RSrin I'!! 1
H j | j |
|S || 1 S
■ g i. j]
llij (1; |[4
welke meest van den landbouw, de veehoederij, het maaijen van
heide en het binden van bezems leven.
De inw , die hier alle Herv. zijn , maken eene gem. n it, welke
tot de klass. en ring van Harderwijk behoort. De eerste, die het
leeraarambt in deze gem. heeft waargenomen , is geweest J ohannes
A nthonii , welke in bet jaar 1591 hier stond, en in het jaar 1595
naar Mastenbroek vertrok. Het beroep geschiedt bij meerderheid der
stemmende mansledematen. — De kerk, een net gebouw, is in het
jaar 1841 aanmerkelijk vergroot, ten gevolge van de toenernende be-
volking der gemeente. De fraaije en sierlijke toren is in het begin
dezer eeuw geheel nieuw gebouwd, in de plaats van eenen, welke
meest van duifsteen was. Het regt, öm iemand tot het pastoorsambt
van E lspeet te benoemen, kwam vöör de Reformatie den Pastoor van
Ermelo toe. Tot gerief van de parochiekcrk was maar eene kerkdienst
gestiebt, te weten van de H. Cathariha , en eene vikarij op den naam
van den H. A ntonius , welker Bedienaars tweemalen ’sweeks de altaardienst
verrigten moesten. Voor eenige jaren ging men in deze kerk
niet voor de armen om, zijnde de inw. van dit d. alle welgestelde
lieden , die tot een spreekwoord hadden : Wij bebben gee'n edelman
en geen bedelman.
De dorpschool, welke, even als de onderwijzerswoning, in het jaar
1842, nieuw gebouwd is, wordt gemiddeld door een getal van 1155
leerlingen bezocht.
ELSPETERBOSCH , bosch op de Over-Feluwer prov. Gelderland,
gem. Ermelo, Z. W. van Eispeet.
Het beslaat eene oppervlakte van 800 bund. 48 v. r. 20 v. eil.
Men vindt daarin schoon en welgroeijend houtgewas van allerlei aard,
daar de grond toe bekwaam is.
ELSPIJK , d. in den Tielerwaard, prov. Gelderland. Zie E nspik.
ELSPLÄAT (MIDDEN-), pold. in den Biesbosch, prov. Zuid-Holland.
Zie E lstplaat (Midden- ) .
ELSPLAAT (NOORDEN-), pold. in den Biesbosch, prov. Zuid-
Holland. Zie E lstpiaat (N oorden- ) .
ELSPLAAT (ZU1D-), pold. in den Biesbosch, prov. Zuid-Hollabd.
Zie Elstpiaat (Zuid-).
ELSR1JK, Voorm. buitengoed in Amstelland, pröv. Nöord-Holland,
gem. Nieuwer-Amstel, \ U. N. van het d. Ainstelveen , in den Am-
stelveenschen-Middenpolder, hetwelk in het midden der Vorige eeüw nog
onder de fraaiste landgoederen in den omtrek der stad Amsterdam
gerekend werd.
Het huis is gesloopt, en de tuinen en bosschen door weilanden VCr-
vangen. Ook Staat er een der mijlpalen, welke rondom de hoofdstad,
volgens besebikking van Karel V, gesteld zijn.
ELSSTEEK (GAT-VAN-DEN-MIDDEN-), eene der killen in den Biesbosch,
p ro v . Zuid-Holland. Zie E lststeek (Gat-VaS-den-M idden-) .
ELSSTEEK (GAT-VAN-DEN-ZÜIDER-), eene der killen in den Biesbosch,
prov. Zuid-Holland. Zie Elststeek (Gat-van-den-Zdider-).
ELST, kant., prov. Gelderland, arr. Nijmegen; palende N. eh
N. 0. aan den Rijn, die het van de kant. Arnhem en Zevenaar
scheidt, 0. aan bet Pandersche-gat, waardoor het mede van het kant.
Zevenaar gescheidcn wordt, Z. aan de Waal, die het van het kant.
Nijmegen Scheidt, W. aan bet kant. Tiel.
Het bevat d e Volgende 8 gem.: E i s t , V a lb u rg , H e te r e n ,
H u issen , Gent, Hemmen, Lbenen en Bemmel. Het beslaat
eene oppervlakte van 22,116 bund. Men telt er 2680 h., bewoond
door 5245 huisgez., uitmakende eene bevolking van ongeveer 19,000 inw.
