en Burgeinéesteren , Schepcnen en Gemeente der stad Naarden , met
de gemeene dorpcn van b e t Gooi, als : Bussuni, H u iz e n , Lar
e n , B la rik um en Hilvers.um, ter andere zijde. Dit procès wcrd
in den • Hoogen Baad van Mechelen beslist, bij vonnis van den 19 November
1474, en daarbij aan den Graaf den eigendom der gemeenl’è
en van de beemden , bosschen , houweningen, moeren , weiden,
wildernissen en veenen in de landen van h e t Gooi toegekend,' be-
houdens, dat de verweerders hun gebruik daarin zouden hebben,
mits zij zieh niet zouden onderwhaden de jagt van de konijnèn of
andere beesten in het bosch , en dat degenen, die bouwlanden in deze
gemeene beemden hadden, alleen de tienden zouden betalen, en, ten
aanzien van veenen , het gebruik van turf voor hunne nooddruft, zon-
der iets aan anderen te mögen verkoopen. Ingevolge dit vonnis,
hieven die van Naarden en de gemeene dorpen geregtigd ,! tot het gebruik
dier gemeene weiden, in zoo verre die onverdeeld zijn gebleven,
doch bet schijnt dat men hier omtrent, voor het jaar 1404, eené
deeling heeft willen maken , naardien in de overeenkomst tüsschen
Naarden en de dorpen gezegd wordt, dat de meent, welke zij te gader
liggende hebben op h e t Go o i, ongedeeld zal blijven ten eeuwige dage ;
tén wäre zij die aan beide zijden eendragtiglijk gescheiden wilden heb-
beni, beboudens alle zulke slagen-, als, in voortijden , tot hun beider
moedwille gedeeld zijn , welke gedeeld zouden blijven. Bij Naarden ,
Larén , Blärikum1,' Huizen en Hilversum zijn gemeenlen of meenten,
maar de opgezetenen dezer distrikten zijn niet tot het beweiden van
hunne bijzondere meenten bepaald, maar ieder Erf-Gooijer mag scharen
op welke gemeente hij wil, onder welk regt Bussern mede begre-
pen is. Zij leggen allen onder gemeene keuren, die men schaarbrieven
noerot. Omtrent deze gemeene weiden bestaan er schaarbrieven ; onder
anderen van '1404, 1442, 1488 ,1 8 6 8 en 1741. Daarin wordt
bepaald hoeveel runderbeestan , paarden, schapen en varkens ieder
naar gelang mag weiden. Muiderberg had mede eene gemeente,
met regt van scharing. Over de geregtigden tot de gemeene weiden
of schaarweiden, is menigmaal geschil geweest. Zij moesten landwin-
ningen of landweeringen hebben , dat is, landen hezitten cn die be-
bouwen. Zij moesten ook man uit man in h e t Gooi geboren zijn; doch,
dewijl er scharing verleend is aan sommige bijzondere huizen „ land-
hoeven en gestiebten , zoo heeft men in geschil getrokken of deze huizen
geregtigd waren tot de meent, zonder dat de bezitters geborene Gooi-
landers zijn. Tot de besturing dezer gemeene weiden wordt ook jaarlijks,
op den 27 Maart, le Naarden op het stadbuis, eene vergadering van
Stad cn Land van h e t Gooi gehouden , vroeger bestaande uit dric ßur-
gemeesteren der stad Naarden , en wegens Laren, Hilversum , Huizen
en Blarikum uit den ßuurlmeester, van ieder dezer dorpen , bene-
vens bunne gemagtigden , tbans uit Burgemeester en Gecommilteerden
van de stad en de dorpen van h e t G ooi. Op deze vergadering wordt tus-
schen de onderlinge leden verrekend en verelfcnd. Zij mag ook zoo dikwijls
bijeen komen als het noodig is-, en keuren en schikkingen maken over
de vruebten, zoo van de gemeente, als beide van h e t Gooi. Acht
Schaarraeesters zijn er over de gemeene weiden, vier van Naarden , twee
van Huizen , één van Laren en één van Blarikum. Daarenboven zijn
er te Hilversum vier Boschbewaarders, die in oude tijden bet opzigt
badden over het Gooijerbosch, doch sedert dit niet m e e r bestaat,
hebben zij mede bewind over de gemeente en heide van h e t Gooi
verkregen.
