ENG.
ENGWIERUMER-NIEUWLAND, pold., prov. Friesland, kw. Oos.
tergoo, griet. Oost-Dongeradeel, arr. Leeuwarden, kant. Dockum;
palende N., 0 . en Z. aan de Lauwerzee en W. aan het Oudland van
Engwierum. — Deze pold. is in het jaar 17£52 bedijkt.
ENGWIRD o f E nowerd, v o o rm . k lo o s t ., p r o v . Friesland, k w . Oos-
tergoo, griet. Rauwerderhem, ten Z. W. van het d. Rauwerd.
Het werd gesticht in het jaar 1478 , voor Nonnen van den derden
regel van de H. Franciscus of Graauwe Beggijnen. Ter plaatse, waar het
gestaan heeft ziet men thans eene boerenhoeve.
ENGWIRDEN, griet., prov. Friesland, kw. Zevenwouden. Zie
A engwirden.
ENK, poeltje in Zalland , prov. Overijssel, gem. en ongeveer 20
min. N. W. van Kamperveen, ongeveer 3 u. Z. 0. van de stad
Kämpen.
De buitenwetering loopt er in eene noordwestelijke rigting dwars
doorheen.
ENK (ACHTER-), buurs. op de Middel-Veluwe , prov. Gelderland,
distr. Veluwe, kw., arr. en 7-£ u. N. 0. van Arnhem, kant. en 2 j u.
N. van Apeldoorn, gem. en J u. Z. van Epe; met 160 inw.
ENK (AVER-), adell. h. in het graafs. Zutphen, prov. Gelderland,
kw., distr., arr. en 3 u. Z. 0. van Zutphen, kant. en 3 u. N. van
Doetinchem, gem. en 3 min. W. van Hengelo.
Dit h. beslaat met de daartoe behoorende gronden eene oppervlakle
■van 138 bund. 38 v. r. 46 v. eil. en wordt thans in eigendom be-
zeten door den Heer N. S teehgracht woonachtig te Utrecht.
ENK (EMSTER-), buurs. op de Middel-Veluwe , prov. Gelderland,
distr. Veluwe , kw., arr. en 7^ u. N. 0 . van Arnhem, kant. en 2J u.
N. van Apeldoorn, gem. Epe; met 210 inw.
Men heeft in deze buurs. eene nieuwe school, welke gemiddeld door
een getal van 70 leerlingen bezocht wordt.
ENK (OVER-), hav. in het graafs. Zutphen, prov. Gelderland, dislr.
jDoesborgh-en-Zevenaer, kw., arr. en 3 u. Z. van Zutphen, kant. en 2 u.
Z. van Doesborgh, gem. en 20 min. ten N. van Eidam.
Dit h. beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene oppervlakte
van 3 bund. 89 v. r . 30 v. eil. en wordt thans in eigendom bezeten
d o o r den landb. G. D onkers, woonachtig te Didam.
ENK (WESTEN-), buurs. op de Neder-Veluwe, prov. Gelderland,
distr., Veluwe, kw., arr. en 4 u. W. van Arnhem, kant. en 4 u. N. 0.
van JVageningen, gem. en 2 u. van Ede ; met 18 h. en 90 inw.
ENK (WESTER-), buurs. op de Middel-Veluwe, prov. Gelderland,
distr. Veluwe, kw., arr. en u. N. 0. van Arnhem, kant. en 3 u.
N. van Apeldoorn, gem. en l | u. van Epe; met 340 inw.
ENKHUIZEN, kant., prov. Noord-Holland, arr. Hoorn; palende
N. 0. en Z. aan de Zuiderzee , W. aan de kant. Hoorn en Medemblik.
Het bevat de volgende 8 gem.: E n k h n iz e n , A n d ijk , Bovencar-
sp e l, G ro o te b ro e k - e n -L u tje b ro c k , H o o g ca rsp e l , Urk,
V e n h u iz e n -e n -H em , en Werve rshoef, beslaat eene oppervlakte
van 8379 bund. 56 v. r. 69 v. eil., telt 2366 h ., bewoond door 2811
hnisgez., uitmakende eene bevolking van ruim 13,700 inw., die meest
hun bestaan vinden in de melkerij , het kaasmaken en den akkerbouw.
ENKHUIZEN, kerk. ring, prov. Noord-Holland, klass. van Hoorn.
Zij bestaat uit de volgende 9 gem.: Enkhuizen , Bovencarspel,
Grootebroek , Hem, H o o g c a rsp e l, L u tje b ro e k , U rk , .Ven-
huizen en W e stw o u d -en -B in n enw ijzen d .
