eigengeerfden den Predikant beroepen. De kerk is een klein oud ge-
bouw, waarin in hct jaar 1804 , een liangzolder of kraak is gemaakt,
welke tegen den toren rust. Yroeger had men hier slechts een zoo-
genaamd klokkenhuis, doch in 1804 is er een nette toren tegen de
kerk aangebouwd. Deze toren heeft eene hooge spits met leijen gedekt
en is voorzien van een uur- en slagwerk en twee zeer oude klokken
waarvan de Latijus^he opschriften moeijelijk zijn te lezen, onder den
toren is de eenige ingang in de kerk. Op eene zerk in den voormuur
geplaatst, leest men :
H. H e r e s P a s t o r ,
K e r k v o o sd e n W. I I ariiis ,
S c h o e t e s J. B raams , A r c h it e k t
H. W in t e r s A°. 1804.
De dorpscbool te G ie t e n wordt door een gemiddeld getal van 125
leerlingen bezocht.
Men\ heeft te G ie t e n en in \ het nabnrige Rolde de grootste Hunne-
bedden gevonden, een bewijs\ dat deze streek reeds in den eersten
tijd of welligt vroeger dan onz& christelijke jaartelling bevolkt en be-
woond was\
Het wapen dezer gem. bestaat uit eenen langen liazewindhond.
GIETEREN, naam , welken men in de wandeling geeft aan het d.
G ie t h o o r n in Vollenhove, prov. Overijssel. Zie G ie t h o o r n .
GIETERHOOGTE, heuvelachtige streek in Ooslermoerderdingspil,
prov. Drenthe, in de gem. Gieten.
Het is eene verlenging van de bergketen de Hundsruck of Honds-
rug, welke van de kanten van den Rijn zieh uitstrekt in Duitsch-
land, door Drenthe en Groningen zieh verlengt naar zee. Van deze
hoogten heeft men dikwijls treffende gezigten ; vooral fraai is het ge-
zigt nabij het d. Gieten , van waar men, aan de eene zijde naar
het yolkrijke gedeelte van de provincie Groningen , aan de zijde van
der Wildervank, en aan de andere zijde op het , in zijn bosselten fraai
gelegene , d. Gieten uitziet.
GIETERMEER, meer in Vollenhove, prov. Overijssel. Zie G ie t -
h o o r n s c h e - b e e r .
GIETERSGHE-BRUG, brug, prov. Friesland, kw. Zevenwouden,
griet. Lemsterland, arr. en 3 u. Z. W. van Heereveen, kant. en
4i u. N. 0. yan de Lemmer, en behoorende tot het d. Oosterzee,
oyer eene vaart, de G ie te rsch e -v a a r t geheeten.
GIETERSCHE-MEER, naam welke men in de wandeling veelal geeft
aan het G ie t h o o r n s c h e - b ie er , in Vollenhove 7 prov. Overijssel. Zie G ie t -
HOORNSCHE-MEER.
GIETERVEEN, d. in Oostermoerderdingspil, prov. Drenthe, arr.,
judic. en adm. kant. en 4 u. 0 . ten N. van Assen, gem. en 1 u. 0. ten N,
van Gieten. Men telt er, met het daartoe behoorende geh. Bonner-
veen , 144 h. en 800 inw., die meest hun bestaan vinden in land-
houw, veeteel en turfgraverij. Ook heeft men er 1 windkorenmolen,
2 linnenweverijen, 2 wagenmakerijen en 1 smederij.
De inw., die hier bijna allen Herv. zijn, maken, sedert het jaar
1840, met die yan B onnerveen , eene afzonderlijke gem. uit, die
tot de klass. en ring van Assen behoort. Deze gem., bij .Koninklijk
besluit van 10 November 1839, N°. 90, van Gieten afgescheiden zijn de,
zoo had men, tot bouwing van kerk en pastorij en aankoop yan grond,
eene aanmerkelijke som noodig. Uit eene inteekening der inwoners
en eene kollekte io de provincie kwam ruim 3000 guld.; by het kontrakt
van scheiding gaf Gieten 1800 guld. ; de Synode van 1841, uit
de kollekte voor noodlijdende kerken en personen voor dat jaar, 2000
guld., en in het volgende jaar uit hetzelfde fonds nog 2000 guld De
nieuwe kerk werd ingewijd den 27 December 1840. De eerste, die hier
het leeraarambt heeft waargenomen, is geweest H. N. M d ld e r , die in
het jaar 1841 herwaarts kwam en er thans nog staat De kerk die
een houten torentje voorzien is , doch geen orgel heeft, heeft eene
langwerpig vierkante gedaanlc.