T o t d e m e e r d e r e b e b o u w in g . d i e s e d e r t e e n ig e j a r e n i n h e t K o o i b e e i l
n l a a t s g e< rre p e n , h e e f t h e t a a n l e g g e n v a n o n d e r s c h e i d e n e . g r o o t e w e g e n ,
¿ I k e de°els m e t k l i n k e r s b e l e g d , d e e l s g e m a k - a d a m . s e e r d z i jn , v e e l
t e n ifo e d e g e w e r k t . N a a r d e n is h e t m i d d e l p u n t d e r w e g e n o p M u i d e n ,
h ’ o n E e m n e s V a n H i l v e r s u m lo o p e n d e u i tm u n t e n d e w e g e n n a a r
i Ä d - Ä l r r S o e s t d ä k . T u s s c h e n H u i z e n e n E e m n e s
is m e d e e e n . s t r a a tw e g a a n g e l e g d . A l l e d e z e wegen w o r d e n m tm u n t e n d
° n S 0aUad n z i'e n d e r o n d h e i d v a n h e t G o o i o f l i e v e r . v a n N a r d . n g e r l a n d
w o r d t g e t u i g d d a t i n d e a r c h i v e n d e r s t a d N a a r d e n , e e n h r i e f z o u a a n
w e z i u J j n w a a r i n h e t v o l g e n d e g e l e z e n w o r d t : G o i l a n b of N a r d i n a d a n p , i*
lij l L ize rs mn Romen een partieulier Heergeg«»en mvei« g » J j g
weest eer: eenich Biscop of te Grave van Holland was. V a n z u l
e e n e v r o e g e r e . g i f t i s o n s g e e n a n d e r b e s c h e i d v o o r g e k o m e n ; m a a r a n d
e r e n w i l l e n d a t K e i z e r O tto de Grade, z i j n r e g t °P Na*d,NGER^ * ,
z o u o v e r g e g e v e n h e b b e n a a n W . c m a s , G r a a f van Zutphen. H i e !
k a n m e n vaS n a f l e i d e n u i t w a t r e g t d e z e W i c h » a n o n d e r a n d e r e glied
e r e n S o o k z i j n e n e i g e n d o m i n N a m i n x l a k d , h e e f t g e s c h o n k e n a a n h e t
S r t e E l t e n , g e h e e t e n E l t e r c n b e r g e n . g e l e g e n t u s s c h e n E m r n e -
r i k e n A r n h e m , o n d e r d i e v o o r w a a r d e , d a t z i j n e
d is v a n h e t K lo o s t e r z o u z i j n . D e z e g i f t i s i n h e t j a a r » 7 . 0 , r d w
I t e i z e r O t t o I .b e v e s l i g d . H i e r t e g e n k a n t t e z i c h B a l d r i ^ 1 ^
van Cleve, d i e m e t A d e e h e id e e n e a n d e r e d o c h t c r . g
t r o u w d w a s . H i j g a f v ö ö r , d a t z i jn s c h o o n v a d e r g e e n ^ g ^ h a d g a *
h a d o m d e z e g o e d e r e n w e g t e s c h e n k e n . D i t g e s c h i l d u -
d e r d e R e g e r i n g 5 K e iz e r, O t t o I I I , d i e , m a d e n d o o d v a n L b t g a r d ,
t e w e e g b r a g t d a t A d e lh e id e n h a a r m a n , a l h u n r e g t a a n h e m o p -
d r o e g e n ^ w a a r n a d e K e i z e r v o o g d e n b e s c h e rm e r ^
e n a l l e d e b e tw i s t e g o e d e r e n d a a r a a n o v e r g a f . ü i w e lk r e g t G r a
