men in een glagah-veld dat zieh een weinig beneden Pamanoe-
kan in Krawang längs den oever der Tji Ponegara uitstrekt.
Hier hingen de nesten in grooten getale aan het glagah. Zij zijn
zeer verschillend van grootte, doch altijd in verhouding tot den
vogel van verbazenden omvang. De kleinste zijn zeven, de groot-
ste tien palmen lang, en de breedte bedraagt drie ä vier palmen. Zij
zijn buitengewoon kunstmatig geheel uit fijne grashaimen gevloch-
te n , en hebben een langwerpig ronden vorm, met een langen
kokerachtigen ingang, die in schuinsche richting naar beneden
loopt. Ook de Ploceus barbatus wordt soms in de läge kuststre-
ken en daarentegen de Ploceus Philippensis in de hoogere gewesten
gezien, en beide zouden, indien ze even menigvuldig w aren,
voor het rijstgewas weinig minder te duchten zijn dan de gelatiks.
De met körte grassoorten bedekte weiden waarop gewoonlijk
de buffel graast, strekken tevens tot verblijf aan een paar tot de
spreeuwen behoorende vogels, Sturnopastor jalla en Lamprotornis
cantor. Yooral de laatste, die zeer met onze gewone spreeuwen
overeenkomt, maar wiens zwart gevederte met fraaien staalglans
prijkt, blijft steeds in de nabijheid van den karbau en huppelt
zelfs vaak op zijn rüg in het rond, zooals men bij ons soms de
spreeuwen op den rüg der runderen ziet doen. Ook eene soort
van zwarte raven, Corvus macrorhynchus, ziet men de schreden
der buffels volgen om in hunne uitwerpselen te pikken.
Yan papegaaien is Java, gelijk het gansche Indo-Maleische
Fauna-gebied, bijzonder misdeeld. Men vindt er slechts twee
soorten: Palaeornis Alexandri of Javanicus, die vooral menigvuldig
in de omstreken van Buitenzorg wordt aangetroffen, en
de dwergpapegaai Coryllis pusilla of vernalis, die als huisvogel
gehouden, maar ook dikwijls gegeten wordt. De reiziger die zijne
hut aan den zoom van het hoogstammig woud der heete zone
heeft doen opslaan, kan elken avond, juist op hetzelfde tijdstip,
een grooten zwerm van deze kleine, grasgroene, fraai met rood
en geel geteekende papegaaien onder luid gekrijsch van de om-
gelegen velden zien terugkeeren, en zieh nederzetten op denzelf-
den boom dien zij bij het krieken van den dag hebben verlaten.
In kleine troepen blijven zij nog een poos rondom dien boom
fladderen, totdat bij het wegsterven van het laatste avondrood
het gekweel der kleine rumoermakers verstomt.
In de tweede zone zijn op de met gras begroeide hellingen,
waar de kidang en kantjil grazen, vooral de Javasche patrijs
en het wilde hoen te huis. In het woud verneemt men er de
stem van den eenzaam levenden koekoek (Cuculus chalcites), of
de diepe tonen der schuwe, steeds laag bij den grond vliegende
Columba aenea, of het luid en knarsend gesnuif van den reeds
vermelden Buceros lunatus, dat uren ver door berg en dal weêr-
klinkt. Deze gehoornde vogel bouwt zijn nest in het hoogste geboomte
dezer wouden; hij voedt er zieh bij voorkeur met de
zuurachtig zoete vruchten van den kedongdong-boom (Evia acida),
en blijft steeds buiten het bereik van een schot.
In oude koffieplantages en op de somberste plekken van dicht
met heesters en rietachtige gewassen begroeide plaatsen leeft de
manoek paok (Pitta cyanura), de eenige Javasche représentant
van het over den ganschen Indischen Archipel verbreide geslacht
der Pitta’s, fraaie met levendige kleuren prijkende lijsters, wier
hooge pooten en körte staart in overeenstemming zijn met hunne
bestemming om op den grond te leven, waarover zij zieh snel
en als met rukken bewegen. De mannetjes zijn omstreeks den
tijd der paring zeer strijdzuchtig en vechten met elkander zoo
vaak zij elkander ontmoeten. De Javasche Pitta is een bergvo-
gel, die zieh in de bosschen van het diepland zeer zelden vertoont.
Weder geheel andere vogels zijn in de derde of koele zone
te huis. "Wjj merkten reeds op dat men hier, en hier alleen, de
welluidende tonen van Muscicapa cantatrix verneemt. Yooral echter
vertoont zieh eene eigenaardige vogelfauna op den grazigen
zoom of den waterspiegel van kleine meren of rawa’s. De kleine
meliwi-eend en de velerlei reigers en ooievaars van het diepland
zijn hier vervangen door de Javasche bergeend; door waterhoen-
ders, zooals Gallinula phoenicura en orientalis en Fulica lugubris,
de eerste door glinsterend witte borstvederen, de tweede door
scharlakenrood voorhoofd en snavel, de derde door wit voorhoofd-
schild en witten snavel, sterk afstekende bij haar zwarte kleur,
gekenmerkt ; eindelijk door een kleine, bruinachtig gekleurde fuut
1 6 *