aan de kramats of graven der wait’s (eerste verkondigers van
den Islam) en van beroemde vorsten en regenten brengen. Maar
behalve dat de Javaan ook daarbij steeds wierook en bloemen
offert, sluit die bulde zieh aan bij de gewoonte der meeste Moham-
medaansche volken, om bedevaarten naar de graven van profeten
en heilige mannen te verrichten. Eigenaardig Javaansch is daar-
entegen de gewoonte om offermalen te houden op den derden,
zevenden, veertigsten, honderdsten en duizendsten dag na het
overlijden van dierbare betrekkingen, alsmede op den eersten
en achtsten verjaardag van die treurige gebeurtenis. Deze offers
worden bij uitnemendheid sidekah’s genoemd. Ontsprongen uit
de gewone vereering van de geesten der afgestorvenen in den
godsdienst der natuurvolken, hebben zij echter, door den invloed
der priesters, eene strekking gekregen die zieh eenigszins beter
met den geest van den Islam verdraagt. Men beschouwt ze
thans namelijk meestal als offers niet a a n , maar voo r de af-
gestorvenen, opdat hunne zielen rust vinden en bij God in ge-
nade worden aangenomen. De ofiferaar verbindt daaraan intus-
schen terstond de bede voor zichzelven, dat de overledene zijn
voorbidder zij bij Allah, en is tevens daarbij gedachtig äan de
gansche schaar zijner voorouderen, van onze eerste stamouders
af, en van alle profeten en heiligen van den Islam.
Meer bijzonder is voor de vereering der afgestorvenen de
achtste maand van het Mohammedaansche ja a r , de maand Saban,
vastgesteld , en zij heeft daaraan zelfs een nieuwen naam, dien
van Roewah, ontleend, waarmede zij gewoonlijk op Java genoemd
wordt. Dit roewah is eigenlijk een verbastering van het Arabische
a rw a h h , het meervoud van r o e h h , geest. De Mohammedaansche
invloed is hier merkbaar daarin, dat voor de vereering
der geesten van de afgestorvenen eene maand. van
het Mohammedaansche jaar is afgezonderd, en dat de nieuwe
naam dier maand niet oorspronkelijk Javaansch-* maar Arabisch
is. Het is uit zulke voorbeelden duidelijk, dat zij die den
Islam op Java gevestigd hebben, den overgang voor den inlander
gemakkelijk hebben gemaakt, door zieh naar zijne denkbeel-
den en gebruiken te schikken. De hulde aan de overledenen in
de maand Roewah bestaat deels in het schoonmaken hunner graven,
deels in offermalen, die waarschijnljjk, naar het yerschillend stand-
punt van den inlander, nu eens als offers a a n , dan eens als offers
v oo r de zielen der afgestorvenen wordenopgevat. Yoor die offers
is wel de maand, maar geen bepaalde dag in de maand aangewe-
zen. De gebruiken bij die offers schijnen, even als hunne na-
men, in de verschillende deelen des eilands zeer te verschillen.
Yolgens den heer Poensen ’) hebben zij in Kediri plaats ten
huize van het dessahoofd, waar zieh de dessabewoners, gewoon-
lijk des avonds, verzamelen, ieder zijne offergave van sekoel
poennel (op bijzondere wijze gekookte rijst) en toespijs met zieh
brengende. Deze spijzen worden verdeeld in acht ambengs (por-
tien op een schotel voor drie of vier personen), vier gewijd aan
Adam en Eva en vier aan den beschermgeest der dessa, tot
verwerving van hun voorbede en zegen. Nadat de acht ambengs
midden in den kring der aanzittenden zijn geplaatst, neemt de
oudste der aanwezige mannen het woord, om het doel der
samenkomst te verklären. De geheele avond is verder aan de
feestelijkheid gewijd, die vaak door wajangvertooningen en zelfs
dansmeiden wordt opgeluisterd; maar de dorpspriester houdt zieh
onder dat alles bezig met het lezen van gebeden en formulieren.
Het offeren der Javanen is in het voorafgaande zoo dikwijls ter
sprake gekomen, dat een paar algemeene opmerkingen daarover
niet zullen misplaatst zijn. Het voornaamste oflfer dat de Islam k en t,
is dat van het groote Mekkaansche feest, qorbän geheeten, en is in
zijn oorsprong en wezen van het Paaschoffer der Israelieten niet ver-
schillend. Yan dit offer zegt terecht een Mohammedaansch schrijver:
„bij alle andere volken worden de offeranden door het vuur
verteerd, zoodat noch goeden noch boozen er iets aan hebben;
volgens onze wet daarentegen blijven zij in ’tbezit van dengeen
die ze oflfert.” a) Want op het Mekkaansche feest, evenals
op het Pascha placht te geschieden, slacht ieder huisvader zijn
eigen dier en houdt daarvan een maaltijd met de zjjnen. Andere
>) Meded. X. 81.
*) Dozy, de Israelieten te Mekka, 143.