Indien het brachycephalisme der Javanen en Maleiers aan
yermenging met yreemdelingen was toe te schrijven, zou men
het niet moeten yinden bij de Soendaneezen, die als yan yeel
zuiverder ras zijn aan te merken. Misschien dat onder de zoo-
genaamde schedels yan Jayanen, door y. d. Hoeyen en Bleeker
gemeten, ook Soendaneesche yoorkomen, omdat men de Soendaneezen
niet altijd scherp yan de Javanen onderscheidt. Maar bij
Swaying is dit stellig niet het geval. Hij heeft 14 schedels yan
Soendaneezen afzonderlijk gemeten en bij hen de verhoudingen
1000: 853: 829 gevonden, die stellig ook voor brachycephalisme
getuigen. Ik moet echter hierbij opmerken, dat deze Soendaneezen
allen krankzinnig waren en ik den invloed dezer omstan-
digheid niet berekenen kan. Dat echter de Soendaneezen nog
meer in ’t oog loopend brachycephalen zijn dan de Jayanen,
moet men opmaken uit de opmerking yan Dr. Bleeker, dat het
afgerond achterhoofd yan den Javaan aanmerkelijk verder dan
dat yan den Soendanees uitsteekt achter een lijn die men van
het uitwendig gehoorgat naar de kruin trekt, en zijn schedel in
het algemeen ruimer is. ’) Yan twee Madoereesche schedels,
waarvan Dr. Bleeker de afmetingen opgeeft, zijn de gemiddelde
verhoudingen 1000 : 812 : 798. Zij zouden dus weder meer tot
dolichocephalisme overhellen, indien men zieh op de uitkomsten
van een zoo gering getal individu’s verkregen, verlaten mocht.
Intusschen heeft de heer Bleeker in den schedelvorm der Madoereezen
in het algemeen iets bijzonders waargenomen, dat , naar zjjn
zeggen, hij velen hunner zoodanig in het oog valt, dat men hen
bij den eersten opslag van alle andere Indische natien kan on-
derkennen. Deze eigenaardigheid bestaat in een hoog, breed,
kort, plat achterhoofd, dat slechts weinig uitsteekt achter eene
lijn tusschen het uitwendig gehoorgat en de kruin getrokken s).
Dit zou juist aan een in ’t oog loopend brachycephalisme doen
denken. Iets dergelijks, ofschoon in mindere mate, heeft Bleeker
gemeend bij de Boegineezen op te merken.
Afgescheiden van de verdeeling in dolichocephalen en brachy-
*) T. v. N. I . 1849. I I . 179. s) Ind. Arch. I . 1. 270.
cephalen, heeft men de volken ook verdeeld in orthognathen en
prognathen, d. i. met rechtstandige of uitstekende kaken, of,
zooals men het in onze taal ook wel heeft uitgedrukt, r echt-
tandigen en schuintandigen. Deze onderscheiding berust veelal
minder op nauwkeurige metingen, dan op de beschouwing yan
den schedel in profiel. Dat alle volken yan den Indischen Archipel
(met uitzondering der Papoea’s , die stellig tot een ander
ras behooren), en dus ook de Javanen, Soendaneezen en Madoereezen
tot de prognathen behooren, wordt algemeen erkend en
is hun gemakkelijk aan te zien. Met dat al wordt ook in dit
opzicht groot verschil in graad waargenomen. Bij den Javaan,
wiens lippen meer vooruitsteken dan die van den Soendanees,
yalt de schuintandigheid doorgaans meer in het oog.
Ik heb dit punt yan den schedelvorm, om het gewicht dat
velen er nog aan hechten, niet met stilzwijgen willen voorbij-
gaan, ofschoon de uitkomsten verre van voldoende zijn. In de
hoop dat voortgezet onderzoek ons betere leveren z a l, wenden
wij ons tot andere kenmerken, waarvan de waarde minder betwist is.
De kleur der huid is bij het Maleische ras in het algemeen
licht geelbruin, met eenigszins olijfkleurige tin t; het donkerder
hruin van sommige meer oostwaarts wonende volken is wellicht
aan yermenging met Papoea’s toe te schrijven. Echter zijn de
meeste waarnemers van oordeel, dat de Javanen iets donkerder
gekleurd zijn dan de Soendaneezen, ofschoon dit verschil niet
bij alle individu’s in het oog valt. Men zou geneigd zijn van
de inmenging van Hindoebloed der hoogere kästen eene andere
uitkomst te verwachten; doch wie weet hoevele Soedra’s van
Dekansche afkomst de Arische hoofden naar Java gevolgd zijn?
Bovendien is het niet onhelangrijk op te merken, dat ook de
Portugeesche mestiezen in Insulinde doorgaans donkerder zijn
dan de wederzijdsche voorouders, waarom zij gewoonlijk „zwarte
Portugeezen“ genoemd worden. De kleur der oogen is bij alle
bewoners van Java bruin of zwart. Hun haar is zwart, lang,
slank en eenigszins grof, zoodat een lichtere tint of een spoor
van golving of krullen als een zeker teeken van gemengd bloed
schijnt te kunnen worden aangemerkt. De grenslijn van het