ENK.
Deze ring telt ruim 8000 zielen, heeft 11 kerken, waarin de dienst
jredaan wordt, door 1 1 Predikanten.
ENKHUIZEN, gem. in Dregterland, prov. NoOrd-Holland, arr. Hoorn,
kant. Enkhuizen, (16 m. k. 5 s. d.); palende N., 0 . en Z. aan de
Zuiderzee, W. aan de gem. Bovencarspel en Andijk.
Deze gem. bevat de st. E n k h u iz e n , en eenige buiten de poorten lig-
gende woningen, zoo behoort mede tot deze gem. 00k het oostelijkste ge-
deelte der Streek, hetwelk buiten de Koepoort gelegen, zieh tot aan de
banpaal uitstrekt, waar het aan Bovencarspel zieh aansluit, het draagt
den naam van Weste in de en is circa een half kwartier lang. Buiten de
Noorderpoort liggen aan den zeedijk eenige boereplaatsen, welke mede
tot de stad behooren en na een half uur wandelens komt men aan den
vuurtoren, die in de helling van den zeedijk aaD den zoogenaamden
Gelderschen hoek Staat. Zij beslaat eene oppervlakte van 1208 bund.
3 v. r. 36 v. eil., telt 10 2ß h., bewoond door 1115 huisgez., uitmakende
eene bevolking van ongeveer 5000 inw.
De stad E nkhuizen of E nckhuizen , oudtijds E nchuzen , in het Lat.
E nchusa , ligt 3 1 u. N. O. van Hoorn, 3 u. Z. ü . van Medemblik, op
het oostelijke uiteinde van West-Friesland, 82° 42r 18" N. Br., 22 8 r
27" 0. L. Zij is tegen het geweld der zee met Sterke dijken voorzien,
vooral met den Wierdijk, welke, met eenen vasten muur uit de zee
opgehaald, de Oosterhaven besluit. De stad heeft aan de landzijde zeven
boiwerken, van welke zes binnen de zeedijken liggen. Het zevende en
noordelijkste ligt buiten den zeedijk, en is in steen opgehaald, terwijl
daarvoor een steenen beer ligt, die den hoogen zeedijk met dit bol-
werk vereenigt.
E nkhuizen heeft eene zeer regelmatige en bijna ronde gedaante. Van
de zes poorten, zijn drie aan de landzijde, als: de K e te n -p o o rt of
eigenlijk Z o u tk e te n -p o o rt, in den znidwesterhoek aan zee, deWes-
ter-poort of K o e -p o o rt ten W., en de N o o rd e rp o o rt, ten N.
De andere drie aan den zeekant om de haven af te sluiten, als: de
B la auw e -p o o rt en het S t a v e r d e r p o o r t j e , in den walmuur. De
eerste is in het jaar 1831 afgebroken. Het S ta v e rd e rp o o r tje , in
1833 herbouwd, is slechts eenhek, waar men niet kan doorgaan, maar
waardoor men een uitmuntend gezigt op de Zuiderzee, welke hier het
smalst is, en op de Friesche kust, heeft. Aan de in 1827 vernieuwde
haven der stad, bij het, in 1826 afgebroken, bolwerk W illig e n b u rg ,
Staat nog de derde of Z u id e rp o o r t, vroeger 00k Domp o o rt en
Domburg, nu D ro hm e d a r is , bij het gemeen Dommedaris genaamd.
Het is een zwaar en aanzienlijk gebouw, in 1540 gesticht, aan den oostkant
met een half rondeel bevestigd en met een fraai koepeltorentje, uurwerk en
klokkenspel versierd, welk klokkespel voor het welluidendste van ons
land gehouden wordt. Yan dezen toren, welke tegenwoordig tot werk-
plaats dient voor een vijftigtal behoeftige jongelieden, die hier koffij-
zakken vervaardigen en linnenweven, heeft men een schoon gezigt op
de stad en hare omstreken. Vroeger had men ten Z., bij de boiwerken
Will igenburg en D e n e n b u rg , kleine poorten, alleen dienende tot
eenen toegang in de vestingwerken en niet ver van daar een zoogenaamd
Scherlooj’spoortje, welke alle drie, in 1829, gesiecht zijn. Niet ver
van daar zag men den Engelsche- of Oost-Indische-toren, insgelijks eien
oud zwaar gebouw, die in 1828 is afgebroken.
Het beloop der straten dezer stad is zeer wel geregeld , gaande de
meeste Uj nregt, waardoor zij elkander, genoegzaam allen , regthoekig
doorsnijdcn. De aanzienlijkste wordt de W e s te r s t r a a t geheeten.