gen des Korans eenig geweld aan te doen, orde en samenhang
heeft weten te brengen. Het berust aan de eene zijde op bet
oude Arabische erfrecht, aan de andere op een willekeurigen en
weinig doordachten greep door den Profeet daarin gedaan. Het oude
Arabische erfrecht kent slechts universeele erfgenamen; het Korani-
sche slechts erfgenamen voor een bepaald deel der nalatensehap, de
helft, een derde, een vierde enz. Het eefste beperkt het erfrecht
tot personen van het mannelijk geslacht en den erflater bestaande
in de mannelijke lijn; het tweede zorgt door eenige planlooze
bepalingen zoo goed als siecht voor de vrouwen en de nabestaanden
in de vrouwelijke lijn, en laat ook echtgenooten Tan elkander erven.
Yolgens het eerste sluiten de neergaande linie de opgaande, de
opgaande de zijlinie, en in ieder geval de naäste graad de meer
verwijderde gradenuit; het andere schijnt volgens de letter der bepalingen
geene uitsluitingen te kennen, en verdeelt, ook na de door
de rechtsgeleerden uitgedaehte beperkingen, eene nalatensehap vaak
in meer deelen dan er verrat zijn in een geheel, zoodat, omdie
verdeeling mogelijk te maken, een evenredige vermindering moet
worden toegepast. Zooais deze vijandige elementen uit den smelt-
kroes der wetgeleerden zijn te voorschijn gekomen, hebben zij in
hoofdzaak de volgende regelen voor de verdeeling eener nala-
tenschap opgeleverd.
Zes kategorien van personen kunnen, als zij voorhandenzijn,
nooit worden uitgesloten: man, vrouw, vader, moeder, zoon,
dochter. Alle andere bloedverwanten erven slechts als geen nadere
graad hen uitsluit. De erfgenamen die bepaalde portien (Jav.
prahil of pirahil) krijgen, noemen wij Koranische; zij die alles erlangen
of deelen wat er na aftrek der Koranische portien in ieder
geväl verschuldigd blijft, noemen wij eigenlijke erfgenamen.
De man erft de helft van de goederen der vrouw als zij geen
Mnderen of zoonskinderen nalaat, anders slechts een vierde. De
vrouw, of, als de man er meer had gehuwd, de gezamenlijke
vrouwen erven een vierde der nalatensehap van den man als
hij zonder kinderen of zoonskinderen sterft, anders slechts een
achtste.
De vader is eigenlijk erfgenaam als er geen kinderen of zoonskinderen
zijn die hem als zoodanig moeten voorgaan. Zijne rechten
kunnen echter geen inbreuk maken op de Koranische portien die
aan man of vrouw en dochter of dochters zonder broeders toekomen.
Is hij geen' eigenlijk erfgenaam, dan krijgt hij als Koranische
portie een zesde.
De moeder is altijd Koranische erfgenaam en krijgt minstens
een zesde; dit wordt echter een derde, wanneer noch de belangen
van kinderen noch die van zoonskinderen daardoor geschaad worden.
De gezamenlijke zonen zijn, na aftrek van het deel van man
of vrouw en van ouders, universeel erfgenaam, indien er niet tevens
dochters zijn. Zij deelen gelijkelijk. Yoorrechten van eerstge-
boorte of geboorte uit moeders van hooger stand zijn onbekend.
Eene enkele dochter zonder broeders krijgt de helft, twee of
meer dochters zonder broeders deelen met elkander twee derden.
Zonen en dochteren, .te zamen körnende, zijn gezamenlijk universeel
erfgenaam, met dien verstände, dat het deel van elke
dochter de helft bedraagt van het deel van elken zoon.
Kleinkinderen in den zin der wet zijn alleen de zoonskinderen.
Zij zijn altijd buitengesloten als er zonen alleen of zonen en
dochters tevens inleven zijn, dewijl aan dezen het universeel erfrecht
reeds toekomt. Komen kleinkinderen alleen met dochters samen,
dan behouden deze laatsten hare Koranische portien, en erven de
kleinkinderen het overschot. Zijn er geene kinderen meer, dan
zijn de kleinkinderen eigenljjke erfgenamen in hunne plaats. Aan
een en ander kunnen echter de kleindochters slechts deel hebben
als zij samenkomen met kleinzonen, evenals de dochters slechts
bij samenkomst met zonen eigenlijk erfgenaam worden; de kleindochters
worden het op denzelfden voetals de dochters. Maar terwijl voor
de dochters die geen broeders hebben, Koranische portien verordend
zijn, is er slechts een geval waarin dit ook voor de kleindochters is ge-
schied, namelijk als zij samenkomen met eene’ enkele dochter
zonder broeders. Alsdan krijgt de dochter de helft en de kleindochters
krijgen een zesde, zoodat aan allen te zamen de twee
derden, voor twee of meer dochters bestemd, worden toegekend.
Men noemt dit zesde de takmilah, de aanvulling van de helft
tot twee derden.