Het polderbestuur bestaat uit eenen Directenr en eenen Ontvanger-
^GOÜDENSTEIN , volgens overlevering , de eigenlijke n a am van h e t
Hois TE Haarten , in den Tielenvaard , prov. Gelderland. Zie Haaf
IE GOÜDEN ST EIN , landg. in het Nederlwartier der prov. Utrecht. Zie
G°GOüDEMK, gem. in den Crimpenrewaard , prov. '
arr. Rotterdam, kant. Gouda (9 k .d ., 17 m. k.,
D a l e n d e N. N. 0. e n g e d e e l t e l i j k 0. a a n d e g e m . S t o l w i j k , v o o r t s
a a n d e g e m . B e r k e n w o u d e - e n - A c h t e r b r o e k , Z. a a n d e g e m . O u d e r -
kerk-aan-den-IJssel en W. aan den IJssel. Onder
Deze gem. strekt zieh uit längs den IJsseldijk, van de ge> ._ *
kerk-aan-den-IJssel, tot aan de gem. Stolwyk, welke
genoegzaam geheel bebouwd is, terwijl bijna m /
Goüderak gelegen is. Zij beslaat eene oppervlakte van 1086 bund 4 v. r.
50 v. e il.; teltl94 huiz., bewoond door 307 hmsgez., uitmakende ee e
hevolking van ruim 1400 inw., die meest hun bestaan v,nden in de vet-
weiderü , melkerij en kaasmakerij; terwijl zy dagelijkseene ru.mehoe-
vcelheid boter en kaas naar de stad Gouda en het volkr.jk « r i T O »
breneen. • Ook heeft men er 8 steenbakkenjen , 22 touwslaDervjen , 1
grutterij en 1 korenmoleo. Men heeft in deze gem. vele ke.steenen
* £ £ £ & ■ . s s ä s S S ® - «•* a i . - f » E g g # -
n it, w e l k e t o t de k l a s s . v a n Gouda, ring v a n Schoonhoven, b e h o o r t .
Deze k e r k e l i j k e g e m . w a s tot i n h e t m i d d e n d e r z e v e n t , e n d e e e u w
met d i e v a n M o o r d r e c h t V e r b ü n d e n ; d o c h s e d e r t d a a r v a n a f g e -
S e i d « m .
bekomen Gü alterüs W ild v a sg , die er den 19 Augustus 1 6 8 9 g overle
den is. Onder de la te r aldaar gestaan hebbende Predikanten vinden
wij v e rm e ld , den Geleerde Jacob Gebar» S ta rin g h , den schryver van
h e t Bijbelsch JVoordenboek > die er den 23 Februarij 1741 bevestigd
i s , en er deü 2 6 November 1804 o v e r l e e d . T o t h e t verkrijgen van
h e t trak tem e n t voor den Pred ik an t heeft in h e t Vjz0° er S S S f '
Nicoeaas VAS »ER Ghaaf , Heer ran Hoogeveen , Raad en 0 u d ^ ? “ S ‘
meester te Gouda en Gecomroitteerde Raad van de Sta ten van Holland
en West-Friesland. Het beroep geschiedt door den k e rk e ra a d , met
aereatie, van de Regering der stad Gouda. inn r nm
De r ! R., van welke men er 140 aantreft, onder welken 100 Com
munikanten , behooren tot de stat. van Moordrccht — De Evang.
Luth. en Remonstranten die er wonen, behooren tot hunne respectiv
gem. te Gouda. — Men beeft er eene schocrl. •
Deze gemeente is eene heerlykheid, welke aan de stad Gouda toe
beH0e f d . Goüderak of Godwerak ligt 3 | u _ N O v a n Rotterdam
1 u. Z. W. van Gouda, aan den IJssel; 51 59 8 «. ß-, *
23" 0. L. Men telt er, in de kom van het d., 48 h l enruim370in .
