huwelijk te sluiten en vraagt als belooning tienmaal meer dan waarop
hij recht heeft. Eerst na lang kibbelen komt aan de zaak een einde.
Maar nu treedt een andere gemaskerde op, die zieh neèrstrekt
om een doode voor te stellen. Zijne inakkers roepen den priester
om voor hem te bidden. De priester, zieh bij het lijk nederzet-
tende, kauwt op zijn gemak zijn betelpruim en vraagt eerst
daarna waarom men hem geroepen heeft. Alvorens tot het gebed
over te gaan, wil hij weten wat men hem betalen zal. Hij
doet een eisch die tienmaal te hoog is. Ha lang loven en bieden
wordt men het eens en de priester maakt zieh gereed zijn gebed
te beginnen; maar daar hoort hij links van zieh de tonen van
de angkloeng en rechts het gezang van een dansmeid. Nu ver-
geet hij het gansche gebed, staart rond en de dansmeid ontwa-
rende, stapt hij over het lijk heen om haar nauwkeurig op te
nemen. Doch de makkers van den overledene roepen hem terug
en dwingen hem met het gebed voort te gaan. Weihaast echter
laat het gezang der danseres zieh andermaal hooren, en dever-
liefde priester vergeet op nieuw zijn plieht. Dit tooneel herhaalt
zieh zoo lang, tot eindelijk de bewakers van het lijk , over de
schandelijke houding van den priester verontwaardigd, hem beet
pakken, een dracht slagen toedienen en wegjagen.
Yoor eenige jaren zag ds. Buddingh eene dergelijke voorstel-
ling aan het hof van den regent van Soemedang. :) Twee
inlanders parodieerden de Chineezen en Bengaleezen zoo kluchtig
in spraak, manieren en kleeding, dat zelfs de Europeesche toe-
schouwers hun lachlust niet konden bedwingen. Ook vertoonden
zij de volgende scène. Een uiterst gierige blindeman wordt met
veel moeite bepraat om ook eens een sidekah te geven en zijn
vrienden en kennissen daarop te noodigen. Schoorvoetende stemt
hij toe, en roept de bedoelde gasten, maar voegt er dadelijk
bij: „als ge niet wilt komen, is ’t ook goed.“ De gasten laten
zieh echter niet te vergeefs nooden en eten zelfs in aller ijl de
spijzen op voor den blinde zelven bestemd, zoodat deze, als hij
zieh nederzet om te eten, zijn schoteis ledig vindt.
Wat men te Batavia topeng babakan noemt, behoort, naar de
meegedeelde staaltjes van die vertooningen te oordeelen, geheel
tot het gebied van de snakerijen der bodors of potsenmakers, die
in Oost-Java onder de namen van badoet en loedroeg bekend
zijn. Ook daar stellen dezen niet alleen Chineezen en Arabieren,
maar zelfs Europeesche ambtenaren en industrieelen vaak op
belachelijke wijze voor, en matigen zij zieh eene schier onbeperk-
te vrijheid van spreken aan. Dikwijls zijn zij tevens ook goochelaars
of toovenaars, en verrichten als zoodanig de verwonderljjkste
toeren, die te meer verbazing wekken, daar zij zieh bij hunne
kunsten, tot op een zeer kort, nauw broekje n a , geheel ontklee-
den en al den toestel versmaden waarvan zieh een Europeesch
goochelaar bedient. Nu eens plaatst de loedroeg zieh met een
aantal ledige borden onder een mand, en laat ze weinige oogen-
blikken later ronddeelen met allerlei spijzen gevuld; dan eens
laat hij uit een kippenei, in een kom met rijst geplaatst, de
plant opschieten die door de toeschouwers verlangd wordt. Deze
toeren zijn van denzelfden aard en tot dus ver voor ons even
onbegrijpelijk als d ie , welke men zoo vaak aan de goochelaars
van Hindostan vindt toegeschreven.
In de topeng babakan en de kluchten der badoets vinden wjj
de beginselen van tooneelvertooningen meer in onze manier,
maar ook niet meer dan de beginselen, daar alle kunstige ver-
wikkeling geheel ontbreekt. Het dageljjksche leven biedt den
Javaan slechts stof voor laag-komische voorstellingen; de meer
ernstige tooneelkunst kiest altijd hare onderwerpen uit den hel-
dentijd, vereischt altijd dat alleen de dalang spreke en heeft
voor den Javaan altijd een zekere religieuse beteekenis. Een
huwelijk wordt niet behoorlijk voltrokken geacht als een wajangpartij
daarbij ontbreekt; bij een besnijdenis is het wajangspel als ’t wäre
het dankoffer voor 1 geluk dat den gastheer te b eu rt> a lt; bij
ziekte of gewichtige ondernemingen doet men de gelofte om
een wajangpartij te geven in geval van voorspoedig herstel of
gelukkigen uitslag; en het onheil dat stellig verwacht wordt,
wanneer een te vuur staande pot onder het bereiden der spijzen is om-
geworpen, kan door een tijdige wajangvertooning worden afgewend.