ELST, ring, prov. Gelderland, klass. van Nijmegen.
Zij bevat de volgende 17 gem.: A n g e ren -en -L o o , Bemrnel-
R e s sen -en -D o o rn ik , D r ie l, E id e n , E is t, G e n t-E rle k om -
en -D o o rn en b u rg , Hemmen, H e rv e ld , Herwen-Aardt-en-Pan-
n erd en , H e te ren , H u is s e n , L e n tb , L o b ith , Randwijk-en-La-
kemond, S lijk -Ew ijk -en -O o ste rh o u t,V a lb u rg -en -H om o e t en
Zette n -A n del s t-e n -In d o o rn ik .
Men telt er 8600 zielen en 20 kerken , terwijl de dienst er verrigt
wordt door 17 Predikanten.
ELST, gem. in de Over-Betuwe, prov. Gelderland, kw. Tiel, distr.
en arr. Nijmegen, kant. Eist (6 k. d., 17 m. k., 10s.d .); palende N.
aan den Rijn , welke deze gem. van Arnhem scheidt, O. aan de gem.
Huissen en Bemmel, Z. aan de Waal, waardoor zij van de gem.
ULbergen en Nijmegen gescheiden wordt, W. aan de gem. Valburg
en Heteren.
Zij bevat de d. E i s t , E id en en L e n t , benevens de heerl.
M e in e rsw ijk , en de tot het d. E lst behoorende bunrs. Aarn,
B r e d e la a r , H o lla n d e rb ro e k , E im e r e n , L a a r , L ie n d e n ,
Meinerswijk, Merm, Rijkerswoerd en R e e t. Deze gem. ligt
echter niet geheel aan elkander vast, maar de dorpen Elst en Lent
zijn ,’ ter lengte van ongeveer een kwartier uurs, door het dorp Oos-
terhöut vaneen gescheiden. Zij beslaat eene oppervlakte van 5600 bund.,
telt 896 h., bewoond door 756 huisgez., uitmakende eene bevolking van
ruim 4500 inw., die meest in den landbouw, den tabaksbouw en de
veeteell bun bestaan vinden, terwijl er ook vele kersenboomgaarden
Zijn, bijzonder te Lent, welks inwoners meest hun bestaan vinden in
het kweeken van groenten, waarvan zij de steden Arnhem en Nijmegen
ruim voorzien.
De Herv., die hier ruim 15Ö0 in getal zijn, maken de gem. van
Eiden, Elst en Lent uit. — De R. K., van welke men er ruim
2900 aantreft, maken gedeeltelijk de stat. van Eiden uit, en behooren
gedeeltelijk tot de stat. van Elst-en-Hoomoet en van Oosterhont-Lent-
eh-Slijk-Ewijk.
De Israeliten, -van welke men er 20 telt, behooren tot de ringsy-
nagoge van Nijmegen.
Men t e l t in deze g em . 4 s c h o le n , als.: ¿ en e t e E i d e n , tw e e te
E ls t en 6ene te L e n t , welke g e z am en lijk door een g e ta l v an 800
le e rlin g en b e zo ch t Worden.
ln de gem. E lst bestaat nog de zoogertaamde G r i f t , een overblijf-
sel van eene vroegere vaart, welke van de Waal bij Nrjmegeh tot in
den Rijn bij ArnhCm liep. Zie voorts het art. Gr ip t .
Het d. E lst ligt 1-j u. Z. vari Arnhem, l j n. N. van Nijmegen,
6 § ü. O. ten N. vah Tiel, aan den grooten weg van Nijmegen op Arnhem,
51° 85' 12" N. B., 25° 50' 81" Q. L. Het is eene groöte wel-
varende plaats, welke onder den naam van A l iSso en A lista in de
landsgeschiedenissen vermaard is. K arel Martel schonk de plaats,
het jaar 726, aan W illibrord , den eersten Bisschop van Utrecht.
Lit dien giftbrief blijft, dat reeds toen eene kerk te E lst bestond,
met een slot in de nabijheid. W illibrord zond er, om het Evangelie
te prediken, den H. W krenfried henen, die er ook begraven is, nadat,
volgens een Zütphensch vers, in een der kerkboeken gevonden, zijn
*Jk op eene wonderbare wijze derwaarts zoude zijn aangevoerd, waar