holen dezer kust. Maar duizend gevaren moet de inlander trot-
seeren om dien buit aan de geweldige branding te ontwringen;
hoe zou hij dan niet streven naar de gunst der Godin die alleen
hare woede kan temmen?
Eongkob, nabij de oostgrens van Jogjakarta, is een hoofdpunt
voor de inzameling dezer kostbare nestjes. Boven op den kust-
muur is , te midden van een woud van palmboomen, een fraai
huis van bamboe gebouwd, dat, schoon onbewoond, steeds eer-
biedig door elken voorbijganger begroet wordt. Niemand zoukunnen
wagen het te betreden zonder zieh aan wis verderf blootte stellen,
bebalve een daartoe aangewezen hoofd of priester, die het som-
tijds eerbiedig zwijgend binnengaat, terwijl de wierookdamp aan
den drempel als een offer omboog stijgt en de sebaar zijner vol-
gelingen in ängstige spanning daarbuiten geknield ligt. Het is
zijne taak de woning, met bed en buisraad en de fraaie klee-
deren die er in bewaard worden, rein en voor de godin gereed
te houden, wanneer het haar, behagen mochtuit den boezem der
zee op te stijgen of hare rotsholen te verlaten. Bij de offermalen
die gedurende den tijd van bet plukken der nesten worden aan-
gericht, wordt tussehen het geboomte vöor bqt huis een zinde-
lijke mat op den grasbodem gespreid, waarop de spijzen worden
geplaatst. Wanneer de plukkers zieh aan den discb verzameld
bebben, rijzen bunne gebeden tot de Batoe Kidoel omboog,
waarna zieh allen op den grond werpen om der vorstin de ge-
legenbeid te geven de spijzen te proeven waarin zij behagen
schept. Zij vergenoegt zieh met bet uitzuigen der fijne onstoffeljjke
kracht en laat het grovere, ziebtbare deel aan hare dienaren
over, die zieh later daaraan onder de tonen van bet gamelan-
spel vergasten.
Ook bij de rotsenvanKarangBölong in Bagelen, eene andere
beroemde plaats voor bet inzamelen der vogelnesten, bebben
dergelijke plechtigheden plaats. Ook daar worden feesten gegeven
en offers aan de berggoden gebracht , en vöor bet pakbuis waarin
de nestjes verzameld worden, een paradebed voor de Eatoe Kidoel
gereed gemaakt, waarbij elken donderdag avond te barer eere
lampen ontstoken, wierook gebrand en spijzen aangeriebt worden.
Met de gewone veirwarring en vermenging van de geesten der
natuur met de geesten der afgestorvenen, waarop wij nog later
terugkomen, wordt soms de Eatoe Kidoel voorgesteld als oor-
spronkelijk beboorende tot de heroen van bet voorgeslacbt. De
mythe verbaalt van Praboe Moending Wangi, een der vorsten
van Padjadjaran, dat hij eene doebter had, Loro Woedoe gebeeten,
die, door eene vreeselijke liebaamskwaal aangetast, zieh in den
zuider oceäan verdronk en er thans als vorstin over de booze
geesten van bet strand gebied voert. Er is echter, gelijk door-
gaans •, in de verbalen van dien aard geene eenstemmigheid. Een
ander bericht maakt haar tot een vrouwelijke täpä of boetelinge,
die zieh na den dood van hären vader, Seläkä of Silaras ge-
heeten, bij Prigi ') had nedergezet, en door hare ascetische
oefeningen zieh de macht had verwörven om mirakelen te verrichten,
gelijk die ook nog na baren dood aan de asch van het
verbrande lijk werden toegeschreven.
Een andere geest die onze bijzondere aandacht verdient, is de
booze Ki (of Kjaij Belorong, de schenker van rijkdommen, maar
op voorwaarden die doen denken aan de wijze waarop m en, vol-
gens Christelijke legenden, tot verkrijging zijner wenschen zijne
ziel aan den duivel verkoopt. Ki Belorong is een booze geest,
die mede het zuiderstrand bewoont; hij beeft bet hoofd van een
mensch, den romp van een viscb, en zooveel armen en beenen
als een duizendpoot. Zijne woning bestaat met keuken en bijge-
bouwen uit menseben, — niets dan levende menseben. Enkele
menschen vormen de palen waarop zij rust, gebeele rijen de
wanden en bet dak. Het zijn zij die bij rijk beeft gemaakt, maar
als de tijd voorbij is dien hij hun voor het genot hunner schatten
gegund beeft, zijn eigendom worden en hem moeten dienen. Een
Cbristen-Javaan verhaalde in vollen ernst aan den zendeling Poen-
sen, dat bij een neef had die met eigen oogen die uit menseben ge-
bouwde Woning had gezien. Begeerig om rijkdommen te verwerven,
had hij zieh, .eenige offerspijzen medevoerende, naar het zuider
gebergte begeven. „Ki Belorong“ , dus had bij gezegd, na zijn
x) Zie boven bl. 39.