eerst den derden nacht na het aangaan van het huwelijkscontract
plaats heeft, en niet dan riadat twee vrouwen, na gehoudenon-
derzoek, openlijk getuigd hebben dat de bruid nog maagd is,
waarna dan kanonsoboten gelost worden, terwijl in het tegeno-
vergesteld geval de jonge man zijn kris aan de ouders der bruid
zendt, als een teeken dat hij de verbintenis verbreekt. Ik zou
vooralnog opdeaanmerkeljjkafwijkendehuwelijksplechtigheden der
Soendaneezen kunnen wijzen, waarbjj reeds de kleeding en siera-
den van bruid en bruidegom geheel verschillen, en onder andere
beide het bovenlijf met een zjjden badjoe met mouwen bedekken,
terwijl ook de hoofdtooisels geheel anders zijn ‘). Doch het wordt
hoog tijd dat wij nagaan, hoe het huiselijk leven van den Javaan
zieh verder afspint.
De zwangerschap, vooral eene eerste , wordt door de Javanen
met bijzondere belangstelling gadegeslagen, want het bezit van
kinderen heeft in hunne oogen groote waarde. Het streven schijnt
te zijn, door eene reeks van offeranden de moeder en hare
vrueht tegen den invloed der booze geesten te beveiligen. Het
eerste dezer offers heet ngebor-eborri, bestaat uit een brij van
rijstmeel, kokosmelk en suiker, en heeft plaats in de tweede
maand der dracht. De offers der vier volgende maanden heeten
niganni, njakawanni, gangsalli en ngenemmi, namen afgeleid van
de telwoorden die drie, vier, vijf en zes beteekenen. Het offer
bestaat telkens in zoovele toempengs, d. i. ronde piramiden van
gekookte rijst, als de zwangerschap maanden telt. Maar de gewichtigste
plechtigheden hebben plaats in de zevende maand,
omdat dan de vrouw het meest aan de kwellingen der booze
geesten is blootgesteld. Daarom ook moet zij, evenals de bruid
en bruidegom vöor den huwelijksdag, den nacht vöor het offer
doorwaken, waarbij eenige bejaarde vrouwelijke bloedverwanten
haar gezelschap houden. Het offer bestaat uit zeven toempengs
met groenten, en de bloedverwanten en vrienden zijn den vorigen
dagtofc een djagongan genoodigd, waarbij hun tevens een uit een
J) Het Javaansche kostuum van bruidegom en bruid vindt men afgeteekend bij
Raffles, pi. 17 en 18, het Soendaneesche bij Hardouin en Ritter, pi. 6 en 18 (in
de uitgave van 1872 pi. 8 en 15).
pisangblad door middel van twee naalden gevormd enmet jonge
kokosbladeren versierd bakje met presentspijzen, takir pontang
genaamd, wordt aangeboden. Het feest zelf wordt tingkeb geheeten,
en hoe het althans door voorname Javanen gevierd wordt, blijkt
uit het bericht eener ooggetuige, waarvan ik hier de hoofdtrek-
ken volgen laat ').
Terwijl de genoodigde vrouwen zieh binnenshuis verzamelden,
vulde zieh de pandäpä met priesters en inlandsche hoofden, wier
talrijke volgelingen zieh met de pajoengs hunner meester daarom-
heen schaarden. Ter zij de van het huis was een groote, vanfijne
witte stof vervaardigde en met gebloemd sits en franje versierde
tent opgericht, waarin de jonge vrouw, met los längs den rüg
hangend haar en enkel met een sarong bekleed, op een stoel was
gezeten. Om haar heen waren vier aanzienlijke vrouwen en drie
doekoens of doctoressen. In de vier hoeken der tent stonden potten
met water en van kokosschalen vervaardigde lepels, en op twee
kleine tafels stonden de zeven toempengs, die zwart, rood, w it,
blauw, paars, geel en groen gekleurd waren. De doekoens namen
ieder eenig water in den mond, plaatsten zieh achter de jonge vrouw
op den grond, begroetten haar en spuwden het water bij kleine
gedeelten onder hären stoel. Daarop nam eene der voorname
vrouwen de zwarte toempeng, wreef die door hare handen en
bestreek er hoofd, hals, borst, armen en beenen der jonge vrouw
mede, waarna zij zoowel als de andere voorname vrouwen met
de kokosschaal water schepten, dat zij over de lijderes uitstort-
ten. Zesmalen werd deze reeks van handelingen herhaald, terwijl
telkens een toempeng van eene andere kleur, in de bovenge-
noemde opvolging, voor de bestrijking gebruikt werd.
Hu nam eene der vrouwen een zeer ruime, witte, met eenige
blauwen strepen geteekende sarong en wierp die der jonge vrouw
over het lijf, zoodat alleen het hoofd onbedekt bleef, en terwijl
daarbuiten onophoudelijk het geschut gelost werd, Melden
de zes andere vrouwen dat kleedje zoover mogelijk van haar
lichaam verwijderd. Inmiddels kwam de echtgenoot, vergezeld