de B lo k s - p o ld e r , zijnde letter H , na afltrek tan N°. 1 en 2, groot
31 bund. 20 y. r. 21 v. ell.; de Is e n -p o ld e r, zijnde letter N,
groot 21 bund. 87 v. r. 48 v. ell.; de O u d e -p o ld e r-v a n -G rö e d e ,
zijnde letter G, N°. 1 en 2 van H, 1—N, R en S, groot 352 bund.
14 v. r. 95 v. ell., en de N ie uw e -p o Id e 'r-v a n -G ro e d e ; zijnde
letter 0—Q, T en V-—Z, groot 712 bund. 75 v. r. 59 v. ell., zoo
dat de geheele watering groot is 1845 bund. 75 v. r. 54 v. elk, en
als men depolders de G ro o te -G o rn e lia , de K le in e -C o rn e lia ,
den v a n - d e r -L in g e - p o ld e r , den H u rg ro n je -p o ld e r en den
P ä ro c h ie -p o l der mederekent, volgens bet kadaster, 2015 bund.
97 v .r. 61 v. ell. In bet Zuidwesten van den O u d e -p o ld e r-v a n -
Groede, tegen den St. Baafs-dijk, vindt men nog twee naast elkan-
der liggende poldertjes vermeld , namelijk den Middel-polder, tegen
den' Zoute-polder, deze is N°. 1 van letter G, groot 8 bund. 66 v. r.,
en den Ju in -p o ld e r, tegen den Isen-polder, zijnde N°. 4 vanletterG,
groot 6 bund. 82 v. r. 27 v. ell. Deze zijn, als onderdeelen van de«
O u d e -p o ld e r -v a n -G ro e d e aangemerkt, in de grootte van dien
begrepen, en alzoo hierboven ook niet afzonderlijk vermeld. In eerst-
genoemde dijkkaadje staan, behalve het d. .G roe d e , nog 285 woon-
huizen, onder welke 55 hofsteden ; doch in de zes laatstgenöemde polders
nog 10 h., waaronder 3 groote boerderijen. In de D i jk a a d j e - v ah -
G r o e d e liggen drie groote kreken , de N ieuw k e rk sch e -k re ek , de
Oude-h av en -v an -G ro ed e en een overblijfsel van het Zw a rte g a t.
Kracbtens van tijd tot tijd geslotene verbindtenissen hebben , door deze
watering ook uitlozing, de H e n r ic tts - p o ld e r , den V e e rh o e k -
p o ld e r , de B ru g s c h e -v a a rt-p o ld e r en de A u s te rlitz -p o ld e r,
benevens het Z o e tw a te r of de O u d e -h a v e n -v a n -O o s tb u rg ;
voorts bet zuidelijk deel van .den G ro o te -S t.-A n n a -p o ld e r ; als-
mede Oud-Breskens en J o ng-B res kens; gaande het kanaal van
nitwatering door beide laatstgenöemde polders, naar de Nieuwe slnis,
waar achter nog eene conservatie- of veiligheidssluis ligt. Dit isthans,
voor al die polders, de eenige uitwatering, daar al de vroeger bestaan
hebbende verland zijn.
Het bestnur over de dijkaadje, bestaat uit eenen Dijkgraaf, twee
Gezworenen en eenen Pennnigmeester of Ontvanger-Griffier.
GROEDE (NIEUWE-POLDER-VAN-), pold. in Staats-Vlaanderen,
in het Vrije van Sluts, prov. Zeeland, ärr. Middelburg, kant. Oost-
burg, distr. Sluts, gem. Groede; palende N. aan den Oude-polder-
van-Groede , van welken hij door den IJvendijk gescheiden is , 0. aan
den Parochie-polder en den Kleine-Cornelia-polder, Z. aan den Groote-
Cornelia-polder en den van-der-LingCs-polder, W. aan den Groote-
St.-Anna-polder.
Deze pold. is een deel der dijkaadje van Groede, hiervoren gemeld,
en beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 712 bund.
75 v. r. 59 v. ell. schotbaar land. Daarin zijn 110 h., onder welke
12 hofsteden In dit gedeelte der watering van Groede kronkelt zieh
in vele rigtingen de N ie uw k e rk sc h e -k re e k (zie dat woord).
GROEDE (OUDE-POLDER-YAN-), pold. in Staats-Vlaanderen, in
het Vrije van Slnis, prpv. Zeeland, arr. Middelburg, kant. Obst-
hurg, distr. Sluts, gem. Groede; palende N. aan den Zoute-polder,
den Proost-polder, den Bloks-polder en den Zuidwesthoek van Baarzande,
0 . aan Groot-Baarzande, Klein-Baarzande en Jong-Baarzande, Z. aan
den Ba^en-dijk of IJve-dijk, die hem van den Nieuwe-polder-van-
Groede scbeidt, W. aan den Groote-St.-Anna-polder en den Isen-polder.
