De uitgehraakte stoffen waren dopr den wind meercndcels zuidwaarts
afgedreven , zoodat Malaija , Tjibodas , Dongdeh , Trogan-Koeler en
Leies, alle plaatsen tot het distr. Trogong behoorcnde , daarmede gclieel
overdekt werden. Men berekent, dat 1,026,892 koffijboomen hjerdoor
deels vermeid, deels grootelijks beschädigt werden. De gebcele oogst
werd Tan de boomen afgeslagen , zoodat bet daaruit ontstane verlies op
4000 pikols kan worden begroot; terwijl nog boven dien 1449 pet-
tans(akkers, welke door een man kunnen bewerkf worden), rijstvel-
den onder de ascb bedolven gerankten. Tot den 16 was de berg nu
s til, doch op den 17 vertqonde hij zieh weder met zwarte wolken
omhuld. De krater werd bij deze uitbarstipg zeer yerwijd en on-
derscheidene groole steenklompen rnkten zieh zoodanig los , dat zij
ieder oogenblik in de diepte scbencn te zullen nederstorten.
Op den 23 Februarij 1833, begon deze berg weder te branden, en
aarde, zand en steenen met zulk een heyig geraas uit te werpen, als
men in de laatste tijden niet meer gewoon was. Deze berg heeft ook
den 14 November 1841 eene groote hocveelbeid ropk , asch en steenen
uitgeworpen, vergezeld van een zwaar onderaardsch gedruisch. Tot
op een afstand van 1 0 palen, werd de grond oyerdekt met eene laag
zand en asch van 2 tot 4J duim hoogtc, waardoor eene uitgestrekt-
heid van raim 300 boaws sawovelden , en een aanplanting van 400,000
grootendeels vruehtdragende koffijboomen , aanmerkelijk zijn beschadigd
geworden.
GOENTOER-G1NIE, d. in Oost-Indie, op bet Sundasche eil. Java,
resid. Kadoe, ads. res. en distr. Mag/ilang.
Hier had de Pangerang B e t in Julij 1828 , met 800 man post gev
a t , doch het gelukte den Luitenant Kolonel L e d e l , den 23 dier
maand, aan het hoofd van de expeditionaire flank-colonne en de
vijfde mobiele colonne, den vijand met verlies van daar te verdrijven,
en hem te dwingen op Gamplong terug te trekken.
GOENTON of P b E t o E - G o E S T O H , e i l . i n Oost-Indie, i n d e Straat van
Malakka, tot d e n Sundasche-Archipel b e h o o r e n d e ; 1° 22' N. B.,
119° 24f O. L.
GOERBEEK, kl. riv., prov. Limburg, welkein de Maas valt. Zie
G i o o b b e e k .
GOERE of P o e i o e - G o e e b , kl. eil. i n Oost-Indie, tot den Sundasche-
Archipel behoorende, aan de Noordkust van het eil. Sumatra, op
4° 42 N. B.
GOEREE, v o o rm a l i g e i l . e n st., p r o v . Zuid-Holland. ZieGoEDEBEEDE.
GOEREESGHE-GAT, G o e d e b e e s c b e - G a t of G a t van G o e d e r e e d e , ook
wel het W e s t e b 6 a t genoemd, vaarwater ten Z. W. van de prqv. Zuid-
Holland, digt längs het voorm. eil. Goedereede heen lqopende, en het
water uit bet Zuiderdiep in de Noordzee brengende.
Tusschen dit Gat en het Land van Oostvoprn , ligt eene groote droogte
of zandplaat, de Drooge Hinder geheeten. Dit Gat is vrij diep ,
en de—grootet« oorlogs- en koopyaardijsehepen. kunnen er , bij hoog
water, uit- en inyaren. De schepcn, die hipr inlpopen, varen veelal
met hetzelfdse. getij hooger op; maar, als het verloopen is , komen zij
vopr Hellevoetsluis ten anker, en wachten een. bekwaam getij , om
hooger op te zeilen.
GOERIjE , d. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Oqslerioijk,
prov. Noord-Bruband. Zie G o i b i e .
GOEROE-GOEROE of A j e b - G o e b o e , riv. in Oost-Indie, lands. Am-
boina, op het eil. Ambon , gedeelte Hitoe.
Zii stört zieh,, na eenen zuidelijken loop, met eenen brütenden
waterval, in de baai, welke door het eil. Ambon
nlaatse waar de booten der sehepen gewoon zijn, drinkwater te naien.
