stilte hunne prooi belagen, die zij, niet voordat zij Tolkomen
onder hun bereik is, plotseling aangrijpen en daarom zeer zelden
missen. Zij zijn echter bevreesd voor de nabijheid Tan volknjke
plaatsen, en wanneer bunne vraatzucbt genoegzame bevrediging
vindt in de kr engen van dieren, zullen zij niet licht menschen aan-
yallen. Dit is zeker wel de reden, waarom men op bet sterk bevolkte
JaTa slecbts zelden verneemt Tan menschen die door krokodillen
zijn geroofd, terwijl dit op het stille, schaars beTolkte Borneo,
waar trouwens de krokodillen Teel menigruldiger zijn, betrekke-
lijk dikwijls plaats heeft.
Yan dit bekende dier eene beschrijTing te geTen acht ik ge-
heel OTerbodig; lieTer wil ik een oogenblik stilstaan bij de bij-
gelooTige en dwaze Toorstellingen die de JaTanen zieh Tan de
krokodillen Tonnen, en die, ofschoon met eenige "wijziging, een
gemeen eigendom schijnen te zijn Tan den geheejen Maleischen
Tolksstam. Yoor den mlander, Toor zoo Ter Ejj niet door den
Islam Tan zijne heidensche begrippen is teruggebracht, bestaat
er niet zulk eene scherpe scheiding tusschen de menschen- en
dierenwereld, als wij ons Tan der jeugd af, door de absolute
tpgenstelling Tan het r e d e l o o s dier en den r e d e li j k e n
mensch ,• hebben leeren denken. Yooral meent hij in het schran-
der oordeel en sluw oterleg waarmede sommige dieren in het
Termeesteren hunner prooi of het Terijdelen Tan de pogingen
hnnner Terrolgers te werk gaan, de sporen Tan menschelijk
Terstand, en dus ook' Tan nauwere Terwantschap met het menschelijk
geslacht, te ontdekken. Metamorphosen Tan menschen
tot dieren, Tan dieren tot menschen schijnen hem zoo weinig
ondenkbaar, dat Toorbeelden daarTan in de inlandsche legenden
telkens terugkeeren. Yooral ook is het geloof algemeen,
dat de zielen der afgestorrenen in de lichamen Tan sommige
dieren OTergaan, hetzij men dat al of niet aan den inTloed der
Hindoesche leer Tan de zielsTerhuizing moet toeschrijTen. Op JaTa
zijn het inzonderheid de tijgers en de krokodillen, op Sumatra
ook de olifanten, die op deze gronden met een soort Tan eer-
bied, een heiligen schroom, door de inlanders worden gadegeslagen.
Ongaame willen zij deze-dieren dooden, zoolang zij niets kwaads
Tan hen onderTonden hebben; daarentegen zijn zij, wanneer zij
hun schade of leed hebben berokkend, te hunnen aanzien met eene
soort Tan wraakzucht bezield, waarom zij ze dan minder trachten
te dooden met het oogmerk om ze onschadelijk te maken, dan
om ze Toor hunne boosheid te straffen.
Deze zonderlinge opTattingen Tinden ten aanzien der krokodillen
op JaTa hare uiting in offers, bij Tele plechtige gelegenheden
aan deze dieren gebracht,, en die Termoedelijk de Tereering Tan
de zielen der Toorraderen ten doel hebben. Inzonderheid zijn de inlandsche
Trouwen gewoon, na de geboorte Tan een kind, de
placenta, met Trachten en bloemen omgeTen en door lampjes
Terlicht, in de duisternis ran den aTond de riTieren te laten af-
drijTen, als een geschenk Toor de bowaja’s die zieh in de mondin-
gen ophouden, of lieTer als eene toewijding aan de Toorouders
die in deze dieren zijn gehuisTest. Doch deze Terklaring, Toor
zooTer het er eene is, geeft op Terre na geen rekenschap Tan
alles wat de inlander Tan de krokodillen gelooft en Tertelt; de
Toorstellingen zijn zoo Terward, zoo ongerijmd, zoo met elkander
in strijd, dat het onmogelijk schijnt eene hypothese uit te
denken:, die Tan allen teTens een beledigende oplossing geeft.
De laatste orde Tan reptilien waaraan ik nog te spreken heb,
zijn de chelonii of schildpadden. Yan het Tisschen naar zeeschild-
padden, wier Tleesch een uitmuntend Toedsel en wier schaal
een belangrijk artikel aan de nijTerheid leTert, schijnt längs
JaTa’s kusten minder werk te worden gemaakt, dan in de wateren
der Molukken j waar ze Teel zwaarder zijn, en waar men ze Taak
in Tolle zee Tangt, hetzij door ze te harpoeneeren, hetzij door
middel Tan daarop afgerichte zuigTisschen (Echineis remora), die
zieh aan een der zachte deelen Tan hun lichaam hechten en dan, te
gelijk met hunne prooi, met een aan hun staart gebonden koord
worden teruggetrokken. ETenwel1 ontbreken de zeeschildpadden
geenszins in de JaTasche wateren, ofschoon de Chelonia imbri-
cata, die de kostbaarste schalen, het kar et Tan den handel,
opleTert , in Bleeker’s opgaTe der reptilien Tan JaTa niet Toor-
komt.- Junghuhn zegt dat, waar op JaTa’s zuidkust het strand
eene duinformatie Tertoont, zoowel Chelonia imbricata als Tooral