Omdat Var Esser zieh met den Bisschop verzoend had, is hij door
dezen aangesteld tot Eastelein van Nederhorst.
Later herbouwd, onderging het H u is - t e - E e r d e , in het jaar 1521, weder
een deerlijk lot, daar het .door de Zwollenaren verrast en gesiecht werd.
Het tegenwoordige, zoo bij uitstek fraaije en allezins bezienswaardige
Hu;s-Te - E e r d i: , is gesticht door den Baron J oha n W e r > ek v an P a l e a n d t ,
die in 1706 de heerlijkheid, beslaande, met de daartoe behoorende
gronden , eene oppervlakte van 832 bund. 57 v. r., door koop in be-
zit krecg , en in Wiens geslacht het tot heden toe gebleven is , wor-
dende het thans in eigendom bezeten door den Heer L. Baron van
P a l e a n d t , woonachtig te ’s Gravenhage. J
EERENWOLDE, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo, gnet. Tie-
tjerksleradeel. Zie E e b n ew o u d e .
EERENWOLDSTERWIJD, water, prov. Friesland, kw. Oosteryoo,
g r i e t . Tietjerksteradeel. Z i e E ebnewoudstebwud.
EERENWOUDE, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo, gnet. Tietjerksteradeel.
Zie E e b n ew o u d e .
EEREN WOUDSTERWIJD , water, prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Tietjerksteradeel. Zie E e r n ew o u d s t e r w i jd .
EERNEWAUD, Friesche naam van het d. E e r n ew o u d e , prov. Friesland,
k w . Oostergoo, griet. Tietjerksteradeel. Zie E e b n ew o u d e .
EERNEWOUDE, E e b n e w o l d e , E e b e n w o u d e , E e b e n w o e d e , E e b n sw o e d e ,
E e b s w o e d e , E e r w o l d e of E e r s w o u d , in hetFriesch E e b n e w a u d , d., prov.
Friesland, kw. Oostergoo, griet. Tietjerksteradeel, arr. en 3 j u. Z. 0.
van Leeuwarden, kant. en 2 u. Z. W. van Bergum, aan de vaart
van Leeuwarden naar Dragten en het Eernewoudsterwijd.
Het is eene kleine en afgelegene plaats met 55 h. en ruim 200 inw.,
meest visschers , schippers en varensgezellen , terwijl er ook goed veen-
land gevonden wordt. Daar het alleen bij drooge zoiners te voet ge-
naakbaar is , zoo is men bier verpligt, de Predikant steeds met een
geschikt vaartuig te halen en te brengen, zoo dikwijls hij er eemg
dienstwerk te vefrigten heeft. - ,.
De inw., die hier alle Herv. zijn, behooren tot de gem. Ganjp-tsuameer
en -Eernewoude, welke hier een, in 1794. nieuw gebouwd, kerkje
met spitsen toren heeft, dat op een net, zindelijk, met opgaande boomen
beplant, kerkhof Staat, hetwelk de eenige w;andelplaats der inw. is.
De dorpschool, welke in het jaar 1837 aanmerkelijk verbeterd is,
wordt gemiddeld door een getal van 40 leerlingen bezocht.
EERNEWOUDSTERWIJD, E k r n ew o l d s t e r w i jd , E e r e n w o u d s t e r w i jd ,
E e r e n w o l d s t e r w i jd , E e r n sw o l d s t e r w U d , E e r sw o l d s t e r w i jd , E e r w o l d -
STERWIJD of E e r sw o u d s t e r w i jd , water, prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Tietjerksteradeel, Z. van Eernewoude, dat gemeenschap heeft
met dfe Sanding, de Sarter, het Wijd , het Kruiswater, en door de
Folkersloot met de Graft.
EERNSMA o f E r n s h a , z a t h e , p r o v . Friesland, kw .Oostergoo, g r ie t.
Oost-Dongeradeel, 5 m in . 0 . v a n Jouwswier, w a a r to e z ij b e h o o r t.
EERNSTERHEEM, voorm. kloost. in Hunsingo, prov. Groningen.
Zie E b e n s h e em . /
■EERNSUM, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Rauwerder-
hem. Zie I r n s u jt.
EERNSUMERZIJL, sluis, prov. Friesland, kw. Oostergoo, gnet.
Idaarderadeel. Zie I b n z u m e e z i j i . .