O tto v a n ,G e lb e r , d e s t r e e k v a n h e t G ooi a a n d e n B ^ c h o p v a u M n n -
s t e r t o t e e n I p s g e l d , , « i t z i jn e g e v a n g em s i n h e ^ J aR r / Ä lo n
k u n n e n o v e r g e v e n ., o u i z e a l s e e n e r f e l y k l e e n v a n e i r n p n
v p r h e f f e n , i s - n i e t t e b e p a l e n . Z e k e r is h e t d a t h e t k lo o s t e r [ e E L‘"
d a t l a n d n a d e r h a n d i n z o o d a n ig e n e i g e n d o m b e z e t e n b e e t t , d a t n a r e
A b d is s e n , ■ m e t t o e s t e m m i n g t a n d e a n d e r e g e e s t e l y k e z u s t e r s , n e
a l l e e n b e v o e g d g e w e e s t z i jn , d m h e t t e v e r v r e e m d e n . ; m a a r o o k l e e n e n
t e v e r h e f f e n : , d i e e r o n d e r b e h o o r d e n . D e A b d is , G ü e d e l a , G o e d e l v
ofGoDELiNGA, w e lk e l a a t s t e n a a m m e e s t i n b e k e n d e b r i e v e n i g e b r u i k t
w o r d t , h e e f t N a h d in x l a n d i n h e t j a a r 1 2 8 0 a f g e s t a a n e n o p g e d r a g e n r
a a n E l o k i s V , G r a a f van Holland, v o o r e e n e r e n t e v a n 28 p o n d e n ,
w e t t ig U t r e c h t s g e l d ( 1 6 g u l d . 7 6 c e n t s ) , j a a r l i j k s t e n e e u w i g e n d a g e
o p S t . M a a r t e n s d a g t e b e t a l e n a a n d e A b d i s m d e n t i j d ^ z o o a l s d i e
t o t o p d e o m w e n t e l i n g v a n h e t j a a r 1 7 9 5 , u i t d e g r a a f l i j k h e i d d e r . o -
m e in e n h e t a a l d ' 1 w e r d . O n d e r t u s s c h e n s c h i j n t h e t , d a t G i j s b e h t v a n
A m s t e i , d e d e r d e d i e d e z e n n a a m g e v o e r d h e e f t , d o o r a a n k o o p v a u d e
v a s a l l e n ; d e r A b d i s , o o k n o g e e n ig e a a n s p r a a k o p s o m m i g e g o e d e r
e n i n N a r d in x e a n d g e h a d h e e f t , : w a a r o m t r e n t d e A b d i s , m b a r e n
b r i e f v a n o v e r d r a g t , v e r k l a a r d , d a t d e z e v e r v r e e m d i n g n o o i t d o o r h a r e
h a n d o f t o e s t e m m i n g z o u d e g e s c h i e d z i j n , w a a r o m z ij d i e g o e d e r e n
m e d e a a n d e n G r a a f v e r l p e n d e e n i n b e z i t t i n g g a f . _ V a n d i t l a n d o t
h a a r r e g t v a n e i g e n d o m , k w a m d e G r a a f v e r v o l g e i t s in h e t o n g e s to o r d e
b e z i t , d o o r d e n z o e n b r i e f v a n G u b r e c b t v a n A m s t e l e n z i j n e b r o e d e r s ,
in d e n j a r e 1 2 8 5 , e n s e d e r t d i e n t i j d is N a r d i n x l a n d o f h e x G o o i a a n
d e G r a f e l i jk h e i d v a n H o l l a n d g e b l e v e n , . I n d e z e o v e r d r a g t w e r d e n e c h t e r