N. aan de gem. Heerde, 0. aan de prov. Overijssel, Z. aan -Voorst en
Apeldoorn , W. aan Ermelo.
Deze gem. bevat de d. E p e , Oene en Vaassen , alsmedede daartoe
behoorende buurs. de B rin k , Broek, D ijk e r ro t, Dijkhuizen
A c h t e r -E n k , E m s te r -E n k , W e s te r -E n k , G o r te l, Over-
d e -G r if t, H o r th o e k e r ro t, Hegge, L a a r s t r a a t , Lohuizen,
N o r e l, Oo ste r-O en , S cb av c ren , T o n g e r e n , V em d e , Weste
n d o rp , Wissel of Wijssel en Z u u k , bencvens bet adell. h.
K an n en b u rg . Zij telt 877 h., bewoond door 1129 huisgez., uit-
makende eene bevolking van ruim 8900 inw., die meest hun bestaan
vinden in den landbouw en zieh ook veel op de schapenweidcrij toe-
leggen , terwijl men er vroeger ook veel hop plagt te teelen. Voorts
heeft men in deze gem. 24 papiermolens, van welke 9 onder het d.
Epeen 18 onder Vaassen , twee kopermolens, eenen te Epe en eenen
te Vaassen, van welke die te Epe een stel cylinders of eene pletma-
chine, eene staventrekkerij, en eene cenenknipperij, en die te Vaassen
eene pletterij, doch van mindere zwaarte, bebben.
De Herv., die hier ongeveer 8000 in getal zijn , maken de gem.
van E p e , Oene en Vaassen u it, welke ieder eene kerk hebben.
van welke men er bijna 800 aantreft , maken de stat.
van Vaassen-en-Epe uit.
Men heeft in deze gem. 4 scholen, als: eene te E p e , eene tc
O e n e , £ene te Va a ssen en eene buurtschool aan den Em s te rn
k.’ cn^er fipc » Y°or weinige jaren gebouwd, welke gezamenlijl
gemiddeld door een getal van 700 leerlingen bezocht worden.
Het d. Epe, ook Eep genaamd, ligt 8 u. N. van Arnhem, 2 | u.
iJ311 Pe^ oorn.j aan het Griftkanaal, waar längs hier veel doortogtis.
Men telt e r, in de kom van het d., 84 h. en 830 inw., en met
de daartoe behoorende buurs. L o h u iz en , W is s e l, G o rte l, Scha-
v e re n , A c h te r -E n k , N o re l, V emde , Dijkhuizen, Ernster-
E n k , O v e r-d e -G rift, de B rin k , W e s te n d o rp , L a a rs tra a t
en Zu u k , 802 h. en 3300 inw.
De Herv., die hier ongeveer 3000 in getal zijn, maken eene gem. uit,
welke tot deklass. van Harderwijk, ring van Hattem behoort. De eerste,
die hier het leeraarambt heeft waargenomen, is geweest Ludolphus Pobke of
Pijk, die in hetjaar 1892 herwaarts kwam en in het jaar 1898 is afgezet,
om dat hij de leer van den Heidelbergschen Catechismus niet wilde
onderteekenen. Het beroep geschiedt door den kerkeraad.
De kerk, een vrij oud en groot gebouw, waaraan men veel duif-
steen ziet, was voor de Reformatie aan den H. Martimjs toegewijd.
“ j kreeg destijds eenen Pastoor op de benoeming van den Vorst van
Gelderland. Er was slechts eene kerkdienst, waarvan de Bedienaar
gehouden was alle feestdagen en Zaturdagen de eerste missen te lezen.
Ook waren er nog de vier volgende vikarijen , als : de vikarij van
het H. Kruis, welke ter benoeming van den Pastoor en van de Kerk-
meesters plagt te staan; die van Onze Lieve Frouwe, waarvan de
Dompseiarer het regt van vergeving hadden ; die van den H. Artomus,
welke door den Pastoor en de bröederschap van den H. Artoriiis
vergeven werd, en die van de H. Cathariha, welke in hetjaar 1671
ter begeving stond van den Heer van Keppel. De kerk is van een
fraai orgel en eenen spitsen toren voorzien. Ook heeft men er eenen
steenen doopvont, welke echter niet gebruikt wordt.