EERNSWOLDE, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Tietjerksteradeel.
Zie E e r n e w o u d e .
EERNSWOLDSTERWIJD, water, prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Tietjerksteradeel. Zie E e r n ew o u d s t e r w it d .
EERSCHOT , geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Peelland,
prov. JYoord-Braband,. Eerste distr., arr. en u. Z. 0. van ’sIler-
togenbosch , kant. .en l f u. Z. W van Feghel, gem. eu 4 u. 0. van
St. Oedenrode, aan den Dommel , door welken het van het d. Eerde
gescheiden wordt, zoodat het een gedeelte van dit d. schijnt uit te maken.
De inw.,, die bijna alle R. K. zijn, bebooren tot de par. van St.
Oedenrode, welke hier vroeger eene groole en schoone kerk had, aan
den H. M a b t in u s toegewijd, waarom zy de St. Martinuskerk gen’oemd
werd; terwijl tuen haar ook wel de Knopkerk heette, omdat de spits des
toreps, ofschoon zeer hoog zijnde, met eenen grooten knop voorziea
was. Het was voorheen de parochiekerk van St. Oedenrode, doch
is thans bij de Herv. gem. van St.-Oedenrode-en-Son in gebruik.
Door den storm van 9 November 1800 werd een geieelte der spits
van den toren, benevens de knop omver geworpen, zoodat zij op de
kerk viel, waardoor het ruim van de kerk geheel instortte. Men
heeft deze spits in het volgende jaar weder hersteld en daarboven in
plaats van eene knop, eene lantaarn geplaatst.
, EERSEL , gem. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Kempen-
hmd, prov. Noord-Braband, Derde distr., arr. en kant. Eindhoven
(5 k. d., 24 m. k., 5 s. ,d')j palende N. aan de gem. Duizel-en-
Steensel, 0. aan Riethoven, Z. aan Bergeyk, W. aan Hoogeloon-
Hapert-en-Casteren.
Deze gem. bevat het d. E e r s e l, benevens de geh. Bocvelen
Boxhe iden, D ijk en , H e e rs, H o o g s tr a a t, K ap p l, S chade-
wyk en S to k k e len . Naauwelijks een vijfda deel van de oppervlakte
dezer gem. brengt iets voort , zijnde al het overige woeste heigrond.
Vok het bebouwde gedeelte is zeer siecht en zandig, en kan niet dan
door zwaren arbeid en veel mest tot eenen geringen trap van vrucht-
baarheid gebragt worden; voornamelijk in het 0 . dezer gem. is de
grpnd uitermate siecht, dor en schraal. Men telt er 171 h., be-
woond door 179 huisgez., uitmakende eene bevolking van ruim 900 inw.
die meest hun bestaan vinden in landbouw en schapenteelt. De voort'.
hrengselen j welke de grond oplevert, bestaan voornamelijk in rogge,
boekweit en eve of ligte haver; voorts aardappelen , spurrie. en andere
Voederkruiden. Ook heeft men er eene stijfselmakerij, eene.brouwerii
en een korenmoleni
De die in d.eze gem., op 6 na, alle R. K. zijn en onder welke
men /VU communicanten te lt, maken eene par. u it, welke tot
net apost. vic. gen. van 's Hertogenbosch, dek. van HUvarenbeek beoort,
en door eenen Pastoor bediend wordt. De benoeming tot de
pastone behoorde oudtijds aan den Abt van Echternach. Dezediet, .na
de verovenng van ’s Hertogenbosch ,, in het jaar 1629, zijn regt uit-
oe enen oor de Prelaten van Postei, die daaruit beweerden Priesters
tot i’astoors te benoemen, niet van de ongeordende geestelijkhcid, zoo
a s e gebruik en regt was, maar uit de Geestelijken van hunne abdij.
JJe onlasten hieruit ontstaan, hebben in het begip der achttiende eeuw
de past. van. Eersel zeer verontrust, zelfs tot openlijken opstand van
den kant der inwoners. en tot het gebruik van dwangmiddelen van den
Rant der hooge overbeid.
De_6 Hery., die men hier aantreft, worden totde gem. van Hooqe-
«on-üersel-ressem-Casteren-Knegsel-Duizelen-Steensel gerekend. — Men
neeit in deze gem. ¿ene school.