betrachten, terwjjl z\j bÿ de tweede gelegenheid zieh in alles wat
zü deed aan verkwisting overgaf — en met welken uitslag? Niet
alleen heeft de van China geëischte 300,000,000 jen schadevergoe.
ding het land verlaten, maar de kwade gevolgen welke die
gedachtenlooze handelingen der natie na zieh sleepten, hebben de
handelsbalans z6ö ten gunste der invoeren doen overhellen, dat
het gedurende de laatste zeven jaren weggevloeide geld niet minder
dan 700,000,000 jen beliep. Dit is het punt hetwelk mÿ de grootste
bezorgdheid veroorzaakt heeft, en het is met het oog op de over-
weging daarvan, dat ik u met klem moet wÿzen op de noodzake-
tykheid de Staats- en particulière ondernemingen te regelen op
eene gezonde economische basis, en dat ik de vraag moet stellen,
waarom Japan, voor het verkrjjgen der voorraden materiaal voor
zÿne veelvuldige werken (benoodigd) niet de voorraden die het uit
het buitenland betrekt zou verminderen, en waarom het geene
stappen zou doen de binnenlandsche voortbrengselen te benutten?
Het moet erkend worden dat Japan in uitermate onvoordeelige
omstandigheden is geplaatst in alle belangrÿke werken welke het
heeft moeten ondernemen. Zie bÿvoorbeeld, hoe de Mogendheden
de zaken hunner eigene bewapening regelen. Engeland, Frankrjjk,
Duitschland en andere landen voorzien alle in hunne eigene bewapening
zonder afhankelijk te zijn van de hulp van anderen. In
Japan echter is het daar verre vandaan, en hoe meer werken de
Regeering onderneemt, hoe meer geld het land zal verlaten. Ik
geef toe dat er vele maatregelen zjjn die onverwijld de aandacht
der Regeering vereischen, maar ik moet tevens verklären dat de
betrekkelijke graad van belangrijkheid en de betrekkelijke graad
van dringendheid dezer zaken zorgvuldig moet worden overwogen,
zoodat, indien, gelflk de Regeering staande houdt en ik toegeef,
de kwestie der uitbreiding van de zeemacht geen uitstel voor tien
jaar toelaat, Japan aan den anderen kant die andere uitgaven moet
verminderen welke na zieh sleepen dat het geld het land verlaat.
Op die wijze moet de handelsbalans zooveel mogelÿk in evenwicht
gehouden worden. Het is die politiek volgende dat ik er tegen
moet waarschuwen, u in uwe handelingen te laten leiden door
plaatselijke belangen, zooals bijv. in zaken van het aanleggen van
spoorwegen. Ik waarschuw niet alleen u; ik moet èn Regeering
èn het publiek in het algemeen waarschuwen, want elk onbezonnen
besluit in verband hiermede en over kwesties van dergelÿken aard
zou noodlottig zjjn in zijne gevolgen — zöö noodlottig, dat het zelfs
boven de macht ging van bekwame mannen ze te hersteilen. Het
möge voor u klinken als eene waarheid als eene koe wanneer ik
constateer, dat men in andere landen zieh groote moeite geeft voor
de belangen der nationale financien te waken, en dat plannen
gemaakt worden een wegvloeien van specie te voorkomen. De
bedragen der aldus in reserve gehouden fondsen zijn natuurlijk in
de verschillende landen niet gelijk, maar (de hoeveelheid van) het
opgestapelde bedrag is verbazingwekkend groot. Ook is er onderling
in het geheel geen eenheid — zooals ik door onderzoekingen vond —
in de methode om het wegvloeien van specie te voorkomen, maar
zü zün alle wel 66n, wat betreft hun doel. Wat vinden wü nu,
als wü ons wenden tot Japan? Yindt gü dan niet overal de deuren
wagenwüd open? Als er een mensch is dien deze Staat van zaken
wel bevredigt, zou ik meenen dat hü iemand is die in Staat is
vier-en-twintig uren van den dag in eenen rüstigen dommel door
te brengen. Wü moeten wakker worden en in de toekomst alles
doen wat wü kunnen, om het doel waarbü ik verwülde te bereiken.
Dat te doen is niet alleen de plicht der Regeering; hoog en laag
moeten niet veronachtzamen deze zaak te overwegen. Ik mag hier
niet stilstaan bij de methoden, maar het is van belang dat deze
behooren gericht te zijn op de bereiking van het doel in kwestie.