Deze pold. is groot 832 bund. 14 v. r. 98 v. ell., en daarin staat
bet aanzienlijke d. Groede. Het is een zeer oude polder, diegedurende
de Spaansche onlusten, in 1586, tegen bet indringen van P a rm a , op-
zettelijk werd doorgestoken, en eerst in het jaar 1612 herdijkt werd,
makende hij deel van de groote Dijkaadje van Groede, van welke hij
het middelpunt is , en die naar hem genoemd wordt. Hij beeft, als
deel van gemelde watering , geen afzonderlijk polderbestuur. Daarin
staan, behalve het d., 70 woonhuizen, onder welke 16 hofsteden.
GROEDE (POLDER-VAN-), voorm. pold. in Staats-Vlaanderen ,
prov. Zeeland, welke reeds van over oude tijden bestond en in
welken het dorp van dien naam, vroeger M o e rk e rk e of Alm o e r-
k e rk genaamd, lag. De Oude-polder-van-Groede, hierboven gemeld,
zal nagenoeg dezelfde wezen. Reeds in de twaalfde en derliende
eeuwen leest men, over bedijkingen van aanwassen of buitendijks lig--
gende gronden en schorren bij en ten zuiden van Ter Grouwe, waaruit
blijkt dat toen reeds een oudere polder van dien naam bestond, en
het is vrij; zeker;, dat het Land-van-Groede door deze bedijkingen met
Oostburger-ambacht, waarin Gaternisse en Schoondijke lagen , vereenigd
is geweest,; doch door de vloedenvan 1377 en latere, het laatstgenoemd
ambacht bijna geheel overstroomd zijnde , zoo zijn daardoor kanalen
ontstaan. Het is moeijelijk juist op te geven , boe de ligging der
gronden en der wateren in dien tijd geweest zij, wegens het gebrek-
kige der oude kaarten en ook, omdat nieuwe watervloeden en her-
nieuwde bedijkingen telkens nieuwe veranderingen baarden.
De overblijfsels echter van den IJve-dijk of Baien-dijk, welke de
noordelijke grens uitmaakte der, na gemelde overstrooming van 1377,
ontstane IJve-watering, toonen aan, dat het zuidelijke deel der tegen-
woordige watering Groede in oude tijden lot gemelde IJve-watering be-
hoorde, hetgeen ook uit het octrooi van bedijking blijkt (1), Desporen
v.an het in de zestiende eeuw verdronken dorp Nieuwkerk, liggen bijna
een half uur zuidelijker, en bewijzen dat dit dorp in de IJve-watering
lag. Het water dat het Land-van-Groede van gemelde watering scheidde ,
moet langs dien dijk geloopen. hebben.
GROEDU, berg in 0 ost-Indie , op het Sundasche eil. Java, resid.
en reg. Pckalongang, distr. Bonosobo, 30 palen van Pekalongang.
Deze berg is niet zeer boog, en er loopen voetpaden over; waar-
door de gemeenschap tusschen Pekalongang en Banjoemas onderhou-
den wordt.. Hij is enkel aan den voet bebonwd, men vindt er op de
dessa Goemelem.
GROEDO, bosch in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java, resid.
en reg. Pekalongang , distr. Bonosobo, 30, palen van Pekalongang;
Het levert soeren- , poeloe-, sempoe- en waroehout op.
GROENDAAL, kast. in de Meijerij van ’s Uertogenbosch, kw.
Oisterwijk, prov. Noord-Braband. Zie G r o e n e n d a a l .
GROENDAL , naam, onder welke het voorm. landh. G r o e n eh d a e ,
prov. Friesland, kw. Zevenwouden, op sommige kaarten verkeerdelijk
voorkomt. Zie G r o e k e h d a e .
GROENDIJK, geh. in de heerl. Hooge- en Lage-Zwaluwe, prov.
Noord-Braband. Zie G r o e n e d i jk .
GROENDIJK, G r o e n e n d i jk , G r o e n e d i jk of G r a a itw e - B e g g i jn e n k e o o s t e r ,
voorm. kloost., prov. Friesland, kw. IVestergoo, griet. Wymbritse-
radeel, 0. N. 0 . en niet verre van Sneek.
(1) zie HUNNIUS . Zecuwsehc Buise , b u d ;. U .