Het d. E e r s e l of E e r z e l , voorheen E d e r s e e of E e r s e l e , Iigt 5 is.
Z.W. van Eindhoven, u. Z. 0 . van Hilvarenbcek , aan de Run. Het was
voorheen eene zeer aanzienlijke, fraai gebouwde en welvarende plaats,
die reeds, op het jaar 712, onder den naam van E r e s l o c h , voorkomt,
wanneer W i l l i b r o r d , Aartsbissehop van Utrecht, aldaar goederen ver-
kreeg wiens erfgenaam , de abdij van Echternach , tot hare laatste
vernietiging toe, er de tienden bezat. Het was vroeger veel grooter
dan tegenwoordig, zijnde het door herhaalde rampen zeer verminderd.
Dit dorp is eene oude vrijheid , welke de hoofdbank, ten minste ,
volgens het gemeen gevoelen;, van negen omliggende dorpen zou ge-
weestzijn; het schijnt althans zeker , dat, behalve Duizel en Sleensel,
in vroegeren tijd ook Hoogeloon, Hapert en Casteren er onder gehoord
hebben. Het is niet bekend , wanneer deze plaats het regt van vry-
heid heeft verkrcgen, ruaar het blijkt genoegzaam uit bneven van 30
November 1390, welke brieven in 1421 nader bevestigd zijn , dat zij
toen reeds laug regten en keuren, naar het voorbeeld van Antwerpen,
heeft gehad zoo als ook de kostuimen van Antwerpen aldaar nog lang
gevolgd zijn. - Den 16 Januarij 1767, is door den Raad van State
een regle ment voor de huishouding en financien van Eersel, Duizel en
Steensei vastgesteld, hetwelk in dat zelfde jaar gedrukt , en in het
volgende iaar 1768 met e e n i g e verbeteringen herdrukt is ; dit regiement
plagt als bevattende eene verzameling van de onderscheidene algemee-
ne bepalingen , op dat stuk, voor de Meijerijsche dorpen plaats heb-
bende, van veel nut en dienst te wezen.
Op het marktveld, hetwelk nog al digt betiminerd en met eenige
goede h. bezet is, ziet men eene oude kapel, met een spits torentje,
voorzien van klok en uurwijzer, welke kapel thans tot Raadhuis dient.
De kerk onder aanroeping van den H. W i l l i b r o r d u s ingewijd,
Staat f u. Z. 0. van het d. Sedert, de Reformatie was zij bij de Hervorm-
den ingebruik, maar in bet jaar 1812 is zij aan de R. K. terug gegeven.—
Een hevige storm , in 1709, wierp de spits van den toren op het dak
der kerk waardoor dit instortte. Het is een fraai en luchtig gebouw ,
dat op zes pilaren rust, en sedert het jaar 1718 van een meuw dak
en eenen hoogen spitsen toren voorzien is. Niet ver ten N. van deze kerk
Staat een lindeboora, werwaarts bedevaarten gedaan worden.
Er worden op het marktveld acht beestenmarkten gehouden, als:
op Woensdag na drie Köningen; Woensdag vöor den 28 Maart; den
tweeden Woensdag na Paschen; Woensdag na H. Sacramentsdag ;
Woensdag na den Zondag na St. P e t r u s en P v e lu s ; Dingsdag voor
M a r ia Hemelvaart; Woensdag na St. B a v o , en Dingsdag na den Zondag
van St M a r c u s . Yroeger had men er o o k eene Woensdagsehe
weekmarkt, maar deze bestaat reeds sedert het begin der vorige eeuw
niet mper. .
E e r s e l is de geboortepl. van den Stcrrekundige Jo h an n e s F r a n c o ,
+ vermoedeliik in 13955, als Geneesbeer te Brussel.