De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van 230 leerlingen
bezocht. 0
Er zijn nog een distributiekantoor voor de brievenposterij, en een
Département der Maatschappij : Tot Nut van ’t Algemeen, dat den
20 Augustus 1820 is o p g e rig t, en 10 leden te lt.
De kermis te Epe valt in den derden Woensdag en Donderdag in
^ E pb was gedurende ettelijke jaren de woonplaats eener schrijfster , I welke grooten roem onder hare landgenooten verwierf, E l i z a b e t u P o s t ,
cchtgenoote van den Predikant O v e r d o r p . De gevoelige en godsdien-
stiae schrijfster, welke hier, in 1812, na een langdurig hjden over-
leed rust, volgens haar verlangen, op het naburige landgoed 1 onge-
ren ,’ waar nog dikwerf hare eenvoudige grafstede door den eenzamen
wandelaar bezocht wordt. . . . . „ ^ r
Van Epe vinden wij géwag gemaakt m het jaar 141(V, toen G i js b e r t
van M ekeren en zij ne huisvrouw geregtelijk opdragt deden ten hetweve
des Hertogs van het erf Op-Hinkel , gelegen in het kerspel van Epe ,
buurs. Emst.
Nog in het jaar 1712, moest een gewapende magt, op last van het
Hof, naar het Gortelsche bosch, onder Epe, trekken , om zieh van de
daar verscholene Heidenen meester te maken. Eerst in bet midden
dier eeuw schijnen de Heidenen deze oorden van hunne tegenwoordigheid
verlost te hebben.
Het wapen dezer gem. bestaat uit een schild van azuur, beladen
met een hert, staande op een terras en omgeven van eenen krans
van eikenloof, alles van goud. .
EPE, riv. in Oost-Iudie, op het Ambonsche eil. Ceram, dat met
eene zuidoostelijke rigting in de Bogt-van-Elipapoeleh uitloopt.
EPECOLSGA of E pe k o l sg a , d., prov. Friesland, kw. Westergoo,
griet. Wymbritseradeel. Zie Y p e k o isg a . " .
EPELDORFF, d. in de heerl. Feltz, grooth. Luxemburg, m
E p p e ld o r p f . . - .
EPEMA , E pama of E beha- s t a t e , voorm. state, prov. Friesland, kw.
Westergoo, griet. Hemelumer-Oldepliaert-en-Noordwolde, arr. Sneek ,
kant. Hindeloopen, ten N. van Hemelum, waartoe zij behoorde.
EPEMA, E pama of E pem a st a t e , voorm. state, prov. Friesland, kw,
Westergoo, griet. Hemelumer-Oldephacrt-en-Noordwolde, arr. Sneek,
kant. Hindeloopen, Z. W. van Koudum, waartoe zij behoorde.
Dit eertijds fraaije huis is afgebroken , zoodat er thans slechts nog
eene arbeiderswoning, met moestuintje, gevonden wordt.
EPEMA, E pama of E pema- st a t e , state, prov. Friesland, kw. Westergoo
, griet. Wymbritseradeel. Zie B o rm ama.
EPEMAPOLLE, stuk lands, prov. Friesland, kw. Westergoo, griet.
Hemelumer- Oldephaert-en- Noordwolde, op de scheiding tusschen het
Heegermeer en de Fljuessën , welke wateren eertijds door deze polle ,
thans een gering, doch toen een uitgestrekt stuk lands, van elkanderen
werden gescheiden.
EPEMASTATE, staten, prov. Friesland, kw. Westergoo. Zie E pem a .
EPEN, d. in het Land van Valkenburg, prov. Limburg, arr. en
H u. Z. O. van Maastricht, kant. en \ \ u. Z. ten O. van Gulpen',
gem. en 1 u. Z. van Wittern.
Men telt er 90 h., uitmakende eene bevolking van 400 zielen, die
weest hun bestaan vinden in den landbouw.
De inw., die alle R. K. zijn , maken eene par. uit, welke tot het
apost. vie. van Limburg', dek. van Gulpen behoort, en door eenen
Pastoor en eenen Kapellaan bediend wordt.