De R u ig ew a a rd had een eigen dijkregt, dat reeds was van 1476
op sinto Joannis decollaUoms, hetwelk mcde vcrgezeld werd door den
Proost van Kusemer en J o b a n Gaur, die des toen reeds onder de
voornaamste bewoners dier landstreek yoorkomt.
„ fi? e ? erp‘; We!ke t ' er 1 1 t ° gelat zijn’f i ; , , Ga a rk e u k e n , J u u r s e m a k l u fmt a, keWn> ems etet rh o rvna,n ddee
M id d e lw a a rd en en een gedeelte van K om merz ijl, eene »em uit
welke tot de klass. van Groningen , ring van Zuidhorn, behoort. Deze’
gem. werd van 1602 tot 1603 bedicnd door den Predikant van Sebaldeburen
, doch was vervolgens zonder Lceraar tot in het iaar 1607
toen zij eenen eigen Predikant bekwam , die de gem. van Niezijl mede
bediende zynde die beide gem. alzoo vereenigd gebleven tot in
het jaar 1631. De eerste, die in deze gem. het leeraarambt beeil
v a n i ß n T e “ ’ ' s 8 ewe« t J o h a n n e s S i s w e i d u s C c p e r u s , die in lie t la a t s t
1 6 0 7 v a n J a rs u rn in O o s t-F rie s la n d h e rw a a rts w e rd beroepen en
wegensy a l u m m e h e t j a a r 1 6 1 0 w e rd afgezet. Toen in h e t j a a r
b 1 de g em . N i e z i j l v a n Gbijpskebk g escheiden werd j s to n d a l-
^ SSWEEHC, d ie v ervolgens a lle en de g em . v an G rijp s -
kerk b le e f b ed ien en . H e t c o lla tie re g t is h ie r in h a n d e n v a n o n d e r-
sche id en e e .g e n a r e n , de H e e r v an N i e n o o r d b e z it eenige s tem m e n .
' Wbürgn offS s|l oEtUoPp dneW Ww aS arndra kZ,M. ,vealni" "bCent hdioeri'p ng°ess ta]™an8 h eweofot,n dset i,c hetnte weire nins
zynen tijd eene kapel die in 1382 geheel verwoest en in 1612 onder
het beleid van den Hovelmg E. v a n A s c h e n d o r p , door de klufteq , de
Waa rd W e s te rd ijk en J u u r s em a k lu f t weder hersteld werd,
om tot Herv. kerk te dienen, zoo als zij thans nog doet. Deze kerk,
welke op eene hoogte ligt en in de laatste jaren zeer verfraaid werd
IL v mT . len ,e,enen re3toPSaanderi gevel of front, waarin
. N i r m A Q r r n v D V e n w e l k e m e n l e e s t : 8 D e s e K e k c “ E d el r
, GRlP «HfUHDEEHT, IS GEDEIHENDE DESE NedEELANDISCIIE OOK-
» LOGE IN T JAAR 1882 GEHEEL GEREINEERT EN WEDEEOM OPGEGOEWET IN DE
»T ,D T DES ™ ™ ^ N W A r E N E N , A°. 1612, DOER BELEYDE DES EdELLEN
» J e n c h e r n EVERHARDT VAN ACHENDORP H o e v e l i n c a l d a a r e n
8 rnRMpiTTcAr,i i WAE[lT’ WESTERDYC en JURSEMA,
» CORNELIS JANSEN, JACOB CLAESSEN K e r c k v o e g d . ” De kerk
is op het westeinde voorzien van eenen hollen spitsen, zeskanten toren.
in net jaar l»o2 werd zij begiftigd met een nieuw orgel met twce hand-
Klavieren , en een nanhangend pedaal , grootendeels bekostigd , uit
een legaat groot 3300 guld., daartoe gemaakt door A a l t je T hom a s W i Er -
s b a die te G r i j p s k e r k gewoond had, terwijl bet te kort door de ge-
meenteleden elk naar vermögen, is aangevuld. Op eenen sleen,
in den gevel van des Predikantshuis, leest men, ter zijde van een
° rS rot ’ e e n e s t a r e r ° n d e r : Dns G e r h a r d d s M e r l i n c k d t d e
« ID E M aRCKE PfiODESX TO K dSEHER 1886.
G r i j p s k e r k heeft eene eigene vaart, het Poeldiep genaamd y val-
lenae by de Gaarkenken in het Roendiep, hetwelk van Groningen
naar btroobos loopt. Aan de westzijde van het Poeldiep ligt de Poelweg
, bestaande uit zware en bij de bcrfst diepe klei. Wenschelijk
wäre e t , dat deze weg bepuind werd. Intusschen is G r i j p s k e r k
aan h i er e ijk vervrolijkt door den in 1842 nieuw gelesden straEtweir vän
roningen naar de Friesche grenzen. Ook heeft G r i j p s k e r k eene eigene
sc ui , welke drie dagen in de week naar Groningen en vice versa
vaart, en ruim en zindelijk is.
