scheiden zieh hunne wegen. Er zyn hoogere scholen voor vrouwen,
en er zijn ook hoogere kweekscholen voor vrouwen. Er zyn een
menigte private scholen voor hooger vrouwelyk onderwys. Er zy'n
ook private scholen voor vrouwen, die door vreemde missies op-
gericht zyn.
Het betrekkelyke percentage der meisjes die deze scholen be-
zoeken, is grooter dan dat der jongens, deels ten gevolge van de
eigenaardige positie der vrouwen, deels ook uithoofde van onvol-
doende inrichting voor toelating van die zieh aangeven. De cursussen
en leermethoden zyn ook niet eender. Het zou te lang-
wylig worden by de beschrijving tot in kleine byzonderheden af
te dalen, doch ik zal trachten eene algemeene schets er van te
geven.
»De leercursus aan de hoogere scholen voor vrouwen,” om een
gedeelte van het jaarverslag des Ministers van Onderwys aan te
halen, „loopt over vier jaren, doch kan met den jaar verlengd of
verkort worden, naar gelang van plaatselyke omstandigheden.”
„Behalve de gewone cursussen, kunnen aanvullende cursussen
gedurende niet langer dan twee jaren ingericht worden, ten behoove
van degenen die voor vrouwen noodzakelyke kunsten wen-
schen te bestudeeren; speciale cursussen over kunst, loopende over
niet minder dan twee en niet meer dan vier jaren, kunnen behalve
de gewone cursussen worden ingericht. Speciale cursussen van
twee of drie jaren kunnen eveneens ingericht worden, ten behoeve
van gegradueerden die enkele speciale studievakken verlangen te
volgen.”
De vereischten voor toelating zyn: leeftyd, twaalf jaar en ouder;
het bezit van bekwaamheden op zyn minst gelykstaande met die
van degenen die den cursus van het tweede jaar aan lagere scholen
met meer uitgebreid onderwijs volbracht hebben. Het getal van
zulke scholen in het jaar 1901 ^-'02 was: Publieke, plus eene school
verbonden met eene hoogere kweekschool voor vrouwen, 61; private
8; totaal 69; en het getal leerlingen was: Publiek 14,976; privaat
■2,240; totaal 17,215; en het getal gegradueerden was: Publiek
2,778; privaat 812; totaal 3,590.
De regelingen van de leercursussen aan de hoogere scholen voor
vrouwen luiden in het eerste artikel der verordening van het
Departement van Onderwijs aldus:
„De leercursussen aan de hoogere scholen voor vrouwen moeten
zyn: Zedekundige voorschriften, Japansche taal, vreemde taal,
geschiedenis, aardrykskunde, wiskunde, natuurwetenschap, teeke-
nen, opleiding in huishoudelijke zaken', knippen en naaien, muziek
en gymnastiek.
„In geval het tydperk der schooljaren verkort wordt, blyven
vreemde talen achterwege.
„De vreemde taal is Engelsch of Pransch.
„Vreemde talen kunnen achterwege blyven of kunnen als een
vrywillig gekozen cursus gegeven worden.
„Muziek kan achterwege blyven voor leerlingen voor wie de
kunst geacht wordt te moeilyk te zyn.
„Behalve de opgenoemde cursussen, kan men paedagogie of1)
handwerken, of een van beide toevoegen als een cursus naar
vrye keuze, uitgezonderd däär waar het tydperk der schooljaren
verkort is.”
Er is slechts 66n Hoogere Kweekschool voor Vrouwen, welke in
Tokio gevestigd is. Het doel van deze school is om onderwyze-
ressen voor hoogere vrouwenscholen en provinciale kweekscholen
op te leiden. Het plan der school is verdeeld in een Letterkundigen
cursus, een Natuurwetenschappelyken cursus en een Kunstcursus.
De eerste omvat zedekunde, paedagogie, Japansche taal, Chinee-
sche lotteren, Engelsch, geschiedenis, aardrykskunde, muziek en
gymnastiek.
De tweede omvat zedekunde, paedagogie, Engelsch, wiskunde,
physica, Chemie, natuurlyke historie, muziek en gymnastiek.
De derde omvat zedekunde, paedagogie, Engelsch, physica, chemie,
huishoudkunde, knippen en naaien, handwerken, en patroonteekenen,
muziek en gymnastiek. Aan de Japansche taal en Chineesche
lotteren is toegevoegd schoonschrijven. De cursus van huishoudkunde
is verdeeld in twee takken, de eene betrekking hebbende
op huishoudkunde, de andere op opvoeding. Een cursus voor
gegradueerden, een cursus naar vrye keuze, een speciale cursus
en een opleidingscursus voor kindertuinonderwyzeressen, zyn als
afzonderlyke leercursussen ingesteld. Eene hoogere vrouwenschool,
eene lagere school en een kindertuin zyn eveneens ingericht in verband
met het onderwijs der hoofdschool. De leercursus aan de
hoofdschool loopt over vier jaren, de cursus voor gegradueerden
over twee jaren, de cursus naar vrye keuze over vier jaren en de
opleidingscursus voor bestuursters van kindertuinen over een ja a r;
de duur van den specialen cursus wordt vastgesteld telkens wanneer
nieuwe leerlingen worden toegelaten.
Het getal der leerlingen in het jaar waarvan wij spreken, was
311, en der gegradueerden 86. Een van de leeraressen dezer school
was Mej. Jasoei, die in Engeland hare opleiding had genoten; zij
*) Dit (Engelsch or) moet een font zijn voor en (Engelsoh and). Vekt.