GOES di t p r o v . Z e rW / gemeenbjk UUJ13 , mst., prov , a hedte ODoesrtbeer -SDc.hsetlbd.er t, VdAie*
Z eelahd genoemd; palende en n. v. fWer Schelde en
het van het distr. Zierikzee scheidt,
het verdronken land, waardoor het van het 4 ,erde
Braband gescheiden wordt, Z. aan de Honte die llet,™n , f " T
Hulst sebeidt, W. aan bet Sloe , waardoor het van het d,st. Mid- ,
eil. Z u id -B ev e lan d en Npord-Beve-'
lan d alsmcde de voorm. eil. W o l f a a r t s d ij k en Oost-Beveland ,
tbans’ met Z u id -Bev e lan d een geheel uitmakende. Het bevat de
v Z n d T l l gemeenten : B a a rla n d -e n -B a k e n d o rp , Bo rssele ,
C o liin s p la a t, D riew eg en -en -C o u d o rp e , E llew o u tsd ijk -e n -
E v e r in ie F o r t -B a th - e n -B a th , Goes, ’sG ra v e n p o ld e r-en -
Zwake ’s H e e r -A b ts k e rk e -S in o n ts k e rk e - e n -B a a r s d o rp ,
’s H e e r - A r e n d s k e r k e , ’ s H e e r e n h o e k r k c ’
d e r e n - e n - W i s s e k e r k e , H e i n k e n s z a n d
K aD e lle -B ie s e lin g e -e n -E v e rsd ijk , K a ts , K a tle n d ijk e e
» U « , K lo e tin g e , Kortgene■
en-Nieuwlande , K ru in in gen N isse , Ondelian de <
de R i lla n d - e n -M a ir e , S c h o r e - e n -V la k e , W a n d e - e a -
Va’lk en isse W em e ld in g e , W is s e k e rk e -G e e r s d ijk - s Grav
e n h o e k - e n - C a m p e n s - N i e u w l a n d , f f o l f a a ' ‘ s
seke Het beslaat eene oppervlakte van ongeveer 34,000 bund., telt
4 7 7 9 h. bewoond door 6180 huisgez., uitroakende eene hevplking van
ongeveer 38,200 zielen , waaronder ongeveer 30,600 Protestanten, num
T o E RS,Kä r : : 1 ?rov.S Zeefanif; palende N. en N. O. aan de Ooster-
Schelde ’die¿het van het arr. Zierikzee scheidt, O. aan dezelfde riv.,
waardoor zij aldaar van het Noord-Brabandsehe arr. Breda gescheiden
wordt, Z. O. en Z. aan de Belgische prov. Oost-Vlaanderen, W. aan
het arr. Middelburg, waarvan het gedeeltelijk door den Braakmsn,
g e d e e l t e l i j k d o o r h e t S l o e , g e s c h e i d e n w o r d t .
S Het bevat .de eil. Z u id -B ev e lan d en Noord-Beyeiand benev
e n s Z e e n w s c b - ¥ l a a n d e r e n - B e o o s t e n - d e - B r a a k m a n ; t e l t v i j t
kant. ziinde: Goes, H e i n k e n s z a n d , K o r t g e n e , A x e l e n Hu I s t .
Het beslaat eene oppervlakte van 89,861 bund, telt 8166 ^ b ew o o n d
door 9967 huisgez-, uitmakende eene bevolking van ruirn 60,400 inw.,
die meest hun bestaan vinden in den landbouw. , t
GOES, kant., prov. Zeeland, arr. Goes; palende N. aan het.kant.
Kortgene en aan de Ooster-Schelde, die het van het kant. Tholen
scheidt, 0. aan dezelfde riv., waardoor het van het kant. Bergen-op-
Zoom gescheiden wordt, Z. aan de Wester-Schelde, die het van de
kant. Hulst en Axel scheidt, W. aan het kant. Heinkenszand.
Het bevat de volgende 13 gem.: Goes, Wol f a a rtsd ijk , Kat-
te n d ijk e -e n -O o s t-B e v e la n d , W eme ldinge , Yerseke , Krab-
b endijke-en-Nieuwlande , R illa n d -e n -M a ire , Fm r t-B a th -
e n -B a th , W a a rd e -e n -V a lk e n is s e , K ru im n g e n , S eh o re -en -
V la k e , K a p e lle -B ie z e lin g e n -e n -E v c rsd ijk en K lo e tin g e n .
Het beslaat eene oppervlakte van 14,832 bund., telt 238 ®W.00D
door 3071 huisgez., uitmakende eene bevolking van ongeveer 18,000 inw.,
die meest hun hestaan vinden in den lan -ouw en kleinhandel.