Sedert 16 Janüarij 1843 is er ook een distributiekantoor van den
rievenpost te G r i j p s k e r k , en wordt de straatweg bereden door den
post en eenen snelwagen (diligence), ofschoon de tolboomen nog ont-
breken, en er dus nog vrijdom van toi is.
Men had hier vroeger twee bürgten , de eene stond bij Grijpskerk aan
de Jonkerlaan, en heette R e its em a , de andere stond op de Waard ,
geheeten Aikema.
Te Grijpskerk wordt des voorjaars eene veemarkt gehouden, en
wel den eersten Dingsdag in Mei. De kermis valt in den 29 cn 30
Augustus. .
Het wapen van deze gem. bestaaf uit eenen roofvogel (1).
GR1JPSKERKE, voorm. afzonderlijke heerl. op het eil. ff'alcheren}
prov. Zeeland, arr. en kant. Middelburg, gem. Grijpskerlce-Poppen-
damme-Iiultinge-Zantvoorl-en-Hoogelande; thans met Poppendamme
de heerl. Grijpskerke-en-Poppendamme ilitmakende.
Deze heerl. grensde N. aan de heerl. Oostkapelle, 0. aan St. Laurens,
Z. aan Poppendamme en Marienkerke, W. aan St. Äagtekerke,
en bevatte het d. G rijp sk e rk e , benevens eenige verstrooid liggende
huizen.
Het d. Grijpskerke of Gripskerke , ligt l£ u. N. W. van Middelburg
, l f u. Z. W. van Veere. Het is een vrij goed d., met een
welgebouwde kerk , welke voör de Reformatie aan Onze Lieve Vrouw ,
was toegewijd, en met een klein spits torentje prijkt. 32.h- e»
De dorpschool wordt door een gemiddeld getal van 70 leerlingen
bezocht. — De kermis valt in op den derden Pinksterdag.
In deze heerl. ligt het buit. Molenbaix.
Grijpskerke , was de geboorteplaats van den Godgeleerde Güillielmes
van Anselaer , geb. 28 Dec. 1633 , -f 14 Julij 1694 , als Predikant te
Amsterdam; van den Regtsgeleerde, Nicolads E verardi (Klaas E vertz),
geb. in 1462, f 9 Aug. 1532, als President van den Hoogen Raad
te Mechelen , en zeer denkelijk ook van Jonkheer J acob van Grijpskerke,
Heer van Grijpskerke , Schrijver van het Graefschap van Zeeland}
ofte corte representalie van de Regeering van Zeeland, onder hdere
Graeven tot den jaere 1579 , beheizende zeer omslandig den staet en
recht van de Ridderschap en Edelen van Zeelant, volgens den Hödg-
leeraar te W ater het uitmuntendste werk over de oude historie van
Zeeland. Bij overlced te Grijpskerke den 21 October 1683. De Pre-
dikant W. te W ater, heeft een gedeelte van' het geze'gde werk uit-
gegeven in het Hoog Adelijke en Adelrijk Zeelant. Middelburg 1761.
Deze heerl. behoorde oudtijds.aan het edel geslacht van Grijpsker'ke.
Zij is in bei jaar 1670, voor een gedeelte verheven op Jonker J an
Hdissen. Het ander gedeelte, werd in het jaar 1674 , opgedragen aan
Jonkvrouw E lizabeth Maria van Arkel. In het midden der vbrige
eeuw, behoorde zij aan Mr. J ohan Carel van Cattenbergh. Later was
zij het eigendom van het geslacht. Steengracht en op het einde van
gemelde eeuw van P ieter Dekker Thans wordt zij , vereenigd met
Poppendamme, in eigendom bezeten door Jonkheer Mr. Marines
Cornelis P aspoort van Grijpskerke, Burgemeester van Middelburg.
Het wapen van Grijpskerke , bestaat uit een veld van sabel (zwart),
beladen met negen leben van zilver.
GRIJPSKERKE cem- annexis , kerk. gem., prov. Zeeland, klass.
Middelburg, ring Veere. Men telt er 660 zielen en heeft er eene
(1) Zie oyer Gr i jp s k e r k ; N. W kstkndorp , eerste Lserrede gehouden in da nietrne kerk te
S ib a ld c lu rcn , den 22 November 1807, u itg . te Groningen 1809 j eu Mr. S . 0 . F r i t h , over de
KaT8$ellaeten r a u Grijgskerk, Groningen 1840.