Het is nu ongeveer dertig jaren geleden, dat aan het onderwys
de grootste aandacht go wij d werd. De eerste 'Keizerly ko Uni vor-
siteit werd gesticht en veie scholen werden geopend. Er werd by
de wet bepaald dat alle kinderen na den zesjarigen leeftyd bereikt
te hebben ter sehool moesten gaan. Over het gansehe land werd
het oude onderwysstelsel opgeruimd, en nieuwe scholen namen
de plaats er van in. Hoewel het onmogelyk is dat het onderwys
zieh zeer snel ontwikkelt, werden toch uiterst voldoende resultaten
verkregen en tegenwoordig bezoeken over de 85 percent der
kinderen de school.
Eene groote moeilykheid, die al dadelyk den studeerende in den
weg komt, is het feit dat de Japansche letterkunde zieh ontwikkeld
heeft längs Chineesche lynen en onafscheidelyk aan de Chineesche
literatuur is vastgeknoopt. Daarom is het voor hen (de studee-
renden) noodig zoowel de Chineesche als de Japansche karakters
te leeren en de Chineesche klassieken te bestudeeren. Men moet
bedenken, dat zy daarenboven minstens den vreemde taal te leeren
hebben. Eene andere moeilykheid ligt in het verschil tusschen de
geschreven en de gesproken taal. Terwyl de eerstgenoemde moei-
lykheid gemeen is aan vele nieuwe landen, is de laatste bijzonder
eigen aan Japan. Oorspronkelyk waren de geschreven en de
gesproken taal nagenoeg identisch, maar onder den invloed der
Chineesche literatuur werd de geschreven taal meer Chineesch,
terwyl de spreektaal Japansch bleef. Op het huidige oogenblik is
de schrijftaal een mengsel van Chineesche karakters en het Japansche
alphabet. Dit blyft zoo; en dus, wanneer een docent tot de
Studenten het woord rieht, kunnen dezen zyn woorden niet
opschryven, maar hebben zy eene afzonderlyke verhandeling over
hetzelfde onderwerp te sehryven. Het physiek van het Japansche
volk is niet zoo goed als men kon wenschen, en dit moet toege-
schreven worden aan de jaren van vrede en gemak die de
Restauratie voorafgingen. Dit bezwaar van het verschil tusschen de
geschreven en de gesproken taal vergt veel van hunne krachten en
verdubbelt hun werk. Er moet zooveel tyd aan de Studie besteed
worden, dat het hun onmogelyk is voldoende lichaamsoefeningen
te nemen. Indien meer lichaamsoefening werd toegestaan, zouden
de aan het onderwys gewyde jaren verlengd moeten worden, en
dit zou aan het werk der natie een ernstig verlies berokkenen.
Deze moeilykheid werd meer dan twintig jaar geleden erkend en
verscheidene pogingen werden gedaan om een middel te vinden
Hierin verandering te brengen. De twee voornaamste voorstanders
van eene verandering zyn: vooreerst, de voorstanders van het
Kana, zynde degenen die meenen dat men alleen het Japansche
alphabet voor de geschreven taal dient te gebrüiken; en, ten
tweede, zy die de invoering der Latijnsche karakters en een
horizontale schryfwyze, in tegenstelling tot de tegenwoordige verti-
cale, bepleiten. Deze twee partyen zijn niet in staat geweest tot een
compromis te komen en de Regeering heeft eene commissie benoemd
om uit te vinden welk plan het beste is. Het werk van deze
commissie werd bemoeilijkt door het opduiken van eene nieuwe
party, die de hervorming tot stand wenschte te brengen door de
gesproken taal geleidelijk te verbeteren en daarna de schryftaal in
overeenstemming er mee te brengen').
Eene derde groote moeilykheid in het Japansche onderwys is het
gebrek aan een standaard van zedekunde. Physische en literaire
standaarden bestaan er, maar de Restauratie heeft den godsdien-
stigen standaard verriietigd. Voor de hoogere klassen bleef de
Chineesche Philosophie, maar voor de groote massa van het volk
was er niets. Het is eene groote moeilykheid, te beslissen wat
den ouden standaard zou moeten vervangen. In de Westersche
wereld verschaff het Christendom den standaard der moraal. In
Japan verlangen sommigen een terugkeer tot oude vormen, met
vaderlandsliefde vermeerderd; anderen verkiezen het Christendom;
sommigen steunen op K a n t , anderen op andere wijsgeeren. Alles
is in verwarring. Zoo een groot man en leider der menschen
opstond, zou de beslissing gemakkelijker vallen. Anders schynt
de moeilykheid schier onoverkomelyk. Het kampen met deze drie
moeilijkheden in de toekomst laat zieh hoopvoller aanzien als men
let op de günstige uitkomsten in het verleden. Alle landen hebben
tijdperken van stilstand, en in Japan kan vooruitgang volge’n bij
het optreden van een groot man, hetzy binnenslands of daarbuiten.
Zulke mannen en de veranderingen die zy teweeg zouden brengen,
zouden den vooruitgang bevorderen.
Meer dan twintig jaar geleden zag ik in, dat byzondere scholen
even noodig waren als de G-ouvernementale, en stichtte Senmon
G-akko. Van deze school hebben van 2000 tot 3000 gegradueerden
plaatsen ingenomen in alle takken van het volksleven.
Wat het vraagstuk der vrouwenopvoeding aangaat, is het van
belang aan te teekenen, dat in de oude literatuur van Japan
vrouwen een overwegend aandeel hadden. Later veranderde dit, en
totdat de invoering van Westersche methoden van onderwys de
0 De Kegeeringscommissie heeft besliat dat het raadzaam zou wezen de
Latijnsche karakters aan te nemen, doch het zal veel tijd vorderen om de
hervorming ten nitvoer te brengen.