K a b e l , Hertog van Gelder, stelde dit d ., in 1 8 0 6 , onder eene
zware brandschatting. — Toen Eindhoven, in het jaar 1881, belegerd
werd deed de Graaf v a n M a n s f e ld E e r s e l door zij ne Spanjaarden uit-
plünderen en verbranden. Kort hierna werd de helft der inw. door
eene besmettelijke ziekte ten grave gesleept. — In 1694 staken de
Franschen, dewijl de inw. de hun opgelegde brandschatting bilden
betalen , maar zieh gewapenderhand hiertegen verzetteden, dit dorp
in brand. — Even dit zelfde lot trof deze plaats door dezelfde vijanden,
in 1711. — Een boosaardig vrouwmensch stak in 1713 dit dorp in
brand, bij welke gelegenheid drie en veertig huizen eene prooi der
vlammen werden. — In 1747 eischte de Fransche partijganger F i s s c h e r ,
bij eenen brief, brandschatting van deze plaats.
Het wapen van E e r s e l is van azuur, beladen met drie torens, ver-
zeld ter wederzijdc door eene lelie , alles van goud ; en pointe een schild
van goud , waarop een leeuw, zwemmende op eene zee, alles van azuur.
EERSELE, d. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Kempenland,
prov. Noord-Braband. Zie het voorgaande art.
EERSTE-DISTRIKT, distr., prov. Noord-Braband. Zie D i s t r i r t
(E e r s t e - ) .
EERSTE-DISTRIKT, distr., prov. Zeeland. Zie M ,id d e lb u rg .
EERSTE-HOEK of E e b s t e - P u n t , kaap in Oost-Indie aan de West-
kust van het Sundasche eil. Sumatra, in het kon. Palembang, aan
de Straat van Bangka.
EERSWOLDE, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Tietjerk-
steradeel. Zie E e rn ew o u d e .
EERSWOLDSTERWIJD, water, prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Tietjerksteradeel. E e r n ew o u d s te rw ijd .
EERSWOUD, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Tietjerksteradeel.
Zie E e rn ew o u d e .
EERSWOUDSPERWIJD, water, prov. jFriesland, kw. Oosteggoo,
griet. Tietjerksteradeel. Zie E e r n ew o u d s te rw ijd .
Tir EE,R£ ’ )geh -in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Peelland, prov.
Noord-Braband. Zie E e r d .
EERTGAT (’T), alleen staande boerenwoning, op de Middel-Velu-
we, prov. Gelderland, distr. Veluwe, arr. en 8| u. N. van Arnhem
kant gem. en 1 J min. N. van Apeldoorn, aan het Hoog-Soerensche
oosch , behoorende aan het domein.
EERTINGEN of H e r t i n g e n , voorra. d. in Axeler-Ambacht, prov.
Seeland, m de Wewelswaarde of Boterzande.
Het werd in den vloed van 2 2 Februarij 1440, door de zee bedol-
Is de bodem weder herwonnen. Zie W e s t e n r i j k .
r^nwUUDL, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Tielierk-
adeel. Zie E e rn ew o u d e .
EERWOUDSTERWIJD water, prov. Friesland, kw. Oostergoo,
iietjerksleradeel. Zie E e r n e w o u d s t e rw i jd .
EERZEL d. in de Meijerij van ’sHertogenbosch, kw. Kempenland,
prov. Noord-Braband. Zie E e r s e l . f >
EES of E e s t , geh. in Oostermoerderdingspil, prov. Drenthe, arr.
judic. kant. en 4 u. Z. 0. van Assen , adm. kant. en 8 u. N. van
f e r p ' u M I E Li met 163 inw.
E s c h a r e n ’ ' Land-van-Cuyk, prov. Noord-Braband. Zie
EESCHE-BOSCH (HET), bosch op de Neder-Feluwe, prov. Gelder-
lana. /ae Ederboscii.
EESCHOTEN of E s c h o t e n , buurs. op de Neder-Feluwe, prov. Gel-
4 „ n ' , Stn h arr- 5 u. N. W. van Arnhem, kant. en
l , v H fi ^ Lagerungen, gem. en 2 u. N. ten 0. van Ede,
4 rp c ii™ j Va" i waartoe het behoort; met 100 inw.
PPCW n ' r ^6t Land-van-Valkenburg, prov. Limburg. Zie E t s d e n .
“ SE , ot Eeie ; voorm. schoutambt en heerl. in Folienhove,
prov Ovenjssel, in het noordelijke gedeelle der gem. Steenwijker-
oud tegen Friesland en Drenthe. - Er plagt een Hunnebed gevon-
aen te worden, dat geheel gesloopt is. -