De in, het jaar 1837 nieuw gebouwde dorpschool, wordt door een
gemiddeld getal van ISO leerlingen bezocht*.
GIETERVEENSCHEKANAAL, hoofddiep in Oostermoerderdingspil,
prov. Drenthe, gem. Gieten, waardoor de turf onder Gieterveen ge-
graven , naar het zoogenaamd Stadskanaal, in de prov. Groningen
wordt afgevoerd. Het loopt evenwijdig met het genoemd kanaal, en
heeit door twee dwarsmonden daarmede gemeenschap.
GIETHEM, G ie t e h of G ie t m e n , buurs. in Overijssel, arr. en 7 u.
N. W. van Deventer, kant. en ¡- u. Z. van Ommen, gem. Ambt-
Ummen; met 24 h. en ruim 140 inw.; met eene school.
GIETHOORN, gem. in Vollenhove, prov. Overijssel, arr. Zwolle,
kant. Sleenwijk (6 k. d., 14 m. k., fl s. d.); palende N. aan de gern!
oteenwijkerwold, O. aan Steenwijkerwold en Wanneperveen, Z. aan
Wanneperveen-, W. aan Ambt-YollenhoVe.
Deze gem. bevat het d. G ie th o o rn , de buurs. Noorder-Dwars-
g r a c h t, Z uider-DWarsgracht en K lo o s te r , benevens de geh.
Jonen en Muggebeet. Yroeger heeft in deze gem. ook een Fran-
ciskanerklooster geStaan, van waar de buurs. het Klooster nog ziinen
naam voert, alsmede een slot of bürgt, het D a a lh o f genaamd. Zii
beslaat eene oppervlakte van 3912 bund., telt 362 b., bewoond door
öS» huisgez., uitraakende eene bevolking van ongeveer 1600 inw., die
meest hun bestaan vinden in veenderij , veeteelt;, een weinig landbouw,
nooibouw en netteelt ■ alsmede in turfhandel. Ook heeft men er eené
smederij en zes scheepstimmerwerven voor kleine schepen.
De gem. wordt, van het W. naar het O., door acht grachten of
slooten doorsneden, welke bijna evenwijdig liggen , en de Stijnen-
g ra c h t, de K lo s s e n g ra c h t, de T ie s s e n g r a c h t, de Bouwers-
g r a c h t, de C o rn e lisg ra c h t de Z u id e rg r a c h t, de Jan-H<zen-
gracht en de W a le n g ra c h t genoemd worden, en voorts van het
naar het N. door de D w a rsg ra c h t. alsmede door den Giet-
noornsche-weg de eenige rijweg, welke in deze gemeente gedoorloöp7°
6n r0fft’ Van het n°0rde“ naar het zuiden
die hier ongeveer 780 in getal zijn, maken eene gem. uit,
me tot de klass. van Kämpen, ring van Vollenhove behoort. De eerste
me zoo ver bekend is , in deze gem. het leeraarambt heeft waarge-
en hTi: RmNOTRS, die in het jaar 1613 hier stond ,
den kerkennmd. 66116,1 °PV° 56r kreeff‘ Het ber0eP 8eschiedt door
hoÜrn w’ die bi.e r , 780 Setal z'jn > maken de gem. van«**.
H Cn elhoorn-Zuidzijde u it.
• S s S S hi*r - * » j j
j “ e drie scholen. twee te G U th o om ,
middeW 6 i^,00 oVn vWai-Sff ra Ah t ’ueid getal van 230 leerlmgeri bezoc hWt ewltoer d8eenz.amenlijk door een ge-