tot een spreekwoord worden.“ Hij voegt er de opmerking bij ,
dat die vreugdebedrijven tot den huidigen dag ijverige navol-
ging vinden.
Nu volgt een wonderlijke geschiedenis van eene Javaansche
prinses, Tanoerägä, waarvan de aanvang om goede redenen onver-
meldmoetblijven. Versmaad en verbannen, leefde zij eenzaamop
een eiland, waar zij zicbaan strenge boetdoeningovergaf, toen Soek-
moel haar in rnil verkreeg voor drie schoone stukk'en geschut,
waarvan een kwam aan den vorst van Mataraxn, het tweede
aan dien van B antam, het derde aan dien van Tjeribon, en die als
kostbare erfstukken bewaard werden. Baron Soekmoel keerde met
Tan oerägä naar zijn vaderland terug, zeer tevreden dat bij op deze
wijze vasten voet te Djakartä had verkregen. Hij nam de prinses
tot vrouw, en zij schonk hem een zoon, die tot een scboon en
krijgshaftig jongeling opgroeide en den naam ontving van Moer
Djang Koeng. Deze naam is niet moeilijk te verklären. Het is
de stichter van Batavia Jan Pieterszoon Koen, de Capitano
Mor (voor Major), zooals hij wel eens met een Portugeeschen titel
genoemd wordt, wien de legende op deze wijze althans ten
deele aan Java poogt toe te eigenen.
De jongeling werd tot krijgsman opgeleid en vervulde weldra
de overzeesche gewesten met den roem van zijn naam. Op
zekeren dag naast zijne moeder zittende, sprak hij haar dus
aan: „Wat is toch de reden, moeder, dat ik niet ben als de
andere menschen h ier, en in kleur en manieren van alle anderen
verschil ? “ „Luister, mijn kind,“ zeide de moeder, hem omhel-
zende, „ik zal ’t u verteilen. Dit land is mijn vaderland niet;
ik ben afkomstig van ’t eiland Java, waar mijne voorouders als
vorsten van Padjadjaran geheerscht hebben, totdat de belijders van
den Islam het overrompelden en vermeesterden. Ik ben geboortig
van Batavia eh werd door den Pangeran van Djakartä opgenomen,
maar vervolgens naar een eiland verbannen, waar ik, van alle
verkeer met menschen afgezonderd, drie jaren zonder voedsel
en slaap heb doorgebracht, ten gevolge vanwreede mishande-
lingen, die mijn hart met bitterheid vervulden. Toen werd ik
verkocht aan uw vader, die den Pangeran drie stukke n geschut
in ruil gaf. Hij nam mij tot vrouw en voerde mij hierheen,
waar ik zwanger werd en u het leven gaf.“ „Als dat zoo is“ ,
hernam de zoon, „wil ik een handelstocht naar Java onderne-
men, en mij zoo mogelijk op den Pangeran van Djakartä wreken.“
Geene pogingen waren in staat hem van dit voornemen af te
brengen, en tot zijn vader zeide hij-: „Vader, ga gij niet mede;
ik zal alleen den tocht volbrengen.a
Nu werden 15 met koper beslagen schepen uitgerust, waarvan
vijf met handeiswaren, vijf met ammunitie en vjjfmet krijgsvolk
en een groote hoeveelheid wijn en arak werden geladen. Toen alles
gereed was, zeilde men nacht en dag door tot Batavia was bereikt.
Moer Djang Koeng w'on spoedig de gunst van den Pangeran
eh zijne. gemalinnen, daar hij, de.toekomstige winsten berekenende,
niet karig was in het uitreiken van kostbare geschenken , en
aan de koopers zelven overliet wat zij voor zijne waren betalen
wilden. Voor eene pacht van duizend realen verkreeg hij daarop
zooveel grond, als kon overspannen worden door een koord,
uit eene buffelhuid vervaardigd. Op dit terrein bouwde hij een
kleine vesting, die hij in geduchten staat van tegenweer bracht.
De Javanen begonnen zieh nu met de Holländers te vermengen,
vele vrouwen traden met hen in 't huwelijk, en de
Javaansche taal werd vergeten voor de Maleische, die hier,
met het oog op het gebruik dat er in Indie van gemaakt wordt,
niet onaardig als de taal der Holländers wordt voorgesteld.
Toen Djang Koeng zieh genoegzaam versterkt en gewapend
had, zocht hij twist met den Pangeran van Djakartä, en wist
het eindelijk daarheen te leiden, dat deze, om buiten het bereik
van het Hollandsche geschut te zijn, de wijk nam naar Goe-
nong b a ri, thans nog als een der buitenwijken van Batavia
bekend, welke plaats, wegens de menigte bamboe doeri die er
groeide, een uitmuntend terrein ter verdediging aanbood. De
Holländers waren echter zeer verheugd over deze gelegenheid om
hunne versterkingen uit te breiden. Zij bouwden een tweede
kasteel en stelden hun geschut op eene hooge batterij, terwijl
van de schepen groote hoeveelheden kruid en lood werden aan-
gebracht, die zieh tot bergen opstapelden.