Men wil, dat het d.. zijnen naam verschuldigd is aan de schippei
diedat gedeelte van den IJssel , hetwelk naar de stad Gouda liep,
het G o u d s c h e -ra k genoemd hebben, van welke benam.ng de veel
vermögende klankverbastering naderhand Gocderak heeft weten te
maken. Men heeft er een veer tot overvaart van njtuigen over
IJssel op Moordrecht, terwijl er in dit jaar (1842) , m*dden
dorp een geheel nieuw Raadhuis op kosten der gem. ge ouw
De kerk te G ocöeraic is in het jaar 1658, op kosten der gehieente,
gebouw.d, zijnde daaraan , den 25 Mei van dat ja a r, de eerste steen
gelegd, door drie kinderen van den toenmaligen Schont JÖ h a s B r o d k ,
zoo als blijkt op een der glazen aan de zuidzijde der kerk, waarom
men deze rijmregels leest:
Is ’l BODWEN VAS »EEZ* KERK TOT GoDES EER ES GLORIE ,
L e id e s » r ie k i s u e r e s v a s S c h o ü t BROUK, t o t e e s m em o r ie ,
Y d e r » r ie s t e e s e s v a s b e t e e r s t e fü k d am e k t ;
Zijs z o o n LEENDERT b e g o s a a s ’t s o o r d e r e s » ,
Es ANNE BROUK d i e l e i » e s g r p n b s t e e s v a s » e s t o r e s ,
LORNELIS BROUK h e e f t d e z b id e r z i j v e r k o r e s ,
W a AROP ALZO » IT WERK VOLKOMES IS VOLBRAGT ,
D lT » IE S T TOT HEBGESIS »AS , VAS nB S ES HDS GESLAGT.
Deze steenen zijn qeleid
Majus 25 Anno 1658.
Het wapen van den Heer N ic o la a s v a s d e r G r a a f en dat van zijne
vrouw E m e l ia d e L e r g e , is achter den predikstoel in een glas ge-
schilderd , met dit opsehrift:
D i t i s d e » a p p r e h e l d , w i e s s i j v e r v o o r Gods k e r k ,
B l J *T OPPERSTE GEZACH ES MACHT HEEFT VOORDGESTOÜW» »EEZ1 TEHPEL ,
W lE S S ONVERMOEIDE »R IFT , TOT VOR»RISG VAN DAT WERK ,
A l l e e n d e o o r z a a k i s , d a t v a s » e e z 1 z d i v r e s d r e m p e l
H e t g o d l i j k z a a » g e l b k e i g w o r d t g e z a a i d :
G l J G oDERAKS GEMEEST , » IE HIER DE VRUCHTEN MAUT.
C lER MAAR DIT DEFTIG HOOF» MET PDIK VAS LAUWERBLAeREN,
E n l a a t b o o i t z b l k e n e e s d i t i w g e h e d g e n v a a r e s .
Deze kerk, welke ook eenen toren heeft, S t a a t in het midden van het
dorp, aan de zuidzijde, even beneden den dijk. Het is een fraai en
luchtig gebouw , van boven beschoten, doch zonder orgel.
De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van 90 leerlingen
bezocht. De kermis valt in den derden Zondag in- Augustus.
G o u d e r a k is de geboortepl. van den Schout-bij-Nacht A n t o n ie H e n r
ic h s C h r is t ia a n S t a r in g h , geb. in April 1749, in Februarij 1805 , die
als Ylaggekapitein bij den Admiraal Z o ü tm a n , op den voor Nederland
altijd gedenkwaardigen dag van 5 Augustns 1781, op Doggersbank
zieh met roem heeft onderscheiden.
De burgers of ingezetenen van G o d b e r a k waren vroeger , zoo dik-
wijls als er te G ohda , wegens de stad, lijfstraffe geschiedde , verpligt,
bij het scliavot met pieken te verschijnen en er wacht te houden, het
welk hun door den Ambaehtsbode werd aangezegd. Indien zij zieh,
bij het lezen hunner namen niet tegenwoördig bevonden , verbeurden zij
drie gulden boete. Bij de uitvoering van lijfstraffe in de stad Gouda,
wegens het Land van Stein of andere plaatsen daar onder behoorende ,
waren zij echter hiertoe ongehouden. De reden dezer verpligting ligt in
bet duister. De gemeene vertellingen zijn, dat er voorheen een burger van
G o ü d er a k , bij zijne tereglstelling voor het Regthuis , hetwelk, te dier
tijd, hier gehouden werd , door zijne medeburgers aan het geregt werd
ontweldigd en in vrijheid gesteld , waarvoor hunne nazaten, ter straffe,
deze wacht werd opgelegd.
Het wapen van G o ü d e r a k bestaat uit een veld van keel (rood), her
laden met eene zespuntige ster van Goud.
GOUDESTEYN , landg. in het Nederhwartier der prov. Utrecht, arr.
eP l j u. N. W. van Utrecht, kant. en 5 min. N. van Maarssen, gem.
*n te Maarsseveen.