zoo hij al door zijne vrouw vergezeld wordt, indien hij zijn
streven niet wil verijdeld zien, zieh het huwelijksgenot moet
ontzeggen. Hoe de gelatiks of rijstvogeltjes (Fringilla oryzovora)
geweerd worden, hebben wij reeds vroeger gezien. ‘); het spannen
van touwen of ophangen van lapjes in mensehelijke urine
gedoopt, schijnt als een werkzaam middel tot wering der tjelengs
beschouwd te worden.
En nu nadert de blijde tijd van den oogst die den arbeid des
landmans beloonen zal. Omtrent het voordeeligste oogenblik voor
den oogst bestaat groot verschil van gevoelen; vooroordeel en
gehechtheid aan plaatsehjke gewoonten nopen den Javaan om de
padi hier te vroeg; ginds te laat te snijden en zieh alzöo niet
geringe schade te berokkenen.
Yoordat de oogst aanvangt moet een doekoen op het veld,
onder aanroeping van dewi S ri, dehalmen zoeken die derijstbruid
en den rijstbruidegom (padi penganten) zullen voorstellen. Zijn
ZÜ gevonden, dan worden zij samengebonden, toegesproken, met
boreh besmeerd, met bloemen versierd en met arenbladeren
tegen de zon beschut. Het bruiloftsfeest wordt gevierd met een
maaltijd, en onmiddellijk daarna neemt het snijden een aanvang.
Aan het padisnijden neemt in de meeste streken de geheele
bevolking deel; alleen in Madioen en Kediri wordt dit werk
slechts door de vrouwen verricht, of springen de mannen alleen
bij als haar de taak te zwaar wordt. Men zegt daar dat de man
een tangan panas, een h e e t e h a n d heeft, en de rijst door
hem geoogst spoediger aan bederf onderhevig is. Het werktuig
waarmede geoogst wordt, is de äni-äni, en bestaat uit eenplankje
van eigenaardig uitgesneden vorm, waardoor een stokje ter
lengte van een palm is gestoken, en in welks rand een klein
stalen lemmet is bevestigd. De maaier houdt dit werktuig zöö in
de hand dat hij halm voor halm tegen het lemmet kan drukken,
en bezit daarin veelal groote vaardigheid. Het verbazend tijdverlies
aan deze omslachtige wijze van oogsten verbonden, wordt door den
Javaan niet in rekening gebracht tegenover de gunst van dewi
Sri, die hij door eene meer roekelooze en onverschillige behan-
*) Bl. 234.
deling van het graan zou verbeuren. Allen die aan het padisnijden
deel nemen, zijn in feestgewaad gedost en dragen op het
hoofd een van stroo gevlochten en meestal bruin met goud gelallten
zonnehoed (toedoeng), in den vorm van een hollen ronden
bak van zes a zeven palmen doorsnede, uitmuntend geschikt om
gelaat, hals en schouders tegen den zonnegloed te beschütten.
Hij wien het veld behoort, zet tegen den middag aan zijne helpers
eenige door het gebruik bepaalde spijzen voor, waarna de
arbeid hervat en tot den tijd van het asar-gebed ') voortgezet
wordt. Het loon der arbeiders bedraagt J of t van hetgeen zij
gesneden hebben en kan naar gelang hunner vaardigheid van
twee tot vijf bossen verschillen. Aan jo n g e ' lieden geeft de
padioogst de schoonste, gelegenheid voor het aanknoopen van
teedere verbintenissen, en bruiloftsfeesten zijn nooit menigvuldi-
ger dan in de eerste weken na den oogsttjjd
Bij het snijden der padi blijft ongeveer een span van het stroo
aan de aren zitten; het overige blijft op het veld om later ver-
brandof ondergeploegd te worden. Maar ook het gesneden graan
blijft ongeveer een maand op het veld liggen om te drogen,
alvorens het in de loemboeng of rijstschuur wordt opgeborgen. De
loemboeng is vierkant, langwerpigof rond, maar altijd van boven
breeder dan van önder, en heeft de deur boven, zoodat de rijst
er met een ladder moet worden ingebracht. De hoeken rüsten
op palen die door groote steenen voetingen worden gedragen.
De geheele inrichting is er op berekend om schade door den
regen of door ongedierte zooveel mogelijk te weren. De opschu-
ring geeft al weder gelegenheid tot feestvieringen en zonderlinge
pleehtigheden. Yoor de padi penganten wordt in de loemboeng
de bruiloftskamer afgeschoten en met een nieuwe mat, een lamp
en allerlei toiletbenoodigdheden toegerust. Eenige bossen die de
bruidsgenooten voorstellen, worden bij bruid en bruidegom neerge-
legd. Eerst daarna wordt de geheele oogst binnengedragen en
om bruid en bruidegom heen opgetast. Aan de dragers wordt
een maaltjjd aangeboden, en in de Preanger-landen is met
het binnendragen van het aandeel der regenten en hoofden een
l) Zie Bl. 389.