekruld. Het bovenlijf en de armen zijn naakt en met
gele boreh ingesmeerd. De boezem is echter door de kemben 3)
bedekt. Haar tapih of rok is van de gebloemde zijden stof tjinde
genoemd, en daarover draagt zij de bangoen toelak, een wit met
zwart omboord en rijk verguld overkleed, en als buikband of
gordel de mandälä giri, een sjerp van gele zijde, die anders
slechts door prinsessen gedragen wordt. Overigens zijn höofd,